เฟลิกซ์ ดเซียร์จินสกี

เฟลิกซ์ เอดมุนโดวิช ดเซียร์จินสกี (รัสเซีย: Фе́ликс Эдму́ндович Дзержи́нский;^[1] โปแลนด์: Feliks Dzierżyński [ˈfɛlʲiɡz dʑɛrˈʐɨɲskʲi];^[2]) ชื่อเล่น ไอออนเฟลิกซ์ เป็นนักปฏิวัติและนักการเมืองบอลเชวิคชาวรัสเซียเชื้อสายโปแลนด์ และรัฐบุรุษชาวโซเวียต ตั้งแต่ ค.ศ. 1917 จนกระทั่งเสียชีวิตใน ค.ศ. 1926 เขาเป็นผู้นำองค์กรตำรวจลับของโซเวียตสององค์กรแรก ได้แก่เชการ์และคณะกรรมการการเมืองร่วมรัฐโดยก่อตั้งองค์กรความมั่นคงของรัฐสำหรับระบอบโซเวียตหลังการปฏิวัติ เขาเป็นหนึ่งในผู้กำหนดความน่าสะพรึงสีแดง^[3][4][5][6] และการขจัดคอสแซ็ก^[7][8]

เฟลิกซ์ ดเซียร์จินสกี
ดเซียร์จินสกีในปี 1918
หัวหน้าคณะกรรมการการเมืองร่วมรัฐ
ดำรงตำแหน่ง 15 พฤศจิกายน 1923 – 20 กรกฎาคม 1926
หัวหน้ารัฐบาล	วลาดีมีร์ เลนิน อะเลคเซย์ รืยคอฟ
ก่อนหน้า	ตัวเขาเองในฐานะหัวหน้าคณะกรรมการการเมืองรัฐ
ถัดไป	Vyacheslav Menzhinsky
คณะกรรมการการเมืองรัฐ
ดำรงตำแหน่ง 6 กุมภาพันธ์ 1922 – 15 พฤศจิกายน 1923
หัวหน้ารัฐบาล	วลาดีมีร์ เลนิน
ก่อนหน้า	ตัวเขาเองในฐานะหัวหน้าหน่วยเชการ์
ถัดไป	ตัวเขาเองในฐานะหัวหน้าคณะกรรมการการเมืองร่วมรัฐ
หัวหน้าคณะกรรมการพิเศษ
ดำรงตำแหน่ง 20 ธันวาคม 1917 – 6 กุมภาพันธ์ 1922
หัวหน้ารัฐบาล	วลาดีมีร์ เลนิน
ก่อนหน้า	สถาปนาตำแหน่ง
ถัดไป	ตัวเขาเองในฐานะหัวหน้าคณะกรรมการการเมืองร่วมรัฐ
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	เฟลิกซ์ เอดมุนโดวิช ดเซียร์จินสกี 11 กันยายน [ตามปฏิทินเก่า 30 สิงหาคม] 1877 Ivyanets Ashmyany county เขตผู้ว่าการวิลนา จักรวรรดิรัสเซีย
เสียชีวิต	20 กรกฎาคม 1926 (48 ปี) มอสโก สาธารณรัฐรัสเซีย สหภาพโซเวียต
พรรคการเมือง	พรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพทั้งปวง (บอลเชวิค) (1917–26)
การเข้าร่วม พรรคการเมืองอื่น	SDKPiL (1900–17) LSDP (1896–00) SDKP (1895–96)
คู่สมรส	Sofia Sigizmudovna Muszkat
บุตร	Jan Feliksovich Dzerzhinsky

ดเซียร์จินสกีเกิดในตระกูลขุนนางโปแลนด์ในเขตผู้ว่าการมินสค์ (ปัจจุบันคือเบลารุส) เขายอมรับการเมืองแบบปฏิวัติตั้งแต่อายุยังน้อย และมีบทบาทในเกานัสในฐานะผู้จัดตั้งพรรคสังคมประชาธิปไตยลิทัวเนีย เขาถูกจับกุมบ่อยครั้งและถูกเนรเทศไปยังไซบีเรียหลายครั้งซึ่งเขาหลบหนีหลายครั้ง ดเซียร์จินสกีมีส่วนร่วมในการปฏิวัติใน ค.ศ. 1905 และดำเนินกิจกรรมการปฏิวัติเพิ่มเติมในเยอรมนีและโปแลนด์ ภายหลังการจับกุมอีกครั้งใน ค.ศ. 1912 เขาใช้เวลาสี่ปีครึ่งในคุกก่อนจะได้รับการปล่อยตัวหลังการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์ใน ค.ศ. 1917 จากนั้นเขาได้เข้าร่วมพรรคบอลเชวิคของวลาดีมีร์ เลนิน และมีบทบาทอย่างแข็งขันในการปฏิวัติเดือนตุลาคมที่นำกลุ่มบอลเชวิคขึ้นสู่อำนาจ

ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1917 เลนินได้แต่งตั้งดเซียร์จินสกีให้เป็นหัวหน้าคณะกรรมการพิเศษรัสเชียทั้งปวง (เชการ์) ที่จัดตั้งขึ้นใหม่ โดยมอบหมายให้เขาปราบปรามกิจกรรมที่ต่อต้านการปฏิวัติในรัสเซียโซเวียต สงครามกลางเมืองรัสเซียทำให้อำนาจของเชการ์ขยายตัวขึ้น โดยเป็นการเปิดฉากการรณรงค์ประหารชีวิตหมู่ที่เรียกว่าความน่าสะพรึงสีแดง เชการ์ได้รับการจัดโครงสร้างใหม่เป็นคณะกรรมการการเมืองรัฐ (GPU) ใน ค.ศ. 1922 และต่อมาเป็นคณะกรรมการการเมืองร่วมรัฐ (OGPU) ในอีกหนึ่งปีต่อมา โดยดเซียร์จินสกียังคงเป็นหัวหน้าขององค์กรที่ทรงอำนาจ นอกจากนี้ เขาดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการสภาโซเวียตสูงสุดแห่งเศรษฐกิจแห่งชาติ (VSNKh) ตั้งแต่ ค.ศ. 1924

ดเซียร์จินสกีเสียชีวิตด้วยอาการหัวใจวายใน ค.ศ. 1926 เขาได้รับการเฉลิมฉลองอย่างกว้างขวางในสหภาพโซเวียต โปแลนด์ และประเทศคอมมิวนิสต์อื่น ๆ ในทศวรรษต่อ ๆ มา โดยมีสถานที่หลายแห่ง (รวมถึงเมืองดเซียร์จินสค์) ถูกตั้งชื่อเพื่อเป็นเกียรติแก่เขา และเป็นหนึ่งในบุคคลสำคัญของโซเวียตเพียงไม่กี่คนที่ถูกฝังอยู่ในสุสานแต่ละแห่งในสุสานกำแพงเครมลิน ในขณะเดียวกัน เขาก็กลายเป็นสัญลักษณ์ที่โดดเด่นของการปราบปรามและความโหดร้ายต่อนักวิจารณ์ระบอบการปกครองของสหภาพโซเวียต