Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА
ЮНЕСКА стварыла свой спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны з мэтай забеспячэння лепшай абароны істотнай нематэрыяльнай культурнай спадчыны свету і ўсведамлення яе значнасці.[1] Праз збор розных вусных і нематэрыяльных скарбаў чалавецтва ва ўсім свеце, гэтая праграма павінна прыцягнуць увагу да важнасці нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якую ЮНЕСКА вызначыла ў якасці найважнейшага кампанента культуры і як сховішча культурнай разнастайнасці і творчага самавыяўлення народаў свету.[2][3]
Спіс быў створаны ў 2008 годзе, пасля ўступлення ў сілу Канвенцыі аб ахове нематэрыяльнай культурнай спадчыны.
Па стане на 2010 год праграма складаецца з двух спісаў. Большы Рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва ўключае ў сябе культурныя "практыкі і выразы, якія дапамагаюць дэманстраваць разнастайнасць гэтай спадчыны і павышаць дасведчанасць аб яе важнасці." Карацейшы Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якая мае патрэбу ў тэрміновай ахове, складаецца з тых элементаў культуры, пра якія краіны і супольнасці мяркуюць, што патрабуюцца тэрміновыя меры па іх захаванню.[4][5]
Рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва
У Рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва ўваходзяць элементы нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якія "дапамогуць прадэманстраваць разнастайнасць [культурнай] спадчыны і павысіць інфармаванасць аб яе важнасці".[6]
Краіна | Элемент[A] | Год абвяшчэння Шэдэўрам[B] | Год унясення ў Спіс[C] | Рэгіён[D] | Спасылкі |
---|---|---|---|---|---|
Албанія | Албанская народная ізапаліфанія | 2005 | 2008 | ENA | [7] |
Алжыр | "Агеліль" бербераў Гурары (спевы, танцы, хор) | 2005 | 2008 | AST | [8] |
Абрады, звязаныя з вясельным традыцыйным касцюмам Тлемсена | 2012 | AST | [9] | ||
Штогадовае паломніцтва да маўзалея Сідзі Абд-эль-Кадэр Бен Махамеда | 2013 | AST | [10] | ||
Рытуалы і абрады себейба ў аазісе Джанэт | 2014 | AST | [11] | ||
Штогадовае паломніцтва да завіі Сідзі Эль Хадж Белкасем у Гурары | 2015 | AST | [12] | ||
Алжыр | Практыкі і веды, звязаныя з музыкай імзад у туарэгаў | 2013 | AFR, AST | [13] | |
Андора | Вогненыя фестывалі летняга сонцастаяння ў Пірэнэях | 2015 | ENA | [14] | |
Аргенціна | Філетэ Партэна у Буэнас-Айрэсе, традыцыйная тэхніка малюнка | 2015 | LAC | [15] | |
Аргенціна | Танга | 2009 | LAC | [16] | |
Арменія | Дудук і ягоная музыка | 2005 | 2008 | ENA | [17] |
Армянскія каменныя крыжы. Сімвалізм і майстэрства стварэння хачкараў | 2010 | ENA | [18] | ||
Армянскі эпас "Давід Сасунскі" | 2012 | ENA | [19] | ||
Лаваш: прыгатаванне традыцыйнага хлеба, значэнне і культурныя праявы | 2014 | ENA | [20] | ||
Аўстрыя | Шэменлаўфэн, карнавал у Імсце | 2012 | ENA | [21] | |
Класічная наезніцтва і Вышэйшая школа Іспанскай верхавой язды ў Вене | 2015 | ENA | [22] | ||
Азербайджан | Азербайджанскі мугам | 2003 | 2008 | APA | [23] |
Мастацтва азербайджанскіх ашугаў | 2009 | APA | [24] | ||
Традыцыйнае мастацтва азербайджанскіх дываноў | 2010 | APA | [25] | ||
Майстэрства вытворчасці і мастацтва гульні на тары | 2012 | APA | [26] | ||
Традыцыйнае мастацтва вытворчасці і нашэння жаночай шаўковай галаўной хусткі кялагаі | 2014 | APA | [27] | ||
Медная вытворчасць Лагіча | 2015 | APA | [28] | ||
Афганістан, Азербайджан, Індыя, Іран, Кыргызстан, Пакістан, Турцыя, Узбекістан | Наўруз (свята пачатку новага году ў народаў былой Персідскай імперыі) | 2009 | APA | [29] | |
Бангладэш | Песні баўлаў | 2005 | 2008 | APA | [30] |
