ამაზონი (წყარმალუ)
ამაზონი (ესპ. Amazonas, პორტ. Amazonas) — წყარმალუ ობჟათე ამერიკას. წყარმალუ უდიდაში რე მოსოფელს ღანჩოშ დო წყარხვეიანობათ. წჷმოქიმინელი რე მარანიონიშ დო უკაიალიშ ესვარუათ. წყარმალუშ სიგჷნძა მარანიონიშ ოდუდეშე 6400 კილომეტრი რე, უკაიალიშ ოდუდეშე — 7025 კმ. ღანჩოშ ფართობი — 7180 ვითოში კმ². ამაზონიშ უდიდაში ნადუეფი რე: რიუ-ნეგრუ, მადეირა, ტოკანტინსი. წყარმალუშ დელტას იდვალუაფუ კოკი მარაჟო, ნამუსჷთ დუდიშულო გინტირედჷ თიჯგურა ქიანა მუჭოთ რე ბელგია.
ამაზონი | |
|---|---|
| ესპ. Amazonas პორტ. Amazonas | |
 ამაზონიშ ნადუ, ალმაშარეშ სურათი | |
| დოხასიათაფა | |
| სიგჷრძა | 6437 კმ |
| ღანჩოშ ფართობი | 7 050 000 კმ² |
| წყარიშ ხარჯი | 209 000 მ³/წმ |
| წყარიშ ნადუ | |
| ოდუდე | ანდეფი |
| • ორენი |  პერუ |
| • სიმაღალა | 5170 მ |
| • კოორდინატეფი | / |
| აკაკათაფუ | ატლანტიშ ოკიანე |
| • კოორდინატეფი | 50°05′22″ ბჟად. გ. / / |
| იდვალუაფუ | |
 ამაზონიშ ღანჩო | |
| ქიანეფი | პერუ კოლუმბია ბრაზილია |
| ნოღეფი | იკიტოსი (პერუ) მანაუსი (ბრაზილია) ბელენი (ბრაზილია) მაკაპა (ბრაზილია) |
| ამაზონი ვიკიოწკარუეს | |
ამაზონიშ ღანჩოშ დიდი ნორთი იდვალუაფუ ბრაზილიას, ობჟათე-ბჟაეიოლ დო ბჟაეიოლი ნორთი — ბოლივიას, პერუს, ვენესუელას, ეკვადორს დო კოლუმბიას. ამაზონი ეკვატორიშ გოხოლუას ინმაკათუ ატლანტიშ ოკიანეს.
ჯოხოდვალას მეთმურსხუანა წყარმალუშ ნადუს მორიათ გჷმოჭანაფილი რეღმეფიშ ჯოხოს — პოროროკას, ნამუსჷთ ტუპი-გუარანიშ ინდიარეფიშ დიალექტშა „ამაზუნუ" ჯოხო. ინდიარეფს ამაზონშა უჯოხონა პარანა-ტინგა (ჩე წყარმალუ), პარანა-გუასუ (დიდი წყარმალუ).
წყარმალუ ოდუდეს პერუშ მაღალგვალამ რეგიონს ეთმეჭოფუნს დო ბრაზილიაშ ტერიტორიაშიტ მაკაპაშ წყარპიჯშახ მეურს. წყარმლაუს დო თიშ ნადუეფს მუკი-მუკი ომძღჷ ტროპიკული ლამე ტყალეფი. თე ტყალეფს ჯალეფი 20-სართულამი დგჷმილეფიშ სიმაღალაშახ ირდჷნა. ამაზონიშ ჯუნგლეს მოსოფელს არძაშ უმოსი გვარობაშ ჩხოლარი ხე, ტყალეფს დოხოლაფირო 1500 გვარობაშ მაფურინჯე ბუდენს, ამაზონიშ წყარეფს 3000 გვარობაშ ჩხომი გილანჩურუნს. ხვილარეფი დო გვერეფი სქირონას გილერსირგოლჷნა. ამაზონიშ ტყალეფს 800-შე უმოსი ტიპიშ ბჟაშუმუ ჩხოლარი (თინეფს შქას მოსოფელს არძაშე უმოსი მესერია) დო უკოროცხუ ჭანდით ხე.
რესურსეფი ინტერნეტის
- Bibliography on Water Resources and International Law Peace Palace Library
- Information on the Amazon from Extreme Science Archived 2010-02-06 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Information and a map of the Amazon's watershed Archived 2004-12-14 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Amazon Alive: Light & Shadow documentary film about the Amazon river Archived 2017-08-26 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Amazon River Ecosystem
 | ათე სტატია მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ. |
