Марыа Маліна
Мáрыа Маліна (ісп.: José Mario Molina-Pasquel y Henríquez; 19 сакавіка 1943, Мехіка, Мексіка — 7 кастрычніка 2020, Мехіка, Мексіка) — мексіканскі хімік, адзін з найбольш вядомых даследчыкаў азонавых дзірак, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі за работы аб ролі газападобных галагенаалканаў у памяншэнні азонавага пласта Зямлі. Ён падзяліў прэмію з Шэрвудам Роўландам і Паўлем Крутцэнам. Ён — адзін з трох лаўрэатаў Нобелеўскай прэміі з Мексікі, разам з Альфонса Гарсіяй Роблесам і Актавіа Пасам.
| Марыа Маліна | |
|---|---|
| ісп.: Mario Molina | |
 | |
| Дата нараджэння | 19 сакавіка 1943[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 7 кастрычніка 2020[3] (77 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Род дзейнасці | хімік, інжынер, выкладчык універсітэта |
| Навуковая сфера | хімія |
| Месца працы | |
| Навуковая ступень | доктарская ступень[d][5] |
| Альма-матар | |
| Навуковы кіраўнік | Джордж Клод Пайментэл |
| Член у | |
| Узнагароды |     Нобелеўская прэмія па хіміі (1995) прэмія Уіларда Гібса[d] (1998) Volvo Environment Prize[d] (2000, 2004) прэмія Макса Планка[d] (1994) прэмія Гейнца[d] (2003) honorary doctorate from the Pontifical Catholic University of Peru[d] ганаровы доктар Мадрыдскага ўніверсітэта Камплутэнсэ[d] (2012) ганаровы доктар Універсітэта Маямі[d] (11 мая 2001) Polanyi Medal[d] (2012) Great Immigrants Award[d] (2009) |
 Цытаты ў Вікіцытатніку | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
Марыа Маліна скончыў прыватную школу Institut auf dem Rosenberg у Швейцарыі, затым Нацыянальны аўтаномны ўніверсітэт Мексікі ў 1965 годзе са ступенню бакалаўра ў хімічнай інжынерыі, далей да 1967 года вучыўся ва Універсітэце Фрайбурга (Фрайбург), а ў 1972-м скончыў дысертацыю па хіміі ў Каліфарнійскім універсітэце ў Берклі. Працуючы ў Каліфарнійскім універсітэце ў Ірвайне, Маліна і Шэрвуд Роўланд паказалі небяспеку ўздзеяння галагеналканаў на азонавы пласт у стратасферы. З 2004 года Маліна працуе ў Каліфарнійскім універсітэце ў Сан-Дыега.