Забойства Джорджа Флойда

• Джордж Флойд — 46-гадовы афраамерыканец, ураджэнец Х’юстана, штат Тэхас, які жыў у парку Сент-Луіс, штат Мінесота, дзе працаваў ахоўнікам^[9][10].
• Дэрэк Шовін — 44 гады, ветэран паліцыі Мінеапаліса з 19-гадовым стажам. Шовін прыціскаў шыю Флойда да зямлі каленам^[11]. Да гэтага ён тройчы адкрываў агонь па людзях, аднойчы забіўшы чалавека^[12][13].
• Ту Тао — прайшоў службу ў паліцэйскай акадэміі ў 2009 годзе, быў прыняты на пасаду ў 2012 годзе. У 2017 годзе Тао быў адказчыкам па справе аб празмерным ужыванні сілы, якое было зачынена ў пазасудовым парадку за 25 000 долларов.
• Томас Лэйн і Дж. Аляксандар Куенг — яшчэ два афіцэры паліцыі, якіх апазналі 27 мая^[14] — не фігуруюць на відэа, але былі звольнены ў выніку інцыдэнту^[7].

Неўзабаве пасля 8 гадзін вечара 25 мая, у Дзень памінання, супрацоўнікі дэпартамента паліцыі Мінеапаліса адрэагавалі на паведамленне пра тое, што адбываецца злачынстве, звязанае з падробленымі дакументамі на Чыкага Авеню Поўдзень. Згодна з WCCO-TV, мелася на ўвазе, што Флойд «спрабаваў выкарыстаць падробленыя дакументы ў найбліжэйшай гастраноме». Па даных паліцыі, Флойд знаходзіўся ў машыне і «быў пад нейкім уздзеяннем». Прадстаўнік дэпартамента паліцыі сказаў, што афіцэры загадалі яму выйсці з машыны, пасля чаго ён супраціўляўся арышту^[15][2].

У той час як паліцыя першапачаткова сцвярджала, што Флойд супраціўляўся арышту, відэа назірання з найблізкага крамы «паказвае, што паліцэйскія спакойна яго затрымліваюць»^[16].

Па даных паліцыі Мінеапаліса, афіцэры «змаглі надзець на падазраванага кайданкі і адзначылі, што ён, меркавана, мае праблемы са здароўем. Супрацоўнікі выклікалі хуткую дапамогу»^[15]. Паводле Міністэрства пажарнай аховы Мінеапаліса, медработнікі перамясцілі Флойда з месца здарэння, рабілі масаж грудной клеткі і рабілі іншыя выратавальныя меры для мужчыны^[17]. Флойд быў дастаўлены ў медыцынскі цэнтр, дзе ён быў абвешчаны мёртвым^[18]. Паводле заявы паліцыі Мінеапаліса, у гэтым інцыдэнце зброя не выкарыстоўвалася^[15].

Частка арышту была знята назіральнікам і апублікавана на Facebook Live^[15][19]. У пачатку відэа Флойд ужо быў прыціснуты тварам да зямлі, а афіцэр Шовін трымаў калена на яго шыі^[1][5][20]. Флойд шматразова нагадвае Шовіну: «Калі ласка» і «Я не магу дыхаць», адначасова выдаючы стогн і рыданні^[21]. Невядомы за кадрам кажа паліцыянтам: «Вы яго ўжо затрымалі. Дайце яму магчымасць дыхаць»^[22].

Пасля таго, як Флойд кажа: «Я хутка памру», Шовін загадвае яму «расслабіцца»^[20]. Паліцыя пытаецца затрыманага: «Што ты хочаш?». Флойд паўтарае: «Я не магу дыхаць»^[23] і працягвае: «Калі ласка … калена на маёй шыі, я не магу дыхаць». Паліцыянты загадваюць Флойду «ўстаць і сесці ў машыну»^[24], на што сілавік адказвае: «Я так і зраблю … Я не магу рухацца». Флойд таксама крычыць: «Мама!». Ён жа кажа: «Баліць жывот, баліць шыя, баліць усё», і просіць вады. Паліцыя не рэагуе на гэта. Флойд моліць: «Не забівай мяне»^[25].

У Флойда ідзе кроў з носа^[15]. Яшчэ адзін назіральнік паведамляе паліцыі, што затрыманы не супрацівіцца арышту^[1]. Паліцыя паведамляе, што Флойд «сказаў, што адчувае сябе добра», а назіральнік заяўляе, што той «не ў парадку»^[26].

У рэшце рэшт Флойд перастаў рухацца, але Шовін не прыбірае калена з яго шыі^[5][20]. Назіральнікі просяць прыбраць калена і праверыць пульс Флойда^[15][1]. Голас за кадрам пытаецца: «Яны яго забілі?»^[10].

Затым прыбыла хуткая дапамога; Шовін дагэтуль трымаў калена, пакуль медыкі не паклалі Флойда на насілкі. Яго загружаюць у хуткую дапамогу і вязуць^[15][25][26]. Назіральнік за кадрам кажа, што паліцыя «проста забіла» Флойда^[20]. Шовін трымаў калена на шыі Флойда па меншай меры сем хвілін, у тым ліку 4 хвіліны пасля таго, як Флойд перастаў рухацца^[27][28].

