క్వినిడిన్

క్వినిడిన్ సింకోనా చెట్టు మొక్కలు మరియు చాలా చెట్ల మొక్కల జాతి నుండి సంగ్రహింపబడుతుంది. ఈ చెట్లు [[దక్షిణ అమెరికా]లోని అండీస్‌కు చెందిన మడ్డర్ కుటుంబంలో కనిపిస్తాయి. ఈ చెట్ల బెరడులో క్వినైన్,మరియు క్వినిడిన్ ఉంటుంది. అలాగే సింకోనా చెట్టు బెరడులో కూడా లభిస్తుందిమొదటి ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో మలేరియా చికిత్సకు సింకోనా చెట్టు బెరడు నుండి తీసిన క్వినైన్ మందు మాత్రలు ప్రభావవంతమైన ఔషధంగా పనిచేసాయి.

క్వినిడిన్ యొక్క ఉపయోగం సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిఉంది,మొదటగా దానిలోని కొన్ని ఔషధ లక్షణాలను కనుగొన్నంట్లుగా ఘనత పెరువియన్లు పొందారు.1853లో జ్వరాలకు చికిత్స చేయడానికి క్వినిడిన్‌ను పాశ్చర్ మొదటిసారిగా వేరు చేశారు.బెరడును 1630లో స్పానిష్ మిషనరీలు పెరూ నుండి ఐరోపాకు తిరిగి తీసుకువచ్చారు, అక్కడ మలేరియా చికిత్సకు దానిని వాడటం వలన దాని విలువ కనుగొనబడింది.అరిథ్మియా కోసం క్వినిడిన్ యొక్క ఉపయోగం 1912 వరకు ప్రొఫెసర్ కారెల్ ఎఫ్( Karel F) వాడెవరకు ప్రపంచానికి తెలియరాలేదు.^[6]1918లో, బెర్లిన్‌లోని W.ఫ్రే(W. Frey) నాలుగు సింకోనా ఆల్కలాయిడ్స్‌ను అధ్యయనం చేశాడు మరియు కర్ణిక దడ(atrial fibrillation) చికిత్సకు క్వినిడైన్ అత్యంత ప్రభావవంత మైనదని కనుగొన్నాడు.1920లో, థామస్ లూయిస్ క్వినిడిన్ సాధారణ లయను పునరుద్ధరించిందని తన పరికల్పనలో (సర్కస్ కదలిక) నిరూపించాడు.^[7]సర్కస్ కదలిక (అనగా, ఎంట్రాప్డ్ సర్క్యూట్ వేవ్) అనేది లూయిస్ యొక్క క్లాసిక్ వివరణ ఆధారంగా అరిథ్మియా నిర్ధారణ చేయబడినప్పుడు కర్ణిక అల్లాడుకు బాధ్యత వహించే యంత్రాంగం.

సింకోనా బెరడు మలేరియా చికిత్స కోసం శతాబ్దాలుగా ఉపయోగించబడుతున్నప్పటికీ, కర్ణిక దడలో దాని సామర్థ్యాన్ని జీన్-బాప్టిస్ట్ డి సెనాక్ 1749లో మాత్రమే నివేదించారు.క్వినిడిన్ దాదాపు ఒక శతాబ్దం తర్వాత 1853లో పాశ్చర్ చేత వేరుచేయబడింది.^[8]1914లో వెంకేబాచ్( Wenckebach) క్వినైన్ కర్ణిక దడను అణచివేయగలదని నివేదించాడు, తరువాత (1923) అతను తన లక్షణాలను నియంత్రించడానికి (హోల్‌మన్‌లో సమీక్షించబడినట్లుగా) కర్ణిక దడతో బాధపడుతున్న రోగి నుండి ఆమందు వాడకం గురించి తెలుసుకున్నట్లు పేర్కొన్నాడు.(1991)).^[9]క్వినైన్ సన్నాహాల యొక్క యాంటీఅరిథమిక్ చర్యకు బాధ్యత వహించే క్రియాశీల సమ్మేళనంగా క్వినిడిన్ యొక్క గుర్తింపు ఘనత ఫ్రే (1918) కు లభించినది , అతను వివిధ రకాల అరిథ్మియాలో ఔషధం యొక్క కార్యాచరణను క్రమపద్ధతిలో అన్వేషించాడు.అతని ఫలితాల ఆధారంగా, క్వినిడిన్ వేగంగా ప్రజాదరణ పొందింది మరియు చాలా తక్కువ సంవత్సరాలలో విస్తృతంగా ఉపయోగించే ఔషధంగా మారింది.^[10]

