Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974
X Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej odbyły się w dniach 13 czerwca – 7 lipca 1974 roku, w RFN i Berlinie Zachodnim. Pierwsze miejsce zajęła reprezentacja RFN, drugie Holandia, trzecie Polska, a na czwartym miejscu uplasowali się obrońcy trofeum z Meksyku z roku 1970, piłkarze Brazylii. Maskotkami turnieju w 1974 roku po raz pierwszy stały się dwie postaci chłopców o imionach Tip i Tap, ubrani byli w stroje piłkarskie reprezentacji RFN. Jeden miał na koszulce napis „WM” (od niemieckiego słowa Weltmeisterschaft, czyli mistrzostwa świata) a drugi numer 74, czyli rok rozgrywania mistrzostw.
| |||
 | |||
| Dyscyplina | |||
|---|---|---|---|
| Organizator | |||
| Szczegóły turnieju | |||
 | |||
| Gospodarz | |||
| Otwarcie | |||
| Zamknięcie (finał) | |||
| Liczba drużyn | 16 (z 5 konfederacji) | ||
| Liczba aren | 9 (w 9 miastach) | ||
| I miejsce | |||
| II miejsce | |||
| III miejsce | |||
| Statystyki turnieju | |||
| Liczba meczów | 38 | ||
| Liczba bramek | 97 (2,55 na mecz) | ||
| Oglądalność | 1 774 022 (46 685 na mecz) | ||
| Król strzelców | Grzegorz Lato (7 goli) | ||
| Strona internetowa | |||
Gra w turnieju po raz pierwszy toczyła się o Puchar Świata, gdyż Puchar Rimeta otrzymała Brazylia za trzykrotne wygranie Mistrzostw Świata. W turnieju zadebiutowały reprezentacje Australii, Haiti, NRD i Zairu.
Królem strzelców z 7 bramkami został Grzegorz Lato. Na drugim miejscu, z 5 golami uplasowali się Andrzej Szarmach oraz Holender Johan Neeskens.
16 drużyn z 96, które zakwalifikowały się do turnieju finałowego, zostały podzielone na cztery grupy. Awans z każdej grupy wywalczały dwie najlepsze drużyny. W drugiej rundzie osiem drużyn zostało rozdzielonych na dwie grupy. Zwycięzcy grup z rundy drugiej grali w finale, natomiast drużyny z drugich miejsc grały mecz o trzecie miejsce.
Były to pierwsze mistrzostwa, na których rozdano cztery komplety medali: złote, srebrne pozłacane, srebrne i brązowe. Taki system medali obowiązywał do mundialu w 1994 roku na terenie Stanów Zjednoczonych[1].
Składy drużyn
Stadiony
Kwalifikacje
Kwalifikacje Polski do turnieju finałowego w RFN, a szczególnie mecze z Anglią, przeszły do historii polskiej piłki. W Chorzowie drużyna trenowana przez Kazimierza Górskiego pokonała Anglię 2:0. W rewanżu 17 października 1973 roku Polacy zremisowali 1:1. Gola dla Polski zdobył Jan Domarski. Anglicy strzelili tylko jedną bramkę, gdyż dobrze dysponowana była obrona oraz skutecznie bronił Jan Tomaszewski. Po tym meczu gazety pisały: „Tomaszewski zatrzymał Anglię”.
