Nacionalna suspilna tełeradiokompanija Ukrajiny
Nacionalna suspilna tełeradiokompanija Ukrajiny (NSTU) (ukr. Національна суспільна телерадіокомпанія України (НСТУ), tłum. „Narodowa Publiczna Teleradiokompania Ukrainy”), powszechnie znana jako Suspiłne (ukr. Суспільне, tłum. publiczne) – ukraiński telewizyjny nadawca publiczny i zarazem spółka akcyjna.
.svg) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres | ul. Jurija Iwlenko 42 |
| Data założenia | |
| Forma prawna | |
| Prezes | Mykola Czernotyćkyj |
| Przewodniczący rady nadzorczej | Zurab Alasania, Inna Grybeniuk, Dmytr Chorkin, Switłana Ostapa |
| Udziałowcy | całościowo Państwowy Komitet ds. Telewizji i Radiofonii Ukrainy „Dzierżkomteleradio” – właściciel korporacji, reprezentuje państwo ukraińskie i skarb państwa Ukrainy. |
| Zatrudnienie | ok. 4500 |
| Dane finansowe (2021) | |
| Przychody | |
| Wynik netto | |
Położenie na mapie Kijowa  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
Położenie na mapie Kijowa i obwodu kijowskiego  | |
 50°27′40,201″N 30°29′01,900″E/50,461167 30,483861 | |
| Strona internetowa | |
Całość udziałów firmy należy do państwa Ukrainy, jej status reguluje ustawa „O telewizji publicznej i radiofonii Ukrainy” przyjęta 17 kwietnia 2014 roku[2][3]. Organy państwowe nie mają prawa ingerować w politykę programową firmy[4]. Spółka prowadzi kanał telewizyjny Perszyj, jedyny ukraiński państwowy kanał ogólnokrajowy, który obejmuje swoim zasięgiem ponad 97% terytorium Ukrainy, oraz jego programy skierowane są do wszystkich warstw społecznych społeczeństwa ukraińskiego i mniejszości narodowych. Jej oddział radiowy, Ukrajińśke Radio (ukr. Українське радіо), jest najpopularniejszą stacją radiową informacyjną i rozrywkową na Ukrainie, nadającą w 192 miejscowościach we wszystkich 24 obwodach. Do priorytetowych kierunków sieci należą publicystyka informacyjna, popularnonaukowa, kulturoznawcza, rozrywkowa i sportowa[4].
Od swojego założenia w 2017 roku, pod nazwą Public Broadcasting Company of Ukraine (UA:PBC) jest jedynym ukraińskim członkiem Europejskiej Unii Nadawców (EBU), dzięki czemu odpowiada za udział kraju m.in. w Konkursie Piosenki Eurowizji i Konkursie Piosenki Eurowizji dla Dzieci[5][6].
Historia
Nadawanie radiowe na Ukrainie rozpoczęło się 16 listopada 1924 roku, gdy około godz. 19:00 w Charkowie, ówczesnej stolicy Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej nadano słowa „Halo! Halo! Halo! Mówi Charków, mówi Charków, mówi Charków! Wszyscy, wszyscy, wszyscy! Działa pierwsza radiostacja telefoniczna na Ukrainie!”[7]. Następnie odbył się koncert Państwowego Kwartetu Muzycznego im. Viloma i radiowego magazynu „Proletar”, które zostały odtworzone i odebrane w miejskich klubach łącznie przez niecałą godzinę czasu antenowego. Na cześć rozpoczęcia nadawania ukraińskiego radia, 16 listopada został ogłoszony Dniem Pracowników Radia, Telewizji i Komunikacji na Ukrainie[7]. 16 listopada 1924 powstaje prekursor NSTU – Narodowa Radiokompania Ukrainy (NRU)[8]. Pierwsza sieć radiowa na Ukrainie pojawiła się w 1928 roku[9].
Już 1 lutego 1939 roku w Kijowie została nadana pierwsza transmisja telewizyjna ze stacji telewizyjnej, znajdującej się w Domu ukraińskiego radia. Transmisja trwała 40 minut, w trakcie której pokazywany był portret Sergo Ordżonikidze. Po zakończeniu II wojny światowej, 6 listopada 1951 w Kijowie na antenie stacji telewizyjnej po raz pierwszy został transmitowany radziecki film patriotyczny „Wielki blask”. Następnego dnia została pokazana uroczystość na cześć 34. rocznicy rewolucji październikowej. 1 maja 1952 nadany koncert ukraińskich śpiewaków Kijowskiego Teatru Opery im. Tarasa Szewczenki. Natychmiast po budowie telecentrów w Moskwie i Leningradzie, w 1953 roku zakończono budowę nowej Kijowskiej stacji telewizyjnej na Chreszczatyku[10]. Regularna transmisja programów rozpoczęła się w 1956 roku, wcześniej były wyświetlane filmy fabularne i dokumentalne tylko dwa razy dziennie[11]. 20 stycznia 1965 powstał pierwszy regularny kanał ukraiński o nazwie UT-1 (Ukraińska TV-1). Była to stacja telewizji publicznej, której program nadawany jest obecnie pod nazwą Perszyj.
