Kazimierz Deyna

polski piłkarz (1947–1989)

Kazimierz Deyna wymowa (ur. 23 października 1947 w Starogardzie Gdańskim, zm. 1 września 1989 w San Diego[1]) – polski piłkarz, oficer Ludowego Wojska Polskiego w stopniu porucznika[2]. Reprezentant Polski w latach 1968–1978, kapitan drużyny narodowej w latach 1973–1978. Król strzelców Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972.

Kazimierz Deyna
Ilustracja
Kazimierz Deyna (1970)
Data i miejsce urodzenia

23 października 1947
Starogard Gdański

Data i miejsce śmierci

1 września 1989
San Diego

Obywatelstwo

polskie

Wzrost

180 cm[1]

Pozycja

ofensywny pomocnik, cofnięty napastnik

Kariera juniorska
LataKlub
1958–1966Włókniarz Starogard Gdański
Kariera seniorska[a]
LataKlubWyst.Gole
1966ŁKS Łódź1(0)
1966–1978Legia Warszawa304(94)
1978–1981Manchester City38(12)
1981–1984San Diego Sockers NASL105(49)
1984–1987San Diego Sockers MISL151(103)
W sumie:599(258)
Kariera reprezentacyjna
LataReprezentacjaWyst.Gole
1965–1966 Polska U-195(0)
1967–1972 Polska U-212(2)
1968–1978 Polska97(41)
W sumie:104(43)
podpis
Dorobek medalowy
Igrzyska olimpijskie
złotoMonachium 1972Piłka nożna
srebroMontreal 1976Piłka nożna
III miejsceRFN 1974piłka nożna
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Strona internetowa
Kazimierz Deyna
ilustracja
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

23 października 1947
Starogard Gdański

Data śmierci

1 września 1989

Przebieg służby
Lata służby

do października 1968

Siły zbrojne

Ludowe Wojsko Polskie

podpis

Podstawy edukacji piłkarskiej zdobył w nieistniejącym już klubie ZKS Włókniarz Starogard Gdański[3], następnie trafił do kadry Gdańskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej, a później do reprezentacji Polski juniorów. Karierę kontynuował w Łodzi, Warszawie i Manchesterze, aby u schyłku piłkarskiej kariery osiąść w San Diego.

Zginął w wypadku samochodowym na międzystanowej drodze nr 15 w San Diego, w drodze powrotnej do domu. Pochowany został na El Camino Memorial Park w San Diego. W maju 2012 roku jego prochy przywiezione zostały do Polski. 6 czerwca 2012 został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 31C-tuje-20)[4], a w Warszawie przy stadionie Legii odsłonięto jego pomnik[5].

Najlepszy polski piłkarz XX wieku według tygodnika „Piłka Nożna”. Przez analityków sportu uważany jest za jednego z najlepszych polskich piłkarzy w historii[6]. Jako środkowy pomocnik wybrany do jedenastki stulecia Polskiego Związku Piłki Nożnej.

Początki

Dzieciństwo

Urodził się 23 października 1947, w rodzinie Jadwigi z domu Sprengel[7] (ur. 29 kwietnia 1917, zm. 6 marca 1981) i Franciszka (ur. 28 października 1911 w Osieku, zm. 18 lutego 1976) Deynów, zamieszkałych w Starogardzie Gdańskim przy ulicy Lubichowskiej 86. Ojciec pracował na stanowisku robotniczym w Starogardzkiej Spółdzielni Mleczarskiej. Matka zajmowała się domem i wychowaniem licznego potomstwa. Kazimierz był piątym dzieckiem w rodzinie Deynów, nie licząc Wandy – siostrzenicy Franciszka, której rodzice zmarli podczas II wojny światowej[1]. Przyszły piłkarz miał ośmioro rodzeństwa: Irenę, Henryka, Franciszka, Teresę, Elżbietę, Marię, Jadwigę i Barbarę oraz przybraną siostrę Wandę. Najstarsi: Irena, Henryk, Franciszek i Wanda urodzili się w latach wojny, pozostała szóstka przyszła na świat po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej.

Edukację rozpoczął w Szkole Podstawowej nr 4 im. Juliusza Słowackiego. Po ukończeniu siedmioletniej szkoły podstawowej uczył się w Zasadniczej Szkole Zawodowej przy Zakładach Obuwniczych Neptun, gdzie przygotowywany był do zawodu elektryka. Po zakończeniu edukacji podjął pracę w charakterze modelarza w tym samym zakładzie, w którym odbywał praktykę zawodową[1].

Zainteresowanie sportem zaszczepili Kazimierzowi bracia i siostra Teresa. Starszy brat, Henryk, grał z powodzeniem w piłkę nożną w miejscowym Włókniarzu, a młodszy, Franciszek, był zawodnikiem najstarszego klubu piłkarskiego w Starogardzie, Starogardzkiego Klubu Sportowego. Deyna wśród rówieśników dominował niemal we wszystkich możliwych konkurencjach i należał do najlepszych na lekcjach wychowania fizycznego. Był dobrym lekkoatletą (próbował skakać wzwyż), grał znakomicie w piłkę ręczną siedmioosobową i tenisa stołowego[8].

Początki kariery piłkarskiej

W 1958 Deyna rozpoczął karierę w klubie ZKS Włókniarz Starogard Gdański, trafiając pod opiekę Henryka Piotrowskiego[1]. Jako trampkarz zdobył z Włókniarzem wicemistrzostwo Wybrzeża (po porażce z Lechią Gdańsk 3:1, 21 czerwca 1962) i występował w drużynie juniorów. Strzelał dużo bramek w zespole występującym w wojewódzkiej lidze juniorów. Występował również w pierwszej seniorskiej drużynie klubu i wkrótce wywalczył w niej stałe miejsce, będąc jednocześnie członkiem kadry okręgu juniorów Gdańskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej. Grywał w różnych zespołach, rozgrywał mecze w spartakiadach zakładowych (jako pracownik zakładów obuwniczych), występował w reprezentacji Starogardu seniorów (m.in. mecz z reprezentacją Wilna) oraz reprezentował barwy okręgu gdańskiego.

W lipcu 1965 został powołany na centralny obóz dla wyróżniających się juniorów w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, gdzie przez dwa tygodnie, pod kierunkiem kilku trenerów, m.in. Antoniego Brzeżańczyka, doskonalił swoje umiejętności piłkarskie. Celem zgrupowania była selekcja zawodników do kadry Polski juniorów, do której jednak Deyna nie zakwalifikował się[9].