Runda eliminacyjna
Grupa A
| Na Mistrzostwach Świata w piłce nożnej w latach 1930–1990 za zwycięstwo przyznawano 2 punkty,za remis 1 punkt, za porażkę punktównie przyznawano |
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 NRD | 3 | 2 | 1 | 0 | 4 | 1 | +3 | 5 |
 RFN | 3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 1 | +3 | 4 |
 Chile | 3 | 0 | 2 | 1 | 1 | 2 | -1 | 2 |
 Australia | 3 | 0 | 1 | 2 | 0 | 5 | -5 | 1 |
| 14 czerwca 1974 16:00 CEST | RFN | 1:0 (1:0) | Chile | Stadion Olimpijski, Berlin Zachodni Widzów: 83 168 Sędzia: Dogan Babacan (Turcja) |
| 14 czerwca 1974 19:30 CEST | NRD | 2:0 (0:0) | Australia | Volksparkstadion, Hamburg Widzów: 10 000 Sędzia: Youssou N’Diaye (Senegal) |
| 18 czerwca 1974 16:00 CEST | Australia | 0:3 (0:2) | RFN | Volksparkstadion, Hamburg Widzów: 35 000 Sędzia: Mahmoud Mustafa Kamel (Egipt) |
| 18 czerwca 1974 19:30 CEST | Chile | 1:1 (0:0) | NRD | Stadion Olimpijski, Berlin Zachodni Widzów: 20 000 Sędzia: Aurelio Angonese (Włochy) |
| 22 czerwca 1974 16:00 CEST | Australia | 0:0 (0:0) | Chile | Stadion Olimpijski, Berlin Zachodni Widzów: 14 681 Sędzia: Jafar Namdar (Iran) |
| 22 czerwca 1974 19:30 CEST | NRD | 1:0 (0:0) | RFN | Volksparkstadion, Hamburg Widzów: 60 350 Sędzia: Ramon Barreto (Urugwaj) |
Grupa B
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Jugosławia | 3 | 1 | 2 | 0 | 10 | 1 | +9 | 4 |
 Brazylia | 3 | 1 | 2 | 0 | 3 | 0 | +3 | 4 |
 Szkocja | 3 | 1 | 2 | 0 | 3 | 1 | +2 | 4 |
 Zair | 3 | 0 | 0 | 3 | 0 | 14 | -14 | 0 |
| 13 czerwca 1974 17:00 CEST | Brazylia | 0:0 (0:0) | Jugosławia | Waldstadion, Frankfurt nad Menem Widzów: 62 000 Sędzia: Rudolf Scheurer (Szwajcaria) |
| 14 czerwca 1974 19:30 CEST | Zair | 0:2 (0:2) | Szkocja | Westfalenstadion, Dortmund Widzów: 25 000 Sędzia: Gerhard Schulenburg (RFN) |
| 18 czerwca 1974 19:30 CEST | Jugosławia | 9:0 (6:0) | Zair | Parkstadion, Gelsenkirchen Widzów: 20 000 Sędzia: Omar Delgado Gómez (Kolumbia) |
| 18 czerwca 1974 19:30 CEST | Szkocja | 0:0 (0:0) | Brazylia | Waldstadion, Frankfurt Widzów: 50 000 Sędzia: Arie van Gemert (Holandia) |
| 22 czerwca 1974 16:00 CEST | Szkocja | 1:1 (0:0) | Jugosławia | Waldstadion, Frankfurt Widzów: 60 000 Sędzia: González Archundía (Meksyk) |
| 22 czerwca 1974 16:00 CEST | Zair | 0:3 (0:1) | Brazylia | Parkstadion, Gelsenkirchen Widzów: 35 000 Sędzia: Nicolae Rainea (Rumunia) |
Grupa C
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Holandia | 3 | 2 | 1 | 0 | 6 | 1 | +5 | 5 |
 Szwecja | 3 | 1 | 2 | 0 | 3 | 0 | +3 | 4 |
 Bułgaria | 3 | 0 | 2 | 1 | 2 | 5 | -3 | 2 |
 Urugwaj | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 6 | -5 | 1 |
| 15 czerwca 1974 16:00 CEST | Urugwaj | 0:2 (0:1) | Holandia | Niedersachsenstadion, Hanower Widzów: 53 700 Sędzia: Károly Palotai (Węgry) |
| 15 czerwca 1974 16:00 CEST | Szwecja | 0:0 (0:0) | Bułgaria | Rheinstadion, Düsseldorf Widzów: 22 500 Sędzia: Edison Perez Nunez (Peru) |