1 stycznia 1992 na Ukrainie powstał drugi kanał UT-2[12]. Od 1969 roku stacja telewizyjna w Kijowie, a od 1976 roku także stacja telewizyjna we Lwowie już przesyłała programy kolorowe. W 1983 roku rozpoczęto budowę nowej stacji telewizyjnej w Kijowie, przy ulicy Melnykowa 42. Dopiero 30 grudnia 1992 oddana do eksploatacji. W grudniu 1989 roku koncesję na nadawanie otrzymała pierwsza prywatna stacja telewizyjna o nazwie „Tonis”, stając się pierwszym konkurentem państwowej stacji na rynku[13]. Po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę w 1992 roku UT został zreorganizowany na DTRK (Państwowa Teleradiomówna Kompania Ukrainy, ukr. Державна телерадіомовна компанія України, ДТРК), który od 1993 roku jest członkiem Europejskiej Unii Nadawców. 1 czerwca 1995 powstaje prekursor NSTU – Narodowa Telekompania Ukrainy (NTU)[14].
Ustawa regulująca status NSTU „O telewizji publicznej i radiofonii Ukrainy” została przyjęta 17 kwietnia 2014 roku[2][3]. 8 sierpnia prezydent Petro Poroszenko podpisał ustawę „O zmianie niektórych aktów ustawodawczych dotyczących telewizji publicznej i radiofonii Ukrainy”[15]. 19 stycznia 2017 roku oficjalnie działalność rozpoczyna Narodowa Publiczna Teleradiokompania Ukrainy, zarejestrowana w skarbie państwa[16], na której pierwszego prezesa poprzez otwarte głosowanie wybrany został Zurab Alasania[17]. Ukraina stała się równocześnie przedostatnim krajem europejskiej bez publicznego serwisu telewizyjnego – nadal nie posiada go Białoruś. W marcu 2017 roku wprowadzono nowe prawo, wymagające, aby co najmniej 75% programów było nadawanych w języku ukraińskim[18].
Wraz z rozpoczęciem inwazji Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku, większość ukraińskich kanałów telewizyjnych przełączyła się na sygnał telewizji parlamentarnej Rada, gdzie wraz z wieloma innymi kanałami telewizja publiczna zaczęła nadawać program Jedyni nowyny (ukr. Єдині новини, tłum. Zjednoczone wiadomości), które są kolejno produkowane przez różne kanały i uzupełniane oficjalnymi informacjami przez agencje rządowe, aby „obiektywnie i szybko dostarczać wyczerpujących informacji z różnych regionów kraju 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu”[19][20][21]. Od 1 marca 2022 roku w związku z inwazją Rosji na Ukrainę kanał Perszyj jest dostępny w ramach telewizji hybrydowej na ósmym multipleksie naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce[22][23][24].
Kanały telewizyjne i stacje radiowe
Kanały telewizyjne
NSTU operuje 27 kanałami telewizyjnymi, w tym 3 ogólnokrajowymi i 24 regionalnymi dla każdego obwodu Ukrainy.
| Nazwa kanału | Logo | Format nadawania |
|---|---|---|
| Perszyj | .svg){kind=small} | 576i 16:9 (SDTV) 1080i (HDTV) |
| Suspiłne Kułtura | .svg){kind=small} | |
| Suspiłne Nowyny | .svg){kind=small} |
- Perszyj – kanał ogólnokrajowy, nadający programy o tematach socjalnych
- Suspiłne Kułtura – kanał ogólnokrajowy, nadający programy o tematach kulturoznawczych, rozrywkowych i edukacyjnych
- Suspiłne Nowyny – kanał ogólnokrajowy, nadający programy o tematach publicystyczno-informacyjnych
- Suspiłne Charków – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu charkowskiego, z siedzibą w Charkowie
- Suspiłne Chersoń – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu chersońskiego, z siedzibą w Chersoniu
- Suspiłne Chmielnicki – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu chmielnickiego, z siedzibą w Chmielnickim
- Suspiłne Czerkasy – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu czerkaskiego, z siedzibą w Czerkasach
- Suspiłne Czernihów – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu chernihowskiego, z siedzibą w Czernihowie
- Suspiłne Czerniowce – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu czerniowieckiego, z siedzibą w Czernowcach
- Suspiłne Dniepr – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu dniepropetrowskiego, z siedzibą w Dnieprze
- Suspiłne Donbas – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu donieckiego i ługańskiego, z siedzibą w Kramatorsku
- Suspiłne Iwano-Frankiwsk – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu iwanofrankiwskiego, z siedzibą w Iwano-Frankiwsku
- Suspiłne Kijów – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu kijowskiego i miasta wydzielonego Kijów, z siedzibą w Kijowie
- Suspiłne Kropywnycki – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu kirowohradzkiego, z siedzibą w Kropywnyckim
- Suspiłne Krym – kanał regionalny, nadający na terenie autonomicznej Republiki Krymu i miasta wydzielonego Sewastopolu, z siedzibą w Kijowie
- Suspiłne Lwów – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu lwowskiego, z siedzibą we Lwowie
- Suspiłne Mikołajów – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu mikołajowskiego, z siedzibą w Mikołajowie
- Suspiłne Odesa – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu odeskiego, z siedzibą w Odessie
- Suspiłne Połtawa – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu połtawskiego, z siedzibą w Połtawie
- Suspiłne Równe – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu rówieńskiego, z siedzibą w Równych
- Suspiłne Sumy – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu sumskiego, z siedzibą w Sumach
- Suspiłne Tarnopol – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu tarnopolskiego, z siedzibą w Tarnopolu
- Suspiłne Użhorod – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu zakarpackiego, z siedzibą w Użhorodzie
- Suspiłne Winnica – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu winnickiego, z siedzibą w Winnicy
- Suspiłne Zaporoże – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu zaporoskiego, z siedzibą w Zaporożu
- Suspiłne Łuck – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu wołyńskiego, z siedzibą w Łucku
- Suspiłne Żytomierz – kanał regionalny, nadający na terenie obwodu żytomierskiego, z siedzibą w Żytomierzu
Stacje radiowe
NSTU operuje 28 stacjami radiowymi, w tym jednym międzynarodowym, 3 ogólnokrajowymi i 24 regionalnymi dla każdego obwodu Ukrainy.
