Moduł:Kalendarium/08-23

return {{rok = 1305,tekst = "został stracony bohater narodowy Szkocji, przywódca szkockiego powstania antyangielskiego '''[[William Wallace]]''', współcześnie spopularyzowany na świecie za sprawą filmu historycznego ''[[Braveheart. Waleczne serce]]'' w reż. [[Mel Gibson|Mela Gibsona]] ((na&nbsp;ilustracji: [[Wallace Monument]] koło miasta [[Stirling]] w Szkocji||Wallace Monument|Wfm wallace monument cropped.jpg))",},{rok = 1514,tekst = "[[Imperium Osmańskie|Osmanie]] pokonali [[Safawidzi|Safidów]] w '''[[Bitwa na równinie Czałdyran|bitwie na równinie Czałdyran]]'''",},{rok = 1572,tekst = "nocą z 23 na 24 sierpnia, pięć dni po ślubie [[Henryk IV Wielki|Henryka Burbona]] z&nbsp;[[Małgorzata Walezjuszka|Małgorzatą de Valois]] (który miał zapewnić Francji pokój religijny), katolicy rozpoczęli rzeź przybyłych do&nbsp;[[Paryż]]a z&nbsp;tej okazji [[hugenoci|hugenotów]]; wypadki te&nbsp;określa się mianem „'''[[Noc św. Bartłomieja|nocy świętego Bartłomieja]]'''” ((337|na&nbsp;obrazie [[Giorgio Vasari|Vasariego]] zabójstwo admirała [[Gaspard II de Coligny|de&nbsp;Coligny]]||Giorgio Vasari San&nbsp;Bartolomeo|Giorgio Vasari San Bartolomeo.jpg))",priorytet = true,},{rok = 1623,tekst = "urodził się polski astronom '''[[Stanisław Lubieniecki młodszy]]''' ((na&nbsp;portrecie||Stanisław Lubieniecki młodszy|Stanisław Lubieniecki.PNG)), ariański pisarz i&nbsp;historyk reformacji",},{rok = 1754,tekst = "urodził się wnuk [[Ludwik XV|Ludwika XV]], książę de Berry; po śmierci dziada objął tron Francji, panował jako '''[[Ludwik XVI]]'''"},{rok = 1794,tekst = "[[Insurekcja kościuszkowska]]: powołano '''[[Sąd Kryminalny Wojskowy]]'''",},{rok = 1802,tekst = "urodził się malarz '''[[Henryk Siemiradzki]]''', autor m.in. [[Kurtyna Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|kurtyny w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie]] ((na&nbsp;ilustracji jej projekt||Kurtyna Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Siemiradzki Curtain design for the Słowacki Theatre.jpg))",},{rok = 1802,tekst = "urodził się '''[[Sokrat Starynkiewicz]]''', rosyjski generał, [[Prezydent miasta stołecznego Warszawy|prezydent Warszawy]], budowniczy ogólnomiejskiego systemu wodno-kanalizacyjnego",},{rok = 1806,tekst = "zmarł francuski fizyk '''[[Charles Coulomb]]''',  badacz zjawisk [[magnetyzm|magnetycznych]] i [[elektrostatyka|elektrostatycznych]], znany ze sformułowania [[Prawo Coulomba|prawa noszącego jego imię]] – jednego z podstawowych praw elektrostatyki",},{rok = 1842,tekst = "urodził się irlandzki inżynier '''[[Osborne Reynolds]]''' ((na&nbsp;portrecie||Osborne Reynolds|OsborneReynolds.jpg)), zajmował się [[Dynamika płynów|hydrodynamiką]], zwłaszcza podobieństwem dynamicznym [[kinematyka płynów|przepływów płynów]], sformułował prawo dotyczące podobieństwa w [[mechanika płynów|mechanice płynów]] i związaną z nimi [[Liczba Reynoldsa|liczbę Reynoldsa]]",},{rok = 1859,tekst = "urodził się polski rzeźbiarz i malarz '''[[Wacław Szymanowski (rzeźbiarz)|Wacław Szymanowski]]''' ((na&nbsp;fotografii||Wacław Szymanowski|Wacław Szymanowski w pracowni.jpeg))",},{rok = 1866,tekst = "podpisano '''[[Pokój w Pradze (1866)|traktat pokojowy w Pradze]]''', który zakończył [[Wojna prusko-austriacka|wojnę prusko-austriacką]]",},{rok = 1880,tekst = "urodził się rosyjski pisarz '''[[Aleksandr Grin]]''' ((na ukraińskim znaczku pocztowym||Aleksandr Grin|Stamp of Ukraine ua133st.jpg)), autor fantastycznych opowiadań pełnych egzotyki, niesamowitości i symbolicznej metaforyki",},{rok = 1884,tekst = "[[wojna chińsko-francuska]]: [[Francja]] pokonała [[Chiny]] w '''[[Bitwa