Sia (piosenkarka)

Dzieciństwo i lata młodości

Uczęszczała do szkoły podstawowej w rodzinnej Adelaide, gdzie w 1994 r. ukończyła również szkołę średnią (Adelaide High School).^[2]

Kariera muzyczna

Początki

Na początku lat dziewięćdziesiątych zaczęła grać koncerty w lokalnych klubach z muzyką acid jazz. W wieku 17 lat została wokalistką zespołu jazzowo-funkowego Crisp^[2], który wraz z nią tworzyli: gitarzysta Jesse Flavell, basista Jeremy Glover, klawiszowcy Sam Langley i Ben Timmis oraz perkusista Steve Rooney^[10]. Grupa wydała dwa albumy studyjne: Word and the Deal (1996)^[11] i Delerium (1997)^[12].

W 1997 zakończyła współpracę z zespołem, by skupić się na karierze solowej. Wydała swój debiutancki album studyjny zatytułowany OnlySee, który został wyprodukowany przez Flavella (z formacji Crisp), będącego autorem większości utworów z krążka. Album został wykupiony w 1200 egzemplarzach^[13]. W listopadzie tego samego roku wokalistka wystąpiła gościnnie w jednym z odcinków serialu Zatoka serc, śpiewając w nim utwór „How to Breathe”^[14].

Lata 2000–2010

W 2000 podpisała kontrakt płytowy z wytwórnią Dance Pool należącą do Sony Music^[15]. W tym samym roku przeprowadziła się do Londynu, gdzie występowała jako chórzystka zespołu Jamiroquai^[2], a także wydała utwór „Taken for Granted”^[16], będący pierwszym singlem z płyty zatytułowanej Healing Is Difficult. Album miał premierę w lipcu 2001^[17]. Wszystkie utwory z albumu napisała lub współtworzyła sama Furler, która wyprodukowała krążek we współpracy z Blairem Mackichanem^[18][19]. Słowa utworów z płyty nawiązywały do śmiertelnego wypadku samochodowego jej ówczesnego chłopaka, Daniego^[15]. Pierwszy singiel z albumu, „Taken for Granted”, dotarł do dziesiątego miejsca brytyjskiej listy przebojów^[20].

Po niezadowalającej akcji promocyjnej płyty piosenkarka zwolniła swojego menedżera i odeszła z wytwórni Sony Music, po czym podpisała kontrakt z Go! Beat Records^[15]. W międzyczasie nawiązała współpracę z angielskim duetem Zero 7 (Henrym Binnsem i Samem Hardakerem), dla którego nagrała partie wokalne na ich pierwsze trzy albumy oraz wzięła udział w ich trasach koncertowych^[2][15]. W 2002 otrzymała statuetkę dla Przełomowego autora piosenek na gali wręczenia nagród Australasian Performing Right Association (APRA)^[21].

W 2003 wydała swój pierwszy mini-album zatytułowany Don't Bring Me Down^[22]. Jeden z utworów z płyty pojawił się w tle napisów końcowych filmu 36. 19 stycznia 2004 premierę miał kolejny krążek wokalistki zatytułowany Colour the Small One^[23]. Dzięki wykorzystaniu na płycie instrumentów akustycznych oraz elektronicznych, materiał porównywano do twórczości takich artystów, jak Dido czy Sarah McLachlan. Wśród jedenastu propozycji z płyty znalazła się m.in. piosenka „The Bully”, która powstała we współpracy z amerykańskim muzykiem, Beckiem Hansenem^[24]. Wydawnictwo promowały single „Breathe Me” i „Where I Belong”, który miał znaleźć się na oficjalnej ścieżce dźwiękowej filmu Spider-Man 2, jednak ostatecznie nie pojawił się w produkcji z powodu konfliktu z wytwórnią nagraniową.