Традыцыйнае мастацтва ткацтва Джамдані | 2013 | APA | [31] | ||
ААЭ, Аўстрыя, Бельгія, Чэхія, Францыя, Венгрыя, Паўднёвая Карэя, Манголія, Марока, Катар, Саудаўская Аравія, Іспанія, Сірыя | Сакалінае паляванне | 2010 | AFR, APA, AST, ENA | [32] | |
Беларусь | Будслаўскі фэст | 2018 | ENA | [33] | |
Саломапляценне: мастацтва, рамяство, уменне | 2022 | ENA | [34] | ||
Беларусь | Культура бортніцтва | 2020 | ENA | [35] | |
Бельгія | Карнавал у Беньшы | 2003 | 2008 | ENA | [36] |
Працэсія Святога сэрца ў Бругэ | 2009 | ENA | [37] | ||
Карнавал Альста | 2010 | ENA | [38] | ||
Хаутем Яармаркт, штогадовы зімні кірмаш і скотны рынак у Сінт-Лівенс-Хаутэм | 2010 | ENA | [39] | ||
Кракенлінген і Тоннэкенсбранд, свята хлеба і вагню, якое адзначаюць у Герардсбергене | 2010 | ENA | [40] | ||
Рытуал дасягнення пэўных узростаў у Лёвене | 2011 | ENA | [41] | ||
Маршы Энтрэ-Самбрэ-эт-Мойзе | 2012 | ENA | [42] | ||
Паляванне на крыветак на канях | 2013 | ENA | [43] | ||
Бельгія | Працэсія веліканаў і драконаў у Бельгіі і Францыі | 2005 | 2008 | ENA | [44] |
Беліз | Мова, танцы і музыка гарыфунаў | 2001 | 2008 | LAC | [45] |
Бенін | Танцы і спевы ў масках Геледе | 2001 | 2008 | AFR | [46] |
Бутан | Танец масак пад барабаны ў Драмеце | 2005 | 2008 | APA | [47] |
Балівія | Касмагонія племені Кальявая ў Андах | 2003 | 2008 | LAC | [48] |
Карнавал у Арура | 2001 | 2008 | LAC | [49] | |
Ічапэкенэ Пьеста, найбуйнешы фестываль у Сан-Ігнасіа дэ Мохас | 2012 | LAC | [50] | ||
Пужлай і Айарычы, музыка і танцы культуры Ямпара | 2014 | LAC | [51] | ||
Боснія і Герагавіна | Вышыўка зміянэ | 2014 | ENA | [52] | |
Бразілія | Вуснае і графічнае мастацтва племені важапі | 2003 | 2008 | LAC | [53] |
Свята Самба-дэ-Рода ў раёне Рэканкаву | 2005 | 2008 | LAC | [54] | |
Фрэва, выканальніцкае мастацтва на карнавале Рэсіфэ | 2012 | LAC | [55] | ||
Сіріо дэ Назарэ ў Белене | 2013 | LAC | [56] | ||
Капаэйра | 2014 | LAC | [57] | ||
Балгарыя | Быстрыца-Бабі, ансамбль шматгалоснага спеву, танцаў і абрадаў рэгіёна Шоплук | 2005 | 2008 | ENA | [58] |
Несціранства, пасланне з мінулага. Свята св. Канстанціна і Алены ў вёсцы Булгары | 2009 | ENA | [59] | ||
Традыцыйная вытворчасць дываноў у Шыпроўцы | 2014 | ENA | [60] | ||
Фолк-фестываль Сурова ў рэгіёне Пернік | 2015 | ENA | [61] | ||
Буркіна Фасо | Культурныя практыкі, звязаныя з балафонам народнасці сенуфа | 2012 | AFR | [62] | |
Бурундзі | Рытуальны танец з каралеўскім барабанам | 2014 | AFR | [63] | |
Камбоджа | Каралеўскі балет Камбоджы | 2003 | 2008 | APA | [64] |
Кхмерскі тэатр цяней Сбектхом | 2005 | 2008 | APA | [65] | |
Камбоджа | Сілавыя рытуалы і гульні | 2015 | APA | [66] | |
ЦАР | Паліфанічны спеў пігмеяў ака | 2003 | 2008 | AFR | [67] |
Чылі | Бэйл Чына | 2014 | LAC | [68] | |
Кітай | Опера Куньцюй | 2001 | 2008 | APA | [69] |
Гюцінь і выкананне музыкі на ім | 2003 | 2008 | APA | [70] | |
Мукам уйгураў Сіньцзяна | 2005 | 2008 | APA | [71] | |
Мастацтва кітайскай ксілаграфіі | 2009 | APA | [72] | ||
Кітайская тэхніка друку гравюр | 2009 | APA | [73] | ||
Кітайская каліграфія | 2009 | APA | [74] | ||
Кітайскае мастацтва выразання паперы | 2009 | APA | [75] | ||
Выкарыстанне драўляных мацаванняў у традыцыйнай кітайскай архітэктуры | 2009 | APA | [76] | ||
Мастацтва вытворчасці парчы юньцзінь у Нанкіне | 2009 | APA | [77] | ||
Фестываль лодак-драконаў | 2009 | APA | [78] | ||
Танец карэйскіх сялян Кітая | 2009 | APA | [79] | ||
Народны эпас Гезар | 2009 | APA | [80] | ||
Вялікі Спеў народнасці Донг | 2009 | APA | [81] | ||
Спеўная традыцыя Хуаэр | 2009 | APA | [82] | ||
