Znicz olimpijski

Starożytne igrzyska olimpijskie

Na czas starożytnych igrzysk olimpijskich w Olimpii zapalano ogień za pomocą promieni słonecznych skupionych przez zwierciadło^[1]. Płomień palił się na ołtarzu Hestii, ogień zapalano również na ołtarzach Zeusa i Hery^[1]. Zapalaniu ognia nie towarzyszyła żadna ceremonia^[2][3]. Ogień symbolizował czystość, prawdę, światło i wiedzę^[2].

Nowożytne igrzyska olimpijskie

Po raz pierwszy znicz olimpijski pojawił się na igrzyskach w Amsterdamie w 1928^[4].

Od 1936 roku płomień olimpijski na igrzyska letnie zapalany jest za pomocą promieni słonecznych skupionych przez paraboliczne zwierciadło na stadionie w Olimpii^[4]. Stamtąd jest on przenoszony przez olimpijską sztafetę do miejsca rozgrywania igrzysk w danym roku^[4]. Zwyczaj ten został zapoczątkowany przed Letnimi Igrzyskami Olimpijskimi w Berlinie w 1936 roku z inicjatywy niemieckiego działacza sportowego Carla Diema (1882–1962)^[4].

W 1952 i 1960 roku płomień olimpijski na igrzyska zimowe został zapalony od ognia w piecu w domu norweskiego skoczka narciarskiego Sondre Norheima w Morgedal^[4]. W 1956 roku płomień na igrzyska zimowe w Cortinie d’Ampezzo został zapalony w Świątyni Jowisza w Rzymie^[4]. Od 1964 roku płomień olimpijski na igrzyska zimowe zapalany jest również w Olimpii^[4]. W 1994 roku jednak, przed igrzyskami w Lillehammer drugi płomień został zapalony ponownie w Morgedal^[4].

Kilkakrotnie ceremonii zapalenia znicza nadawano symboliczny charakter, celem podkreślenia ideałów olimpijskich. Podczas igrzysk w Tokio w 1964 znicz zapalił Yoshinori Sakai, urodzony w dniu zrzucenia bomby atomowej na Hiroszimę^[5]. W 2000 w Sydney znicz zapalała Aborygenka Cathy Freeman^[5].

Poniższa lista została stworzona na podstawie informacji o nowożytnych igrzyskach olimpijskich 1896–2014 w encyklopedii PWN^[6] oraz na stronach Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego^[5]:

• Sztafeta ze zniczem olimpijskim

• Polski Komitet Olimpijski: Znicz olimpijski. [dostęp 2016-08-21].