| 19 czerwca 1974 19:30 CEST | Urugwaj | 1:1 (0:0) | Bułgaria | Niedersachsenstadion, Hanower Widzów: 12 000 Sędzia: Jack Taylor (Anglia) |
| 19 czerwca 1974 19:30 CEST | Holandia | 0:0 (0:0) | Szwecja | Westfalenstadion, Dortmund Widzów: 53 700 Sędzia: Werner Winsemann (Kanada) |
| 23 czerwca 1974 16:00 CEST | Holandia | 4:1 (2:0) | Bułgaria | Westfalenstadion, Dortmund Widzów: 52 100 Sędzia: Tony Boskovic (Australia) |
| 23 czerwca 1974 16:00 CEST | Szwecja | 3:0 (0:0) | Urugwaj | Rheinstadion, Düsseldorf Widzów: 27 100 Sędzia: Erich Linemayr (Austria) |
Grupa D
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Polska | 3 | 3 | 0 | 0 | 12 | 3 | +9 | 6 |
 Argentyna | 3 | 1 | 1 | 1 | 7 | 5 | +2 | 3 |
 Włochy | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 4 | +1 | 3 |
 Haiti | 3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 14 | -12 | 0 |
| 15 czerwca 1974 16:00 CEST | Włochy | 3:1 (0:0) | Haiti | Stadion Olimpijski, Monachium Widzów: 51 100 Sędzia: Vicente Llobregat (Wenezuela) |
| 15 czerwca 1974 18:00 CEST | Polska | 3:2 (2:0) | Argentyna | Neckarstadion, Stuttgart Widzów: 31 500 Sędzia: Clive Thomas (Walia) |
| 19 czerwca 1974 19:30 CEST | Argentyna | 1:1 (1:1) | Włochy | Neckarstadion, Stuttgart Widzów: 68 900 Sędzia: Rudi Glöckner (NRD) |
| 19 czerwca 1974 19:30 CEST | Haiti | 0:7 (0:5) | Polska | Stadion Olimpijski, Monachium Widzów: 23 400 Sędzia: Govindasamay Suppiah (Singapur) |
| 23 czerwca 1974 16:00 CEST | Argentyna | 4:1 (2:0) | Haiti | Stadion Olimpijski, Monachium Widzów: 24 000 Sędzia: Pablo Sanchez Ibanez (Hiszpania) |
| 23 czerwca 1974 16:00 CEST | Polska | 2:1 (2:0) | Włochy | Neckarstadion, Stuttgart Widzów: 68 900 Sędzia: Hans-Joachim Weyland (RFN) |
Druga runda
Grupa 1
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Holandia | 3 | 3 | 0 | 0 | 8 | 0 | +8 | 6 |
| Brazylia | 3 | 2 | 0 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4 |
| NRD | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 4 | -3 | 1 |
| Argentyna | 3 | 0 | 1 | 2 | 2 | 7 | -5 | 1 |
| 26 czerwca 1974 19:30 CEST | Holandia | 4:0 (2:0) | Argentyna | Parkstadion, Gelsenkirchen Widzów: 55 348 Sędzia: Bob Davidson (Szkocja) |
| 26 czerwca 1974 19:30 CEST | Brazylia | 1:0 (0:0) | NRD | Niedersachsenstadion, Hanower Widzów: 58 463 Sędzia: Clive Thomas (Walia) |
| 30 czerwca 1974 16:00 CEST | NRD | 0:2 (0:1) | Holandia | Parkstadion, Gelsenkirchen Widzów: 67 148 Sędzia: Rudolf Scheurer (Szwajcaria) |
| 30 czerwca 1974 16:00 CEST | Argentyna | 1:2 (1:1) | Brazylia | Niedersachsenstadion, Hanower Widzów: 38 000 Sędzia: Vital Loraux (Belgia) |
| 3 lipca 1974 19:30 CEST | Argentyna | 1:1 (1:1) | NRD | Parkstadion, Gelsenkirchen Widzów: 53 054 Sędzia: Jack Taylor (Anglia) |
| 3 lipca 1974 19:30 CEST | Holandia | 2:0 (0:0) | Brazylia | Westfalenstadion, Dortmund Widzów: 52 500 Sędzia: Kurt Tschenscher (RFN) |
Holandia wygrywając grupę awansowała do finału, Brazylijczykom – obrońcom tytułu został tylko mecz o 3. miejsce.