Кіргізскі эпас Манас | 2009 | APA | [83] | ||
Вера і пакланенне багіне Мацзу | 2009 | APA | [84] | ||
Музычнае мастацтва Наньінь | 2009 | APA | [85] | ||
Мастацтва Рэбконга | 2009 | APA | [86] | ||
Шаўкаводства і шаўкапрадства ў Кітаі | 2009 | APA | [87] | ||
Цібецкая опера | 2009 | APA | [88] | ||
Традыцыйныя тэхнікі абпалу селадону ў Люнцюане | 2009 | APA | [89] | ||
Традыцыйная тэхніка вытворчасці паперы сюань | 2009 | APA | [90] | ||
Ансамбль духавых і перкусіі Сіань | 2009 | APA | [91] | ||
Народная опера Юэцзюй | 2009 | APA | [92] | ||
Іглаўколванне і прыпяканне ў традыцыйнай кітайскай медыцыне | 2010 | APA | [93] | ||
Пекінская опера | 2010 | APA | [94] | ||
Кітайскі тэатр цяней | 2011 | APA | [95] | ||
Кітайскі Жусуань, веды і практыка матэматычнага разліку з дапамогай абака | 2013 | APA | [96] | ||
Манголія | Уртын-дуу, традыцыйныя доўгія народныя спевы | 2005 | 2008 | APA | [97] |
Калумбія | Карнавал у горадзе Баранкілья | 2003 | 2008 | LAC | [98] |
Культурная прастора паселішча Паленке-дэ-Сан-Басіліа | 2005 | 2008 | LAC | [99] | |
Карнавал "Неграс і Бланкас" | 2009 | LAC | [100] | ||
Шэсце Страстнай нядзелі ў Папаяне | 2009 | LAC | [101] | ||
Нарматыўная сістэма племені Вайю, прымяняемая путчыпууі (аратарам) | 2010 | LAC | [102] | ||
Традыцыйныя веды шамана ягуараў з Юрупары | 2011 | LAC | [103] | ||
Фестываль Святога Францыска Азіскага, Кібда | 2012 | LAC | [104] | ||
Калумбія | Музыка на марымбе і традыцыйныя песні з паўднёвай часткі Калумбіі | 2015 | LAC | [105] | |
Коста Рыка | Традыцыя развядзення валоў і выкарыстання іх у павозках | 2005 | 2008 | LAC | [106] |
Кот д'Івуар | Гбофе з Афункаха, музыка выгнутых трубаў у грамадзе тагбана | 2001 | 2008 | AFR | [107] |
Харватыя | |||||
Штогадовы фестываль званароў з Кастаўскага раёна | 2009 | ENA | [108] | ||
Фестываль Святога Блеза, заступніка Дуброўніка | 2009 | ENA | [109] | ||
Вытворчасць карункаў | 2009 | ENA | [110] | ||
Хросны ход на востраве Хвар | 2009 | ENA | [111] | ||
Веснавое шэсце Льелье ў Гарняні | 2009 | ENA | [112] | ||
Традыцыйная вытворчасць драўляных цацак у Харвацкім Загор'і | 2009 | ENA | [113] | ||
Двухгалосы спеў і музыка на паўвостраве Істрыя | 2009 | ENA | [114] | ||
Майстэрства выпечкі пернікаў у паўночнай Харватыі | 2010 | ENA | [115] | ||
Сіньска алка, рыцарскі турнір у Сіне | 2010 | ENA | [116] | ||
Спеў і ігра Бечарац з Усходняй Харватыі | 2011 | ENA | [117] | ||
Бесшумны танец Ніема Кола, Далмацыя | 2011 | ENA | [118] | ||
Шматгалосы спеў "Клапа" з Далмацыі | 2012 | ENA | [119] | ||
Куба | Ла-Тумба-Франсеса, танцы і песні пад барабаны | 2003 | 2008 | LAC | [120] |
Кіпр | Карункі Лефкара | 2009 | ENA | [121] | |
Паэтычныя дуэлі Ціацціста | 2011 | ENA | [122] | ||
Чэхія | Рэкруцкі танец вербункаш | 2005 | 2008 | ENA | [123] |
Хаджэнне па дамах у масках на масленіцу, Глінэцко | 2010 | ENA | [124] | ||
Каралеўскія абрады | 2011 | ENA | [125] | ||
КНДР | Арыранг, народныя песні | 2014 | APA | [126] | |
Традыцыйная вытворчасць кімчы | 2015 | APA | [127] | ||
Дамініканская Рэспубліка | Культурная прастора Братства Святога духа дэ Конга дэ Вілья-Мелья | 2001 | 2008 | LAC | [128] |
Традыцыя танцэвальнага тэатра кокала | 2005 | 2008 | LAC | [129] | |
Эквадор | Традыцыйнае пляценне саломенай шляпы | 2012 | LAC | [130] | |
Эквадор | Вусная творчасць і культурныя традыцыі народа сапара | 2001 | 2008 | LAC | [131] |
Егіпет | Эпічная паэма "Аль-Сірах-аль-Хілалія" | 2003 | 2008 | AST | [132] |
Эстонія | Культурная прастора вострава Кіхну | 2003 | 2008 | ENA | [133] |