pod Fuzhou|bitwie pod Fuzhou]]''' ((na&nbsp;chińskiej rycinie||Bitwa pod Fuzhou|Chinese image of the battle of Fuzhou.jpg))",},{rok = 1893,tekst = "zmarł polski rysownik i&nbsp;malarz '''[[Michał Elwiro Andriolli]]''' ((na&nbsp;rysunku||Michał Elwiro Andriolli|Michal Elwiro Andriolli.jpg)), popularny i&nbsp;ceniony ilustrator książkowy <small>([[Plik:Wikisource-logo.svg|14px]] zobacz w&nbsp;[[s:Strona główna|Wikiźródłach]] '''[[s:Pan Tadeusz/Galeria|ilustracje Andriollego do ''Pana Tadeusza'']]''')</small>",},{rok = 1904,tekst = "Amerykanin Harry D. Weed uzyskał patent na samochodowy '''[[łańcuch przeciwślizgowy]]'''",},{rok = 1911,tekst = "urodził się  norweski [[Skoki narciarskie|skoczek narciarski]] i [[narciarstwo alpejskie|narciarz alpejski]] '''[[Birger Ruud]]''', jeden z najbardziej utytułowanych zawodników w historii skoków narciarskich",},{rok = 1912,tekst = "urodził się '''[[Gene Kelly]]''' ((na&nbsp;fotografii||Gene Kelly|Gene kelly.jpg)), amerykański aktor, tancerz i [[choreografia|choreograf]], znany m.in. z ról w [[film muzyczny|filmach muzycznych]] ''[[Amerykanin w Paryżu (film)|Amerykanin w Paryżu]]'' oraz ''[[Deszczowa piosenka]]''",},{rok = 1913,tekst = "w [[Kopenhaga|Kopenhadze]] odsłonięto '''„[[Mała Syrenka (posąg)|Małą Syrenkę]]”'''",},{--rok = 1914,tekst = "rozpoczęła się '''[[bitwa pod Kraśnikiem]]'''",},{rok = 1918,tekst = "urodziła się polska socjolog i&nbsp;historyk '''[[Maria Turlejska]]'''",},{rok = 1921,tekst = "urodził się amerykański ekonomista '''[[Kenneth Arrow]]''', przedstawiciel [[Ekonomia neoklasyczna|ekonomii neoklasycznej]] i nowej [[Ekonomia dobrobytu|ekonomii dobrobytu]], zasłużony dla rozwoju [[Teoria wyboru publicznego|teorii wyboru publicznego]], laureat [[Laureaci Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii|Nagrody im. Alfreda Nobla]]",},{rok = 1923,tekst = "urodził się brytyjski informatyk '''[[Edgar Frank Codd]]''', jeden z&nbsp;twórców [[Model relacyjny|relacyjnego modelu baz danych]]",},{rok = 1923,tekst = "urodziła się '''[[Zofia Posmysz]]''', pisarka i&nbsp;scenarzystka",},{rok = 1926,tekst = "zmarł amerykański aktor filmowy włoskiego pochodzenia '''[[Rudolf Valentino]]''' ((na&nbsp;fotografii||Rudolf Valentino|Portrait of Rudolph Valentino - Valentino.jpg)), wielki gwiazdor epoki kina niemego",},{rok = 1927,tekst = "[[mord sądowy]] dokonany w Stanach Zjednoczonych na dwóch [[anarchizm|anarchistach]], '''[[Sacco i Vanzetti|Ferdinando Sacco i Bartolomeo Vanzettim]]''', fałszywie oskarżonych o napad z bronią w ręku",},{rok = 1927,tekst = "urodził się amerykański artysta, twórca i teoretyk happeningu '''[[Allan Kaprow]]'''",},{rok = 1939,tekst = "przedstawiciele [[III Rzesza|III Rzeszy]] i  [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], [[Joachim von Ribbentrop|Joachim Ribbentrop]] i [[Wiaczesław Mołotow]], podpisali w  Moskwie '''[[pakt Ribbentrop-Mołotow|pakt]]''', ustanawiający podział wpływów w Europie  ((na&nbsp;fotografii||Pakt Ribbentrop-Mołotow|MolotovRibbentropStalin.jpg))",priorytet = true,oddzielny=true,},{rok = 1939,tekst = "urodził się polski aktor filmowy i teatralny '''[[Edward Linde-Lubaszenko]]''' ((na&nbsp;fotografii||Edward Linde-Lubaszenko|Edward Linde-Lubaszenko.jpg))",},{rok = 1942,tekst = "rozpoczęła się '''[[bitwa stalingradzka]]''', jedna z największych bitew [[II wojna światowa|II wojny światowej]]",},{rok = 1944,tekst = "[[Plik:Flaga PPP.svg|20px|link=]] 23. dzień '''[[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]]''': nad ranem z 22 na 23 sierpnia żołnierze [[Batalion Ruczaj|batalionu Ruczaj]] zdobyli centralę telefoniczną przy [[Ulica Piękna