Palam dan soket AC domestik

Sesentuh mungkin diperbuat daripada keluli atau loyang, dan boleh jadi saduran zink, timah atau nikel. Setiap soket mempunyai sama ada dua atau tiga wayar penyambung:

• Wayar hidup (juga dikenali sebagai wayar fasa) - membawa arus ulang-alik dari punca kuasa ke beban.
• Wayar neutral - mengembalikan arus elektrik ke punca kuasa.
• Wayar bumi - bertujuan hanya untuk mengangkut arus elektrik bocor ke bumi apabila berlaku kebocoran arus elektrik akibat kegagalan penebat; jika tiada kebocoran arus elektrik, wayar ini tidak membawa sebarang arus elektrik. Ia biasanya disambungkan ke bahagian bekas logam serta bahagian peralatan lain yang mungkin bersentuhan dengan manusia. Gangguan elektromagnetik serta pelindung kejutan elektrik membuang cas elektrik yang tidak dikehendaki melalui wayar bumi. Tidak semua sistem pendawaian elektrik dibumikan.

Palam berkutub

Palam dan soket berkutub adalah jenis yang direka untuk disambungkan pada orientasi yang betul sahaja, supaya penyambung hidup dan neutral pada peralatan elektrik hanya bersambung dengan penyambung yang betul di dalam soket. Pengutuban dikekalkan oleh saiz, bentuk dan/atau kedudukan pin palam serta lubang soket bagi memastikan sesuatu palam hanya boleh dimasukkan sehala sahaja ke dalam soket. Ia adalah supaya suis, misalnya, hanya mengendalikan wayar hidup di dalam litar. Jika wayar neutral pula yang dikendalikan, walaupun peralatan elektrik tersebut sudah tidak diaktifkan akibat litar terbuka, pendawaian dalamannya masih lagi diuja. Ia boleh mengakibatkan kejutan elektrik jika peralatan tersebut dibuka, kerana badan manusia boleh membentuk litar elektrik — laluan voltan yang berbeza daripada voltan pada wayar hidup. Dalam sesetengah peralatan dengan unsur pemanas seperti pemanggang roti, kekutuban songsang boleh menyebabkan elemen pemanas menjadi hidup walaupun ketika sejuk, mendedahkan pengguna kepada kejutan elektrik walaupun peralatan tersebut tidak ditanggalkan.

Semasa elektrik mula diperkenalkan untuk kegunaan rumah, ia asalnya digunakan untuk pencahayaan sahaja. Pada masa itu, kebanyakan syarikat pembekal elektrik mengendalikan sistem tarif berasingan di mana bayaran untuk kegunaan pencahayaan lebih rendah daripada tujuan lain. Ia membawa kepada rekaan peralatan elektrik mudah alih (seperti pembersih hampagas, kipas elektrik serta pengering rambut) yang disambung ke soket lampu.

Walau bagaimanapun, setelah tenaga elektrik menjadi kaedah utama bagi pencahayaan rumah serta pengendalian peralatan elektrik yang menjimatkan tenaga buruh, satu bentuk sambungan ke bekalan elektrik selain dari soket lampu amat diperlukan. Palam dan soket 2 pin asal dicipta oleh Harvey Hubbell dan dipatenkan pada tahun 1904. Pengeluar lain mula mengguna pakai rekaan Hubbell dan menjelang tahun 1915 penggunaannya semakin meluas, walaupun pada tahun-tahun 1920an malah lebih lama lagi, sesetengah peralatan rumah serta komersial masih menggunakan soket lampu jenis skru Edison.^[3][4][5]

Palam 3 pin dicipta oleh Philip F. Labre, semasa beliau masih menuntut di Sekolah Kejuruteraan Milwaukee (MSOE). Ciptaan ini diilhamkan dari pengalamannya yang sering terkena kejutan elektrik memalamkan kipasnya yang asyik dilanggar seekor kucing milik tuan rumahnya semasa datang dari arah tingkap; Labre mendapati bahawa jika palam tersebut dibumikan, arus elektrik akan pergi ke bumi dan bukannya ke badan tuan rumahnya. Beliau memohon dan seterusnya diberikan paten bagi palam dan soket yang dibumikan pada 5 Jun 1928.^[6] Setelah keperluan bagi pemasangan yang lebih selamat menjadi semakin ketara, sistem 3 pin yang dibumikan diwajibkan di kebanyakan negara industri.

Terdapat dua piawaian asas bagi voltan dan frekuensi bekalan elektrik domestik di dunia. Salah satu daripadanya ialah piawaian Amerika Utara dengan voltan 110-120 volt serta frekuensi 60 Hz, yang menggunakan palam jenis A dan B, manakala satu lagi ialah piawaian Eropah dengan voltan 220-240 volt pada 50 Hz, yang menggunakan palam jenis C hingga M. Perbezaan atas sebab sejarah akan dibincangkan di dalam rencana Bekalan elektrik sesalur.