Pierwsze osiągnięcia piłkarskie

Pierwszym znaczącym sukcesem Deyny był srebrny medal wywalczony w turnieju finałowym o Puchar Michałowicza w 1965[10]. Gdańszczanie udanie przeszli przez eliminacje (5:0 z Olsztynem i 2:1 z Bydgoszczą) i w Koninie po wygranych meczach z Wrocławiem (1:0) i Rzeszowem (3:1), przegrali z Opolem 0:1.

10 października 1965 Deyna zadebiutował w reprezentacji Polski juniorów w meczu z drużyną Czechosłowacji. Grał tylko pierwszą część meczu, po czym został zmieniony przez Jana Małkiewicza[11]. Pierwszym wyjazdowym meczem dla Deyny w tej reprezentacji był mecz z Niemiecką Republiką Demokratyczną w Altenburgu[11] (30 października 1965).

Jesienią 1965 roku rozpoczęła się walka o piłkarza pomiędzy najmocniejszymi klubami Trójmiasta: Arką Gdynia i Lechią Gdańsk. Rodzice Kazimierza podpisali w jego imieniu umowę z Arką, mimo że był on wciąż zawodnikiem Włókniarza; za podpisanie karty zawodniczej dwóch klubów jednocześnie, Deyna został ukarany: najpierw dwumiesięczną dyskwalifikacją (orzeczoną przez GOZPN), a później dziewięciomiesięczną dyskwalifikacją (orzeczoną przez PZPN). W wyniku dyskwalifikacji mógł występować w reprezentacji Polski juniorów, ale nie grał w rozgrywkach klubowych[1].

W grudniu 1965r. zagrał ostatni mecz w barwach Włókniarza przeciwko reprezentacji Wilna (1:1)[12]. W styczniu 1966 wyjechał do brata Henryka, mieszkającego w Łodzi, podejmując jednocześnie treningi w tamtejszym Łódzkim Klubie Sportowym. Z Łodzi pojechał na kolejne mecze reprezentacji Polski: do Tarnowa na mecz z NRD (0:0), do Koszyc na mecz z Czechosłowacją (porażka Polski 0:1) oraz do Płocka na rewanżowy mecz z drużyną Czechosłowacji (1:1) w ramach eliminacji do turnieju UEFA. 2 października 1966 zadebiutował w zespole rezerw ŁKS-u w meczu na szczeblu III ligi z drużyną Włókniarza Białystok, w którym strzelił pięć goli, przyczyniając się do zwycięstwa zespołu 7:2[13]. Trener rezerw Leszek Jezierski zaproponował pierwszemu trenerowi ŁKS-u Longinowi Janeczkowi powołanie skutecznego napastnika do pierwszego składu[10]. Tydzień później, 8 października 1966, Kazimierz Deyna zadebiutował w polskiej pierwszej lidze, występując w drużynie ŁKS przeciwko Górnikowi Zabrze. Mecz skończył się bezbramkowym remisem[10].

Po rozegraniu jednego meczu w pierwszej lidze, Deyna został powołany do wojska w formie transferu do Legii Warszawa[10].

Kariera klubowa

Legia Warszawa

Fragment wystawy poświęcony Kazimierzowi Deynie w Muzeum Legii Warszawa im. Wiktora Bołby
Graffiti przedstawiające Kazimierza Deynę
Mural na warszawskim Żoliborzu (przy ul. Powązkowskiej)
Portret w Muzeum Legii Warszawa

W Legii Kazimierz Deyna zadebiutował w meczu I ligi, 20 listopada 1966 przeciwko Ruchowi Chorzów[14], zaś pierwszego gola dla tego klubu zdobył w wygranym na wyjeździe meczu z GKS Katowice 13 maja 1967 (bramkę zdobył w 81 minucie, jako czwartą w tym spotkaniu dla Legii). Wiosną 1967 występował już w większości spotkań pierwszoligowych. Zespół zakończył sezon 1966/1967 na czwartej pozycji w Ekstraklasie[15].

W drugim sezonie w barwach Legii, Deyna zdobył wicemistrzostwo Polski. Wystąpił we wszystkich 26 meczach ligowych, zdobywając 12 bramek.

W sezonie ligowym 1968/1969, gdy trenerem był Edmund Zientara, Legia zdobyła mistrzostwo Polski (na finiszu rozgrywek pięć punktów przewagi nad Ruchem Chorzów[16]). W sezonie tym Deyna wystąpił 23 razy w zespole mistrza Polski, grając łącznie 1994 minuty.

W sezonie 1969/1970 Legia po raz drugi z rzędu zdobyła mistrzostwo Polski. Deyna wystąpił w 23 spotkaniach, strzelając 5 goli. W Pucharze Mistrzów warszawski zespół doszedł do półfinału rozgrywek, w którym uległ Feyenoordowi w dwumeczu 0:2.

Sezon 1970/1971 Legia z Kazimierzem Deyną w składzie skończyła na drugim miejscu[15]. Deyna grał w przeważającej większości spotkań ligowych, strzelał bramki.

W sezonie 1971/1972 zdobył brązowy medal w ligowych rozgrywkach, występując we wszystkich spotkaniach I ligi, w pełnym wymiarze czasowym (łącznie 2340 minut).

W sezonie 1972/1973 drużyna uplasowała się na ósmym miejscu, a w kolejnych dwóch podopieczni Jaroslava Vejvody zajęli kolejno miejsca 4. (sezon 1973/1974) i 6. (sezon 1974/1975). Deyna grał w większości spotkań.

W sezonie 1975/1976 Deyna otrzymał od sędziego Aleksandra Suchanka czerwoną kartkę za niesportowe zachowanie wobec Henryka Wieczorka, zawodnika Górnika Zabrze. Była to jedyna czerwona kartka w karierze ligowej wielokrotnego kapitana Legii[17].

W następnych czterech sezonach Legia pod kierownictwem Andrzeja Strejlaua osiągnęła dwa razy ósme miejsce, raz piąte, i raz w ostatnim sezonie (1978/1979) występów Deyny w Legii (grał tylko w rundzie jesiennej), szóste.

W swoim meczu nr 303 w Legii, rozegranym w Warszawie przeciwko Odrze Opole, Deyna zdobył swoje ostatnie bramki w polskiej lidze, z których jedną wspominał później Józef Młynarczyk: Jedna z tych bramek, którą Kazik mi strzelił, śni mi się do dzisiaj. Nadal nie wiem, jak on to zrobił. Piłka wpadła mi po prostu za kołnierz. Teraz już nie, ale kiedyś bardzo mnie to męczyło. Ale Deyna nie tylko ze mnie zrobił balona[17]. Swój ostatni mecz ligowy w Legii Warszawa, Kazimierz Deyna rozegrał 5 listopada 1978, występując przeciwko Widzewowi Łódź[18].

