Pelé
Edson Arantes do Nascimento (Brasilskt portugisiskt: [ˈɛtsõ (w)ɐˈɾɐ̃tʃiz du nɐsiˈmẽtu]; føddur 23. oktober 1940, deyður 29. desember 2022[1], kendur sum Pelé (Brasilskt portugisiskt: [pe̞ˈlɛ]), var ein brasilskur fótbóltsleikari, ið spældi sum álopsleikari. Hann varð mettur at vera heimsins besti fótbóltsleikari yvirhøvur.[13] Í 1999 varð hann valdur Aldarinnar Besti Leikari í Heiminum av IFFHS (International Federation of Football History & Statistics).[14] Sama árið spurdi tíðarritið France Football fyrrverandi Ballon d'Or vinnarar um at velja Aldarinnar Fótbólsleikara; teir valdu Pelé.[15]
Pelé | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pelé í 1970 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fødd(ur) | Edson Arantes do Nascimento[1] 23. oktober 1940[1] Três Corações, Brasil | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Andaðist | 29. desember 2022 (82 ár) São Paulo, Brasil | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Starv |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hædd | 173 m (567 ft 7 in) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hjúnafelagi(ar) |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Partnari(ar) | Xuxa (1981–86) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Børn | 3 synir, 3 døtur
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Foreldur | Dondinho, Celeste Arantes | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heimasíða | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
www.pele10.com |
Í 1999 varð Pelé kosin Aldarinnar Ítróttafólk av IOC, og Time nevndu hann í yvirliti teirra 100 mest týðand fólk í 20. øld.[16] Í 2013 fekk hann FIFA Ballon d'Or Prix d'Honneur sum viðurkenning fyri hansara yrkisleið og fremjan sum ein altjóða ímynd av fótbóltinum.[17]
Heiður
Landslið
- HM fótbóltur (3): 1958, 1962, 1970
- Roca Cup (2): 1957, 1963
- Cruz Cup (3): 1958, 1962, 1968[18][19]
- Bernardo O'Higgins Cup (1): 1959[20]
- Atlantic Cup (1): 1960[21]
- Oswaldo Cruz Cup (3): 1958, 1962, 1968[19]
Feløg
- Copa Libertadores (2): 1962, 1963
- Intercontinental Cup (2): 1962, 1963[22]
- Intercontinental Supercup (1): 1968[23]
- Supercopa de Campeones Intercontinentales (1): 1968[23]
- Campeonato Brasileiro Série A (6): 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1968[24]
- Torneio Rio-São Paulo (4): 1959, 1963, 1964, 1966[25][26]
- Campeonato Paulista (10): 1958, 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1967, 1968, 1969, 1973[27]
- North American Soccer League, Soccer Bowl (1): 1977
- North American Soccer League, Atlantic Conference Championship (1): 1977
Sum einstaklingur
- Santos
- Brasil
- FIFA World Cup Besti ungi leikari (1): 1958[30]
- FIFA World Cup Golden Ball (Besti leikari) (1): 1970[31]
- FIFA World Cup Silver Ball (1): 1958[31]
- FIFA World Cup Silver Boot (1): 1958[30]
- FIFA World Cup All-Star Team (2): 1958, 1970
- FIFA World Cup All-Time Team: 1994[32]
- FIFA World Cup Dream Team: 2002[32]
- Copa America Besti leikari (1): 1959[33][34]
- Copa América Toppskorari (1): 1959[34]
- FIFA Ballon d'Or Prix d'Honneur: 2013[17]
- FIFA Aldarinnar leikari: 2000[35]
- FIFA Order of Merit: 1984[36]
- FIFA hundraðárshald heiðursløn: 2004[37]
- BBC Ársins Ítróttanavn handanhav: 1970
- BBC Ársins Ítróttanavn Heiðursløn fyri lívlangt avrik: 2005
- Greatest football player to have ever played the game, av Golden Foot: 2012[38]
- Aldarinnar ítróttafólk, av Reuters News Agency: 1999[39]
- Aldarinnar ítróttafólk, valdur av Altjóða Olympisku Nevndini: 1999[40]
- Aldarinnar ítróttafólk, valdur av alheimsjournalistum, atkvøðugreiðsla av French daily L'Equipe: 1981[39]
- Ársins Suðuramerikanski fótbóltsleikari (1): 1973[41]
- Silver ball South American Footballer of the Year (1): 1972[42]
- Aldarinnar Suðuramerikanski fótbóltsleikari, av IFFHS International Federation of Football History and Statistics: 1999
- Aldarinnar fótbóltsleikari, av IFFHS International Federation of Football History and Statistics: 1999
- Aldarinnar fótbóltsleikari, valdur av Ballon d'Or hjá France Football Vinnarar: 1999[15]
- UNICEF Aldarinnar fótbóltsleikari: 1999
- Upptikin í amerikonsku National Soccer Hall of Fame: 1993[43]
- Laureus World Sports Awards Lifetime Achievement Award frá Suðurafrikanska forsetanum Nelson Mandela: 2000[44]
- World Team of the 20th Century: 1998[32]
- World Soccer World XI (7): 1960, 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1966[45]
- World Soccer The Greatest Players of the 20th century: 1999
- World Soccer Greatest XI of all time: 2013
- L'Équipe: topp 50 Suðuramerikansku fótbóltsleikarar í søguni: #1[46]
- Honorary degree frá University of Edinburgh, heiður fyri hansara týðandi íkast til humaniter og umhvørvismál, og harafturat fyri hansara ítróttaravrik ("significant contribution to humanitarian and environmental causes, as well as his sporting achievements"): 2012[47]
- Prize from the French Academy of Sports, Award given to a player of a team sport for the very first time: 1971
- Red Medal of Paris, Given by the City Hall of the French Capital: 1971
- TIME One of the 100 Most Important People of the 20th century: 1999[48]
- DPR Korea issued a postage stamp depicting Pelé: 1989[49]
- FIFA World Cup's top 100 footballers of all time, by The Guardian: #1[50]
- FIFA 100 bestu fótbóltsleikarar á lívi: 2004
- Brazilian Football Museum Hall of Fame
Í desember 2000 býttu Pelé og Maradona FIFA virðislønina FIFA Player of the Century.[51]
Tignarstøður
- Riddari av Order of Rio Branco: 1967
- Kommandørur av Order of Rio Branco: 1969
- Order of Merit of the Republic of Hungary: 1994
- Knight Commander of the Order of the British Empire: 1997[52]
Slóðir úteftir
- Pele er farin, dimma.fo
- Fótbóltskongurin er deyður, nordlysid.fo, 30.12.2022
- Pelé er deyður, in.fo, 29.12.2022
- Fótbóltsikonið Pelé, in.fo, 29.12.2022