Джаан Роўлінг
Джаан Роўлінг (англ.: Joanne Rowling; 31 ліпеня 1965) — англійская пісьменніца, якая піша пад псеўданімам Джаан Кэтлін Роўлінг (англ.: Joanne Katheline Rowling) — аўтарка серыі раманаў пра Гары Потэра (1997—2007), якія перакладзеныя больш чым на 60 моў, у тым ліку на беларускую (толькі аматарскія электронны варыянты). У 2001 годзе Джаан Роўлінг за кнігу «Гары Потэр і Кубак Агню» атрымала прэмію Х’юга. Кавалер Ордэна Ганаровага легіёна (2009)[5].
.svg){kind=small}
Імя
Сапраўднае імя пісьменніцы — Джаанна Мюрэй Роўлінг, а не Джаан Кэтлін Роўлінг, як многія думаюць. Перад першай публікацыяй выдавецтва баялася, што хлопчыкі будуць неахвотна купляць кнігу, напісаную жанчынай. Таму Роўлінг папрасілі паставіць ініцыялы замест поўнага імя. Пры гэтым, у выдавецтве хацелі, каб ініцыялы складаліся з дзвюх літар. Роўлінг абрала для другога ініцыяла імя сваёй бабулі, Кэтлін. Таксама гэта імя яна абрала яшчэ і праз пэўную сугучнасць — у англійскай мове літара «К» вымаўляецца сугучна з «J».
Творы
Серыя пра свет Гары Потэра
- 1997 — «Гары Потэр і філасофскі камень»
- 1998 — «Гары Потэр і Таемная зала»
- 1999 — «Гары Потэр і вязень Азкабана»
- 2000 — «Гары Потэр і Кубак Агню»
- 2001 — «Чароўныя істоты і дзе іх шукаць»
- 2001 — «Квідыш скрозь стагоддзі»
- 2003 — «Гары Потэр і ордэн Фенікса»
- 2005 — «Гары Потэр і прынц-паўкроўка»
- 2007 — «Гары Потэр і рэліквіі смерці»
- 2007 — «Казкі барда Бідля»
- 2008 — «Гары Потэр: прыквел»
Казкі
Кнігі для дарослых
- 2012 — «Выпадковая вакансія»
Серыя пра Кармарана Страйка (пад псеўданімам Роберт Гэлбрэйт)
Беларускія пераклады
У 2019 годзе па-беларуску ў выдавецтве «Янушкевіч» выйшла першая кніга серыі пра Гары Потэра — «Гары Потэр і філасофскі камень». Перакладчыца — Алена Пятровіч.[6]
У 2020 годзе ў яе перакладзе выйшла другая кніга — «Гары Потэр і Таемная зала»[7]. Трэцяя кніга — «Гары Потэр і вязень Азкабана» — выйшла ў 2021 г.
Экранізацыі
Паводле жадання Роўлінг усе фільмы здымаліся ў Вялікабрытаніі і акцёры таксама ўсе брытанскія. Кампанія Warner Bros. строга прытрымліваецца гэта жадання аўтара.[8]
- «Гары Потэр і філасофскі камень» (2001)
- «Гары Потэр і Таемная зала» (2002)
- «Гары Потэр і вязень Азкабана» (2004)
- «Гары Потэр і Кубак Агню» (2005)
- «Гары Потэр і ордэн Фенікса» (2007)
- «Гары Потэр і прынц-паўкроўка» (2009)
- «Гары Потэр і Рэліквіі Смерці. Частка 1» (2010)
- «Гары Потэр і Рэліквіі Смерці. Частка 2» (2011)
Камерцыйны поспех кніг
Кнігі былі перакладзены больш чым на 60 моў. Прададзена больш за 400 млн асобнікаў[9].
- ЗША: 80 млн.
- Германія: 15,5 млн.
- Расія: 13,5 млн.
- Вялікабрытанія: 8 млн.
- Канада: 6 млн.
- Аўстралія і Новая Зеландыя: 5,3 млн.
- Італія: 3,7 млн.
- Польшча: 2,2 млн.
- Літва: 2,1 млн.
Паводле даных брытанскай газеты Sunday Times, маёмасць пісьменніцы ў 2008 годзе ацэньвалася ў 560 млн фунтаў стэрлінгаў, 12-ае месца сярод найбагацейшых жанчын у Вялікабрытаніі[10].
Цікавыя факты
- Джаан Роўлінг была за сакратарку ў дабрачыннай арганізацыі Amnesty International.
- Першая кніга пра Гары Потэра была напісана на старой пішучай машынцы.
- Астэроід № 43844 з прапановы чыкагскага астранома Марка Хамергрэна, які адкрыў яго, атрымае імя Роўлінг у гонар знакамітай пісьменніцы.[11]
- У чэрвені 2006 года брытанская публіка назвала Джаан Роўлінг «найвялікшым аўтарам сучаснасці». Роўлінг заняла ў апытанні першае месца, сабраўшы галасоў амаль у тры разы больш за Тэры Пратчэт, аўтара твораў у жанры фэнтэзі.