చారిత్రాత్మకంగా, క్వినిడిన్ గుండె అరిథ్మియా చికిత్సలో ఉపయోగించిన మొదటి ఔషధం.20వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో జరిపిన అధ్యయనాలు సింకోనా మొక్క నుండి సేకరించిన యాంటీఅరిథమిక్ పదార్ధాలలో అత్యంత శక్తివంతమైన యాంటీమలేరియల్ క్వినైన్ యొక్క డయాస్టెరియోమర్ అయిన క్వినిడిన్‌ను గుర్తించింది.^[11]

క్వినిడిన్ అనేది మెథాక్సీ ద్వారా ప్రత్యామ్నాయంగా క్వినోలిన్ రింగ్ యొక్క 6-స్థానంలో హైడ్రోజన్‌తో సింకోనైన్‌తో కూడిన సింకోనా ఆల్కలాయిడ్.రసాయన ఫార్ములా C₂₀H₂₄N₂O₂^[12]క్వినిడిన్ అనేది సింకోనా చెట్టు మరియు సారూప్య వృక్ష జాతుల బెరడులో ఉండే క్వినైన్ యొక్క D-ఐసోమర్.

IUPAC పేరు:(S)-[(2R,4S,5R)-5-ethenyl-1-azabicyclo[2.2.2]octan-2-yl]-(6-methoxyquinolin-4-yl)methanol.^[13]

క్వినిడిన్ ప్రధానంగా సైటోక్రోమ్ P450 ఎంజైమ్‌ల ద్వారా కాలేయంలో జీవక్రియ చేయబడుతుంది, ప్రత్యేకంగా CYP3A4.క్వినిడిన్ యొక్క ప్రధాన మెటాబోలైట్ 3-హైడ్రాక్సీ-క్వినిడైన్, ఇది క్వినిడిన్ కంటే పెద్ద పంపిణీ పరిమాణం మరియు దాదాపు 12 గంటల లుప్తీకరణ/తొలగింపు సమయం ,క్వినిడిన్ యొక్క సగం జీవితాన్ని కలిగి ఉంటుంది.చికిత్స సంబంధ -అసంబంధ అధ్యయనాలు క్వినిడిన్ యొక్క యాంటీఅర్రిథమిక్ చర్యలో3-హైడ్రాక్సీ-క్వినిడిన్ దాదాపు సగం జీవిత కాలం కలిగి ఉందని సూచిస్తున్నాయి;అందువల్ల, క్వినిడిన్ యొక్క దీర్ఘకాలిక ఉపయోగంతో కనుగొనబడిన ప్రభావాలకు ఈ మెటాబోలైట్ పాక్షికంగా బాధ్యత వహిస్తుంది.^[17]

క్వినిడిన్ యొక్క లాక్టేట్ సంయోగం మరియు దాని 3-హైడ్రాక్సీ మెటాబోలైట్ అధిక మోతాదు ఆత్మహత్య రోగిలో కనుగొనబడ్డాయి.^[18]క్వినిడిన్ కాలేయంలో జీవక్రియ చేయబడుతుంది, ప్రధానంగా 3-హైడ్రాక్సీక్వినిడిన్ మరియు 2-క్వినిడినోన్‌ల.హైడ్రాక్సిలేషన్ ద్వారా క్వినిడిన్ జీవక్రియ కు లోనవుతుంది.కొన్ని జీవక్రియలు యాంటీఅరిథమిక్ చర్యను కలిగి ఉంటాయి.దాదాపు 10-50% మోతాదు క్వినిడిన్ మూత్రం ద్వారా ఏటువంటి మార్పు చెందకుండా 24 గంటలలోపు విసర్జించబడుతుంది (బహుశా గ్లోమెరులర్ వడపోత ద్వారా).^[19][18]క్వినిడిన్లజీవప్రక్రియలో 3-హైడ్రాక్సీక్వినిడిన్ N-ఆక్సైడ్, 2'-ఆక్సోక్వినిడినోన్, డెస్‌మెథైల్‌క్వినిడిన్ మరియు క్వినిడిన్ N-ఆక్సైడ్ ఉన్నాయి.వ్యక్తుల మధ్య జీవక్రియ చాలా వ్యత్యాసం గా వుండును అయితే, క్వినిడిన్-ప్రేరిత టోర్సేడ్ డి పాయింట్స్ విషయంలో, మెటాబోలైట్‌లు డైస్రిథ్మియాస్ ఏర్పడటానికి దోహదం చేయవు.^[20][18]క్వినిడిన్ విస్తృతమైన హెపాటిక్ ఆక్సీకరణ జీవక్రియకు లోనవుతుంది... ఒక మెటాబోలైట్, 3-హైడ్రాక్సీక్వినిడిన్, కార్డియాక్ సోడియం చానెళ్లను నిరోధించడంలో లేదా చర్య సామర్థ్యాలను పొడిగించడంలో క్వినిడిన్ వలె దాదాపుగా శక్తివంతమైనది.^[21]