Традыцыя паліфанічнага спеву Леела народа сету | 2009 | ENA | [134] | ||
Традыцыя дымнай лазні ў Выру | 2014 | ENA | [135] | ||
Эстонія | Балтыйскія святы песні і танца | 2003 | 2008 | ENA | [136] |
Эфіопія | Памятны фэст знаходжання Праўдзівага Крыжа | 2013 | AFR | [137] | |
Фічэе-Чамбалаалла, навагодні фестываль народнасці сідама | 2015 | AFR | [138] | ||
Францыя | Ткацтва дываноў у Абюсоне | 2009 | ENA | [139] | |
Малойя: музыка, песні і танцы з в. Рэюньон | 2009 | ENA | [140] | ||
Французская традыцыя фахверка | 2009 | ENA | [141] | ||
Кампаньянажы, адукацыйныя сеткі | 2010 | ENA | [142] | ||
Майстэрства алансонскіх карункаў | 2010 | ENA | [143] | ||
Французская кухня | 2010 | ENA | [144] | ||
Верхавая язда ў французскай традыцыі | 2011 | ENA | [145] | ||
Фэст-Ноз, традыцыйная брэтонская танцавальная вечарына | 2012 | ENA | [146] | ||
Працэсія ў горадзе Лімузін | 2013 | ENA | [147] | ||
Гвока: музыка, песні, танцы і культурныя практыкі, што рэпрэзентуюць гвадэлупскую ідэнтычнасць | 2014 | ENA | [148] | ||
Гамбія | Канкуранг, абрад ініцыяцыі народнасці мандзінга | 2005 | 2008 | AFR | [149] |
Грузія | Грузінскія паліфанічныя спевы | 2001 | 2008 | ENA | [150] |
Старажытны грузінскі метад вытворчасці віна рэгіёна Квеўры | 2013 | ENA | [151] | ||
Грэцыя | Ноў-хаў культывавання масцікі на востраве Хіяс | 2014 | ENA | [152] | |
Цініанскае майстэрства здабычы мармуру | 2015 | ENA | [153] | ||
Грэцыя | Міжземнаморская дыета | 2013 | ENA, AFR | [154] | |
Гватэмала | Традыцыя тэатралізаванага танца Рабіналь-Ачы | 2005 | 2008 | LAC | [155] |
Гвінея | Культурная прастора соса-бала (ігра на свяшчэнным ксілафоне) | 2001 | 2008 | AFR | [156] |
Венгрыя | Бусо, гулянні ў Мохачы | 2009 | ENA | [157] | |
Народнае мастацтва Маціа, традыцыйная вышыўка | 2012 | ENA | [158] | ||
Індыя | Санскрыцкі тэатр Куціяттам | 2001 | 2008 | APA | [159] |
Мудзійетт: рытаульны тэатр Кералы | 2010 | APA | [160] | ||
Традыцыя ведычных спеваў | 2003 | 2008 | APA | [161] | |
Раміла - традыцыйнае выкананне Рамаяны | 2005 | 2008 | APA | [162] | |
Рамма - рэлігійны фестываль і рытуальнае прадстаўленне ў Гархвале і Гімалаях | 2009 | APA | [163] | ||
Кальбелія: народныя песні і танцы Раджастхана | 2010 | APA | [164] | ||
Танец Чхаў | 2010 | APA | |||
Дэкламацыя святых буддысцкіх тэкстаў у рэгіёне Ладакх | 2012 | APA | [165] | ||
Санкіртана, рытуальны спеў, барабанная музыка і танцы | 2013 | APA | [166] | ||
Традыцыйная вытворчасць меднага і латуннага посуду у Пенджабе | 2014 | APA | [167] | ||
Філасофія Ёгі | 2016 | APA | [168] | ||
Інданэзія | Лялечны тэатр Ваянг | 2003 | 2008 | APA | [169] |
Інданэзійскі крыс - майстэрства вытворчасці і прымянення свяшчэннага кінжала | 2005 | 2008 | APA | [170] | |
Інданэзійскі батык | 2009 | APA | [171] | ||
Інданэзійскі музычны інструмент ангклунг | 2010 | APA | [172] | ||
Іран | Іранская музыка Радзіф | 2009 | APA | [173] | |
Наўруз | 2009 | ENA | [174] | ||
Традыцыйнае майстэрства ткацтва дываноў у Кашане | 2010 | APA | [175] | ||
Традыцыйнае майстэрства ткацтва дываноў у Фарсе | 2010 | APA | [176] | ||
Рытуальнае тэатральнае мастацтва тазійе | 2010 | APA | [177] | ||
Рытуалы пахлаван і зурханэ | 2010 | APA | [178] | ||
Музыка Бахшы з Харасана | 2010 | APA | [179] | ||
Рытуалы Калішуяна ў Кашане | 2012 | APA | [180] | ||
Ірак | Іракскі макам | 2003 | 2008 | AST | [181] |
Італія | Сыцылійскі тэатр лялек "Опера-дэ-Пупі" | 2001 | 2008 | ENA | [182] |
Вясковыя песні Сардзініі "Канто-а-Теноре" | 2005 | 2008 | ENA | [183] | |
Традыцыйная вытворчасць скрыпак у Крэмоне | 2012 | ENA | [184] | ||