W warszawskiej Legii zagrał w 304 meczach I ligi. Więcej spotkań w tymże klubie rozegrał tylko Lucjan Brychczy (368 spotkań). Strzelił 94 bramki, zajmując także pod tym względem drugie miejsce wśród zawodników Legii. Kazimierz Deyna w warszawskiej Legii grał z numerem 10, który od sezonu 2006/07 jest w stołecznym klubie zastrzeżony[19].

Występy w Wielkiej Brytanii i USA

Od 1974 o pozyskanie Deyny starały się m.in. Saint-Étienne, A.C. Milan, Inter Mediolan, AS Monaco, Real Madryt i Bayern Monachium, lecz za każdym razem rozmowy kończyły się fiaskiem – Deyna, jako oficer Ludowego Wojska Polskiego nie mógł wyjechać do krajów NATO. Zgodę władz państwowych na wyjazd z Polski otrzymał dopiero po drugim występie w mistrzostwach świata (1978). Oczekując na sfinalizowanie transferu, rozegrał prawie całą rundę jesienną w swoim macierzystym klubie (wystąpił łącznie w 11 meczach ligowych i 2 meczach pucharowych).

Po kilku miesiącach negocjacji, menedżer Kazimierza Deyny, Ted Miodoński, doprowadził do podpisania 22 listopada 1978, kontraktu z angielskim klubem Manchester City[20]. Anglicy mieli za pozyskanie zawodnika zapłacić sto pięćdziesiąt tysięcy funtów, rozegrać dwa mecze z Legią (jeden w Warszawie, drugi w Manchesterze) oraz ufundować dla polskiego klubu komplet sprzętu piłkarskiego firmy Adidas[20].

Manchester City

Koszulka Kazimierza Deyny w której grał w Manchesterze City

Po dwutygodniowej adaptacji Kazimierz Deyna zadebiutował w nowym klubie w przegranym 1:2 meczu z Ipswich Town[21]. W sezonie 1978/1979 rozegrał w barwach Manchesteru City 13 meczów ligowych. W Manchesterze przez długi czas szukano mu właściwego miejsca w rozstawieniu zespołu: próbowano ustawiać go na pozycji środkowego napastnika, przesuwano ze środka pomocy na skrzydła. Menadżerowie i trenerzy angielscy nie potrafili zagospodarować Deyny w swoim zespole[22].

18 września 1979 na boisku Legii w meczu Legia – Manchester City, Kaka pierwszą połowę zagrał w barwach Legii, a drugą – w swoim nowym angielskim klubie. Mecz obserwowało 25 tys. ludzi, a Deyna strzelił dla obu zespołów po jednej bramce w każdej połowie[17]. Ostatecznie Legia zwyciężyła 2:1. Był to ostatni występ Kazimierza Deyny na boisku w Polsce.

W kolejnym sezonie ligowym w Anglii (1979/1980) Deyna rozegrał 22 mecze, strzelając pięć bramek. W ostatnim roku pobytu na wyspach zagrał w 3 meczach ligowych, nie strzelając żadnej bramki i zagrał jeden mecz w ćwierćfinale Pucharu UEFA, występując w Mönchengladbach, w meczu BorussiaManchester City. Anglicy przegrali 1:3, a Kaka – wprowadzony w 63. minucie gry – strzelił honorowego gola[23][24]. Coraz rzadsze występy w pierwszej jedenastce Manchesteru City i przesunięcie do zespołu rezerw sprawiło, że Deyna zaczął poszukiwać nowego klubu[22]. Początkowo myślał o przeniesieniu się do jednego z klubów na kontynencie, jednak kiedy pojawiła się szansa wyjazdu do Stanów Zjednoczonych, za namową menedżera Teda Miodońskiego, podpisał kontrakt z San Diego Sockers[22]. Dla Manchesteru City strzelił łącznie 13 goli[22].

W okresie gry w Anglii w październiku 1980 nocą powracając autem do domu był śledzony przez pojazd policji, który wówczas zderzył się z innym samochodem, w wyniku czego zostało rannych sześć osób, po czym Deyna został zatrzymany przez funkcjonariuszy i po złożeniu zeznań zwolniony (dzień później grając w rezerwach Manchesteru City zdobył zwycięskiego gola w meczu przeciw Burnley)[25].

Stany Zjednoczone

Koszulka Kazimierza Deyny, w której grał w San Diego Sockers

W lutym 1981 za 35 tys. dolarów został piłkarzem San Diego Sockers[26]. Zadebiutował 28 marca 1981 w wygranym 2:1 meczu z Vancouver Whitecaps. W tym klubie grał regularnie przez siedem lat (zarówno w rundzie zasadniczej, jak i play offs). W NASL rozegrał łącznie 105 spotkań. W meczu z Tampa Bay Rowdies (12 sierpnia 1983) pobił rekord skuteczności Giorgio Chinaglii, zdobywając w amerykańskiej punktacji 13 punktów (8 za cztery bramki i 5 za asysty).

Drugim nurtem zainteresowań piłkarskich Deyny była gra w hali[17]. Drużyna, w której występował, zdobyła trzykrotnie miano najlepszej drużyny USA (1983, 1985, 1986)[27]. Osiągnięcia punktowe z hali Kazimierza Deyny z sezonów 1982/1983 i 1984/1985 były jednymi z lepszych w lidze MISL. Kazimierz Deyna łącznie zdobył pięć tytułów mistrzowskich w barwach San Diego Sockers, za każdy z nich otrzymując okolicznościowy sygnet od prezydenta klubu (jeden z nich znajduje się w Muzeum Legii Warszawa, w ekspozycji poświęconej Kazimierzowi Deynie)[17]. Ostatni mecz zawodowo rozegrał 31 maja 1987 przeciwko Tacoma Stars[27].

Kariera reprezentacyjna

Lata 1968–1972

W reprezentacji Polski, w której jego pierwszym trenerem był Ryszard Koncewicz, zadebiutował w wieku 21 lat, 24 maja 1968 na Stadionie Śląskim w Chorzowie, w wygranym 8:0 meczu przeciwko reprezentacji Turcji[28]. Deyna był rezerwowym zawodnikiem kadry. Z ławki rezerwowych wchodził w meczach z reprezentacjami Brazylii i Holandii. W 1969 strzelił 2 gole w meczu przeciwko Luksemburgowi, a także jedyną bramkę w meczu z Bułgarią w Sofii oraz w meczu rozegranym na warszawskim Stadionie Dziesięciolecia[29].