Na początku 2005 opuściła wytwórnię Go! Beat Records, co tłumaczyła niezadowoleniem z prowadzonej przez firmę kampanii reklamowej jej nowego albumu. Wyjechała wówczas do Nowego Jorku^[25]. W tym samym roku jej piosenka „Breathe Me” pojawiła się na albumie Six Feet Under, Vol. 2: Everything Ends, będącym ścieżką dźwiękową serialu HBO Sześć stóp pod ziemią (2001–2005)^[26], a także podczas transmisji Victoria’s Secret Fashion Show 2006. Na początku 2006 album został wydany przez amerykańską wytwórnię Astralwerks. W tym czasie artystka wyruszyła w amerykańską trasę koncertową, promującą nowe wydanie płyty, wzbogacone o cztery dodatkowe utwory: „Broken Biscuit” (z EP-ki pt. Don’t Bring Me Down), „Sea Shells” (ze strony B brytyjskiego wydania singla „Breathe Me”) i dwa remiksy piosenki „Breathe Me”, wykonane przez Four Teta i Ulricha Schnaussa^[27].

W kwietniu 2007 wydała pierwszy koncertowy album Lady Croissant^[28], na którym znalazło się osiem piosenek zaśpiewanych na żywo podczas występu w New York’s Bowery Ballroom w kwietniu poprzedniego roku, a także jeden nowy utwór studyjny – „Pictures”^[29]. W listopadzie premierę miała kolejna EP-ka artystki zatytułowana Day Too Soon, na której znalazły się cztery kompozycje: „Buttons” i „The Girl You Lost to Cocaine” oraz tytułowy utwór „Day Too Soon” wraz z remiksem w wykonaniu Mock & Toof^[30]. Remiks utworu „The Girl You Lost to Cocaine”, wykonany przez holenderskiego muzyka, Sandera van Doorna, dotarł do 11. miejsca listy przebojów w Holandii^[31] i do 12. miejsca w Hiszpanii^[32].

W styczniu 2008 wystąpiła gościnnie w talk-show Late Night with Conan O’Brien, gdzie zaśpiewała piosenkę „The Girl You Lost to Cocaine”. W tym samym miesiącu wydała swój kolejny album studyjny zatytułowany Some People Have Real Problems^[33], który dotarł do 26. miejsca amerykańskiej listy najchętniej kupowanych płyt według magazynu Billboard^[34] i otrzymał status złotej płyty w Australii^[35]. W listopadzie 2008 wystąpiła w show Davida Lettermana, śpiewając utwór „Soon We'll Be Found” z albumu Some People Have Real Problems. Jeden z utworów z płyty, „Little Black Sandals”, został wykorzystany w jednym z odcinków pierwszej serii programu Private Practice^[36].

W maju 2009 wydała DVD koncertowe pt. TV Is My Parent, na którym znalazł się zapis jej koncertu zagranego 12 września w New York’s Hiro Ballroom, a także teledyski do czterech utworów oraz materiały zakulisowe z planu zdjęciowego^[37]. Za wydawnictwo piosenkarka odebrała nagrodę za Najlepsze muzyczne DVD podczas ceremonii wręczania nagród Amerykańskiego Stowarzyszenia Branży Fonograficznej (ARIA) w 2009^[38]. Sama płyta Some People Have Real Problems zapewniła artystce nominację do nagrody w kategorii Najlepszy album przełomowego artysty^[39].

W 2007 nawiązała kontakt z menedżerem Christiny Aguilery, z którym nagrała swój utwór „Death by Chocolate” z płyty Some People Have Real Problems. Dwa lata później wraz z Samuelem Dixonem^[40] nawiązali współpracę z Aguilerą, z którą napisali kilka utworów na jej szósty album studyjny pt. Bionic^[41] („All I Need”, „I Am”, „You Lost Me” i „Stronger than Ever”^[42]). Trio stworzyło też piosenkę „Bound to You”, napisaną na potrzeby filmu Burleska z Aguilerą w roli głównej.

Lata 2010–2019

W 2010 piosenka „Bound to You” zdobył nominację do Złotego Globu w kategorii Najlepsza oryginalna kompozycja^[43]. W czerwcu 2010 wydała piąty album studyjny pt. We Are Born^[44], który promowany był przez singiel „Clap Your Hands”^[45]. Na płycie znalazł się także m.in. utwór „You’ve Changed”, napisany i wydany w 2008 we współpracy z amerykańską producentką muzyczną, Lauren Flax^[44][46]. Piosenka dotarła do 31. miejsca australijskiej listy przebojów^[47] i pojawiła się w jednym z odcinków serialu Pamiętniki wampirów^[48]. Inny utwór z płyty, „I’m in Here”, został zagrany w ścieżce dźwiękowej seriali: Plotkara^[49], Nowe gliny^[50], The Nine Lives of Chloe King^[51] i Nikita^[52].