Grupa 2
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RFN | 3 | 3 | 0 | 0 | 7 | 2 | +5 | 6 |
| Polska | 3 | 2 | 0 | 1 | 3 | 2 | +1 | 4 |
| Szwecja | 3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 6 | -2 | 2 |
| Jugosławia | 3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 6 | -4 | 0 |
| 26 czerwca 1974 16:00 CEST | Jugosławia | 0:2 (0:1) | RFN | Rheinstadion, Düsseldorf Widzów: 66 085 Sędzia: Armando Marques (Brazylia) |
| 26 czerwca 1974 19:30 CEST | Szwecja | 0:1 (0:1) | Polska | Neckarstadion, Stuttgart Widzów: 43 755 Sędzia: Ramon Barreto (Urugwaj) |
| 30 czerwca 1974 19:30 CEST | Polska | 2:1 (1:1) | Jugosławia | Waldstadion, Frankfurt Widzów: 55 000 Sędzia: Rudi Glöckner (NRD) |
| 30 czerwca 1974 19:30 CEST | RFN | 4:2 (0:1) | Szwecja | Rheinstadion, Düsseldorf Widzów: 66 500 Sędzia: Nicolae Rainea (Rumunia) |
| 3 lipca 1974 16:30 CEST | Polska | 0:1 (0:0) | RFN | Waldstadion, Frankfurt Widzów: 59 000 Sędzia: Erich Linemayr (Austria) |
| 3 lipca 1974 19:30 CEST | Szwecja | 2:1 (1:1) | Jugosławia | Rheinstadion, Düsseldorf Widzów: 40 000 Sędzia: Luis Pestarino (Argentyna) |
„Mecz na wodzie”
Mecz pomiędzy Polską a RFN odbywał się w trudnych warunkach. Przed meczem nad stadionem we Frankfurcie nad Menem przeszła ulewa. Boiska mimo starań organizatorów nie udało się całkowicie osuszyć, a sędziowie zezwolili na rozegranie meczu w takich warunkach. Mecz ten przeszedł do historii piłki nożnej jako Mecz na wodzie. W 53. minucie meczu Jan Tomaszewski obronił rzut karny. Jedyną bramkę w meczu strzelił Gerd Müller w 76. minucie.
RFN dzięki zwycięstwu nad Polską wygrała grupę i awansowała do finału. Polska wystąpiła w meczu o 3. miejsce.
Mecz o 3. miejsce
W meczu o 3. miejsce Polska zmierzyła się z Brazylią. Drużyna polska prowadzona przez Kazimierza Górskiego pokonała Brazylię 1:0 (0:0), a jedyną bramkę w tym meczu zdobył Grzegorz Lato w 76. minucie meczu. Piłkarz został królem strzelców z 7 bramkami na koncie.
| 6 lipca 1974 16:00 CEST | Brazylia | 0:1 (0:0) | Polska | Stadion Olimpijski, Monachium Widzów: 74 134 Sędzia: Aurelio Angonese (Włochy) |
PolskaTomaszewski – Szymanowski, Gorgoń, Żmuda, Musiał, Maszczyk, Deyna (K), Kasperczak (Ćmikiewicz), Lato, Szarmach (Kapka), Gadocha
BrazyliaLeao – Zé Maria, Alfredo Mostarda, Marinho Peres (K), Marinho Chagas, Carpegiani, Rivelino, Ademir da Guia (Mirandinha), Valdomiro, Jairzinho, Dirceu
Finał
Turniej wygrali piłkarze gospodarzy pokonując w finale Holandię 2:1. Dla Holandii gola strzelił Neeskens z rzutu karnego w 2. minucie. Bramki dla RFN zdobyli Breitner (25. minuta, karny) oraz Müller (43. minuta).
Po meczu Cruyff dostał czerwoną kartkę za dyskusje z arbitrem.
| 7 lipca 1974 16:00 CEST | Holandia | 1:2 (1:2) | RFN | Stadion Olimpijski, Monachium Widzów: 75 200 Sędzia: Jack Taylor (Anglia) |
RFN:
Maier – Vogts, Beckenbauer (K), Schwarzenbeck, Breitner – Bonhof, Hoeneß, Overath – Grabowski, G. Müller, Hölzenbein
Holandia:
Jongbloed – Suurbier, Rijsbergen (68. de Jong), Haan, Krol – Jansen, Neeskens, Van Hanegem – Rep, Cruyff (K), Rensenbrink (46. R. van de Kerkhof)
Piłkarze RFN wygrali Mistrzostwa Świata po raz drugi, przedtem tryumfowali w roku 1954 na boiskach Szwajcarii.
DRUGI TYTUŁ
Klasyfikacja strzelców turnieju
7 bramek
5 bramek
4 bramki
3 bramki
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Mistrzostwa na stronie FIFA.com. fifa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-18)].
- Szczegóły na RSSSF
- Historia MŚ 1974. homepages.enterprise.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-10)].
- Planet World Cup – RFN 1974
- A ty się bracie nie denerwuj w wykonaniu Andrzeja Dąbrowskiego i piłkarzy w kronice PKF w bazie Repozytorium Cyfrowe Filmoteki Narodowej