| Nazwa kanału | Logo | Frekwencja nadawania |
|---|---|---|
| Ukrajińśke Radio | .svg){kind=small} | MHz |
| Radio Kułtura | .svg){kind=small} | |
| Radio Promiń | .svg){kind=small} | |
| Radio Ukraine International |  |
- Ukrajińśke Radio – stacja ogólnokrajowa, nadająca programy o tematach socjalnych i publicystyczno-informacyjnych
- Radio Kułtura – stacja ogólnokrajowa, nadająca programy o tematach kulturoznawczych, rozrywkowych i edukacyjnych
- Radio Promiń – stacja ogólnokrajowa, nadająca programy o tematach muzycznych i konwersacyjnych
- Ukrajińśke Radio Charków – stacja ogólnokrajowa, nadająca na terenie obwodu charkowskiego, z siedzibą w Charkowie
- Ukrajińśke Radio Chersoń – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu chersońskiego, z siedzibą w Chersoniu
- Ukrajińśke Radio Chmielnicki – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu chmielnickiego, z siedzibą w Chmielnickim
- Ukrajińśke Radio Czerkasy – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu czerkaskiego, z siedzibą w Czerkasach
- Ukrajińśke Radio Czernihów – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu chernihowskiego, z siedzibą w Czernihowie
- Ukrajińśke Radio Czerniowce – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu czerniowieckiego, z siedzibą w Czernowcach
- Ukrajińśke Radio Dniepr – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu dniepropetrowskiego, z siedzibą w Dnieprze
- Ukrajińśke Radio Donbas – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu donieckiego i ługańskiego, z siedzibą w Kramatorsku
- Ukrajińśke Radio Iwano-Frankiwsk – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu iwanofrankiwskiego, z siedzibą w Iwano-Frankiwsku
- Ukrajińśke Radio Kijów – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu kijowskiego i miasta wydzielonego Kijów, z siedzibą w Kijowie
- Ukrajińśke Radio Kropywnycki – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu kirowohradzkiego, z siedzibą w Kropywnyckim
- Ukrajińśke Radio Krym – stacja regionalna, nadająca na terenie autonomicznej Republiki Krymu i miasta wydzielonego Sewastopolu, z siedzibą w Kijowie
- Ukrajińśke Radio Lwów – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu lwowskiego, z siedzibą we Lwowie
- Ukrajińśke Radio Mikołajów – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu mikołajowskiego, z siedzibą w Mikołajowie
- Ukrajińśke Radio Odesa – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu odeskiego, z siedzibą w Odessie
- Ukrajińśke Radio Połtawa – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu połtawskiego, z siedzibą w Połtawie
- Ukrajińśke Radio Równe – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu rówieńskiego, z siedzibą w Równych
- Ukrajińśke Radio Sumy – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu sumskiego, z siedzibą w Sumach
- Ukrajińśke Radio Tarnopol – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu tarnopolskiego, z siedzibą w Tarnopolu
- Ukrajińśke Radio Użhorod – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu zakarpackiego, z siedzibą w Użhorodzie
- Ukrajińśke Radio Winnica – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu winnickiego, z siedzibą w Winnicy
- Ukrajińśke Radio Zaporoże – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu zaporoskiego, z siedzibą w Zaporożu
- Ukrajińśke Radio Łuck – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu wołyńskiego, z siedzibą w Łucku
- Ukrajińśke Radio Żytomierz – stacja regionalna, nadająca na terenie obwodu żytomierskiego, z siedzibą w Żytomierzu
Przypisy
Bibliografia
- Oficjalna strona (ukr. • ros.)