ภาษาครีโอลเฮติ
ภาษาครีโอลเฮติ (ครีโอลเฮติ: Kreyòl ayisyen[6]; ฝรั่งเศส: Créole haïtien; อังกฤษ: Haitian Creole) เป็นภาษาครีโอลที่ได้รับอิทธิพลส่วนใหญ่มาจากภาษาฝรั่งเศส นอกจากนี้ยังได้รับอิทธิพลจากภาษาโปรตุเกส ภาษาสเปน ภาษาอังกฤษ ภาษาตาอีโน และภาษาต่าง ๆ ในแถบแอฟริกาตะวันตก[7]โดยมีผู้พูดประมาณกว่า 10–12 ล้านคนทั่วโลก ซึ่งส่วนใหญ่มักเป็นชาวเฮติ[8][9][10]
ภาษาครีโอลเฮติ | |
---|---|
Kreyòl ayisyen | |
ออกเสียง | [kɣejɔl ajisjɛ̃] |
ประเทศที่มีการพูด | ประเทศเฮติ |
จำนวนผู้พูด | 9.6 ล้านคน (2007)[1] |
ตระกูลภาษา | |
ระบบการเขียน | ลาติน (อักษรครีโอลเฮติ) |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | เฮติ |
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน | บาฮามาส[4] คิวบา[4] สาธารณรัฐโดมินิกัน[4] สหรัฐ[4] |
ผู้วางระเบียบ | Akademi Kreyòl Ayisyen[5] |
รหัสภาษา | |
ISO 639-1 | ht |
ISO 639-2 | hat |
ISO 639-3 | hat |
Linguasphere | 51-AAC-cb |
ที่ตั้งของประเทศเฮติ | |
ก่อนช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 20 ภาษาครีโอลเฮติเป็นภาษาที่มีการใช้กันในวงจำกัด[8] โดยประเด็นเกี่ยวกับการใช้และการเรียนการสอนภาษาครีโอลเฮติซึ่งเป็นภาษาที่ชาวฝรั่งเศสไม่สามารถเข้าใจได้เป็นประเด็นที่มีการโต้เถียงกันมาแล้วตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 19 เนื่องจากชาวเฮติบางคนมองว่าภาษาฝรั่งเศสเป็นอิทธิพลของพวกล่าอาณานิคม และชนชั้นสูงในฝรั่งเศสมักดูถูกภาษาครีโอลเฮติว่าเปรียบเสมือนภาษาฝรั่งเศสของคนที่ไร้การศึกษาหรือคนยากจน[11]
ภาษาครีโอลเฮติเป็นภาษาที่มีการใช้กันในวงจำกัด การเรียนการสอนในโรงเรียนส่วนใหญ่มักจะใช้ภาษาฝรั่งเศสเป็นหลัก โดยก่อนหน้านี้เมื่อปี พ.ศ. 2521 ก็เคยมีการเสนอให้ใช้ภาษาครีโอลเฮติในการเรียนการสอนในสี่ปีแรกของชั้นประถมศึกษา แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จมากนัก[12] แต่ก็ส่งผลให้มีการใช้ภาษาครีโอลเฮติในวงกว้างขึ้นเล็กน้อย ปัจจุบันรัฐบาลเฮติได้พยายามขยายการใช้ภาษาครีโอลเฮติให้กว้างขึ้น รวมถึงปรับปรุงระบบการเรียนการสอนในโรงเรียนด้วย[13][14]
อ้างอิง
อ่านเพิ่ม
- Anglade, Pierre (1998). Inventaire Étymologique des Termes Créoles des Caraibes d'origine Africaine (ภาษาฝรั่งเศส). Editions L'Harmattan. ISBN 9782296352582.
- DeGraff, Michel (2001). "Morphology in Creole genesis: Linguistics and ideology" (PDF). ใน Kenstowicz, Michael (บ.ก.). Ken Hale: A life in language. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. pp. 52–121. ISBN 978-0-262-61160-2. LCCN 00-061644. OCLC 44702224. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 29 July 2015.
- Lang, George (2004). "A Primer of Haitian Literature in Kreyòl ". Research in African Literatures. 35 (2): 128–140. doi:10.1353/ral.2004.0046. ISSN 1527-2044. JSTOR 3821349. S2CID 162026210.
แหล่งข้อมูลอื่น
- "Indiana University Creole Institute".
- Haitian Creole basic vocabulary (from Wiktionary's Swadesh-list appendix)
- Haitian Creole-English dictionary (PDF) เก็บถาวร 2021-12-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน