Чжоу

Чжоу
	Гістарычная дзяржава
Чжоу
каля 1046 да н.э. — каля 256 да н.э.;
Афіцыйная мова	старажытнакітайская мова[d]
Грашовая адзінка	spade money[d] і knife money[d]
Форма кіравання	манархія
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Чжоу — назва эпохі ў гісторыі Старажытнага Кітая і кітайскай дынастыі, якая правіла ў 11—3 ст. да н.э.

Пры Чжоу пачалося пашырэнне жалеза, развівалася ірыгацыйнае земляробства, аформіліся асноўныя філасофска-рэлігійныя школы: канфуцыянства, даасізм, легізм (фацзя) і інш.

Падзялялася на Заходнюю Чжоу (1122—771 гг. да н.э., сталіца каля сучаснага Сіяня) і Усходнюю Чжоу (770—221 гг. да н.э., сталіца каля сучаснага Лаяна).

Заходняя Чжоу

Першапачаткова старажытна-кітайскае племя Чжоу залежала ад дзяржавы Інь. У 1122 да н.э. (паводле сучаснай гістарыяграфіі 1137—911 да н.э.) правадыр Чжоу У-Ван разграміў Інь, аб’яднаў усе плямёны і стварыў дзяржаву на тэрыторыі басейна рэк Хуанхэ і Янцзы.

Заходняя Чжоу была нетрывалым дзяржаўным утварэннем. Яе правіцелі раздавалі ўдзелы сваякам, прыхільнікам і саюзнікам вана (цара). Удзелы мелі аўтаномію, а вярхоўнаму правіцелю плацілі даніну і аказвалі ваенную дапамогу. Барацьба удзелаў з цэнтральнай уладай і паміж сабою прывяла ў 8 ст. да н.э. да распаду дзяржавы.

Усходняя Чжоу

Усходняя Чжоу дзялілася на перыяды:

эпоху Вёсен і Восеней (Чуньцю; 770—481 гг. да н. э.),
эпоху Ваюючых царстваў (Чжаньго; 481—221 гг. да н.э.).

У перыяд Чуньцю улада ванаў была аслаблена барацьбой за гегемонію паміж асобнымі ўладарамі (чжухоў), якія толькі намінальна прызнавалі вяршэнства цара.У перыяд Чжаньго ўзнікла некалькі буйных царстваў, якія змагаліся за панаванне над усім Кітаем.

Апошні цар Чжоу пазбаўлены ўлады ў 256/255 г. да н.э., але фактычна перыяд Чжоу завяршыўся ў 221 г. да н.э., калі краіна была аб’яднана пад уладай дынастыі Цынь.

Зноскі

Літаратура

Чжоў // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. С. 270—271.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Чжоу

[1]

Search