W 1972 wystąpił w dwóch pojedynkach z Bułgarią- w przegranym 3:1 meczu w Starej Zagorze oraz w wygranym 3:0 meczu siebie[30].

Letnie Igrzyska Olimpijskie 1972

Podczas igrzysk olimpijskich w Monachium wystąpił w wygranych meczach z Kolumbią (5:1), Ghaną (4:0) i z NRD (2:1)[30]. W zremisowanym 1:1 meczu z reprezentacją Danii strzelił jedyną bramkę dla Polski[31]. Podczas meczu z reprezentacją Związku Radzieckiego zdobył w końcówce meczu bramkę na 2:1 z rzutu karnego[32]. W kolejnym meczu z udziałem Deyny przeciwko Maroko reprezentacja wygrała 5:0. Podczas finałowego meczu igrzysk olimpijskich Deyna strzelił obie bramki dla reprezentacji Polski, a ta zdobyła złoty medal[33].

Lata 1973–1974

W 1973 wystąpił w meczach eliminacji mistrzostw świata przeciwko reprezentacji Walii (28 marca w Cardiff i 26 września w Chorzowie) i reprezentacji Anglii (6 czerwca w Chorzowie oraz 17 października w Londynie)[34].

Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974

Kazimierz Deyna gratuluje zdobycia bramki Grzegorzowi Lacie w meczu z Brazylią w 1974 roku
Kazimierz Deyna w objęciach kolegów po strzeleniu bramki Dino Zoffowi w meczu z Włochami w 1974 roku

W pierwszym meczu mistrzostw świata wystąpił przeciwko reprezentacji Argentyny, który reprezentacja Polski wygrała 3:2[35]. W kolejnym meczu Polacy pokonali Haiti 7:0, a Deyna strzelił jednego z goli[36]. Podczas kolejnego meczu, z reprezentacją Włoch, wygranego 2:1[37], Deyna zdobył bramkę po potężnym uderzeniu zza pola karnego. Utarła się plotka, że siła strzału była tak mocna, że polskiemu kapitanowi pękł but i musiał zmienić go w trakcie przerwy[38]. W kolejnym meczu turnieju strzelił gola reprezentacji Jugosławii. O zwycięstwach polskiej reprezentacji pisały m.in. „La Libre Belgique”, „Aftenposten”, „Corriere della Sera”, „Le Figaro”, „Neues Deutschland”[36]. W półfinale, rozgrywanym w deszczu, reprezentacja Polski przegrała z reprezentacją RFN 0:1[36]. W meczu o 3. miejsce jego drużyna wygrała z Brazylią 1:0.

Lata 1975–1976

W pierwszym meczu w 1975 przeciwko reprezentacji Stanów Zjednoczonych strzelił trzy bramki. Wystąpił w meczach eliminacji mistrzostw Europy przeciwko reprezentacjom Holandii i Włoch[39]. 5 i 9 lipca 1975 zagrał w Montrealu w meczach przeciwko reprezentacji Kanady, zdobywając w każdym ze spotkań po dwa gole[39]. W 1976 roku rozegrał w reprezentacji trzy mecze towarzyskie. Strzelił gola w wygranym 3:0 meczu z reprezentacją Brazylii.

Letnie Igrzyska Olimpijskie 1976

Na igrzyskach olimpijskich w Montrealu wystąpił w pięciu spotkaniach. W pierwszym meczu turnieju zagrał w zremisowanym 0:0 meczu z reprezentacją Kuby. W drugim spotkaniu przeciwko reprezentacji Iranu strzelił swoją jedyną bramkę w turnieju. W kolejnych wygranych spotkaniach, 5:0 z reprezentacją Korei Północnej i 2:0 z reprezentacją Brazylii, nie udało mu się strzelić gola. Wystąpił również w przegranym 1:3 meczu finałowym z reprezentacją NRD, zdobywając srebrny medal[39].

Lata 1977–1978

W kwietniu 1977 zagrał w meczach towarzyskich z reprezentacjami Węgier i Irlandii. 1 maja 1978 zagrał w wygranym 2:1 meczu przeciwko reprezentacji Danii w Kopenhadze i w wygranym 3:1 meczu w Limassol przeciwko Cyprowi[39]. 10 czerwca 1977 wystąpił w meczu przeciwko reprezentacji Peru zdobywając bramkę. 12 czerwca wystąpił w wygranym 2:1 meczu przeciwko Boliwii w La Paz, tydzień później w przegranym 1:3 meczu przeciwko reprezentacji Brazylii, a 24 sierpnia w przegranym 1:2 meczu z reprezentacją Austrii. 21 września strzelił bramkę w wygranym 4:1 meczu przeciwko Danii. W meczu przeciwko Portugalii 29 października i przeciwko Szwecji 29 listopada strzelił po jednym golu[39].

Rok 1978 rozpoczął w reprezentacji od występu 22 marca w wygranym 3:1 meczu z reprezentacją Luksemburga. W kolejnym wygranym 5:2 spotkaniu na stadionie Warty w Poznaniu przeciwko reprezentacji Grecji strzelił dwa gole. Tydzień później strzelił bramkę w wygranym 3:0 meczu przeciwko reprezentacji Irlandii.

Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1978

Na mistrzostwach świata w Argentynie wystąpił we wszystkich rozegranych przez Polskę spotkaniach. W pierwszym meczu przeciwko RFN był wynik 0:0. Kolejne spotkanie z reprezentacją Tunezji zakończyło się zwycięstwem 1:0. W następnym, wygranym 3:1, spotkaniu przeciwko reprezentacji Meksyku strzelił jedyną bramkę na Mundialu[40]. W kolejnym spotkaniu przeciwko reprezentacji Argentyny nie wykorzystał rzutu karnego[41]. Wystąpił także w wygranym 1:0 meczu przeciwko reprezentacji Peru. Ostatnim występem Deyny w reprezentacji Polski był występ w przegranym 1:3 meczu przeciwko reprezentacji Brazylii[40].

Ostatnie lata

Na przełomie 1987 i 1988, na wzór Harlem Globetrotters, Deyna wraz z Gertem Wieczorkowskim i kolegami z San Diego założył klub The Legends[42]. Jako siedzibę wybrano meksykańskie miasto Tijuana, ze względu na korzystniejszy niż w USA system podatkowy[43]. Celem klubu było popularyzowanie piłki nożnej w USA, promocja tego sportu w USA przed mistrzostwami świata 1994, przypomnienie dawnych gwiazd europejskiego futbolu na boiskach amerykańskich i wyjazdy do Europy dla przypomnienia się widowni starego kontynentu. Jednocześnie Deyna chciał zająć się szkoleniem – podejmował próby pracując z amerykańskimi chłopcami w ramach obozów sportowych Kaz Deyna World Soccer Camps[43]. Krążyła nawet w USA opinia, iż miał zostać jednym z asystentów głównego trenera przygotowującego reprezentację Stanów Zjednoczonych do mistrzostw świata w 1994 (USA było gospodarzem tego turnieju)[43].

