พรรคเสรีประชาธิปไตย (ญี่ปุ่น)

พรรคเสรีประชาธิปไตยของญี่ปุ่นถือกำเนิดขึ้นเมื่อพ.ศ. 2498 จากการรวมตัวของสองพรรคได้แก่ พรรคเสรีนิยม (Liberal Party; ญี่ปุ่น: 自由党; โรมาจิ: Jiyutō) ซึ่งนำโดยนายโยะชิดะ ชิเงะรุ (ญี่ปุ่น: 吉田茂; โรมาจิ: Yoshida Shigeru) และพรรคประชาธิปไตยญี่ปุ่น (Japan Democratic Party; ญี่ปุ่น: 日本民主党; โรมาจิ: Nihon Minshutō) ของนายฮะโตะยะมะ อิชิโร่ (ญี่ปุ่น: 鳩山一郎; โรมาจิ: Hatoyama Ichirō) ในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สอง อันเป็นการรวมตัวกันของพรรคอนุรักษนิยมฝ่ายขวาขนาดใหญ่ทั้งสองพรรค เพื่อเป็นการต่อต้านพรรคฝ่ายซ้ายอื่นๆในญี่ปุ่นขณะนั้นเช่น พรรคสังคมนิยมญี่ปุ่น (Japan Socialist Party; ญี่ปุ่น: 日本社会党; โรมาจิ: Nihon Shakaitō) หรือ พรรคคอมมิวนิสต์ญี่ปุ่น (Japan Communist Party; ญี่ปุ่น: 日本共産党; โรมาจิ: Nihon Kyōsantō) ในสมัยต่อมาหนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทมส์^[16]ของสหรัฐอเมริกาได้เปิดเผยว่า ในช่วงสงครามเย็น สำนักข่าวกรองกลางหรือ CIA ของสหรัฐอเมริกาได้ใช้เงินจำนวนหลายล้านดอลลาร์ในการทำให้พรรคเสรีนิยมประชาธิปไตยชนะการเลือกตั้ง เพื่อเป็นการป้องกันมิให้ลัทธิคอมมิวนิสต์รุ่งเรืองขึ้นในญี่ปุ่น^[17][18]

ตลอดช่วงเวลาเกือบหกสิบปีในการบริหารประเทศของพรรคเสรีประชาธิปไตย พรรคเสรีประชาธิปไตยได้นำพาญี่ปุ่นผ่านความรุ่งเรืองและวิกฤตการต่างๆ ในช่วงสงครามเย็นเศรษฐกิจญี่ปุ่นเติบโตอย่างรวดเร็ว เรียกว่า ปาฏิหาริย์ทางเศรษฐกิจ (Economic Miracle) โดยมีความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นระหว่างฝ่ายนักการเมืองในรัฐบาลและฝ่ายบริษัทขนาดใหญ่ ความสอดคล้องระหว่างนโยบายของรัฐกับความต้องการของเอกชน และการแทรกแซงของรัฐเป็นปัจจัยที่สำคัญ นอกจากนี้พรรคเสรีประชาธิปไตยนโยบายส่งเสริมช่วยเหลือสวัสดิการแก่คนยากจน ทำให้พรรคเสรีประชาธิปไตยได้รับการสนับสนุนจากทุกส่วนของสังคมญี่ปุ่น

อย่างไรก็ตาม เศรษฐกิจญี่ปุ่นเผชิญปัญหาหยุดนิ่งและตกต่ำในช่วงทศวรรษที่ 1990 อันเนื่องมาจากการกีดกันทางการค้าจากสหรัฐอเมริกา และการแข็งตัวของค่าเงินเย็นเมื่อเทียบกับเงินดอลลาร์ ทำให้ญี่ปุ่นเข้าสู่ช่วงเวลา "สิบปีแห่งความสูญเปล่า" (Lost Decade) ความนิยมในพรรคเสรีประชาธิปไตยลดลงอย่างมาก ทำให้พรรคญี่ปุ่นใหม่ (Japan New Party; ญี่ปุ่น: 日本新党; โรมาจิ: Nihon Shintō) ซึ่งแยกตัวออกมาจากพรรคเสรีประชาธิปไตยสามารถเอาชนะพรรคเสรีประชาธิปไตยในการเลือกตั้งปี 2536 ได้ เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์หลังสงครามโลกครั้งที่สองที่พรรคเสรีประชาธิปไตยสูญเสียเสียงข้างมากในรัฐสภาให้แก่พรรคอื่นและกลายเป็นพรรคฝ่ายค้าน อย่างไรก็ตามเหตุการณ์เป็นอยู่ในช่วงเวลาเพียงแค่ 11 เดือนเท่านั้น การเลือกตั้งในปี 2537 พรรคเสรีประชาธิปไตยสามารถกอบกู้เสียงข้างมากกลับมาเป็นรัฐบาลได้อีกครั้ง

