Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unicode.
Języki zachodniosłowiańskie odróżniają się od wschodnio- i południowosłowiańskich przede wszystkim na podstawie różnic fonetycznych, np. w grupie zachodniej zachowały się zbitki /tl/ i /dl/ (ze względu na wczesną utratę tendencji do zgłosek otwartych[1]), które w pozostałych zespołach słowiańszczyzny przyjęły uproszczoną postać /l/[2]. Ponadto języki zachodniosłowiańskie wyróżnia stały akcent wyrazowy, natomiast większość innych przedstawicieli słowiańszczyzny charakteryzuje się akcentem ruchomym[2].
Według najczęstszej koncepcji klasyfikacyjnej języki zachodniosłowiańskie dzielą się na trzy grupy: lechicką, łużycką i czesko-słowacką[2]. Podgrupę czesko-słowacką kontynuują języki czeski i słowacki, łużycką – dwa języki łużyckie, a lechicką – polski i kaszubski. Z tej ostatniej podgrupy wymarły w XVIII wieku języki pomorskie (z wyjątkiem kaszubskiego i słowińskiego, który zaniknął w XX wieku). W przeszłości pojawiały się próby bliższego łączenia języków łużyckich z lechickimi lub czesko-słowackimi, propozycje te pozbawione są jednak szerokiej akceptacji[2].
Języki zachodniosłowiańskie cechują się wysokim stopniem fleksyjności: ich morfemy gramatyczne mają charakter wielofunkcyjny i tworzą całość z cząstkami leksykalnymi[3]. Zjawisko fleksji zdecydowanie przeważa nad aglutynacją oraz izolacją, które znajdują zastosowanie tylko w kilku ograniczonych funkcjach (do tworzenia trybu przypuszczającego oraz form czasu przeszłego i przyszłego)[3]. Języki zachodniosłowiańskie są stosunkowo zachowawcze pod względem fonetycznym, bardziej konserwatywne od południowych i wschodnich[4].
Klasyfikacja języków zachodniosłowiańskichedytuj kod
Všichni lidé se rodí svobodní a sobě rovní co do důstojnosti a práv. Jsou nadáni rozumem a svědomím a mají spolu jednat v duchu bratrství.
górnołużycki:
Wšitcy čłowjekojo su wot naroda swobodni a su jenacy po dostojnosći a prawach. Woni su z rozumom a swědomjom wobdarjeni a maja mjezsobu w duchu bratrowstwa wobchadźeć.
kaszubski:
Wszëtczi lëdze rodzą sã wòlny ë równy w swòji czëstnoce ë prawach. Mają òni dostóne rozëm ë sëmienié ë nôlégô jima pòstãpòwac wobec drëdzich w dëchù bracënotë.
Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa.
słowacki:
Všetci ľudia sa rodia slobodní a sebe rovní, čo sa týka ich dôstojnosti a práv. Sú obdarení rozumom a majú navzájom jednať v bratskom duchu.
śląski:
Wszyjske ludźe rodzům śe swobodne a růwne we swojim werće a prawach. Sům uůne uobdarzůne filipym a sůmńyńym a majům powinność wzglyndym inkszych jak brat s bratym postympować.