Marzeniem Deyny był powrót do Polski i założenie szkółki piłkarskiej dla dzieci[43]. Dopóki nie było to możliwe, łączył występy na boisku w roli zawodnika z pracą w charakterze trenera. Zagrał także w amerykańskim filmie Johna Hustona pt. Ucieczka do zwycięstwa (tytuł oryginalny Escape to Victory), u boku znakomitych aktorów i piłkarzy (m.in. Co Prinsa, Paula van Himsta, Sørena Lindsteda, Johna Warka, Kevina O’Callaghana, Maksa von Sydow, Hallvara Thoresena, Osvaldo Ardilesa, Michaela Caine’a, Pelé, Bobby Moore’a, Mike Summerbee)[44].

Menadżer Ted Miodoński, któremu Deyna przez wiele lat wierzył bezgranicznie, okazał się oszustem. Znając numery kont bankowych Deyny i mając pełnomocnictwa, ukradł zawodnikowi kwotę ok. miliona dolarów[43]. Sprawę z manipulowaniem kontami piłkarza odkryła jego żona Mariola Deyna. Zawodnik stracił nie tylko wiele pieniędzy, ale również pogorszyły się jego stosunki w rodzinie[45].

W lipcu 1989 wraz z reprezentacją Polski oldbojów, tzw. Orły Górskiego grał w nieoficjalnych mistrzostwach Europy oldbojów w Danii. Mecz z Włochami, zakończony wynikiem 3:1, był jego ostatnim w karierze[46].

Śmierć

Wiadomość w jednej z lokalnych gazet w San Diego z dnia 1 września 1989 roku, informująca o śmierci Kazimierza Deyny
Pierwotne miejsce pochówku Kazimierza Deyny – cmentarz El Camino Memorial Park w San Diego
Grób Kazimierza Deyny, powstały w 2012 r. na Wojskowych Powązkach, po sprowadzeniu prochów piłkarza ze Stanów Zjednoczonych.

Zginął w nocy z 31 sierpnia na 1 września 1989 w wypadku samochodowym na sześciopasmowej autostradzie I-15, na północ od Miramar Road. Podczas powrotu do domu, kierowany przez niego biały Dodge Colt z 1974 roku, z całą siłą uderzył w tył zepsutej, choć prawidłowo zaparkowanej na prawym skrajnym pasie (awaryjnym) ciężarówki Ford F-600, należącej do Meksykanina Manuela Vasqueza[47].

Maksymalna prędkość na tym odcinku drogi wynosiła 55 mil na godzinę, czyli niecałe 90 kilometrów na godzinę[47]. Kazimierz Deyna znacznie to ograniczenie przekroczył, znajdując się jednocześnie pod wpływem alkoholu[47]. Policjanci nie stwierdzili śladów hamowania[48], a koroner Charles Kelly, napisał w raporcie, że przyczyną śmierci były liczne obrażenia głowy, klatki piersiowej, a w ślad za nimi także obrażenia wewnętrzne. Urazy były tak liczne i widoczne, że Kazimierz Deyna pochowany został z zabandażowaną głową[47]. Zidentyfikowano go na podstawie prawa jazdy, które wyjątkowo trzymał w kieszeni dżinsów oraz okolicznościowego sygnetu. Informacja o jego śmierci była medialnym tematem numer jeden[49].

Pogrzeby

W Stanach Zjednoczonych

Kazimierz Deyna pochowany został 9 września 1989 na wielowyznaniowym cmentarzu w El Camino Memorial Park Madonna Lawn w San Diego (pod numerem 203-D)[50][47]. W uroczystościach pogrzebowych wzięło udział około 100 osób[47]. Po mszy świętej celebrowanej w klasztorze karmelitów przez ks. Mariana Sikorskiego, trumna z ciałem Kazimierza Deyny została przewieziona na cmentarz El Camino Memorial Park. Nieśli ją piłkarze zawodowego klubu San Diego Sockers[17].

W Polsce

W 2012 urna z prochami Kazimierza Deyny została sprowadzona do Polski. 6 czerwca 2012 w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie została odprawiona ponowna msza święta pogrzebowa, po której urna spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[51]. Uroczystość miała charakter państwowy[52]. Na uroczystości obecni byli m.in. ówczesna minister sportu i turystyki Joanna Mucha, prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego Andrzej Kraśnicki, który wręczył wdowie po piłkarzu, Marioli, Złoty Medal Polskiego Komitetu Olimpijskiego przyznany pośmiertnie Kazimierzowi Deynie[53], muzyk Stanisław Sojka oraz ówczesny selekcjoner reprezentacji Polski w piłce nożnej Franciszek Smuda[54]. Został pochowany na kwaterze C 31 TUJE 20[55].

Kariera wojskowa

Kazimierz Deyna do października 1968[29] odbywał zasadniczą służbę wojskową w Ludowym Wojsku Polskim, a dokładniej był sportowcem w CWKS Legia, lecz oficjalnie na zwykłym etacie wojskowym w jednej z jednostek wojskowych garnizonu Warszawa. Pod koniec służby zasadniczej został mianowany na stopień starszego kaprala, a po jej ukończeniu natychmiastowo przeniesiony do zawodowej służby wojskowej otrzymując tym samym stopień plutonowego (który był pierwszym stopniem każdego żołnierza zawodowego w LWP) i w ramach zasług dochodząc kolejno do stopnia chorążego, a następnie stopni oficerskich[56]. Jak wspominał po latach Sekretarz Generalny klubu CWKS Legia Warszawa płk. Kazimierz Konarski po Mistrzostwach Świata w 1974 i ukończeniu wieczorowo szkoły średniej (co było jedynym warunkiem narzuconym przez samego gen. Wojciecha Jaruzelskiego), Deyna został awansowany do stopnia podporucznika[37] (awans na porucznika otrzymał 12 października 1974 roku, podczas klubowych obchodów 31 rocznicy powstania Ludowego Wojska Polskiego w nagrodę za zajęcie III miejsca na mundialu[57])[58]. Przynależność do Ludowego Wojska Polskiego spowodowała, że Deyna nie mógł wyjechać do krajów NATO. Zgodę władz państwowych na wyjazd z Polski otrzymał dopiero po drugim występie w mistrzostwach świata (1978).