సైటోక్రోమ్ P450 IIIA చర్య ద్వారా చాలా క్విండిడ్న్ కాలేయం ద్వారా తొలగించబడుతుంది.^[22]క్వినిడిన్ యొక్క తొలగింపు సగం జీవితం పెద్దలలో 6-8 గంటలు మరియు పిల్లల రోగులలో 3-4 గంటలు.^[23]క్వినిడిన్ సాధారణంగా ఆరోగ్యకరమైన వ్యక్తులలో 6-8 గంటల ప్లాస్మా సగం జీవితాన్ని కలిగి ఉంటుంది, అయితే సగం జీవితం 3-16 గంటలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ కాలం ఉండవచ్చు.ప్లాస్మోడియం ఫాల్సిపరమ్ మలేరియా ఉన్న రోగులలో ఒక అధ్యయనంలో, ఔషధం యొక్క ఎలిమినేషన్ సగం జీవితం సగటున 12.8 గంటలు (పరిధి: 6.6-24.8 గం).^[24]దీర్ఘకాలిక కాలేయ వ్యాధి సమక్షంలో సిరల ద్వారా ఇచ్చిన తర్వాత దాదాపు 7 గంటల సాధారణ ప్లాస్మా సగం జీవితం పెరుగుతుంది.^[25]

• క్వినిడిన్, కర్ణిక దడ లేదా ఫ్లట్టర్ మరియు వెంట్రిక్యులర్ అరిథ్మియాస్, సక్రమంగా లేని హృదయ స్పందన తేడా చికిత్స మరియు నిరోధించడంలో సహాయపడటానికి ఉపయోగించబడుతుంది.ఇది ఇతర మందులు ప్రయత్నించిన తర్వాత మాత్రమే ఉపయోగించబడుతుంది, కానీప్రధమ పరిస్థితికి చికిత్స చేయడానికి పని చేయదు.క్వినిడిన్ సల్ఫేట్, మలేరియా చికిత్సకు కూడా ఉపయోగించబడుతుంది.^[26]
• క్వినిడిన్ ఓరల్ టాబ్లెట్ సాధారణ ఔషధంగా మాత్రమే అందుబాటులో ఉంటుంది. బ్రాండ్-నేమ్ వెర్షన్ అందుబాటులో లేదు. క్వినిడిన్ కూడా తక్షణం ఉపశమనం ఇచ్చే మాత్రలు మరియు నెమ్మదిగా ఉపశమనం కల్గించే మాత్రలుగా ,రెండు రకాలుగా లభిస్తుంది. అలాగే సూది మందుగా కూడా లభిస్తుంది.^[26]
• ఈ ఔషధం అనేక రకాల క్రమరహిత హృదయ స్పందనలను (కర్ణిక దడ వంటి గుండె అరిథ్మియాలు) చికిత్స చేయడానికి లేదా నిరోధించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది.అనేక రకాల క్రమరహిత హృదయ స్పందనలకు (కర్ణిక దడ వంటి గుండె అరిథ్మియాలు) చికిత్స చేయడానికి లేదా నిరోధించడానికి ఉపయో గిస్తారు క్వినిడిన్ క్రమరహిత హృదయ స్పందనల సంఖ్యను తగ్గించడం ద్వారా సాధారణ కార్యకలా పాలను నిర్వహించే సామర్థ్యాన్ని బాగా మెరుగుపరుస్తుంది. అయినప్పటికీ, ఇది క్రమరహిత హృదయ స్పందనలను పూర్తిగా ఆపకపోవచ్చు.ఇది అసాధారణ హృదయ స్పందన సంకేతాలను నిరోధించడం ద్వారా పనిచేస్తుంది.^[27]