w Warszawie|ul. Piusa XI]] (dziś Pięknej) tzw. „małą PAST-ę”; tegoż dnia kilka dużych sukcesów powstańczych w Śródmieściu: zdobyto [[Bazylika Świętego Krzyża w Warszawie|Bazylikę Świętego Krzyża]] i [[Pałac Zamoyskich w Warszawie (Nowy Świat)|pałac Zamoyskich]], gdzie znajdowała się Komenda Policji; uderzenie powstańców na [[Uniwersytet Warszawski]] - użyto wówczas dwóch wozów pancernych: „[[Kubuś (samochód pancerny)|Kubuś]]” i transportera [[Szary Wilk (transporter opancerzony)|„Szary Wilk”]] <small>– więcej w&nbsp;[[Kalendarium powstania warszawskiego – 23 sierpnia|kalendarium]]</small>",priorytet = true,oddzielny=true,},{rok = 1944,tekst = "zmarł '''[[Abdülmecid II]]''', ostatni [[Lista kalifów|władca używający tytułu kalifa]]",},{rok = 1948,tekst = "w [[Amsterdam]]ie powołano '''[[Światowa Rada Kościołów|Światową Radę Kościołów]]'''",},{rok = 1950,tekst = "urodził się polski działacz związkowy i polityk '''[[Marian Krzaklewski]]''', przewodniczący [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”|NSZZ „Solidarność”]] w latach 1991–2002, założyciel i lider [[Akcja Wyborcza Solidarność|AWS]]",},{rok = 1950,tekst = "urodziła się kirgiska polityk '''[[Roza Otunbajewa]]''', [[Prezydenci Kirgistanu|prezydent Kirgistanu]] w latach 2010–2011",},{rok = 1950,tekst = "urodziła się polska polityk '''[[Izabela Jaruga-Nowacka]]''', przewodnicząca [[Unia Pracy|Unii Pracy]], posłanka na Sejm",},{rok = 1965,tekst = "urodził się pochodzący z Kanady amerykański scenarzysta i reżyser filmowy '''[[Roger Avary]]''', współpracownik [[Quentin Tarantino|Quentina Tarantino]], autor scenariusza do ''[[Pulp Fiction]]''",},{rok = 1966,tekst = "sonda kosmiczna '''''[[Lunar Orbiter 1]]''''' wykonała pierwsze zdjęcie Ziemi z orbity [[Księżyc]]a ((211|na ilustracji: fotografia poddana cyfrowej rekonstrukcji||Wschód Ziemi|First View of Earth from Moon - reprocessed.png))",},{rok = 1967,tekst = "w [[Łazy (powiat koszaliński)|Łazach]] miał miejsce '''[[panoramiczny happening morski]]''' autorstwa [[Tadeusz Kantor|Tadeusza Kantora]]",},{rok = 1977,tekst = "[[mięśniolot]] ''Gossamer Condor'' konstrukcji amerykańskiego inżyniera Paula MacCready'ego zdobył '''[[Nagroda Kremera|Nagrodę Kremera]]''' za pokonanie w powietrzu wyznaczonego odcinka w kształcie ósemki",},{rok = 1989,tekst = "około 2 milionów mieszkańców [[Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka|Litewskiej]], [[Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka|Łotewskiej]] i [[Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka|Estońskiej SRR]] utworzyło tzw. '''[[bałtycki łańcuch]]'''. Był to masowy protest przeciwko ówczesnej sytuacji politycznej tych krajów wchodzących w skład [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Radzieckiego]]",},{rok = 1995,tekst = "zmarł polski pisarz [[fantastyka naukowa|science fiction]] '''[[Adam Wiśniewski-Snerg]]'''",},{rok = 1997,tekst = "zmarł brytyjski biochemik '''[[John Kendrew]]''', laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|Nagrody Nobla]] z dziedziny [[chemia|chemii]] z roku 1962 za badanie struktury [[globuliny|białek globularnych]] (kłębuszkowych)",},{rok = 2003,tekst = "zmarł '''[[Tadeusz Gumiński]]''', legnicki działacz społeczny, twórca [[Muzeum Miedzi w Legnicy|Muzeum Miedzi]], prezes tamtejszego [[Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Legnicy|Towarzystwa Przyjaciół Nauk]], [[Honorowi obywatele Legnicy|honorowy obywatel Legnicy]]",},{rok = 2013,tekst = "zmarł polski polityk i poseł '''[[Konstanty Miodowicz]]'''  ((na&nbsp;fotografii||Konstanty Miodowicz|JRUK 20070902 NOWYFOLWARK KONSTANTY MIODOWICZ.jpg))",},}