W 2010 otrzymała sześć nominacji do nagród muzycznych ARIA^[53]. Ostatecznie odebrała statuetki za wygraną w kategoriach: Najlepsze wydanie niezależne i Najlepsze wydanie popowe (za album We Are Born) oraz Najlepszy teledysk (za klip do „Clap Your Hands”)^[54]. Album wokalistki nominowany był do otrzymania tytułu Płyty roku, a utwór „Clap Your Hands” – Singla roku^[53]. Piosenka dotarła do 17. miejsca australijskiej listy przebojów^[55], otrzymała także nominację do nagrody APRA 2011 w kategorii Piosenka roku^[56]. W tym samym roku album wokalistki otrzymał status złotej płyty w kraju za osiągnięcie wyniku ponad 35 tys. sprzedanych egzemplarzy^[35]. Jedna z piosenek z płyty, „My Love”, znalazła się na ścieżce dźwiękowej do filmu Saga „Zmierzch”: Zaćmienie.

W czerwcu 2010 odwołała swoją trasę koncertową z powodów zdrowotnych^[57]. W styczniu 2011 powróciła na scenę, wystąpiła m.in. na festiwalu Big Day Out w Nowej Zelandii i Australii^[58]. W lutym wyruszyła w australijską trasę koncertową^[59]. W maju pojawiła się gościnnie jako trener wokalny drużyny Aguilery w pierwszej edycji amerykańskiej wersji formatu The Voice^[60].

30 marca 2012 wydała swój pierwszy album kompilacyjny pt. Best Of...^[61], który dotarł do 27. miejsca listy najczęściej kupowanych płyt w Australii^[62]. 1 kwietnia zaśpiewała gościnnie na singlu „Wild Ones” producenta Flo Rida^[63]. Utwór został zaprezentowany w przerwie między rozgrywkami gali WWE Royal Rumble, a kilka tygodni później został ogłoszony jednym z muzycznych motywów przewodnich gali WrestleMania XXVIII, najważniejszej rozgrywki wrestlingowej organizowanej przez federację World Wrestling Entertainment (WWE)^[64]. W tym samym roku zaśpiewała gościnnie w przeboju „Titanium” Davida Guetty^[65], który promował album producenta zatytułowany Nothing but the Beat^[66]. Sama Sia nie była zadowolona z sukcesu piosenki, twierdząc iż woli być kojarzona jako autorka tekstów, nie wokalistka^[67]. Duet zaprezentował utwór podczas Coachella Valley Music and Arts Festival, gdzie zaśpiewali też inny wspólnie nagrany singiel – „She Wolf (Falling to Pieces)”^[68][69].

Na początku 2013 nagrała utwór „Kill and Run”, napisany na potrzeby ścieżki dźwiękowej do filmu Wielki Gatsby^[70][71]. W tym samym czasie zaśpiewała gościnnie w utworze „Beautiful Pain”, umieszczonym na rozszerzonej wersji ósmego albumu studyjnego Eminema pt. The Marshall Mathers LP 2^[72]. W czerwcu tego samego roku zdobyła tytuł Autorki piosenek roku podczas ceremonii APRA Music Awards^[73][74]. 1 października został wydany utwór piosenkarki „Elastic Heart”, nagrany wraz z The Weeknd i Diplo. Piosenka promowała ścieżkę dźwiękową do filmu Igrzyska śmierci: W pierścieniu ognia^[75].

We wrześniu 2013 ogłosiła, że kończy pracę nad szóstym albumem studyjnym, nad którym pracowała razem z Gregiem Kurstinem^[76]. 17 marca 2014 ukazał się pierwszy singiel zapowiadający płytę – „Chandelier”^[77][78]. Piosenka osiągnęła sukces komercyjny^[79]. W Stanach Zjednoczonych dotarła do pierwszego miejsca na liście Hot Dance Club Play^[80]. W klipie do utworu gościnnie zatańczyła Maddie Ziegler, uczestniczka programu Dance Moms^[81]. Utwór „Chandelier” otrzymał cztery nominacje do nagrody Grammy w kategoriach: Piosenka roku, Nagranie roku, Najlepsza solowa piosenka pop i Najlepszy teledysk^[82]. Pod koniec czerwca Sia po raz drugi otrzymała tytuł Autorki piosenek roku podczas ceremonii APRA Music Awards^[83].

