उत्तरी साइप्रस

साइप्रस /ˈsaɪprəs/ ( सुन्नुहोस्) (प्राचीन युनानी: Κύπρος, IPA: [ˈcipɾos]; तुर्की: Kıbrıs, IPA: [ˈkɯbɾɯs]), आधिकारीक: गणतन्त्र साइप्रस (प्राचीन युनानी: Κυπριακή Δημοκρατία एसिया को एक देश हो, जसलाई संस्कृति र इतिहासका कारणले युरोप को भूभाग पनि भनिन्छ । यो भूमध्य सागरमा रहेको एक टापु हो । यसको राजधानी निकोसिया हो । धेरै जसो मानिसहरू युनानी भाषा बोल्दछन् । तर यस टापुको केही भाग टर्की भाषा बोल्नेहरूले गैरकानुनी रूपमा कब्जा गरिरहेकाछन् । जुलाई १९७४ मा दूई-चरणमा गरेको आक्रमण पछि यसो भएको हो । साइप्रसलाई युनान (ग्रिस)मा गाभ्न एथेन्समा योजना गरिएको सत्तापलटको जवाफमा सो आक्रमण भएको हो । साइप्रस युरोपेली सङ्गठनको सदस्य हो ।

उत्तरी साइप्रस सबै युरोपेली सङ्घ सदस्यको सबै भन्दा टाढा दक्षिण पूर्वमा छ । उत्तरी साइप्रस निरन्तर रूपमा ४५०० भन्दा बढी वर्षको इतिहासमा बाँचिरहेको छ । निकोसियाको ग्रीक साइप्रस र टर्की साइप्रस समुदायहरूले १९६३ मा शहरको क्रमश: दक्षिण र उत्तरमा विभाजित गरिदिएका हुन् । १९५५-६४ को संकट पछि यो शहर तोडिएको थियो । टर्कीले सन् १९७४ मा साइप्रस र उत्तरी साइप्रस गणतन्त्रको बीचमा सैन्य बिरोधी बन्न पुगेपछि टर्कीले साइप्रसको द्वीपलाई आक्रमण गरेपछि उत्तरी निकोसिया सहितको द्वीपलाई उत्तरमा कब्जा गरे । आज उत्तर निकोसिया उत्तरी साइप्रसको राजधानी हो, केवल टर्कीद्वारा मान्यता प्राप्त एक राज्य, जसले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायद्वारा साइप्रेयी क्षेत्रमा कब्जा गरिरहेको मानिन्छ ।^[४] १९६० मा निकोसिया साइप्रस रिपब्लिकको राजधानी बन्यो जुन यूनानी र टर्की साइप्रियट्स द्वारा स्थापित एक राज्य हो । १९६३ मा ग्रीक साइप्रस समुदाय पक्षले संविधानको संशोधन प्रस्ताव गरेका थिए । जुन टर्कीको साइप्रस समुदायले अस्वीकार गर्यो । बीजान्टिन समयमा, यो शहर पनि लेफकोसिया को रूपमा पनि उल्लेख गरिएको थियो । चौथो शताब्दी ईस्वीमा, शहर बिशपिक को सीट बनेको थियो ।^[५]

उत्तरी साइप्रस ६ जिलहरूमा विभाजित छ: लेफकोसा, गजिमागुँसा, गिर्ने, गुँजेलयोर्ट, इस्केल जिल्ला र लेफ्केल । लेफ्केल जिल्ला २०१६ मा गुँजेलयोर्ट जिल्लाबाट विभाजन गरेर स्थापित भएको थियो । यसको अलावा थप बाह्र उप-जिल्लाहरू पाँच ठूला जिल्लाहरू र २० वटा नगरपालिकाहरू बीच विभाजित छन् ।^[६]

लेफकोसा

गिर्ने

इस्केल

गुँजेलयोर्ट

गजिमागुँसा