Osiągnięcia

Drużynowe

Krajowe

Międzynarodowe

Indywidualne

Krajowe

  • 1969
  • 1972
  • 1973
    • Piłkarz Roku w Polsce według Katowickiego „Sportu”
    • 5. miejsce w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca roku
    • Piłkarz Roku w Polsce według tygodnika „Piłka Nożna”
  • 1974
    • Piłkarz Roku w Polsce według tygodnika „Piłka Nożna”
    • 2. miejsce w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca roku
  • 1976
    • 9. miejsce w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca roku
  • 1977
    • Laureat klasyfikacji o „Złote Buty” według Katowickiego „Sportu” – 1. miejsce
    • 9. miejsce w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca roku
  • 1978
    • Laureat klasyfikacji o „Złote Buty” według Katowickiego „Sportu” – 2. miejsce
  • 1989
  • 1994
    • „Piłkarz 75-lecia” w plebiscycie PZPN i „Piłka Nożna”, przy udziale „Przeglądu Sportowego”, „Sportu” i „Tempa”, przeprowadzonego z okazji 75-lecia PZPN. Wyniki ogłoszono 26.11.1994 roku podczas gali z udziałem laureatów w Centrum Konferencyjnym Wojska Polskiego w Warszawie
  • 2000
    • „Piłkarz XX wieku w Polsce” według tygodnika „Piłka Nożna”, w plebiscycie głosowano od września do grudnia 2000 roku, oddano 43 508 głosów, Kazimierz Deyna uzyskał 17 724 głosy. Wyniki ogłoszono w numerze świątecznym (19–26 grudnia 2000 roku)
  • 2019
    • zaliczony do jedenastki stulecia PZPN (na pozycji środkowego pomocnika)[60]

Międzynarodowe

  • 1972
  • 1973
  • 1974
  • 1982
    • Sockers Most Valuable Midfielder w lidze MISL w sezonie 1982/83 – najszybciej strzelone trzy gole – w 15,53 min w meczu przeciw Edmonton 03.01.1982 roku
  • 1983
    • wybrany do All Star – Major Soccer Indoor League w sezonie 1982/83
    • Ustanowił rekord North American Soccer League pod względem liczby punktów, zdobytych w jednym meczu – 13 pkt za cztery bramki i pięć asyst, w meczu San Diego Sockers – Tampa Bay Rowdies – 12.08.1983 r.
  • 1984
    • wybrany do All Star – North American Soccer League w sezonie 1983/84
  • 2008
    • 10 kwietnia 2008 roku angielski magazyn „Four Four Two” ogłosił listę najlepszych zagranicznych piłkarzy w historii Premier League. Kazimierz Deyna znalazł się na 48. miejscu w zestawieniu[62]
  • 2009
    • 25 lutego 2009 roku tygodnik „The Sunday Times” umieścił Kazimierza Deynę w pierwszej pięćdziesiątce najwybitniejszych piłkarzy Manchesteru City. Deyna znalazł się na 47. pozycji, wyprzedzając m.in. gwiazdę reprezentacji Brazylii – Robinho[63]

Odznaczenia

Statystyki

Statystyka oficjalnych występów w klubach z Europy

SezonKlubLigaLigi krajowe[68]Puchary krajoweEuropejskie PucharyŁącznie
MeczówBramekMeczówBramekMeczówBramekMeczówBramek
1966/1967 Łódzki Klub SportowyI Liga1000001[68]0[68]
1966/1967 Legia Warszawa1261100137
1967/196823620442910
1968/1969261265623819
1969/197023543833511
1970/19712334461338
1971/1972261068403618
1972/197325874333515
1973/197427832523512
1974/19752650020285
1975/1976261121002812
1976/197728940223411
1977/197828941003210
1978/19791122100133
1978/1979 Manchester CityFirst Division1362011167
1979/19802260000226
1980/198130000030
Podsumowanie
Razem Łódzki Klub SportowyI Liga10000010
Legia Warszawa3049445304017389141
Manchester CityFirst Division381220114113
Łącznie34310647304118431154

Źródło: deyna.info[69]

Statystyka występów w North American Soccer League i Major Indoor Soccer League

Występując w ligach North American Soccer League oraz Major Indoor Soccer League, Deyna grał wyłącznie w klubie San Diego Sockers.

SezonLigaMeczeBramki
1981North American Soccer League3915
19822611
19831815
1984228
1982/83Major Indoor Soccer League5459
1984/855438
1985/86294
1986/87142
Podsumowanie
RazemNorth American Soccer League10549
Major Indoor Soccer League151103
Łącznie256152

Statystyka występów w reprezentacji Polski

Reprezentacje juniorskie i młodzieżowe

RokReprezentacjaMeczówBramek
1965reprezentacja juniorów20
196630
1967reprezentacja młodzieżowa11
197211
Łączniereprezentacja juniorów50
reprezentacja młodzieżowa22

Reprezentacja seniorska

RokMeczówBramek
196850
196987
197052
197151
1972109
1973141
1974124
197586
197683
1977124
1978104
Łącznie9741

Źródło: deyna.info[69] – S. Szczepłek, Deyna, Warszawa 1996 oraz A. Gowarzewski, Legia Warszawa. Kolekcja klubów, Katowice 1995.

Spis meczów w reprezentacji Polski

Mecze w reprezentacji juniorów

Lp.DataMiejsceGospodarzvsGośćWynikBramkiUwagi
1.10 października 1965Mielec  Polska  Czechosłowacja0:0mecz towarzyski
2.30 października 1965Altenburg  NRD  Polska1:0mecz towarzyski
3.27 marca 1966Tarnów  Polska  NRD0:0mecz towarzyski
4.3 kwietnia 1966Koszyce  Czechosłowacja  Polska1:0mecz towarzyski
5.10 kwietnia 1966Płock  Polska  Czechosłowacja1:1mecz towarzyski

Mecze w reprezentacji młodzieżowej

Lp.DataMiejsceGospodarzvsGośćWynikBramkiUwagi
1.8 listopada 1967Eindhoven  HolandiaPolska3:21mecz towarzyski
2.25 maja 1972Ratyzbona RFNPolska3:21mecz towarzyski

Mecze w reprezentacji „A”