Урачыстыя працэсіі з структурамі, якія носяць на плячах | 2013 | ENA | [185] | ||
Традыцыйная сельскагаспадарчая практыка вырошчвання "vite ad alberello" грамады Пантэлерыя | 2014 | ENA | [186] | ||
Ямайка | Спадчына маронаў Муртаўна | 2003 | 2008 | LAC | [187] |
Японія | Тэатр Но | 2001 | 2008 | APA | [188] |
Лялечны тэатр Нінгё дзёруры бунраку | 2003 | 2008 | APA | [189] | |
Тэатр Кабукі | 2005 | 2008 | APA | [190] | |
Акію-но Тауэ Одоры | 2009 | APA | [191] | ||
Цяккірака | 2009 | APA | [192] | ||
Даймокутатэ | 2009 | APA | [193] | ||
Дайн'іцьіда Бугаку | 2009 | APA | [194] | ||
Гагаку | 2009 | APA | [195] | ||
Хаяцінэ Кагура | 2009 | APA | [196] | ||
Хітаці Фурюмона | 2009 | APA | [197] | ||
Косікідзіма-но Тасідон | 2009 | APA | [198] | ||
Адзія-Цідзіму, Эціга-Дзёфу: тэхніка вытворчасці тканін з рамі ў раёне Уонума | 2009 | APA | [199] | ||
Оку-нота но Аэнокото | 2009 | APA | [200] | ||
Традыцыйны танец Айну | 2009 | APA | [201] | ||
Ямахока, цырымонія на фестывалі Гіён | 2009 | APA | [202] | ||
Куміадора, традыцыйны акінаўскі музычны тэатр | 2010 | APA | [203] | ||
Юкі-цумугі, спосаб вытворчасці шаўковых вырабаў | 2010 | APA | [204] | ||
Мібу-но Хана Таўе, рытуал высадкі рысу | 2011 | APA | [205] | ||
Сада Шых Нох, сакральны танец | 2011 | APA | [206] | ||
Наці-но Дэнгаку, рэлігійнае выканальніцкае майстэрства на фестывалі агню | 2012 | APA | [207] | ||
Вашоку, традыцыйная культура харчавання японцаў, у прыватнасці для святкавання Новага года | 2013 | APA | [208] | ||
Васі, традыцыйная ручная вытворчасць паперы [209] | 2014 | APA | [210] | ||
Іарданія | Культурная прастора бедуінаў у рэгіёне Петры і Вадзі Рам | 2005 | 2008 | AST | [211] |
Кыргызстан | Мастацтва акынаў, казальнікаў эпасу | 2003 | 2008 | APA | [212] |
Наўруз | 2009 | ENA | [174] | ||
Ліван | Зайал, песенная паэзія | 2003 | 2014 | APA | [213] |
Літва | Традыцыйная апрацоўка крыжоў і іх сімволіка | 2001 | 2008 | ENA | [214] |
Сутарцінэс, літоўскія шматгалосыя спевы | 2010 | ENA | [215] | ||
Люксембург | Танцуючая працэсія Эхтернаха | 2010 | ENA | [216] | |
Мадагаскар | Веды ў апрацоўцы дрэва народнасці зафіманіры | 2003 | 2008 | AFR | [217] |
Малаві | Танец вылячэння Вімбуза | 2005 | 2008 | AFR | [218] |
Чопа, ахвярны танец народнасці Лхомвэ | 2014 | AFR | [218] | ||
Малаві | Гуле-Вамкулу, рытуальныя танцы народнасці чэва | 2005 | 2008 | AFR | [219] |
Малайзія | Тэатр Мак-Йонг | 2005 | 2008 | APA | [220] |
Малі | Культурная прастора святаў Яараль і Дэгаль | 2003 | 2008 | AFR | [221] |
Мандэнская хартыя, абвешчаная ў канстытуцыі Курукан-Фуга | 2009 | AFR | |||
Традыцыя адзначаць раз на сем год рамонт даху Камаблона, свяшчэннага дома ў Кангабе | 2009 | AFR | |||
Маскі і лялькі ў Маркале | 2014 | AFR | |||
Мексіка | Традыцыйны фестываль пакланення памерлым | 2003 | 2008 | LAC | [222] |
Месцы памяці і жывых традыцый народа атомі-шышымекас у Талімане | 2009 | LAC | [223] | ||
Рытуальная цырымонія Воладорэс | 2009 | LAC | [224] | ||
Традыцыйная мексіканская кухня | 2010 | LAC | [225] | ||
Парачыкас на традыцыйнам студзеньскім свяце ў Чьяпа-дэ-Корса | 2010 | LAC | [227] | ||
Пірэкуа, традыцыйная песня народа Пурэпеча | 2010 | LAC | [228] | ||
Марыячы, струнная музыка, песня і труба | 2011 | LAC | [229] | ||
Малдова | Мужчынскія калядныя цары (з Румыніяй) | 2013 | ENA | ||
Манголія | Народная музыка, якую выконваюць на марынхуры | 2003 | 2008 | APA | [230][231] |
Традыцыйная эпічная паэма тууль | 2009 | ||||
Флейта цуур | 2009 | ||||
Традыцыйны фестываль Наадам | 2010 | APA | [232] | ||
Сакалінае паляванне | 2012 | [233][234] | |||
