วิกฤตการณ์ประธานาธิบดีเวเนซุเอลา พ.ศ. 2562

วิกฤตการณ์ประธานาธิบดีเวเนซุเอลา พ.ศ. 2562 เป็นข้อพิพาทประธานาธิบดีซึ่งก่อให้เกิดวิกฤตทั่วประเทศ เริ่มตั้งแต่วันที่ 10 มกราคม 2562 และดำเนินมาจนปัจจุบัน

วิกฤตการณ์ประธานาธิบดีเวเนซุเอลา พ.ศ. 2562
ส่วนหนึ่งของ วิกฤตการณ์ในประเทศเวเนซุเอลา
พิธีสาบานตนเข้ารับตำแหน่งของทั้งสองฝ่าย (บน) นิโกลัส มาดูโร (ล่าง) ฮวน กวยโด
วันที่	10 มกราคม 2562 – ปัจจุบัน (5 ปี 109 วัน)
สถานที่	ประเทศเวเนซุเอลา
สาเหตุ	ข้อพิพาทในผลการเลือกตั้งประธานาธิบดีเวเนซุเอลา พ.ศ. 2561 สมัชชาแห่งชาติประกาศไม่รับรองนายนิโกลัส มาดูโร เป็นประธานาธิบดีสมัยที่ 2 โดยอ้างตามรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐโบลีวาร์แห่งเวเนซุเอลา ค.ศ. 1999 นายฮวน กวยโด สาบานตนเป็นรักษาราชการประธานาธิบดีตั้งแต่วันที่ 23 มกราคม 2562 ​
คู่ขัดแย้ง
รัฐบาลเฉพาะกาล: สมัชชาแห่งชาติ ศาลฎีกาพลัดถิ่นแห่งเวเนซุเอลา สภาหอการค้าและการผลิตแห่งเวเนซุเอลา สมาพันธ์แรงงานแห่งเวเนซุเอลา การไฟฟ้าแห่งการากัส ขบวนการพลเมืองแนวหน้าใหญ่เวเนซุเอลาอิสระ องค์กรระหว่างประเทศ: องค์การนานารัฐอเมริกัน สหภาพยุโรป ตลาดร่วมทางใต้ กลุ่มลิมา สำนักงานควบคุมทรัพย์สินต่างประเทศ สนับสนุนโดย: แอลเบเนีย อาร์เจนตินา ออสเตรเลีย ออสเตรีย บาฮามาส บาร์เบโดส บราซิล แคนาดา ชิลี โคลอมเบีย ฝรั่งเศส จอร์เจีย เยอรมนี กายอานา เฮติ อิสราเอล ลักเซมเบิร์ก โมร็อกโก จาเมกา ปานามา เซนต์ลูเชีย สเปน ยูเครน สหราชอาณาจักร สหรัฐ อุซเบกิสถาน​ รัฐบาลมาดูโร: สภาร่างรัฐธรรมนูญ ศาลยุติธรรม สภาการเลือกตั้งแห่งชาติ การปิโตรเลียมแห่งเวเนซุเอลา องค์กรระหว่างประเทศ: พันธมิตรโบลีวาร์เพื่อชาวอเมริกาของเรา สันนิบาตอาหรับ โอเปก สนับสนุนโดย: ​ อังโกลา ​ แอนติกาและบาร์บูดา ​ เบลารุส ​ โบลิเวีย ​ กัมพูชา ​ จีน ​ คิวบา ​ ดอมินีกา ​ เอลซัลวาดอร์ ​ อิเควทอเรียลกินี ​ กรีซ ​ อิหร่าน อินเดีย​ ​ ลาว ​ เม็กซิโก ​ เนปาล ​ นิการากัว ​ เกาหลีเหนือ ​ ปาเลสไตน์ ประเทศกาตาร์ ​ รัสเซีย ​ เซนต์คิตส์และเนวิส ​ เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์ ​ เซอร์เบีย ​ ซูรินาม ​ แอฟริกาใต้ ​ ซีเรีย ​ ตรินิแดดและโตเบโก ​ ตุรกี ​ อุรุกวัย ประเทศเวียดนาม รัฐที่มิได้รับการรับรอง: ​ อับคาเซีย ​ เซาท์ออสซีเชีย ​ สาธารณรัฐประชาธิปไตยอาหรับซาห์ราวี องค์กรอื่น ๆ: ​​ กองกำลังติดอาวุธปฏิวัติโคลอมเบีย ​​ ฮิซบุลลอฮ์ ฮะมาส พรรคคอมมิวนิสต์ปารากวัย​ ​ พรรคคอมมิวนิสต์แอฟริกาใต้ ​ พรรคแนวหน้านิยม กลุ่มวากเนอร์​
ผู้นำ
ฮวน กวยโด​ นิโกลัส มาดูโร​

