Szorstkowiec Fortunego
Szorstkowiec Fortunego (Trachycarpus fortunei) – gatunek drzewa z rodziny arekowatych (palm). Pochodzi z gór południowych i środkowych Chin (rośnie do 2400 m n.p.m.), poza tym występuje w Bhutanie, Nepalu, północnych Indiach, Mjanmie i Wietnamie[3], a jako gatunek naturalizowany także w Japonii[4]. Nazwa upamiętnia Roberta Fortune'a, który przywiózł tę roślinę z Chin do Europy.
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek | szorstkowiec Fortunego |
Nazwa systematyczna | |
Trachycarpus fortunei (Hook.) H. Wendl. Gay, Bull. Soc. Bot. France 8:429. 1863 |
Morfologia
- Pokrój
- Drzewiasta palma osiągająca w swoim naturalnym środowisku wysokość do 20 m, choć pozostaje znacznie niższa w zimniejszych strefach.
- Liście
- Na wierzchołku kłodziny wyrasta jej pióropusz złożony z 10-20 pierzastych, ciemnozielonych liści o nieco kolczastych ogonkach liściowych[5].
- Kwiaty
- Zebrane w kwiatostany otoczone pochwami, z których kwiaty wychylają się tylko podczas kwitnienia. Występują 2 rodzaje kwiatów: obupłciowe lub męskie. Są żółte i składają się 3-działkowego kielicha, 3-płatkowej korony, 6 pręcików i 3 słupków[5].
- Owoc
- Zawierająca jedno nasienie niewielka jagoda, w stanie dojrzałym sinozielonego koloru[5].
Zastosowanie
Gatunek jest uprawiany już w Europie od ponad 160 lat jako roślina ozdobna[6]. Ze względu na relatywnie, jak na palmę, dużą odporność na niskie temperatury jest popularna w uprawie w krajach klimatu umiarkowanego[3].
Z włókna otrzymanego z liści w niektórych krajach wykonuje się miotły, powrozy, nieprzemakalne płaszcze, kapelusze i inne wyroby[5].
Uprawa
Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, ważne by była ona przepuszczalna i stale wilgotna. Stanowisko powinno być słoneczne lub półcieniste i zasłonięte od zimnych wiatrów. Rozmnaża się przez nasiona[6]. Palma ta uprawiana może być teoretycznie w zasięgu 7 strefy mrozoodporności[7], która w Polsce obejmuje północno-zachodnie i zachodnie krańce kraju[8]. O ile jednak dorosłe rośliny wytrzymywać mogą mrozy do -12 °C, o tyle młode rośliny przemarzają podczas mroźnych zim[7]. Próba uprawy tego gatunku w gruncie w Międzyzdrojach skończyła się niepowodzeniem[9].
Przypisy
- EoL: 1128696
- EUNIS: 185816
- Flora of China: 200027121
- Flora of North America: 200027121
- GBIF: 2739071
- identyfikator iNaturalist: 64323
- IPNI: 670182-1
- ITIS: 817201
- NCBI: 14027
- Plant Finder: 276718
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-207159
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:670182-1
- Tela Botanica: 68656
- identyfikator Tropicos: 2401392
- USDA PLANTS: TRFO3