Традыцыйная мангольская юрта і звязаная з ёю абраднасць | 2013 | [230] | |||
Адмысловая мангольская стральба | 2014 | APA | [232] | ||
Манголія | Урцін-Дуу, традыцыйная доўгая песня | 2005 | 2008 | APA | [235] |
Мангольскае мастацтва спеву - хаамей | 2010 | APA | |||
Марока | Культурная прастора плошчы Джамаа-эль-Фна ў горадзе Маракеш | 2001 | 2008 | AST | [236] |
Муссем у горадзе Тан-Тан, штогадовы фестываль качавых народаў Марока | 2005 | 2008 | AST | [237] | |
Практыкі, датычныя дрэва арган | 2014 | AST | [237] | ||
Мазамбік | Цімбіла народнасці чопі, драўляныя ксілафоны | 2005 | 2008 | AFR | [238] |
Маўрытанія | Сега | 2014 | AFR | [238] | |
Нігер | Практыкі жартаўлівых адносін | 2014 | AFR | [239] | |
Нікарагуа | Эль-Гуэгуэнсэ, сацірычны музычна-драматычны перфоманс | 2005 | 2008 | LAC | [239] |
Нігерыя | Сістэма варажбы Іфа | 2005 | 2008 | AFR | [240] |
Маскарад Іжэле | 2009 | AFR | |||
Палесціна | Палесцінскія хікайе, вусныя казкі-апавяданні | 2005 | 2008 | AST | [241] |
Перу | Востраў Такіле і мастацтва яго ткачоў | 2005 | 2008 | LAC | [242] |
Уаканада, рытуальны танец у вёсцы Міто | 2010 | LAC | [243] | ||
Танец нажніц | 2010 | LAC | [244] | ||
Паломніцтва да святыні Уладара Куйлур Рыці | 2011 | LAC | [245] | ||
Малітвы народнасці Хуачыпар | 2014 | LAC | [246] | ||
Філіпіны | Эпас народнасці маранаа "Даранган" | 2001 | 2008 | APA | [247] |
Спевы народнасці іфугар "Худхуд" | 2005 | 2008 | APA | [248] | |
Партугалія | Фаду, традыцыйная музыка лірычнага і меланхалічнага складу | 2011 | ENA | [249] | |
Паліфанічны спеў Кантэ Алентэжана | 2014 | ENA | [250] | ||
Паўднёвая Карэя | Каралеўскі рытуал у храме Чонмё і яго музыка | 2001 | 2008 | APA | [251] |
Спевы Пхансоры | 2003 | 2008 | APA | [252] | |
Каннын Танонджэ | 2005 | 2008 | APA | [253] | |
Танец Чхаёнму | 2009 | APA | [254] | ||
Кангансулэ, рытуал змены сезонаў | 2009 | APA | [255] | ||
Чхільмарыдан Ёндынккут на востраве Чэджу, шаманскі рытуал | 2009 | APA | [256] | ||
Тэатр вандроўных лялек Намсадан Норы | 2009 | APA | [257] | ||
Ёнсанджэ | 2009 | APA | [258] | ||
Традыцыйная драўляная архітэктура Тэмагджан | 2010 | APA | [259] | ||
Кагок, цыклы лірычных песень у суправаджэнні аркестра | 2010 | APA | [260] | ||
Майстэрства эквілібрыстыкі Юлтагі | 2011 | APA | [261] | ||
Тхэккён, традыцыйнае карэйскае баявое мастацтва | 2011 | APA | [262] | ||
Ткацтва мосі ў рэгіёне Хансан | 2011 | APA | [263] | ||
Народныя песні Арыранг | 2012 | APA | [264] | ||
Калектыўная культура па прыгатаванню кімчы | 2013 | APA | [265] | ||
Нонгак, грамадская групавая музыка, танцы і рытуалы | 2014 | APA | [266] | ||
Паўночная Македонія | Свята святых сарака пакутнікаў у Шціпе | 2013 | ENA | [267] | |
Копачката, сацыяльны танец з вёскі Драмчэ, Піянец | 2014 | ENA | [268] | ||
Румынія | Рытуал Кэлуш | 2005 | 2008 | ENA | [269] |
Музыкальная форма Дойна | 2009 | ENA | |||
Кераміка Харэзу | 2012 | ENA | |||
Калядныя цары | 2013 | ENA | |||
Танцы лэд | 2015 | ENA | [270][271] | ||
Расія | Культурная прастора і вусная творчасць сямейскіх, старавераў Забайкалля | 2001 | 2008 | ENA | [272] |
Якуцкі гераічны эпас аланхо | 2005 | 2008 | ENA | [273] | |
Сербія | Слава, святкаванне дня святога апекуна сям'і | 2014 | ENA | [274] | |
Славакія | Пастуш'я труба фуяра і яе музыка | 2005 | 2008 | ENA | [275] |
Іспанія | Спектакль-містэрыя ў горадзе Эльч | 2001 | 2008 | ENA | [276] |
Фестываль Патум у горадзе Берга | 2005 | 2008 | ENA | [277] | |
Трыбуналы водакарыстальнкаў з іспанскага міжземнаморскага ўзбярэжжа | 2009 | ENA | |||
Свісцячая мова вострава Гамера | 2009 | ENA | |||