4 lipca 2014 wydała szósty album studyjny 1000 Forms of Fear^[84]. Album otrzymał w większości pozytywne recenzje, a wielu krytyków chwaliło treść piosenek, produkcję oraz głos wokalistki. Płyta zadebiutowała na pierwszej pozycji Billboard 200, w pierwszym tygodniu po premierze sprzedając się w nakładzie 52 tys. kopii^[85]. 29 sierpnia 2014 ukazała się płyta zespołu Maroon 5 zatytułowana V, na której znalazł się m.in. utwór „My Heart is Open” współtworzony przez Się^[86]. 15 września w sieci pojawił się singiel Eminema – „Guts Over Fear”, w którym gościnnie zaśpiewała wokalistka^[87]. W październiku Sia nagrała nową wersję piosenki „You’re Never Fully Dressed without a Smile”, która znalazła się na ścieżce dźwiękowej ekranizacji musicalu Annie. Na potrzeby produkcji piosenkarka nagrała także dwa inne utwory: „Opportunity” i „Moonquake Lake” (w duecie z Beckiem)^[88].

9 stycznia 2015 ukazał się trzeci singel z płyty 1000 Forms of Fear, czyli „Elastic Heart”^[89]. W teledysku do piosenki wystąpiła Maddie Ziegler i aktor Shia LaBeouf^[90]. Tuż po premierze klip został odebrany dwuznacznie: jedni krytykowali go i zarzucali mu promowanie pedofilii, inni podziwiali i uważali za sztukę^[91]. Utwór dotarł do 17. miejsca Billboard Hot 100^[92]. W maju wydała cover przeboju „California Dreamin’” zespołu The Mamas & the Papas. Utwór znalazł się na ścieżce dźwiękowej filmu San Andreas^[93]. W tym samym miesiącu piosenkarka wydała grę mobilną o nazwie Bob Job^[94]. We wrześniu zapowiedziała wydanie swojego nowego singla „Alive”, który został napisany we współpracy z Adele i pierwotnie był przeznaczony na nową płytę Brytyjki^[95]. Na początku listopada Sia wydała pierwszy utwór promocyjny zapowiadający płytę – „Bird Set Free”. W grudniu ukazał się nowy singiel z płyty – „Cheap Thrills”^[96].

29 stycznia 2016 odbyła się premiera jej siódmego albumu studyjnego This Is Acting^[97], na którym znalazły się piosenki napisane pierwotnie przez artystkę z myślą o innych wykonawcach^[98]. W kwietniu wystąpiła na festiwalu Coachella, jej koncert spotkał się z bardzo szerokim uznaniem publiczności i krytyków oraz reakcją wiralową w mediach społecznościowych^{[99][100][101][102][103]}. Pomiędzy majem a sierpniem wystąpiła na kilkunastu festiwalach muzycznych i innych koncertach w Ameryce, Europie i na Bliskim Wschodzie^[104]. W sierpniu premierę miała piosenka „Telepathy” napisana przez Furler a wykonywana przez Christinę Aguilerę przy współudziale Nile’a Rodgersa. Utwór znalazł się na ścieżce dźwiękowej do serialu produkcji Netflix pt. The Get Down^[105]. We wrześniu wydała kolejny singel z płyty – „The Greatest”, który dotarł do 18. miejsca Billboard Hot 100^[92]. Pomiędzy wrześniem a listopadem tego roku piosenkarka odbyła jesienną trasę koncertową Nostalgic for the Present Tour obejmującą dwadzieścia trzy koncerty w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie^[106]. Spotkały się one z bardzo ciepłym przyjęciem, a z uwagi na nietypową reżyserię sceniczną i choreografię z udziałem Ziegler zostały określone jako widowiska z pogranicza performance i tańca interpretacyjnego^{[107][108][109][110]}.