క్వినిడిన్ ను వైద్యుని సలహ మేరకు,సూచించిన మోతాదులో వాడవలెను.కొందరిలో అలర్జి(ప్రరికూల ప్రభావం/వికటించడం) ఎర్పడవచ్చు.అలాంటి సందర్భాలలో ఆలస్యం చెయ్యకుండా వైద్యున్ని కలిసి చికిత్స తీసుకోవాలి.అలర్జి వలన ఈ దిగువ సూచించిన పరిస్థితులు,అనారోగ్యం కలుగవచ్చు.^[28]

• వేగవంతమైనహృదయ స్పందనలు లేదా దడ దడ మని గుండె కొట్టుకునే స్పందనలు, ఛాతీలో దడ దడలు , ఊపిరి ఆడకపోవడం మరియు ఆకస్మిక మైకము (కమ్మడం జరుగును.
• వాంతులు మరియు అతిసారం
• తత్తరపాటు,చెవులలో మోతగా వుండటం,వినికిడి పోవడం(చెవుడుఏర్పడం).
• కళ్ళు ఎరుపెక్కడం , దృష్టి సమస్యలు, కాంతిని చూడలేక పోవడం
• గురకరావడం,ఛాతీ బిగుతుగా పట్టేసినట్లు వుండటం, శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది కలగడం.
• సులభంగా గాయాలు ఏర్పడం, అసాధారణ రక్తస్రావం కావడం,
• చర్మంపాలి పోవడం లేదా పసుపు రంగు లోకి మారడం, కడుపు నొప్పి (ఎగువకుడివైపు) రావడం, ముదురు మూత్రం ఏర్పడం.
• జ్వరం,చలి,గొంతునొప్పి, నోటిపుండ్లు, గ్రంథులలో వాపురావడం.
• బుగ్గలు లేదా చేతులపై, చర్మం పై దురద, పొక్కులు, పొట్టు లేదా దద్దుర్లు రావడం, సూర్యరశ్మితగిలిన మరింత బాధ తీవ్రమవడంజరుగ వచ్చు.
• కండరాల లేదా కీళ్లనొప్పి.
• నోరు పొడి బారి పోవడం, మింగడం ఇబ్బందిగా వుండటం

ఈ క్రింది మందులతో ఈ ఔషధాన్ని తీసుకోరాదు. ^[29]

అబారెలిక్స్,అమిలోరైడ్,అమోక్సాపైన్,అపోమోర్ఫిన్,ఆర్సెనిక్ ట్రైయాక్సైడ్,ఇట్రాకోనజోల్ లేదా కెటోకానజోల్ వంటి కొన్ని యాంటీ ఫంగల్ మందులు,కొన్ని క్వినోలోన్ యాంటీబయాటిక్స్,సిసాప్రైడ్,డ్రోపెరిడోల్,హాలోపెరిడోల్,హవ్తోర్న్,లెవోమెథాడిల్,మాప్రోటిలిన్,క్లోరోక్విన్ మరియు హలోఫాంట్రిన్ వంటి మలేరియాకు మందులు,ట్రైసైక్లిక్ యాంటిడిప్రెసెంట్స్ వంటి మానసిక మాంద్యం కోసం మందులు,మెఫ్లోక్విన్,మెథడోన్,గుండె లయను నియంత్రించడానికి ఇతర మందులు,పెంటమిడిన్,క్లోర్‌ప్రోమాజైన్, మెసోరిడాజైన్, థియోరిడాజైన్ వంటి ఫినోథియాజైన్‌లు,పిమోజైడ్,రానోలాజైన్,సెర్టిండోల్,వర్దనాఫిల్,వోరికోనజోల్.

• పెద్దలకు,క్వినిడిన్ గ్లూకోనేట్ యొక్క మోతాదు పరిధి 648 నుండి 2592 మి.గ్రా /రోజుకు వరకుఇవ్వ వచ్చు.^[30]
• పెద్దలకు, క్వినిడిన్ సల్ఫేట్ యొక్క మోతాదు పరిధి 400 నుండి 4000 మి. గ్రా /రోజుకు వరకు ఉంటుంది.^[30]
• పెద్దలకు, క్వినిడిన్ గ్లూకోనేట్ ఇంజెక్షన్ యొక్క మోతాదు పరిధి 400 నుండి 2400 మి. గ్రా /రోజుకు.^[30][31]

• క్షారమయం