Езидсем

Ези́дсем (е йезидсем, язидсем; тăван ячĕ — эзди, курд. êzdî) — курдсен этноконфесси ушкăнĕ[7][8][9][10][11][12], индоевропа çемьин ари турачĕн курд ушкăнне кĕрекен курманджи чĕлхипе калаçаççĕ.

Езидсем

Езидсем Джебель-Синджар тăвĕсенче (Ирак).
1920-мĕш çулсенчи фото.
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ

Пурӗ: мĕнпур йышĕ — 1.5 пин[4]
Ирак Ирак — 850 пин[1]
Германи Германи — 200 пин
Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ — 70 пин[2]
Эрмени Эрмени — 35 пин
Грузи Грузи — 20пин[3]
Сири Сири — 14 пине яхăн[4][5]
Швеци Швеци — 4 пин
Украина Украина — 2 пин[6]
5 пинрен сахал[4]:
Франци Франци
АПШ АПШ
Аслă Британи Аслă Британи
Канада Канада
Нидерландсем Нидерландсем
Бельги Бельги
Дани Дани
Швейцари Швейцари

Австрали Австрали
Чĕлхе Курманджи (çырулăхĕ латиница никĕсĕпе)
Тĕн езидизм
Кĕрет  Иран ушкăнĕ (çурçĕр-анăç)
Ари турачĕ
Индоевропа çемьи
Лалеш — Езидсен сăваплăхĕ

Паллă езидсем

  • Джангир-ага —çарпуç, езид халăхĕн паттăрĕ
  • Полатов Файзо Рашидович — пĕрлĕх ĕçченĕ, ЯООО «ЕЗИДСЕМ» президенчĕ.
  • Сиабандов Саманд Алиевич — Совет Союзĕн Паттăрĕ
  • Поладов Арсен Рашидович — актёр, педагог, режиссёр.
  • Усоян Аслан Рашидович (дед Хасан) — криминал авторитечĕ.
  • Пивази Гоча Аскарович — езид диаспорин председателĕ, Сургут хули, ХМАТ.
  • Алоян Михаил Суренович — боксер,тĕнче чемпионĕ.
  • Амар Сулоев — хутăш стай кĕрешӳçи
  • Зара — раççей юрăçи.
  • Худоев Темур Рашидович — акробат, СССР чемпионĕ.
  • Мстоян Чарказ Дадашович — филологи аслăхĕн тухтăрĕ
  • Омари Брои — раççей кикбоксёрĕ.
  • Аджоев Гурам Захарович - футболист

Çавăн пекех

  • Зукри
  • Ахтиаре Марге

Асăрхавсем

Вуламалли

  • Березин И. Н. Езиды. М., 1854
  • Езиды // Народы России. Атлас культур и религий. — М.: Дизайн. Информация. Картография, 2010. — ISBN 978-5-287-00718-8
  • Омархали Х. Йезидизм. Из глубины тысячелетий. СПб., 2005
  • Пирбари Д. Езиды Сархада, Тбилиси-Мускав, 2008
  • Полатов Д. Р. Езиды. Религия и народ. М., 2005.
  • Allison С. The Yezidi Oral Tradition in Iraqi Kurdistan. L., 2001
  • Frank R. Sheikh ‘Adi, der große Heilige der Jezidis. B., 1911
  • Kreyenbroeck, Ph.G. Yezidism: its Background, Observances and Textual Tradition. N.Y., 1995
  • Omerxalî X. Êzdiyatî: Civak, Sembol, Rîtûel (Езидизм: Общество, Символ, Ритуал). Istanbul, 2007.
  • Ph.G. Kreyenbroek in collaboration with Z. Kartal, Kh. Omarkhali, and Kh.J. Rashow. Yezidism in Europe: Different Generations Speak about their Religion. Wiesbaden, 2009.
  • Omerxalî X. bi hevkariya Xankî K. Analîza Qewlên Êzdiyan. Li ser Mesela Qewlê Omer Xala û Hesin Çinêrî [Анализ езидских религиозных гимнов. На примере религиозного гимна Омар Хала и Хасен Ченери]. Avesta, Istanbul, 2009.

Каçăсем