สาธารณรัฐกาตาลุญญา (พ.ศ. 2560)

สาธารณรัฐกาตาลุญญา (กาตาลาและสเปน: República Catalana) หรือ สาธารณรัฐกาตาลุญญอ (อารัน: Republica Catalana) หรือที่รู้จักกันในชื่อ กาตาลุญญา (กาตาลา: Catalunya; สเปน: Cataluña) เป็นรัฐที่ประกาศเอกราชฝ่ายเดียวและไม่ได้รับการรับรองในคาบสมุทรไอบีเรีย สภานิติบัญญัติกาตาลุญญาลงมติประกาศเอกราชจากสเปนเมื่อวันที่ 27 ตุลาคม พ.ศ. 2560^[1] ท่ามกลางวิกฤตการณ์รัฐธรรมนูญว่าด้วยการลงประชามติเอกราชกาตาลุญญา พ.ศ. 2560^[2]

สาธารณรัฐกาตาลุญญา República Catalana (กาตาลา) (สเปน) Republica Catalana (อารัน)
2560–2560
ธงชาติ ตรา
เพลงชาติ: อัลส์ซากาโดส ("เหล่าผู้เก็บเกี่ยว")
ที่ตั้งของกาตาลุญญาในทวีปยุโรป
สถานะ	รัฐที่ไม่ได้รับการรับรอง
เมืองหลวง	บาร์เซโลนา
ภาษาทั่วไป	ภาษากาตาลา ภาษาสเปน ภาษาอารัน
การปกครอง	สาธารณรัฐชั่วคราว
ประธานฌานาราลิตัต
• 2560	การ์ลัส ปุดจ์ดาโมน
สภานิติบัญญัติ	สภานิติบัญญัติกาตาลุญญา
ประวัติศาสตร์
• การลงประชามติเอกราช	1 ตุลาคม 2560
• การประกาศเอกราช	27 ตุลาคม 2560
• รัฐบาลสเปนใช้อำนาจปกครองโดยตรง	28–30 ตุลาคม 2560
• การประกาศเอกราชถูกยับยั้ง	31 ตุลาคม 2560
สกุลเงิน	ยูโรก (โดยพฤตินัย)
เป็นการตกลงใช้ฝ่ายเดียว เนื่องจากสาธารณรัฐกาตาลุญญามิใช่สมาชิกทางการของยูโรโซน ตามกฎหมายการเปลี่ยนผ่านทางกฎหมายและการเปลี่ยนผ่านพื้นฐานแห่งสาธารณรัฐ ข้อบังคับต่าง ๆ ของท้องถิ่น ของแคว้นปกครองตนเอง และของรัฐที่มีผลบังคับใช้อยู่ขณะที่กฎหมายฉบับนี้เริ่มมีผลบังคับใช้ ให้มีผลบังคับใช้ต่อเนื่องไป (นอกจากขัดหรือแย้งกับกฎหมายฉบับนี้) นี่ครอบคลุมถึงการใช้สัญลักษณ์ทางการต่าง ๆ ของกาตาลุญญาที่ธรรมนูญการปกครองตนเองกาตาลุญญาและกฎหมายอื่น ๆ ได้กำหนดไว้ด้วย ในวันที่ 31 ตุลาคม 2560 ศาลรัฐธรรมนูญสเปนมีมติยับยั้งการประกาศเอกราชของสภานิติบัญญัติกาตาลุญญา

ภายในเวลาไม่ถึงชั่วโมงหลังจากที่สภานิติบัญญัติกาตาลุญญาประกาศเอกราช วุฒิสภาสเปนก็มีมติสนับสนุนให้ใช้มาตรา 155 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสเปน พ.ศ. 2521^[3] ซึ่งอนุญาตให้รัฐบาลสเปนใช้มาตรการใด ๆ ก็ตามที่จำเป็นกับแคว้นหนึ่ง ๆ เพื่อคุ้มครองประโยชน์โดยรวมของสเปน มาเรียโน ราฆอย นายกรัฐมนตรีสเปนประกาศยุบสภานิติบัญญัติกาตาลุญญา ปลดฝ่ายบริหารกาตาลุญญาออกจากตำแหน่ง และกำหนดจัดการเลือกตั้งในกาตาลุญญาแบบกะทันหันในวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2560^[4] การ์ลัส ปุดจ์ดาโมน ประธานฝ่ายบริหารกาตาลุญญาแถลงว่า ในสังคมประชาธิปไตย มีเพียงสภานิติบัญญัติเท่านั้นที่สามารถแต่งตั้งหรือถอดถอนฝ่ายบริหารได้ และขอให้ชาวกาตาลุญญา "ต่อต้าน" การบังคับใช้มาตรา 155 "ตามวิถีประชาธิปไตย" แต่เขาไม่ได้กล่าวอย่างชัดเจนว่าจะตอบสนองอย่างไรต่อคำสั่งต่าง ๆ ของรัฐบาลสเปน^[5][6]

ในวันที่ 30 ตุลาคม การ์มา ฟูร์กาเด็ลย์ ประธานสภานิติบัญญัติกาตาลุญญาประกาศยกเลิกการประชุมสภาที่กำหนดไว้ในวันรุ่งขึ้นเนื่องจากสภา "ได้ถูกยุบ" จึงเท่ากับว่าเธอยอมรับคำสั่งของราฆอยไปโดยปริยาย^[7] ภายหลังในวันเดียวกันปรากฏว่า ปุดจ์ดาโมนและคณะผู้บริหารแคว้นบางส่วนที่ถูกปลดจากตำแหน่งได้ลี้ภัยไปยังเบลเยียมเพื่อหลบเลี่ยงการถูกดำเนินคดีจากฝ่ายตุลาการของสเปน^[8] เนื่องจากโฆเซ มานูเอล มาซา อัยการสูงสุดของสเปนได้สั่งฟ้องดำเนินคดีอาญากับพวกเขาในข้อหาการกบฏ การปลุกปั่นให้ขัดขืนอำนาจปกครอง และการใช้งบประมาณรัฐในทางมิชอบ^[9][10] ในขณะเดียวกัน สถานการณ์ในกาตาลุญญาก็กลับคืนสู่สภาพปกติโดยปราศจากความไม่สงบหรือการนัดหยุดงานทั่วไป เป็นสัญญาณที่แสดงให้เห็นว่า อำนาจบริหารโดยตรงจากทางมาดริดสามารถตั้งมั่นอยู่ได้โดยมีการต่อต้านเพียงเล็กน้อย^[11] จากนั้น ศาลรัฐธรรมนูญสเปนก็มีมติยับยั้งการประกาศเอกราชในวันถัดมา^[12]