แอร์บัส เอ300

เอ300บี1

เอ300บี1 เป็นเครื่องบินรุ่นแรกที่ทำการบิน มีน้ำหนักบินขึ้นสูงสุด (MTOW) ที่ 132 ตัน (291,000 ปอนด์) มีความยาว 51 ม. (167 ฟุต) และขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์เจเนอรัลอิเล็กทริก ซีเอฟ 6-50A สองเครื่อง^[3][4]  เครื่องบินรุ่นนี้มีเครื่องต้นแบบเพียงสองลำก่อนที่จะมีการนำไปพัฒนาต่อเป็นรุ่นเอ300บี2 ซึ่งเป็นรุ่นแรกที่ผลิต^[5]  เครื่องต้นแบบลำที่สองได้ให้ทรานส์ยูโรเปียนแอร์เวย์เช่าในปี 1974^[4]

เอ300บี2

เอ300บี2-100

เพื่อตอบสนองความต้องการความจุผู้โดยสารเพิ่มเติมจากแอร์ฟรานซ์ แอร์บัสจึงได้ออกแบบให้รุ่นผลิตแรกจะมีขนาดใหญ่กว่ารุ่นต้นแบบบี1 แอร์บัส เอ300บี2-100 รุ่นใหม่นี้ยาวกว่า เอ300บี1 ประมาณ 2.6 ม. (8.5 ฟุต) และมีน้ำหนักขึ้นบินสูงสุดเพิ่มขึ้น 137 ตัน (302,000 ปอนด์) ทำให้สามารถเพิ่มที่นั่งได้ 30 ที่นั่ง และทำให้ความจุผู้โดยสารทั่วไปเพิ่มขึ้นเป็น 281 ที่นั่ง โดยมีความจุสำหรับตู้คอนเทนเนอร์ขนาด LD3 จำนวน 20 ตู้ ^{[6]: 10 [7][4]: 17} โดยจะเลือกใช้เครื่องยนต์ จีอี ซีเอฟ6 เช่นเดิม รุ่นบี2-100 มีการสร้างเครื่องต้นแบบ 2 เครื่อง โดยได้ทำการบินครั้งแรกเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน ค.ศ. 1973 และได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 15 มีนาคม ค.ศ. 1974 และเข้าประจำการกับสายการบินแอร์ฟรานซ์เมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม ค.ศ. 1974^{[4]: 27, 53 [6]: 10}

เอ300บี2-200

สำหรับรุ่นเอ300บี2-200 ซึ่งแต่เดิมกำหนดให้เป็น เอ300B2K ได้มีการปรับเปลี่ยนในหลายๆ ด้าน เช่นการใช้แฟล็บแบบครูเกอร์, การปรับมุมสแล็ตลดลงจาก 20 องศาเป็น 16 องศา และการเปลี่ยนแปลงอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับแรงยกสำหรับระบบแรงยกสูงกระบวนการนี้เป็นการปรับปรุงประสิทธิภาพการใช้งานในสนามบินที่อู่สูง ซึ่งอากาศมีความหนาแน่นน้อยกว่าและการสร้างแรงยกลดลง^{[8]: 52, 53 [9]} เอ300บี2-200 มีน้ำหนักขึ้นบินสูงสุดเพิ่มขึ้น 142 ตัน (313,000 ปอนด์) และขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์ ซีเอฟ6-50C ได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 23 มิถุนายน ค.ศ. 1976 และเข้าประจำการกับสายการบินเซาท์แอฟริกันแอร์เวย์ในเดือนพฤศจิกายน ของปีเดียวกัน^{[4]: 40 [6]: 12} ตัวเลือกในการติดตั้งเครื่องยนต์ ซีเอฟ6-50C1 และ ซีเอฟ6-50C2 จะมาในภายหลังตามความต้องการของลูกค้า ซึ่งได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1978 และ 21 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1980 ตามลำดับ

เอ300บี2-320

เอ300บี2-320 ได้เปิดตัวพร้อมกับเครื่องยนต์แพรตแอนด์วิตนีย์ เจที9ดี-59เอ ซึ่งยังมีน้ำหนักขึ้นบินสูงสุด 142 ตัน (313,000 ปอนด์) เดิมของรุ่นบี2-200 โดยได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 4 มกราคม ค.ศ. 1980 และเข้าประจำการกับสแกนดิเนเวียนแอร์ไลน์ซิสเต็มในวันที่ 18 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1980 มีการผลิตเพียงสี่ลำเท่านั้น^{[4]: 99, 112 [6]: 14}