Na początku 2017 ukazał się singiel „Move Your Body”. 8 czerwca udostępniła utwór „Free Me”. W teledysku do piosenki gościnnie wystąpiła Zoe Saldana, a głosu użyczyła Julianne Moore. Dochód przeznaczono na badania nad lekiem na HIV. W tym samym roku Sia opuściła wytwórnię RCA Records i podpisała kontrakt z Atlantic Records. Również w 2017 wyreżyserowała musical Music, oparty na jednostronicowym opowiadaniu, które napisała dziesięć lat wcześniej. W projekcie wystąpią Maddie Ziegler wraz z Kate Hudson. Premiera sztuki wraz z oryginalną ścieżką dźwiękową autorstwa Sii zaplanowana jest na jesień 2020

W maju 2018 podjęła współpracę z brytyjskim muzykiem Labrinth oraz amerykańskim DJ-em Diplo, tworząc grupę LSD. 3 maja wydali pierwszy singiel „Genius". 12 kwietnia 2019 roku wydany został ich album pt; Labrinth, Sia & Diplo Present... LSD zawierający single: „Genius"; „Audio"; „Thunderclouds"; „Mountains" oraz „No New Friends".

Urodziła się 18 grudnia 1975 w Adelaide w Australii Południowej. Jej rodzice, Phil B. Colson i Loene Furler, byli członkami zespołu o nazwie The Soda Jerks, tworzącego w gatunku rockabilly. Jej ojciec był także muzykiem w innych grupach, w tym m.in. Foreday Riders, Rum Jungle, Fat Time, Jump Back Jack i Mount Lofty Rangers, a matka była wykładowczynią sztuki oraz chórzystką Mount Lofty Rangers^[2][111]. Jest bratanicą brytyjskiego aktora i wokalisty Kevina Colsona.

W 2004 nagrała singel „Breathe Me”, po nagraniu którego przeżyła załamanie i została zabrana do brytyjskiego szpitala psychiatrycznego na dwa miesiące.

W 2008 na łamach czasopisma „Scotland on Sunday” publicznie ujawniła się jako biseksualistka^[112]. W latach 2009–2010 została uznaną przez czytelników portalu internetowego SameSame.com.au jedną z 25 najbardziej wpływowych osób powiązanych ze środowiskiem homoseksualnym w Australii^[113][114].

Pod koniec czerwca 2010 poinformowała, że z powodu problemów zdrowotnych musi odwołać zaplanowane koncerty i wszelkie wydarzenia związane z promocją płyty^[57]. W oświadczeniu wyznała, że miewa ataki paniki i apatię^[115]. Zdiagnozowano u niej chorobę Basedowa – nadczynność tarczycy^[116], którą leczyła za pomocą terapii hormonalnej tarczycy^[117]. W 2019 ujawniła, że cierpi również na zespół Ehlersa-Danlosa^[118], w 2023 ujawniła, że zdiagnozowano u niej spektrum autyzmu^[119].

Związki

W 1997 planowała podróż ze swoim partnerem, Danem. Mężczyzna zginął jednak potrącony przez samochód w Londynie tydzień przed jej przylotem z Tajlandii, którą odwiedziła w trakcie podróży do Europy^[15] (teledysk do utworu "Soon We'll Be Found" z 2009 roku został poświęcony jej zmarłemu w wypadku partnerowi - jako że mężczyzna był głuchy, w teledysku użyto języka migowego).

Spotykała się z Jocelyn Rachel „J.D.” Samson z electro punkowego zespołu Le Tigre^[115]. W 2011 para rozstała się^[120]. 6 czerwca 2014 Sia zaręczyła się z Erikiem Andersem Langiem, realizatorem filmów dokumentalnych^[121], którego poślubiła 2 sierpnia tegoż roku w Palm Springs w Kalifornii^[122]. Byli małżeństwem do końca 2016^[123].

Na początku maja 2023 Sia zawarła w Portofino związek małżeński z wieloletnim partnerem Danem Bernadem^[124].

Jest weganką^[125]. Uczestniczyła w reklamie dla PETA: Asia-Pacific z jej psem, zachęcając do sterylizacji zwierząt domowych^[126]. Zaangażowała się w kampanię "Oscar's Law", w proteście przeciwko hodowli zwierząt na dużą skalę^[127].