สมัยของนายกรัฐมนตรีจุงอิชิโร โคะอิซุมิ (ญี่ปุ่น: 小泉 純一郎; โรมาจิ: Koizumi Jun'ichirō) ตั้งแต่ปี 2544 ถึง 2549 สร้างปรากฏการณ์ใหม่ให้แก่ญี่ปุ่นและพรรคเสรีประชาธิปไตย โดยการเปลี่ยนนโยบายเศรษฐกิจของพรรคจากที่เน้นการแทรกแซงของรัฐบาลมาเป็นการเน้นการค้าเสรีและกลไกตลาด อันเป็นผลทำให้ญี่ปุ่นสามารถฟื้นตัวจากความตกต่ำทางเศรษฐกิจได้ และนายกรัฐมนตรีโคะอิซุมิยังมีนโยบายชาตินิยมโดยมีความพยายามที่จะฟื้นฟูอำนาจทางการทหารของญี่ปุ่นขึ้นมาใหม่ และการเดินทางไปยังศาลเจ้ายะซุกุนิซึ่งได้รับการประท้วงจากประเทศต่างๆในเอเชีย อย่างไรก็ตามด้วยนโยบายทางเศรษฐกิจของนายโคะอิซุมิทำให้พรรคเสรีประชาธิปไตยได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางอีกครั้ง

พรรคเสรีประชาธิปไตยของญี่ปุ่นมิได้มีหลักปรัชญาทางการเมืองหรืออุดมการณ์ที่ชัดเจน อันเนื่องมากจากระยะเวลาอันยาวนานในการบริหารประเทศทำให้พรรคเสรีประชาธิปไตยมีความหลากหลายทางด้านนโยบาย อย่างไรก็ตามตลอดระยะเวลาเกือบหกสิบปีที่ผ่านมาทำให้อาจสรุปได้ว่า นับตั้งแต่สมัยของนายกรัฐมนตรีจุงอิชิโร โคะอิซุมิเป็นต้นมา พรรคเสรีประชาธิปไตยมีนโยบายเน้นการค้าเสรีเป็นหลัก ส่งเสริมกลไลตลาดโดยมีการแทรกแซงของรัฐบาลให้น้อยที่สุด และมีนโยบายสานสัมพันธ์อันดีกับสหรัฐอเมริกา รวมทั้งพึ่งพิงสหรัฐอเมริกาในด้านการทหารและการต่างประเทศ และมีนโยบายชาตินิยมขวาจัด เน้นเชิดชูสถานะทางจิตวิญญาณของสมเด็จพระจักรพรรดิ์ กับการฟื้นฟูสถานะและขีดความสามารถในทางการทหาร ซึ่งแสดงออกโดยการเยือนศาลเจ้ายะซุกุนิของนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นเป็นประจำทุกปี และการเสนอแก้ไขรัฐธรรมนูญ มาตรา 9 (ซึ่งจำกัดบทบาททางการทหารของกองกำลังป้องกันตนเอง) จนเป็นสาเหตุของความไม่พอใจแก่ประเทศต่างๆในเอเชียตะวันออก

หลังจากที่ได้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีจนครบสองวาระในพ.ศ. 2549 นายกรัฐมนตรีจุงอิชิโร โคะอิซุมิ ตัดสินใจที่จะยุติบทบาททางการเมืองและส่งนายชินโซ อะเบะ (ญี่ปุ่น: 安倍晋三; โรมาจิ: Abe Shinzō) เข้าชิงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในการเลือกตั้งเดือนกันยายนปี 2549 นายชินโซ อะเบะ ได้รับการเลือกตั้งด้วยความนิยมในพรรคเสรีประชาธิปไตยอันเนื่องมาจากความสำเร็จของอดีตนายกรัฐมนตรีโคะอิซุมิ แต่ทว่าหลังจากที่ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีได้เพียงหนึ่งปี นายชินโซ อะเบะ ก็ต้องลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีและหัวหน้าพรรค อันเนื่องมาจากประเด็นการคอรัปชั่นที่นำไปสู่การอัตวินิบาตกรรมของรัฐมนตรีกระทรวงเกษตร และการเลือกตั้งวุฒิสมาชิกปี 2550 พรรคเสรีประชาธิปไตยสูญเสียเสียงข้างมากในวุฒิสภาให้แก่พรรคประชาธิปไตยญี่ปุ่น (Japan Democratic Party)