^A ข้อมูลจำนวนการผลิตแสดงถึงวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 1999^[4]: 110

เอ300บี4

เอ300บี4-100

แอร์บัส เอ300บี4 ซึ่งต่อมามีชื่อว่า เอ300บี4-100 มีถังเชื้อเพลิงตรงกลางเพื่อเพิ่มความจุเชื้อเพลิง 47.5 ตัน (105,000 ปอนด์) และมีน้ำหนักขึ้นบินสูงสุดเพิ่มขึ้น 157.5 ตัน (347,000 ปอนด์)^{[10][8]: 38}  นอกจากนี้ยังมีแฟล็บแบบครูเกอร์และมีระบบยกสูงคล้ายกับที่มีติดตั้งเพิ่มในรุ่นเอ300บี2-200^[8]  รุ่นนี้ทำการบินครั้งแรกเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม ค.ศ. 1974 ได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 26 มีนาคม ค.ศ. 1975 และเข้าประจำการกับเจอร์มันแอร์ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1975^[4][6]

เอ300บี4-200

เอ300บี4-200 จะมีน้ำหนักขึ้นบินสูงสุดเพิ่มขึ้น 165 ตัน (364,000 ปอนด์) และมีถังเชื้อเพลิงเสริมเพิ่มเติมที่ห้องเก็บสัมภาระด้านหลัง ซึ่งจะลดความจุตู้สินค้าขนาด LD3 ลง 2 ตู้คอนเทนเนอร์^[6][8]  รุ่นนี้ได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 26 เมษายน ค.ศ. 1979^[6]

^A ข้อมูลจำนวนการผลิตแสดงถึงวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 1999^[4]: 110

เอ300-600

แอร์บัส เอ300-600 หรือรู้จักกันในนามว่า แอร์บัส เอ300บี4-600 นั้น เป็นรุ่นขยาย ซึ่งมีความยาวมากกว่ารุ่น เอ300บี2 และ เอ300บี4 เล็กน้อย และมีพื้นที่ภายในเพิ่มขึ้นจากการใช้ลำตัวด้านหลังที่คล้ายกับแอร์บัส เอ310 ทำให้มีที่นั่งเพิ่มอีกสองแถว^[8]  เริ่มแรกรุ่น -600 จะขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์แพรตแอนด์วิตนีย์ เจที9ดี-7อาร์4เอช1 แต่ต่อมาได้รับการติดตั้งเครื่องยนต์เจเนอรัลอิเล็กทริก ซีเอฟ 6-80C2 โดยมีการเปิดตัวเครื่องยนต์แพรตแอนด์วิตนีย์ พีดับเบิลยู4056 หรือ พีดับเบิลยู4058 ในปี 1986^[8]  เครื่องบินรุ่นนี้ทำการบินครั้งแรกเมื่อวันที่ 8 กรกฎาคม ค.ศ. 1983 ได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 9 มีนาคม ค.ศ. 1984 และเข้าประจำการในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1984 กับซาอุดิอาราเบียนแอร์ไลน์^[4][6]  โดยรวมแล้ว มีเครื่องบินแอร์บัส เอ300-600 ทั้งหมด 313 ลำ (ทุกรุ่น) ถูกขาย เอ300-600 ใช้ห้องนักบินเดียวกันกันบนเอ310 ซึ่งมีเทคโนโลยีดิจิทัลและจอแสดงผลอิเล็กทรอนิกส์ ทำให้ไม่ต้องมีหน้าที่วิศวกรการบิน FAA ได้ออกใบอนุญาตการบินประเภทอากาศยานเดียวกันให้กับทั้งสองรุ่น ซึ่งอนุญาตให้นักบินคนหนึ่งที่มีใบอนุญาตสามารถใช้งานทั้งเอ310 และเอ300-600 ได้

