Гарәп язуы
дөньяда киң таралган язуларның берсе, язу юллары уңнан сулга бара
Гарәп язуы (әлифбасы) — дөньяда киң таралган язуларның берсе, язу юллары уңнан сулга бара.
Таралышы
Беренче нәүбәттә ул — гарәп телле халыкларның милли әлифбасы. Бу тел 22 илдә (Алжир, Бәхрәйн, Берләшкән Гарәп Әмирлекләре, Иордания, Гыйрак, Кувәйт, Лөбнан, Ливия, Марокко, Мисыр, Оман, Сүрия, Судан, Согуд Гарәбстаны, Тунис һ.б.) рәсми дәүләт теле булып санала.
Төп гарәп илләреннән тыш, гарәп әлифбасы фарсы телле Иранда, урду телле Пакьстанда, пушту һәм дари телле Әфганстанда, өлешчә Һиндстанда милли әлифба буларак кабул ителгән.
Шулай ук ислам дине киң таралган илләрдә актив кулланышта йөри.
Тарихы
XX гасырның утызынчы елларына кадәр, латыйн графикасына алыштырганчы / ССРБдагы төрки халыкларның һәм Төркия милли язулары да шушы әлифбага нигезләнгән иде.
Төп хәрефләре
Аерым | Сүз башында | Сүз уртасында | Сүз азагында | Исеме | Алмашы (транслитерациясе) | Авазы (транскрипция) |
---|---|---|---|---|---|---|
ﺀ | أ, إ, ؤ, ئ | hamza | ʾ / ’ et ‚ | [ʔ] | ||
ﺍ | — | ﺎ | ʾalif | ā / â | [aː] | |
ﺏ | ﺑ | ﺒ | ﺐ | bāʾ | b | [b] |
ﺕ | ﺗ | ﺘ | ﺖ | tāʾ | t | [t] |
ﺙ | ﺛ | ﺜ | ﺚ | ṯāʾ | ṯ / th | [θ] |
ﺝ | ﺟ | ﺠ | ﺞ | ǧīm | ǧ / j / dj | [ʤ] |
ﺡ | ﺣ | ﺤ | ﺢ | ḥāʾ | ḥ | [ħ] |
ﺥ | ﺧ | ﺨ | ﺦ | ḫāʾ | ḫ / ẖ / kh | [x] |
ﺩ | — | ﺪ | dāl | d | [d] | |
ﺫ | — | ﺬ | ḏāl | ḏ / dh | [ð] | |
ﺭ | — | ﺮ | rāʾ | r | [r] | |
ﺯ | — | ﺰ | zāy | z | [z] | |
ﺱ | ﺳ | ﺴ | ﺲ | sīn | s | [s] |
ﺵ | ﺷ | ﺸ | ﺶ | šīn | š / sh | [ʃ] |
ﺹ | ﺻ | ﺼ | ﺺ | ṣād | ṣ | [sˁ] |
ﺽ | ﺿ | ﻀ | ﺾ | ḍād | ḍ | [dˁ], [ðˤ] |
ﻁ | ﻃ | ﻄ | ﻂ | ṭāʾ | ṭ | [tˁ] |
ﻅ | ﻇ | ﻈ | ﻆ | ẓāʾ | ẓ | [zˁ], [ðˁ] |
ﻉ | ﻋ | ﻌ | ﻊ | ʿayn | ʿ / ‘ | [ʔˤ] |
ﻍ | ﻏ | ﻐ | ﻎ | ġayn | ġ / gh | [ɣ] |
ﻑ | ﻓ | ﻔ | ﻒ | fāʾ | f | [f] |
ﻕ | ﻗ | ﻘ | ﻖ | qāf | q / ḳ | [q] |
ﻙ | ﻛ | ﻜ | ﻚ | kāf | k | [k] |
ﻝ | ﻟ | ﻠ | ﻞ | lām | l | [l] |
ﻡ | ﻣ | ﻤ | ﻢ | mīm | m | [m] |
ﻥ | ﻧ | ﻨ | ﻦ | nūn | n | [n] |
ﻩ | ﻫ | ﻬ | ﻪ | hāʾ | h | [h] |
ﻭ | — | ﻮ | wāw | w | [w] | |
ﻱ | ﻳ | ﻴ | ﻲ | yāʾ | y | [j] |
Шулай ук карагыз
Искәрмәләр
Башка телле бүлектә тулырак мәкалә бар: Arap alfabesi (төр.) Сез тәрҗемә ярдәме белән бу мәкаләне язып бетереп проектка ярдәм итә аласыз. |
Башка телле бүлектә тулырак мәкалә бар: Арабское письмо (рус.) Сез тәрҗемә ярдәме белән бу мәкаләне язып бетереп проектка ярдәм итә аласыз. |
Башка телле бүлектә тулырак мәкалә бар: Arabic alphabet (ингл.) Сез тәрҗемә ярдәме белән бу мәкаләне язып бетереп проектка ярдәм итә аласыз. |
🔥 Top keywords: Баш битИлдус ГабдрахмановСергей СкрябинҖәүдәт ХантимеровРадик ГалиәкбәровСергей Антипов (1949)Википедия:Җәмгыять үзәгеВикипедия:TurındaВикипедия:ЭчтәлекМахсус:Соңгы үзгәртүләрИкенче бөтендөнья сугышыЯрдәм:Википедиягә рәхим итегез!Википедия:Җаваплылыктан баш тартуВикипедия:КонтактларВикипедия:ЯрдәмПортал:Хәзерге вакыйгаларМахсус:ЭзләүXXVIII гасыр (б. э. к.)Eva ElfieВикипедия24 ноябрьГабдулла Тукай1978 елның 31 августы вакыйгасыРавил ХаликовГабдулла Тукай биографиясеВадим Захаров (1986)XXVII гасыр (б. э. к.)Роберт МиңнуллинТөркем:Татарстан шәһәрләреИлдар СибгатуллинМуса Җәлил биографиясеМөхәммәт МәһдиевГазинур МоратИнглиз телеТатарстанЖасмин (җырчы)Америка Кушма ШтатларыТуфан МиңнуллинФайл:Эчкен мәчете.jpg