Negara pada benua lain mengguna pakai salah satu daripada dua piawaian voltan tersebut, walaupun sesetengah negara menggunakan variasi atau campuran antara kedua-dua piawaian tersebut. Peta yang dilampirkan menunjukkan jenis palam yang berbeza serta voltan dan frekuensi bekalan elektrik yang digunakan di seluruh dunia,^[7] diberikan kod warna bagi memudahkan rujukan.

Rekaan palam dan soket elektrik mungkin berbeza di setiap negara mengikut bentuk, saiz serta jenis penyambung. Jenis yang digunakan di setiap negara ditetapkan oleh badan penguatkuasa piawaian kebangsaan masing-masing, misalnya SIRIM di Malaysia.^[8] Dalam rencana ini, jenis palam dilabelkan mengikut kod huruf dari penerbitan kerajaan A.S [1], ditambah dengan komen pendek yang menyatakan negara asal serta bilangan sesentuh.

Secara umumnya, Kelas IEC merujuk kepada pengkelasan peralatan elektrik sama ada ia dibumikan atau tidak, serta darjah penebatan yang digunakan. Misalnya, Kelas I merujuk kepada peralatan yang dibumikan, manakala Kelas II merujuk kepada peralatan tidak dibumikan yang dilindungi dengan dua lapisan penebat.

• 
  Jenis A (100-125V/15A), 2 pin, tidak dibumikan
• 
  Jenis B (100-125V/15A), 3 pin, dibumikan
• 
  Jenis C (250V/2.5A), 2 pin, tidak dibumikan
• 
  Jenis D (250V/5A), 3 pin, dibumikan
• 
  Jenis E 2 pin (dengan alur bumi)
• 
  Jenis F (250V/16A), 2 pin (dengan klip bumi)
• 
  Jenis H (250V/16A), 3 pin, dibumikan
• 
  Jenis I (240V/10A), 3 pin, dibumikan
• 
  Jenis J (250V/10A), 3 pin, dibumikan
• 
  Jenis K (250V/10A), 3 pin, dibumikan
• 
  Jenis L (250V/10-16A), 3 pin, dibumikan
• 
  Jenis M (250V/15A), 3 pin, dibumikan

¹ Terdapat beberapa palam CEE 7/17 dengan bentuk khas yang berkutub apabila digunakan pada soket Perancis jenis E
² Palam hanya boleh dimasukkan sehala sahaja dengan soket Perancis jenis E, tetapi ketiadaan panduan pendawaian bererti jenis ini tidak berkutub dalam amalan biasa

• Pendawaian elektrik
• Kelas peralatan elektrik
• Bekalan elektrik sesalur
• Sistem bekalan elektrik sesalur dunia
• Soket penyala rokok
• Arus ulang-alik
• Penyuai AC

• Garis Panduan Pendawaian Elektrik Di Bangunan Kediaman^{[pautan mati kekal]} - Suruhanjaya Tenaga Malaysia.
• Zon IEC: Palam dan soket
• Wayar kuasa AC Diarkibkan 2007-05-16 di Wayback Machine
• Glosari istilah piawai
• Steve Panduan Elektrik Sedunia Kropla Diarkibkan 2007-06-03 di Wayback Machine
• Perubahan warna wayar elektrik UK 2004^{[pautan mati kekal]}
• Buku panduan keselamatan elektrik rumah, Jabatan Perkhidmatan Elektrik dan Mekanikal, Kerajaan Kawasan Pentadbiran Khas Hong Kong
• Sejarah IEEE bagi penyambung elektrik Australia (dalam format MS Word) Diarkibkan 2006-09-27 di Wayback Machine
• Maklumat mengenai sistem elektrik yang digunakan di kebanyakan negara di dunia
• Gambar dan dimensi pelbagai jenis palam
  • Palam tidak dibumikan Diarkibkan 2007-07-14 di Wayback Machine
  • Palam dibumikan Diarkibkan 2007-09-28 di Wayback Machine
• Palam suhu tinggi IEC
• South Africa Eskom - Membuat Pendawaian Palam Diarkibkan 2010-11-26 di Wayback Machine
• Gambar Rajah Palam Penyuai Diarkibkan 2010-02-13 di Wayback Machine

• IEC 60906-1 menentukan piawaian palam 230V
• IEC 60906-2 menentukan piawaian palam 115 V
• IEC 60906-3 menentukan piawaian palam voltan rendah 4-48 V
• Nota Panduan bagi Peraturan (Keselamatan) Barangan Elektrik, (Jabatan Perkhidmatan Elektrik dan Mekanikal, Hong Kong)