• เอ300-600: (การกำหนดอย่างเป็นทางการ: เอ300บี4-600) รุ่นพื้นฐานของรุ่น −600
• เอ300-620C: (การกำหนดอย่างเป็นทางการ: เอ300ซี4-620) รุ่นปรับเปลี่ยนเป็นอากาศยานขนส่งสินค้า ส่งมอบทั้งหมดสี่ลำระหว่างปี 1984 และ 1985
• เอ300-600F: (การกำหนดอย่างเป็นทางการ: เอ300เอฟ4-600) รุ่นเครื่องบินขนส่งสินค้าพื้นฐานของรุ่น −600
• เอ300-600R: (การกำหนดอย่างเป็นทางการ: เอ300บี4-600อาร์) รุ่นพิสัยสูงของ −600 โดยมีการติดตั้งถังเชื้อเพลิงเพิ่มเติมที่ส่วนท้าย จัดส่งครั้งแรกในปี 1988 ให้กับอเมริกันแอร์ไลน์; เอ300 ทั้งหมดที่สร้างขึ้นตั้งแต่ปี 1989 (รวมค่าขนส่ง) คือ −600Rs เจแปนแอร์ซิสเต็ม (ต่อมารวมเป็นเจแปนแอร์ไลน์) รับมอบเครื่องบินโดยสารเอ300 ที่ลำสุดท้ายในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 2002
• เอ300-600RC: (การกำหนดอย่างเป็นทางการ: เอ300ซี4-600อาร์) รุ่นปรับเปลี่ยนเป็นอากาศยานขนส่งสินค้าของ -600อาร์ ทั้งสองถูกส่งมอบในปี 1999
• เอ300-600RF: (การกำหนดอย่างเป็นทางการ: เอ300เอฟ4-600อาร์) รุ่นบรรทุกสินค้าของ −600อาร์ เอ300 ทุกลำที่ส่งมอบระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2002 ถึง 12 กรกฎาคม ค.ศ. 2007 (การส่งมอบ เอ300 ครั้งล่าสุด) เป็น เอ300-600RF

เอ300บี10 (เอ310)

ด้วยความต้องการเครื่องบินที่มีขนาดเล็กกว่าเอ300 จากสายการบินต่างๆ เมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม ค.ศ. 1978 โครงการพัฒนาแอร์บัส เอ310 (เดิมคือ เอ300บี10) ได้เปิดตัว โดยได้รับคำสั่งซื้อจากสวิสแอร์และลุฟท์ฮันซ่า เมื่อวันที่ 3 เมษายน ค.ศ. 1982 เครื่องต้นแบบลำแรกได้ทำการบินครั้งแรกและได้รับการรับรองประเภทเครื่องในวันที่ 11 มีนาคม ค.ศ. 1983

ด้วยการใช้ระยะส่วนตัดขวางแปดส่วนเท่าเดิม แอร์บัส เอ310 จะมีขนาดลำตัวสั้นกว่าเอ300 รุ่นเริ่มต้นประมาณ 6.95 ม. (22.8 ฟุต) และมีปีกที่เล็กกว่า 219 ตร.ม. (2,360 ตร.ฟุต) ลดลงจาก 260 ตร.ม. (2,800 ตร.ฟุต)ของเอ300 โดยในเอ310 มีการนำเสนอห้องนักบินกระจกสำหรับลูกเรือสองคน ซึ่งต่อมาได้นำไปใช้กับเอ300-600 ด้วยใบอนุญาตการบินประเภทอากาศยานเดียวกัน เอ310 จะขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์จีอี ซีเอฟ 6-80 หรือแพรตแอนด์วิตนีย์ เจที9ดี รุ่นเดียวกัน ตามด้วย พีดับเบิลยู4000 เอ310 สามารถรองรับผู้โดยสารได้ 220 คนในการจัดเรียที่นั่งสองชั้น หรือ 240 ที่นั่งในชั้นประหยัดทั้งหมด และสามารถบินได้สูงสุด 5,150 ไมล์ทะเล (9,540 กม.) มีทางออกเหนือระหว่างประตูหลักสองคู่หน้าและประตูหลัง

ในเดือนเมษายน ค.ศ. 1983 สวิสแอรให้บริการแอร์บัส เอ310 เป็นเที่ยวบินแรกขณะที่แข่งขันกับโบอิง 767-200 ซึ่งเปิดตัวเมื่อหกเดือนก่อน ด้วยพิสัยการบินที่มากกว่าและข้อบังคับ ETOPS ทำให้สามารถทำการบินข้ามมหาสมุทรแอตแลนติกได้ จนถึงการส่งมอบครั้งสุดท้ายในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1998 มีการผลิตเอ310 จำนวน 255 ลำ เนื่องจากมีแอร์บัส เอ330-200 ที่มาแย่งตลาดและชนะไป มีรุ่นเครื่องบินบรรทุกสินค้า และดัดแปลงมาจากเครื่องบินบรรทุก/ขนส่งทางทหารอย่าง แอร์บัส เอ310 MRTT