Jest zwolenniczką projektu Beagle Freedom Project^[128]. W 2016 r. podczas trasy koncertowej Nostalgic for the Present Tour współpracowała z różnymi organizacjami ratującymi bezpańskie psy, aby na każdym z jej koncertów poprowadzić targi adopcyjne psów^[129]. W 2016 była nominowana do nagrody "Libby" w kategorii Najlepszy głos w sprawie zwierząt^[130].

Utwór „The Greatest” jest hołdem dla ofiar strzelaniny w klubie nocnym w Orlando (w teledysku razem z Maddie Ziegler występuje 50 tancerzy - reprezentują oni zabitych podczas zamachu).^[131]

Od wielu lat występuje publicznie (oraz na scenie) w charakterystycznej czarno białej peruce zasłaniającej twarz. Jak przyznawała w wywiadach, nie chce być sławna, dlatego używała jej do zasłaniania twarzy przed widzami oraz paparazzi. Peruka miała również pomagać w radzeniu sobie z atakami paniki. W wywiadzie z 2023 roku ujawniła, że prawdziwym powodem ukrywania twarzy jest spektrum autyzmu^[119].

W 2010, po serii niepowodzeń, próbowała popełnić samobójstwo, zażywając mieszanki narkotyków. Od tamtego momentu stara się żyć jak najbardziej z dala od skandali, fleszy, pozowania na ściankach i pokazywania swojego życia prywatnego, skupiając się raczej na pomocy zwierzętom oraz wspieraniu środowiska LGBTQ.

Osobny artykuł: Dyskografia Sii.

• OnlySee (1997)
• Healing Is Difficult (2001)
• Colour the Small One (2004)
• Some People Have Real Problems (2008)
• We Are Born (2010)
• 1000 Forms of Fear (2014)
• This Is Acting (2016)
• Everyday Is Christmas (2017)
• Music – Songs from and Inspired by the Motion Picture (2021)

• We Meaning You Tour (2010)
• We Are Born Tour (2011)
• Nostalgic for the Present Tour (2016–2017)

Jako aktorka

• 1997: Zatoka serc, jako ona sama
• 2005: Piccadilly Jim, jako wokalistka w nowojorskim barze
• 2014: Annie, jako wolontariuszka
• 2017: My Little Pony: Film, jako Songbird Serenade (głos)
• 2018: Nobodies, jako ona sama
• 2018: Piotruś Królik, jako Mrs. Tiggy-Winkle (głos)
• 2019: Scooby Doo i... zgadnij kto?, odcinek: Zagadka skradzionych brylantów, jako ona sama (głos)^[132]

Jako kompozytorka

• 2002: Wieczny student (Van Wilder)
• 2002: Błękitna fala (Blue Crush)
• 2004: Mama na obcasach (Raising Helen)
• 2004: 36 (36 Quai des Orfévres)
• 2005: Zgadnij kto (Guess Who)
• 2006: Annapolis
• 2008: Grey’s Anatomy: Here Comes the Flood
• 2010: Burleska (Burlesque)
• 2010: Saga „Zmierzch”: Zaćmienie (The Twilight Saga: Eclipse)
• 2013: Wielki Gatsby (The Great Gatsby)
• 2013: Igrzyska śmierci: W pierścieniu ognia (The Hunger Games: Catching Fire)
• 2014: Annie
• 2015: San Andreas
• 2015: Pitch Perfect 2
• 2015: Pięćdziesiąt twarzy Greya (Fifty Shades of Grey)
• 2016: 183 metry strachu (The Shallows)
• 2016: Lion. Droga do domu (Lion)
• 2016: Zwierzogród (Zootopia)
• 2016: Gdzie jest Dory? (Finding Dory)
• 2017: Wonder Woman
• 2017: Ciemniejsza strona Greya (Fifty Shades Darker)
• 2017: Transformers: Ostatni rycerz
• 2017: My Little Pony: The Movie
• 2018: Nowe oblicze Greya (Fifty Shades Freed)
• 2018: Pułapka czasu (A Wrinkle in Time)
• 2018: Książę Czaruś (Charming)
• 2018: Kluseczka (Dumplin’)
• 2018: Vox Lux

• Oficjalna strona piosenkarki (ang.)
• Sia w bazie IMDb (ang.)