ในเดือนกันยายน 2550 นายยะซุโอะ ฟุกุดะ (ญี่ปุ่น: 福田康夫; โรมาจิ: Fukuda Yasuo) เข้าดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแทนนายอะเบะ แต่นายกรัฐมนตรีฟุกุดะต้องประสบกับปัญหาความขัดแย้งระหว่างสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งมีพรรคเสรีประชาธิปไตยเป็นเสียงส่วนใหญ่ และวุฒิสภาซึ่งมีพรรคประชาธิปไตยญี่ปุ่นเป็นเสียงส่วนใหญ่ อีกหนึ่งปีต่อมาเดือนกันยายน 2551 นายฟุกุดะจึงลาออกจากตำแหน่งไปอีกคนหนึ่ง นายทะโร อะโซ (ญี่ปุ่น: 麻生太郎; โรมาจิ: Asō Tarō) เข้าดำรงตำแหน่งแทน ก็ประสบกับปัญหาเดียวกัน จนกระทั่งนายกรัฐมนตรีอะโซตัดสินใจยุบสภาในเดือนกันยายนพ.ศ. 2552

การเลือกตั้งทั่วไปปี 2552 ปรากฏว่าพรรคประชาธิปไตยญี่ปุ่นที่เป็นพรรคคู่แข่งได้รับเสียงข้างมากในสภาผู้แทนราษฎร ทำให้เป็นครั้งที่สองในประวัติศาสตร์ที่พรรคเสรีประชาธิปไตยต้องกลายเป็นพรรคฝ่ายค้าน และเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่พรรคเสรีประชาธิปไตยมีเสียงในสภาน้อยกว่าพรรคคู่แข่งฝั่งตรงข้ามพรรคเดียว^[19] โดยพรรคประชาธิปไตยญี่ปุ่นได้เสียงในสภา 308 ที่นั่ง และพรรคเสรีประชาธิปไตยได้ 119 ที่นั่ง หลังจากที่สูญเสียอำนาจให้แก่พรรคประชาธิปไตยญี่ปุ่นเป็นเวลาสามปี การเลือกตั้งทั่วไปปี 2555 พรรคเสรีประชาธิปไตยกลับมาได้รับความนิยมคะแนนเสียงข้างมากอีกครั้ง โดยมีนายชินโซ อะเบะ ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีครั้งที่สอง

พรรคเสรีประชาธิปไตยยังคงชนะการเลือกตั้งในปี 2557 หลังจากมีการยุบสภาในปลายปีเดียวกัน^[20] พรรคยังคงเอาชนะได้อย่างท่วมท้นจากครั้งที่แล้ว^[21] โดยการเลือกตั้งครั้งนี้มีผู้ใช้สิทธิ์น้อยที่สุดในประวัติศาสตร์ และในปี 2560 หลังจากยุบสภา พรรคเสรีประชาธิปไตยนำโดยนายอะเบะยังคงเอาชนะได้อีกครั้ง หลังจากพรรคประชาธิปไตยญี่ปุ่นถูกยุบไป ก่อนที่ในปี 2563 อะเบะจะตัดสินใจลาออกด้วยปัญหาสุขภาพ และพรรคเลือกโยชิฮิเดะ ซูงะ ขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ โดยผ่านเหตุการณ์สำคัญคือโอลิมปิกฤดูร้อน 2020 ที่เลื่อนมาหนึ่งปีด้วยวิกฤติโควิด-19 แพร่ระบาดในญี่ปุ่น

ซูงะอยู่ถึงเดือนตุลาคม 2564 หลังจากนั้นเขาจึงประกาศลาออกจากตำแหน่ง พรรคจึงเปิดทางให้ฟูมิโอะ คิชิดะ ขึ้นดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเป็นคนที่สามในเทอมการเลือกตั้งครั้งเดียว ไม่นานหลังจากนั้นมีการเลือกตั้งอีกครั้งตามวาระ ก่อนที่เขาและพรรคเสรีประชาธิปไตยจะเอาชนะการเลือกตั้งได้อีกครั้ง