เอ300-600ST

ที่ถูกเรียกโดยทั่วไปเรียกว่า แอร์บัส เบลูกา หรือ "แอร์บัสซุปเปอร์ทรานสพอร์ตเตอร์" แอร์บัสใช้ฝูงบิน 5 ลำของเครื่องบบินนี้ในการขนส่งชิ้นส่วนอากาศยานระหว่างโรงงานผลิตของบริษัท ทำให้สามารถกระจายส่วนแบ่งงานได้ โดยจะเข้ามาแทนที่แอโรสเปซไลน์ซุปเปอร์กัปปีจำนวนสี่ลำที่แอร์บัสเคยใช้ก่อนหน้านี้

ณ เดือนธันวาคม ค.ศ. 2022 มีเครื่องบินตระกูล เอ300 จำนวน 229 ลำที่ให้บริการเชิงพาณิชย์ ผู้ให้บริการรายใหญ่ที่สุดห้าราย ได้แก่เฟดเอกซ์ เอกซ์เพรส (70), ยูพีเอสแอร์ไลน์ (52), ยูโรเปียนแอร์ทรานสพอร์ต ไลพ์ซิช (22), อิหร่านแอร์ (14) และ มาฮานแอร์ (11)^[11]

การส่งมอบ

ข้อมูลจำนวนการส่งมอบแสดงถึงเดือนธันวาคม ค.ศ. 2007.^[12]

• แอร์บัส เอ300 ซีโร-จี ทะเบียน F-BUAD ถูกเก็บรักษาและจัดแสดงตั้งแต่เดือนสิงหาคม ค.ศ. 2015 ที่ท่าอากาศยานโคโลญบ็อน ประเทศเยอรมนี
• อดีตแอร์บัส เอ300บี4 ของโคเรียนแอร์ ทะเบียน HL7219 ถูกเก็บรักษาและจัดแสดงไว้ที่ลานบินโคเรียนแอร์จองซอก
• อดีตแอร์บัส เอ300บี4 ของคอนติเนนตัลแอร์ไลน์ ทะเบียน N11984 ถูกเก็บรักษาและแปลงสภาพเป็นร้านอาหารกลางคืนในประเทศเกาหลีใต้
• อดีตแอร์บัส เอ300บี4 ของเซมปาตีแอร์ ทะเบียน PK-JID ถูกทาสีใหม่ด้วยลวดลายต้นแบบ เอ300บี1 ลำแรก และได้ขึ้นทะเบียนใหม่เป็น F-WUAB ดั้งเดิม และเป็นส่วนหนึ่งของชุดจัดแสดงปี 2014 ของนิทรรศการที่พิพิธภัณฑ์แอโรสโคเปีย ในบลานัค ใกล้เมืองตูลูส ประเทศฝรั่งเศส^[13]

• ผู้สร้าง: บริษัทแอร์บัส อินดัสตรี (ฝรั่งเศส/เยอรมัน/อังกฤษ/ฮอลแลนด์/สเปน)
• ประเภท: เจ็ทโดยสารลำตัวกว้าง พิสัยบินปานกลาง เจ้าหน้าที่ 2-3 คน อัตราผู้โดยสาร 200-310 ที่นั่ง
• เครื่องยนต์: เทอร์โบแฟน เจเนอรัล อีเล็คทริค ซีเอฟ 6-50 ให้แรงขับเครื่องละ 23,130 กิโลกรัม 2 เครื่อง
• กางปีก: 44.84 เมตร
• ยาว: 53.62 เมตร
• สูง: 16.53 เมตร
• พื้นที่ปีก: 260 ตารางเมตร
• น้ำหนักเปล่า: 85,060 กิโลกรัม
• น้ำหนักขึ้นบินสูงสุด: 157,500 กิโลกรัม
• ความเร็วสูงสุด: 937 กิโลเมตร/ชั่วโมง ที่ระยะสูง 7,620 เมตร
• ความเร็วเดินทางปกติ: 891 กิโลเมตร/ชั่วโมง
• เพดานบินใช้งานสูงสุด: 12,200 เมตร
• พิสัยบิน: 4,631 กิโลเมตร
  • 5,930 กิโลเมตร เมื่อบรรทุกเชื้อเพลิงเต็มที่

^[2]