आसियान

आसियान (इंग्लिश: Association of Southeast Asian Nations) ही आग्नेय आशियामधील १० स्वतंत्र देशांची एक राजकीय व आर्थिक संघटना आहे.^[१] आसियानची स्थापना इंडोनेशिया, मलेशिया, फिलिपाईन्स, सिंगापूर व थायलंड ह्या देशांनी ८ ऑगस्ट १९६७ रोजी केली.^[२] त्यानंतर आसियानचा विस्तार करून ब्रुनेई, बर्मा, कंबोडिया, लाओस व व्हियेतनाम ह्या देशांना प्रवेश देण्यात आलेला आहे.

आग्नेय आशियाई देशांची संघटना List Association of Southeast Asian Nations (इंग्रजी) အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (बर्मी) 东南亚国家联盟 / 東南亞國家聯盟 (चिनी) Perhimpunan Bangsa-bangsa Asia Tenggara (इंडोनेशियन) សមាគមន៏ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ (ख्मेर) ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງອາຊີຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ (लाओ) Persatuan Negara-negara Asia Tenggara (मलाय) Asociación de Naciones del Sureste Asiático (स्पॅनिश) Samahan ng mga Bansa sa Timog-Silangang Asya (टागालोग) தென்கிழக்காசிய நாடுகளின் கூட்டமைப்பு (तामिळ) สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (थाई) Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (व्हियेतनामी)
ब्रीद वाक्य: "One Vision, One Identity, One Community" "10 countries, 1 identity"
आग्नेय आशियाई देशांची संघटनाचे जागतिक नकाशावरील स्थान
सदस्य देश	List  ब्रुनेई  म्यानमार  कंबोडिया  इंडोनेशिया  लाओस  मलेशिया  फिलिपिन्स  सिंगापूर  थायलंड  व्हियेतनाम
राजधानी	{{{राजधानी_शहर}}}
सर्वात मोठे शहर	जाकार्ता
अधिकृत भाषा	List इंग्लिश मलाय बर्मी मॅंडेरिन फिलिपिनो इंडोनेशियन ख्मेर लाओ तामिळ थाई व्हियेतनामी
सरकार	प्रादेशिक संस्था
महत्त्वपूर्ण घटना
- घोषणा	८ ऑगस्ट १९६७
- संविधान	१६ डिसेंबर २००८
क्षेत्रफळ
- एकूण	४४,६४,३२१ किमी२
लोकसंख्या
- २००८	५७.७ कोटी
- गणती	{{{लोकसंख्या_गणना}}} {{{लोकसंख्या_गणना_वर्ष}}}
- घनता	१२९/किमी²
वार्षिक सकल उत्पन्न (पीपीपी)
- एकूण	३४३१.२ अब्ज अमेरिकन डॉलर
- वार्षिक दरडोई उत्पन्न	५,९६२ अमेरिकन डॉलर
मानवी विकास निर्देशांक  .	▲ ०.७४२ (मध्यम) (१०० वा) (२००७)
राष्ट्रीय चलन	List Brunei dollar Cambodian riel Indonesian rupiah Lao kip Malaysian ringgit Myanma kyat Philippine peso Singaporean dollar Thai baht Vietnamese dong
आंतरराष्ट्रीय कालविभाग	यूटीसी + ९ ते +६:३०
आय.एस.ओ. ३१६६-१
आंतरजाल प्रत्यय	List .bn .kh .id .la .my .mm .ph .sg .th .vn
आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक
तळटिपा	संकेतस्थळः www.asean.org

आसियान ही अग्नेय आशियातील 10 देशांची संघटना आहे. यात ब्रुनेइ, म्यानमार, कंबोडिया, इंडोनेशिया, लाओस, मलेशिया, फिलीपाइन्स, सिंगापूर, थायलंड आणि व्हिएतनाम हे देश येतात. याचे सचिवालय जकार्ता येथे आहे. 8 ऑगस्ट 1967 रोजी ही संघटना स्थापण करण्याची घोषणा झाली, यालाच "बॅकाॅक घोषणा" म्हणतात. स्थापणेवेळी याचे इंडोनेशिया, मलेशिया, फिलीपाइन्स, सिंगापूर, थायलंड हे पाच देश होते. त्यानंतर ब्रुनेइ हा सहावा देश जोडला गेला. 1995 साली व्हिएतनाम, 1997 साली लाओस व म्यानमार आणि 1999 साली कंबोडिया हे देश जोडले गेले. जगाच्या एकूण जमिनक्षेत्रापैकी 3% क्षेत्र आसियान देशांनी व्यापलेले आहे. जगाच्या लोकसंख्येपैकी 8.8% लोकसंख्या आसियान देशांची आहे. सर्व आसियान देशांची मिळून एक अर्थव्यवस्था मानली तर ती जगातील सातव्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था आहे. आसियानचे अध्यक्षपद दरवर्षी सदस्य राष्ट्रांच्या इंग्रजी नावांच्या वर्णक्रमानुसार फिरते.20 वी आसियान-भारत शिखर परिषद 2023 नुकतीच जकार्ता, इंडोनेशिया येथे झाली.