Кастэль, вежы з людзей | 2010 | ENA | |||
Фламенка | 2010 | ENA | |||
Песнь Сівілы з Майоркі | 2010 | ENA | |||
Фестывалі ля Марэ дэ дзью дэ-ля-Салют з Альгамесі | 2011 | ENA | [278] | ||
Тонга | Рэчытатывы і танцы лакалака | 2003 | 2008 | APA | [279] |
Турцыя | Мастацтва казачнікаў меддахаў | 2003 | 2008 | ENA | [280] |
Цырымонія "Меўлеві-Сема", танцы дэрвішаў | 2005 | 2008 | ENA | [281] | |
Карагёз, тэатр ценяў | 2009 | ENA | [282] | ||
Менестрэльная традыцыя ашуг | 2009 | ENA | [283] | ||
Наўруз | 2009 | ENA | [284] | ||
Традыцыйныя сустрэчы сахбет | 2010 | ENA | [285] | ||
Кырпкынар, фестываль абмазаных у алеі барцоў | 2010 | ENA | [286] | ||
Сама, рытуал Алеві-Бекташы | 2010 | ENA | [287] | ||
Цырыманіяльная традыцыя Кешкек | 2011 | ENA | [288] | ||
Фестываль Месір Макуну | 2012 | ENA | [289] | ||
Культура і традыцыя турэцкай кавы | 2013 | ENA | [290] | ||
Турэцкае майстэрства мармуру Эбру | 2014 | ENA | [291] | ||
Уганда | Вытворчасць лубяных тканін ва Угандзе | 2005 | 2008 | AFR | [292] |
Украіна | Петрыкіўскі роспіс | 2013 | ENA | [293] | |
Уругвай | Соцыа-культурная прастора Кандомбэ: практыка грамадскага жыцця | 2009 | LAC | ||
Узбекістан | Культурная прастора раёна Байсун | 2001 | 2008 | APA | [294] |
Музыка Шашмаком | 2003 | 2008 | APA | [295] | |
Катта Ашула | 2009 | APA | |||
Вануату | Малюнкі на пяску | 2003 | 2008 | APA | [296] |
Венесуэла | Танцы Д'ябла | 2012 | LAC | [297] | |
В’етнам | Няняк, в'етнамская прыдворная музыка | 2003 | 2008 | APA | [298] |
Прастора культуры гонгаў | 2005 | 2008 | APA | [299] | |
Народныў спеў куанхо | 2009 | APA | [300] | ||
Фестываль Зёнга ў храмах Фыдонг і Шок | 2010 | APA | [301] | ||
Пакланенне каралям-Хунгам у Футхо | 2012 | APA | [302] | ||
Мастацтва музыкі данкайтайты і спевы Паўднёвага В'етнама | 2013 | APA | [303] | ||
Мелодыі Ві і Зам | 2014 | APA | [304] | ||
Емен | Песні горада Сана | 2003 | 2008 | AST | [305] |
Замбія | Маскарад Макішы | 2005 | 2008 | AFR | [306] |
Зімбабвэ | Танец Мбенде-Джэрусарэма | 2005 | 2008 | AFR | [307] |
Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якая мае патрэбу ў тэрміновай ахове
Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны, якая мае патрэбу ў тэрміновай ахове складаецца з тых элементаў культуры, пра якія краіны і супольнасці мяркуюць, што патрабуюцца тэрміновыя меры па іх захаванню.[6]
Краіна | Элемент[A] | Год уключэння[C] | Рэгіён[D] | Спасылкі |
---|---|---|---|---|
Азербайджан | Чаўган, традыцыйная верхавая гульня на карабахскіх канях у Азербайджане | 2013 | ENA | [308] |
Беларусь | Цары Каляды | 2009 | ENA | [309] |
Юраўскі карагод | 2019 | ENA | [310] | |
Батсвана | Майстэрства стварэння ганчарных вырабаў з фаянсу | 2012 | AFR | [311] |
Бразілія | Яотва, рытуал падтрымання грамадскага і касмічнага парадку | 2011 | LAC | [312] |
Кітай | Традыцыйныя метады і практыкі пабудовы арачных мастоў | 2009 | APA | [313] |
Традыцыйныя тэкстыльныя тэхнікі Лі: фарбаванне, ткацтва і вышыванне | 2009 | APA | [314] | |
Фестываль Новага году Цян | 2009 | APA | [315] | |
Мяшрэп | 2010 | APA | [316] | |
Тэхналогія пабудовы джонак | 2010 | APA | [317] | |
Метад друку | 2010 | APA | [318] | |
Майстэрства аповеду Хежэн Йімакан | 2011 | APA | [319] | |
Калумбія | Традыцыйная музыка Валената | 2015 | LAC | [320] |
Харватыя | Спеў "Ойканне" | 2010 | ENA | [321] |
Паўночная Македонія | Glasoechko, male two-part singing in Dolni Polog | 2015 | ENA | [322] |
Францыя | Cantu in paghjella: свецкая і літургічная карсіканская спеўная традыцыя | 2009 | ENA | [323] |