ประธานาธิบดีคนปัจจุบัน นิโกลัส มาดูโร ได้รับประกาศให้เป็นผู้ชนะการเลือกตั้งประธานาธิบดีเมื่อเดือนพฤษภาคม 2561 ซึ่งกระบวนการและผลของการเลือกตั้งนั้นเป็นที่พิพาทอย่างกว้างขวาง^[1] วันที่ 10 มกราคม 2562 สมัชชาแห่งชาติเวเนซุเอลา ซึ่งฝ่ายค้านเป็นฝ่ายข้างมาก ระบุว่าผลการเลือกตั้งไม่ชอบ และประกาศให้ฮวน กวยโดรักษาราชการประธานาธิบดี โดยอ้างข้อความหลายตอนของรัฐธรรมนูญแห่งเวเนซุเอลา ค.ศ. 1999 ซึ่งตราขึ้นในสมัยของอูโก ชาเบซ ประธานาธิบดีคนก่อน ฝ่ายศาลยุติธรรมสูงสุดซึ่งนิยมมาดูโรวินิจฉัยว่าแถลงการณ์ของสมัชชาฯ ไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญ^[2]

มีการประท้วงใหญ่ทั่วประเทศและโลกเมื่อวันที่ 23 มกราคมซึ่ง กวยโด เรียกร้องให้ชาวเวเนซุเอลาเดินขบวนต่อต้านมาดูโร^[3][4] เกิดการเดินขบวนสนับสนุนการปฏิวัติโบลิบาร์และรัฐบาลเช่นกัน^[5] การเดินขบวนใหญ่ยังคงดำเนินต่อไปจนวันที่ 30 มกราคม^[6][7] ในวันที่ 24 มกราคม เกิดการปะทะระหว่างตำรวจปราบจลาจลกับผู้ประท้วงมีจำนวนผู้เสียชีวิต 13 ราย^[8]ต่อมาวันที่ 23 กุมภาพันธ์ มีประชาชนเสียชีวิตจากอาวุธปืนอีก 2 ราย^[9]

มีการประชุมพิเศษในองค์การนานารัฐอเมริกันในวันที่ 24 มกราคมและสหประชาชาติในวันที่ 26 มกราคมแต่ไม่มีความเห็นพ้อง เลขาธิการสหประชาชาติ อังตอนียู กูแตรึช เรียกร้องให้มีการเจรจา^[10] ประเทศเม็กซิโกและอุรุกวัยประกาศการประชุมระหว่างประเทศสำหรับประเทศที่มีจุดยืนเป็นกลางโดยกำหนดมีขึ้นในกรุงมอนเตวิเดโอในวันที่ 7 กุมภาพันธ์^[11]

รัฐบาลมาดูโรอ้างว่าวิกฤตปัจจุบันเป็นรัฐประหารของสหรัฐเพื่อโค่นเขาและควบคุมน้ำมันสำรองมหาศาลของประเทศ^[12][13][14]