Пратэсты

26 мая аўтобусны прыпынак на месцы гібелі Флойда на Чыкагскім праспекце стаў імправізаваным помнікам яму з плакатамі і ўспамінамі руху Black Lives Matter^[29]. Шматтысячны натоўп прайшоў да трэцяй акругі паліцыі Мінеапаліса^[30][31][32].

Пратэст пачаўся мірна, але пасля перарос у сутыкненні, паліцэйскі ўчастак аблілі фарбай і закідалі камянямі^[33]. Затым невялікая група пратэстуючых пачала граміць 3-ці ўчастак паліцыі^[34]. Каля 20:00 паліцыянты ў экіпіроўцы спецназа абстралялі натоўп капсуламі з пяском і хімічнымі рэактывамі^[35].

Пратэсты працягваліся ў сераду, 27 мая, у тым ліку на Чыкагскім праспекце і каля 3-га ўчастка. З 18:00 паліцыя пачала ўжываць хімічныя газавыя бомбы і страляць па пратэстантам гумовымі кулямі^[36][37]. Падчас пратэстаў адзін чалавек быў застрэлены, паліцыя затрымала аднаго падазраванага^[38][39][40].

Акцыі пратэсту прайшлі ў Лос-Анджэлесе 27 мая, дзе 500—1000 пратэстуючых блакавалі абодва кірункі трасы I-5 каля горада^[41].

27—29 мая акцыі пратэсту таксама прайшлі ў Лос-Анджэлесе, Каліфорніі, Мемфісе (штат Тэнэсі), Сент-Поле (сталіцы штата Мінесота), Нью-Ёрку, Дэнверы (штат Каларада), Альбукерке (штат Нью-Мексіка), Луісвілля (штат Кентукі), Фініксе (штат Арызона), Калумбусе (штат Агаё); былі затрыманы дзясяткі чалавек, некалькі чалавек атрымалі агнястрэльныя раненні^[42].

У Мінесоце і Сент-Поле былі ўведзены рэжымы надзвычайнай сітуацыі тэрмінам на 72 гадзіны.

На фоне пратэстаў губернатар Мінесоты Цім Уолз, у адпаведнасці з прашэннем мэра Мінеапаліса Джэйкаба Фрэя, прыцягнуў для падтрымання парадку ў Мінеапалісе, Сент-Поле і прылеглых раёнах больш за 500 байцоў Нацыянальнай гвардыі ЗША .

Як заявіў Прэзідэнт ЗША Дональд Трамп у Твітэры^[43]:

«Я не магу застацца ў баку і проста глядзець на тое, што адбываецца ў вялікім амерыканскім горадзе Мінэапаліс. Поўная адсутнасць лідарства. Ці слабы мэр — левы радыкал Джейкоб Фрэй — возьме сітуацыю пад кантроль, ці я адпраўлю Нацыянальную гвардыю, каб усё зрабіць як трэба.Гэтыя бандыты апаганьваюць памяць Джорджа Флойда, і я не дазволю адбывацца такому. Я толькі што размаўляў з губернатарам штата Цімам Уолзам і сказаў яму, што вайскоўцы ў яго распараджэнні. У выпадку любых складанасцяў мы возьмем кантроль на сябе, але калі пачынаецца марадзёрствы, пачынаецца і стральба.»

30 мая ў акрузе Фултан (Атланта) быў уведзены рэжым надзвычайнага здарэння з-за пратэстаў^[44].

Расследаванне

Эксперты па ўжыванні сілы паліцыяй асудзілі дзеянні Шовіна. Мілан Масон, былы паліцыянт і дырэктар Цэнтра па забеспячэнні правапарадку і крымінальнага правасуддзя пры Тэхнічным каледжы Хенепіна сказаў, што адной з тэхнік, паказаных на відэа, паліцэйскіх навучаліся па меншай меры да 2016 года, а таксама дадаў: «Як толькі [паліцэйскі] кантралюе сітуацыю, вы вызваляецеся. Вось што значыць прымяненне сілы: вы карыстаецеся яе да таго часу, пакуль пагроза не спыніцца»^[45].

Праз два дні пасля смерці Флойда мэр Мінеапаліса Джейкоб Фрэй адзначыў расавы характар ​​смерці Флойда і заклікаў прыцягнуць Шовіна да крымінальнай адказнасці^[46][47]. Прадстаўніца Кангрэса ад Мінесоты Ільхана Амар заклікала правесці федэральнае расследаванне інцыдэнту^[2].

Трамп даручыў Мінюсту і ФБР паскорыць расследаванне справы. Генпракурор Уільям Бар інфармавала Трампа аб ходзе справы. Мэр Мінеапаліса Джейкоб Фрэй стварыў аб’яднаную камісію для расследавання абставінаў гібелі Флойда.

29 мая Дэрэк Шовін быў арыштаваны і абвінавачаны ў забойстве трэцяй ступені — ненаўмысным забойстве, звязаным з ужываннем сілы^[48]. У чэрвені 2021 года яго пакаралі 22 гадамі і 6 месяцамі зняволення^[49].