Lp.DataMiejsceGospodarzvsGośćWynikBramkiUwagi
1.24 kwietnia 1968Chorzów  Polska  Turcja8:0mecz towarzyski
2.1 maja 1968WarszawaPolska  Holandia0:0mecz towarzyski
3.20 czerwca 1968WarszawaPolska  Brazylia3:6mecz towarzyski
4.20 października 1968SzczecinPolska  NRD1:1mecz towarzyski
5.17 grudnia 1968Mar del Plata  ArgentynaPolska1:0mecz towarzyski
6.20 kwietnia 1969KrakówPolska  Luksemburg8:12eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
7.30 kwietnia 1969AnkaraTurcjaPolska1:3mecz towarzyski
8.7 maja 1969RotterdamHolandiaPolska1:0eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
9.15 czerwca 1969Sofia  BułgariaPolska4:11eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
10.27 sierpnia 1969ŁódźPolska  Norwegia6:11mecz towarzyski
11.7 września 1969ChorzówPolskaHolandia2:1eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
12.12 października 1969LuksemburgLuksemburgPolska1:52eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
13.9 listopada 1969WarszawaPolskaBułgaria3:01eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
14.16 maja 1970KrakówPolskaNRD1:11mecz towarzyski
15.19 maja 1970Kopenhaga  DaniaPolska0:2mecz towarzyski
16.2 września 1970WarszawaPolskaDania5:01mecz towarzyski
17.6 września 1970RostockNRDPolska5:0mecz towarzyski
18.14 października 1970ChorzówPolska  Albania3:0eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
19.5 maja 1971Lozanna  SzwajcariaPolska2:41mecz towarzyski
20.12 maja 1971TiranaAlbaniaPolska1:1eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
21.9 czerwca 1971Wolos  GrecjaPolska0:11mecz towarzyski
22.22 września 1971KrakówPolskaTurcja5:1eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
23.17 listopada 1971Hamburg RFNPolska0:0eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
24.5 grudnia 1971IzmirTurcjaPolska1:0eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
(nieof.)°16 kwietnia 1972Stara ZagoraBułgariaPolska3:1eliminacje do Igrzysk Olimpijskich 1972
(nieof.)26 kwietnia 1972SzczecinPolska  Hiszpania2:0eliminacje do Igrzysk Olimpijskich 1972
(nieof.)7 maja 1972WarszawaPolskaBułgaria3:0eliminacje do Igrzysk Olimpijskich 1972
25.10 maja 1972PoznańPolskaSzwajcaria0:0mecz towarzyski
26.28 sierpnia 1972Ingolstadt  KolumbiaPolska1:52Igrzyska Olimpijskie 1972
27.30 sierpnia 1972RatyzbonaPolska  Ghana4:01Igrzyska Olimpijskie 1972
28.1 września 1972NorymbergaPolskaNRD2:1Igrzyska Olimpijskie 1972
29.3 września 1972RatyzbonaDaniaPolska1:11Igrzyska Olimpijskie 1972
30.5 września 1972AugsburgPolska  ZSRR2:11Igrzyska Olimpijskie 1972
31.8 września 1972NorymbergaPolska  Maroko5:02Igrzyska Olimpijskie 1972
32.10 września 1972MonachiumPolska  Węgry2:12Igrzyska Olimpijskie 1972
33.15 października 1972BydgoszczPolska  Czechosłowacja3:0mecz towarzyski
34.20 marca 1973ŁódźPolska  Stany Zjednoczone4:0mecz towarzyski
35.28 marca 1973Cardiff  WaliaPolska2:0eliminacje do Mistrzostw Świata 1974
36.13 maja 1973WarszawaPolska  Jugosławia2:2mecz towarzyski
37.6 czerwca 1973ChorzówPolska  Anglia2:0eliminacje do Mistrzostw Świata 1974
38.1 sierpnia 1973Toronto  KanadaPolska1:3mecz towarzyski
39.3 sierpnia 1973ChicagoStany ZjednoczonePolska0:1mecz towarzyski
40.5 sierpnia 1973Los Angeles  MeksykPolska0:1mecz towarzyski
41.8 sierpnia 1973MonterreyMeksykPolska1:2mecz towarzyski
42.12 sierpnia 1973New BritainStany ZjednoczonePolska1:0mecz towarzyski
43.19 sierpnia 1973WarnaBułgariaPolska0:2mecz towarzyski
44.26 września 1973ChorzówPolskaWalia3:0eliminacje do Mistrzostw Świata 1974
45.10 października 1973RotterdamHolandiaPolska1:11mecz towarzyski
46.17 października 1973LondynAngliaPolska1:1eliminacje do Mistrzostw Świata 1974
47.21 października 1973Dublin  IrlandiaPolska1:0mecz towarzyski
48.17 kwietnia 1974Liège  BelgiaPolska1:11mecz towarzyski
49.15 czerwca 1974StuttgartPolskaArgentyna3:2Mistrzostwa Świata 1974
50.19 czerwca 1974MonachiumPolska  Haiti7:01Mistrzostwa Świata 1974
51.23 czerwca 1974StuttgartPolska  Włochy2:11Mistrzostwa Świata 1974
52.26 czerwca 1974StuttgartPolska  Szwecja1:0Mistrzostwa Świata 1974
53.30 czerwca 1974FrankfurtPolskaJugosławia2:11Mistrzostwa Świata 1974
54.3 lipca 1974FrankfurtRFNPolska1:0Mistrzostwa Świata 1974
55.6 lipca 1974FrankfurtPolskaBrazylia1:0Mistrzostwa Świata 1974
56.4 września 1974WarszawaPolskaNRD1:3mecz towarzyski
57.7 września 1974WrocławPolska  Francja0:2mecz towarzyski
58.9 października 1974PoznańPolska  Finlandia3:0eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
59.13 listopada 1974PragaCzechosłowacjaPolska2:2mecz towarzyski
60.26 marca 1975PoznańPolskaStany Zjednoczone7:03mecz towarzyski
61.19 kwietnia 1975RzymWłochyPolska0:0eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
62.24 czerwca 1975SeattleStany ZjednoczonePolska0:4mecz towarzyski
63.6 lipca 1975Montreal  KanadaPolska1:82mecz towarzyski
64.9 lipca 1975MontrealKanadaPolska1:42mecz towarzyski
65.10 września 1975ChorzówPolskaHolandia4:1eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
66.15 października 1975AmsterdamHolandiaPolska3:0eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
67.26 października 1975WarszawaPolskaWłochy0:0eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
68.24 marca 1976ChorzówPolska  Argentyna1:2mecz towarzyski
69.24 kwietnia 1976Lens  FrancjaPolska2:0mecz towarzyski
(nieof.)30 czerwca 1976ChorzówPolskaBrazylia3:01mecz towarzyski
70.18 lipca 1976Montreal  KubaPolska0:0Igrzyska Olimpijskie 1976
71.22 lipca 1976MontrealPolska  Iran3:21Igrzyska Olimpijskie 1976
72.25 lipca 1976MontrealPolska  Korea Północna5:0Igrzyska Olimpijskie 1976
(nieof.)27 lipca 1976TorontoPolskaBrazylia2:0Igrzyska Olimpijskie 1976
73.31 lipca 1976MontrealNRDPolska3:1Igrzyska Olimpijskie 1976
74.16 października 1976Porto  PortugaliaPolska0:2eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
75.31 października 1976WarszawaPolska  Cypr5:02eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
76.13 kwietnia 1977BudapesztWęgryPolska2:1mecz towarzyski
77.24 kwietnia 1977DublinIrlandiaPolska0:0mecz towarzyski
78.1 maja 1977KopenhagaDaniaPolska1:2eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
79.15 maja 1977Limassol  CyprPolska1:3eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
80.29 maja 1977Buenos AiresArgentynaPolska3:1mecz towarzyski
81.10 czerwca 1977Lima  PeruPolska1:31mecz towarzyski
82.12 czerwca 1977La Paz  BoliwiaPolska1:2mecz towarzyski
83.19 czerwca 1977São PauloBrazyliaPolska3:1mecz towarzyski
84.24 sierpnia 1977Wiedeń  AustriaPolska2:1mecz towarzyski
85.21 września 1977ChorzówPolskaDania4:11mecz towarzyski
86.29 października 1977ChorzówPolska  Portugalia1:11eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
87.12 listopada 1977WrocławPolska  Szwecja2:11mecz towarzyski
88.22 marca 1978LuksemburgLuksemburgPolska1:3mecz towarzyski
89.5 kwietnia 1978PoznańPolskaGrecja5:22mecz towarzyski
90.12 kwietnia 1978ŁódźPolskaIrlandia3:01mecz towarzyski
91.26 kwietnia 1978WarszawaPolskaBułgaria1:0mecz towarzyski
92.1 czerwca 1978Buenos AiresPolskaRFN0:0Mistrzostwa Świata 1978
93.6 czerwca 1978RosarioPolska  Tunezja1:0Mistrzostwa Świata 1978
94.10 czerwca 1978RosarioPolska  Meksyk3:11Mistrzostwa Świata 1978
95.14 czerwca 1978RosarioArgentynaPolska2:0Mistrzostwa Świata 1978
96.18 czerwca 1978MendozaPolskaPeru1:0Mistrzostwa Świata 1978
97.21 czerwca 1978MendozaPolskaBrazylia1:3Mistrzostwa Świata 1978