Гватэмала | Цырымонія Нан Пач | 2013 | LAC | [324] |
Венгрыя | Таньчаз, метад выкладання народнаму венгерскаму танцу | 2011 | ENA | [325] |
Інданэзія | Танец шамана | 2011 | APA | [326] |
Шматфункцыянальная тканая альбо вязаная торба Нокен | 2012 | APA | [327] | |
Іран | Наккалі, іранскі драматычны аповед гісторый | 2011 | APA | [328] |
Традыцыйнае майстэрства пабудовы і кіравання іранскімі караблямі Леньж у Пярсідскім заліве | 2011 | APA | [329] | |
Кенія | Традыцыі і рытуалы, звязаныя з паселішчамі кая | 2009 | AFR | [330] |
Танцы Ісукуці | 2014 | AFR | [331] | |
Кыргызстан | Ала-кыйіз і Шырдак, мастацтва традыцыйных дываноў | 2012 | APA | [332] |
Латвія | Культурная прастора суйтаў | 2009 | ENA | [333] |
Малі | Санке Мон, рытуал сумеснай рыбнай лоўлі ў Санке | 2009 | AFR | [334] |
Тайнае таварыства Kôrêdugaw, рытуал мудрасці | 2011 | AFR | [335] | |
Маўрытанія | Эпас Тэйдзінн | 2011 | AST | [336] |
Манголія | Мангольскі танец біельгэ | 2009 | APA | [337] |
Мангольскі эпас Тууль | 2009 | APA | [338] | |
Доўгія народная песні, што прадстаўляюць тэхніку Лімбэ | 2011 | APA | [339] | |
Мангольская каліграфія | 2013 | APA | [340] | |
Рытуал угаворвання верблюда | 2015 | APA | [341] | |
Перу | Ешува | 2011 | LAC | [342] |
Партугалія | Вытворчасць званочкаў для ската | 2015 | ENA | [343] |
Уганда | Бігвала, музыка на трубе і танцы | 2012 | AFR | [344] |
Традыцыя Эмпаака | 2013 | AFR | [345] | |
Цырымонія ачысткі хлопчыкаў у Ланга | 2014 | AFR | [346] | |
Вусная традыцыя Куугерэ | 2015 | AFR | [347] | |
Украіна | Культура прыгатавання ўкраінскага баршчу | 2022 | ENA | [348] |
ААЭ | Эль Саду, традыцыйнае майстэрства ткацтва ў ААЭ | 2011 | AST | [349] |
Венесуэла | Вусная традыцыя Мапойо | 2014 | LAC | [350] |
В’етнам | Спеў "Качу" | 2009 | APA | [351] |
Спеў Соан | 2011 | APA | [352] |
Статыстыка
Ратыфікацыя
Дзяржавы, якія ратыфікавалі Канвенцыю, па рэгіёнах:
Рэгіён | Дзяржаў-членаў ЮНЕСКА | Дзяржаў-удзельніц Канвенцыі | % Дзяржаў-удзельніц ад дзяржаў-членаў ЮНЕСКА ў рэгіёне |
---|---|---|---|
Заходняя Еўропа і Паўночная Амерыка | 27 | 19 | 70% |
Усходняя Еўропа | 25 | 24 | 96% |
Лацінская Амерыкы і Карыбскі басейн | 33 | 29 | 88% |
Азія і Ціхаакіянскі рэгіён | 44 | 31 | 75% |
Афрыка | 47 | 39 | 79% |
Арабскія Дзяржавы | 19 | 16 | 84% |
Агульны лік | 195 | 158 | 80% |
Элементы, занесеныя ў 2008-2013 гг.
Агульная за гэты час: 337, з якіх 18 з'яўляюцца шматнацыянальнымі
Рэгіён | Элементаў / праграм | Колькасць прадстаўленых дзяржаў |
---|---|---|
Афрыка | 27 | 20 |
Арабскія дзяржавы | 19 | 13 |
Азіяцка-Ціхаакіянскі рэгіён | 132 | 17 |
Еўропа і Паўночная Амерыка | 19 | 17[E] |
Лацінская Амерыка і Карыбскі басейн | 48 | 18 |
Усходняя Еўропа | 55 | 20 |
Агульны лік | 337 | 98 |
Заўвагі
↑ A. Назвы і іх кірылічная транскрыпцыя напісаны так, як гэта пададзена ў афіцыйным спісе.
↑ B. Увогуле адбылося тры абвяшчэння Шэдэўраў вуснай і нематэрыяльнай спадчыны чалавецтва (2001, 2003, 2005). Гэтая практыка спынілася з заснаваннем Спіса нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА.
↑ C. 90 элементаў, што раней былі абвешчаны як Шэдэўр, былі ўключаны ў Рэпрэзентатыўны спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва.
↑ D. Групіраванне краін-удзельніц спісу па рэгіёнах базуецца на апублікаваным афіцыйным спісе. Выкарыстоўваліся наступныя абрэвіятуры:
AFR: Афрыка
AST: Арабскія краіны
APA: Азія і Ціхаакіянскі рэгіён
ENA: Еўропа і Паўночная Амерыка
LAC: Лацінская Амерыка і Карыбскі басейн
↑ E. Каўказскія дзяржавы Арменія, Азербайджан, Грузія і Расія далучаны да рэгіёна ENA (Еўропа і Паўночная Амерыка).