సత్యనిధి తీర్థ

అతని జీవితం గురించిన సమాచారం చాలావరకు రెండు హాజియోగ్రఫీల నుండి తీసుకోబడింది: ఒకటి గురుచార్య, ఉత్తరాది మఠం పీఠాధిపతులపై హేజియోలాజికల్ రచన, మరొకటి సర్కార శ్రీనివాస రచించిన సత్యనిధివిలాస. మహారాష్ట్రలోని పుంతంబలో పురుషోత్తమాచార్య, సత్యాదేవి దంపతులకు దేశస్థ ఋగ్వేది బ్రాహ్మణ పండితుల కుటుంబంలో కౌలగి రఘుపత్యాచార్యగా జన్మించారు. కుంభారి వాసుదేవాచార్య దగ్గర వ్యాకరణం, శాస్త్రాలు అభ్యసించాడు. అతను 1638లో ఉత్తరాది మఠానికి పీఠాధిపతిగా నియమించబడ్డాడు. 21 సంవత్సరాలలో 9 నెలల పాటు మఠానికి పోప్టిఫ్‌గా పనిచేశాడు. 1660లో ఆయన మరణానంతరం, ఆయన భౌతికకాయాన్ని కర్నూలులోని మఠంలో ఉంచారు. అయన తర్వాత సత్యనాథ తీర్థులు పీఠాధిపతి అయ్యారు.^[2][1]

సత్యనిధి తీర్థ వ్యాసతీర్థ రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు, కొన్ని కీర్తనలతో కూడిన మూడు రచనలను రచించారు. అవి క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:

• భేదోజ్జీవన, వ్యాసతీర్థుని భేదోజ్జీవనానికి సంబంధించిన వివరణ
• వాయు భారతీ స్తోత్రం, వాయు, భారతిపై స్తుతి శ్లోకం.
• విష్ణు సహస్రనామ వ్యాఖ్యానా, విష్ణు సహస్రనామానికి వ్యాఖ్యానం.^[3][4]

సత్యనిధి తీర్థను సర్కార శ్రీనివాసుడు తన సమకాలీన కావ్య సత్యనిధివిలాసలో 8 ఖండాలలో సత్యనిధి గౌరవార్థం కావ్యలో ప్రశంసించారు. అతని శిష్యుడు సత్యనాథ తీర్థ ప్రతి అధికార క్రింద పూర్వపక్షం, సిద్ధాంత అభిప్రాయాలను నిర్దేశించాడు, అతని అభినవ చంద్రిక రచనలో తన గురువు సత్యనిధి తీర్థ అభిప్రాయాలకు అనుగుణంగా పూర్వపక్షంపై విమర్శలను అందించాడు.