° – mecz nieoficjalny

Życie prywatne

Kazimierz Deyna 25 lipca 1970 w Poznaniu wziął ślub z Mariolą Polasik (naprawdę Bogumiła Kazimiera)[70]. Jego świadkami byli Bernard Blaut i Władysław Stachurski. W połowie 1973 przyszedł na świat ich syn, Norbert Kazimierz Sebastian[71].

Filmografia

  • 1981: Ucieczka do zwycięstwa (tytuł oryg. Escape to Victory) – jako Paweł Wołczek
  • 2003: Deyna – jako on sam (na podstawie materiałów archiwalnych)

Źródła[72][73]:.

Upamiętnienie

Memorabilia
Pomnik Kazimierza Deyny przy ulicy Łazienkowskiej w Warszawie
Mural Kazimierza Deyny na ulicy Kazury w Warszawie
Gwiazda Kazimierza Deyny w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie
Pomnik Kazimierza Deyny w Starogardzie Gdańskim
Mural z wizerunkiem Kazimierza Deyny w Starogardzie Gdańskim
Rzeźba Kazimierza Deyny na stadionie w Starogardzie Gdańskim

Był organizowany piłkarski Memoriał Kazimierza Deyny[74].

Na ścianie bocznej domu rodzinnego piłkarza w Starogardzie Gdańskim (ul. Lubichowska 86) znajduje się graffiti z wizerunkiem Kazimierza Deyny[75]. Jedna z ulic na warszawskich Górcach nosi imię i nazwisko piłkarza. Ulica Kazimierza Deyny mieści się także w Oleśnicy[76]. Jego imię noszą też ronda przy ulicy Sokołowskiej w Siedlcach[77] i w środkowej części Starogardu Gdańskiego[78]. Jest patronem Stadionu Miejskiego w swoim rodzinnym mieście, na którego sektorze B znajduje się jego rzeźba[79].

Przed wejściem do gmachu stadionu Legii Warszawa znajduje się pamiątkowa tablica poświęcona Kazimierzowi Deynie, odsłonięta 22 stycznia 2005[80]. 23 października 2006 w Muzeum Legii Warszawa na stadionie przy ulicy Łazienkowskiej została otwarta Aleja Kazimierza Deyny, gdzie znajdują się pamiątki z całej kariery zawodnika[81]. Na nowo powstałym stadionie Legii Warszawa trybuna wschodnia (niegdyś w tym miejscu była słynna Żyleta) została przez kibiców w wyniku konkursu w 2010 nazwana imieniem Kazimierza Deyny[82]. 6 czerwca 2012 przy stadionie Legii odsłonięto jego pomnik autorstwa Tomasza Radziewicza[5].

W 2001 w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie odsłonięto gwiazdę piłkarza, symbolizującą jego wybitne osiągnięcia[83]. W 2012 ukazała się reedycja biografii Kazimierza Deyny, której autorem był Stefan Szczepłek[84]. W tym samym roku powstała też komedia obyczajowa pt. Być jak Kazimierz Deyna, reżyserowana przez Annę Wieczur-Bluszcz[85].

Jesienią 2011 premierę miał wideoklip „Legenda Deyny”, zrealizowany przez Urząd Miasta Starogard Gdański. Wystąpił w nim między innymi mistrz świata w kulturystyce, Wojciech Nadolski[86][87].

13 marca 2016 PKP Intercity uruchomiło specjalny pociąg TLK Deyna na trasie Łódź Kaliska-Warszawa Wschodnia. Relacja, na której każdego dnia kursuje pociąg TLK Deyna, nawiązuje do podróży, którą piłkarz odbył w 1966. O nazwie pociągu zadecydowali internauci w głosowaniu na serwisie społecznościowym Facebook. Propozycja zdobyła ponad 9 tysięcy głosów, zostawiając w tyle inne alternatywy jak „Piotrkowska” czy „Kadr”[88].

12 sierpnia 2019 Poczta Polska wydała znaczek obiegowy o nominale 5,90 zł z jego podobizną[89].

1 września 2020, w 31. rocznicę śmierci piłkarza, z inicjatywy Fundacji im. Kazimierza Deyny na bocznej ścianie bloku mieszkalnego przy ul. Kazury 46 na warszawskim Ursynowie odsłonięto mural z jego podobizną[90].

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne