Listo de riveroj laŭ longo

Listartikolo en Vikipedio

Tio estas listo de la plej longaj riveroj sur la Tero. Ĝi inkludas riversistemojn, kiuj estas pli ol 1 000 kilometrojn longaj. Oni devas atenti, ke estas multaj disputoj pri la longecoj de riveroj, foje ĉar oni inkludas aŭ ne inkludas alfluantojn, foje ĉar oni inkludas aŭ ne neprecizajn longareon ĉe la ekfluo, tio estas ne klaras kie precize estas la ekfluo (foje simile pri la elfluo), kaj foje oni ne uzas la samajn mezursistemojn, kiuj ju pli precizaj des pli longaj, ekzemple je kalkuloj de meandroj, kurboj ktp. Tiele ĉe plej riveroj, diferencaj fontoj havigas konfliktajn informojn pri la longo de riversistemo. La informaro en diferencaj fontoj estas inter parentezoj.

Kontinenta koloro
AfrikoAzioAŭstralioEŭropoNordamerikoSudameriko
RiveroLongo (km)Longo (mejloj)Akvokolekta areo (km²)Averaĝa akvoŝarĝo (m³/s)ElfluoLandoj en la akvokolekta areo
1.Nilo – Kagera (Nilo estas kutime konsiderita la plej longa rivero en la mondo, kun longo de ĉirkaŭ 6,650 km,[1] kaj Amazono la dua plej longa, kun longo de almenaŭ 6,400 km.[2] En ĵusaj jardekoj polemikoj intensiĝis pri la vera fonto kaj tiele la ĝusta longo de Amazono.[3][4] Brazilaj kaj peruaj studoj en 2007 kaj 2008 aldonis la akvofluon el la suda fluo de Amazono tra tajdaj kanaloj kaj la estuaro de Pará de Tocantins kaj poste konkludis, ke Amazono havas longon de 6,992 km kaj estas pli longa ol Nilo, kies longo estis kalkulita je 6,853 km.[5] Tamen, je 2010 la longo de ambaŭ riveroj restas malferma al interpretado kaj kontinua polemiko.)6,853
(6,650)
4,258
(4,132)
3,254,5555,100MediteraneoEtiopio, Eritreo, Sudano, Ugando, Tanzanio, Kenjo, Ruando, Burundo, Egipto, Demokratia Respubliko Kongo, Suda Sudano
2.Amazono – Ukajalo – Apurimako (Vidu supre)6,992
(6,400)
4,345
(3,976)
7,050,000219,000Atlantika OceanoBrazilo, Peruo, Bolivio, Kolombio, Ekvadoro, Venezuelo, Gujano
3.Jangzio
(Ĉang Jiang)
6,300
(6,418)
3,917
(3,988)
1,800,00031,900Orientĉina MaroĈinio
4.MisisipoMisuro–Jefferson6,275
3,902
2,980,00016,200Golfo de MeksikoUsono (98.5%), Kanado (1.5%)
5.JenisejoAngaraSelenge5,539
3,445
2,580,00019,600Karaa MaroRusio (97%), Mongolio (2.9%)
6.Flava Rivero
(Huang He)
5,464
3,395
745,0002,110Bohaja MaroĈinio
7.OboIrtiŝo5,4103,3642,990,00012,800Golfo de OboRusio, Kazaĥio, Ĉinio, Mongolio
8.Paranao – Río de la Plata

[6]

4,880
3,030
2,582,67218,000Río de la PlataBrazilo (46.7%), Argentino (27.7%), Paragvajo (13.5%), Bolivio (8.3%), Urugvajo (3.8%)
9.KongoĈambeŝi
(Zairo)
4,700
2,922
3,680,00041,800Atlantika OceanoDemokratia Respubliko Kongo, Centrafrika Respubliko, Angolo, Respubliko Kongo, Tanzanio, Kameruno, Zambio, Burundo, Ruando
10.AmuroArguno
(Heilong Jiang)
4,4442,7631,855,00011,400Oĥotska MaroRusio, Ĉinio, Mongolio
11.Leno (Лена)4,400
2,736
2,490,00017,100Lapteva MaroRusio
12.Mekongo
(Lancang Jiang)
4,3502,705810,00016,000Sudĉina MaroĈinio, Birmo, Laoso, Tajlando, Kamboĝo, Vietnamio
13.MackenzieSlave–Paco–Finlay4,241
2,637
1,790,00010,300Beaufort-maroKanado
14.Nigero4,200
2,611
2,090,0009,570Golfo de GvineoNiĝerio (26.6%), Malio (25.6%), Niĝero (23.6%), Alĝerio (7.6%), Gvineo (4.5%), Kameruno (4.2%), Burkino (3.9%), Eburbordo, Benino, Ĉado
15.MurrayDarling3,672[7]2,282
1,061,000767Suda OceanoAŭstralio
16.TocantinsAraguaia3,6502,270950,00013,598Atlantika Oceano, AmazonoBrazilo
17.Volga3,6452,2661,380,0008,080Kaspia MaroRusio
18.Ŝatt al-Arab – Eŭfrato3,596
2,236
884,000856Persa GolfoIrako (60.5%), Turkio (24.8%), Sirio (14.7%)
19.MadeiraMamoré–Grande–Caine–Rocha3,3802,1001,485,20031,200AmazonoBrazilo, Bolivio, Peruo
20.Purús3,2111,99563,1668,400AmazonoBrazilo, Peruo
21.Jukono3,1851,980[8]850,0006,210Beringa MaroUsono (59.8%), Kanado (40.2%)
22.Induso3,1801,976960,0007,160Araba MaroPakistano (93%), Barato, Ĉinio
23.São Francisco3,180*
(2,900)
1,976*
(1,802)
610,0003,300Atlantika OceanoBrazilo
24.Sirdarjo – Narino3,0781,913219,000703Arala MaroKazaĥio, Kirgizio, Uzbekio, Taĝikio
25.Salŭin
(Nu Jiang)
3,0601,901324,0003,153[9]Andamana MaroĈinio (52.4%), Birmo (43.9%), Tajlando (3.7%)
26.Sankt-Laŭrenco – Grandaj Lagoj3,0581,900[8]1,030,00010,100Golfo Sankt-LaŭrencoKanado (52.1%), Usono (47.9%)
27.Rio Grande3,0571,900[8]570,00082Golfo de MeksikoUsono (52.1%), Meksiko (47.9%)
28.Malsupra Tunguska2,9891,857473,0003,600JenisejoRusio
29.Bramaputro–Cangpo2,948*1,832*1,730,00019,200[10]GangoBarato (58.0%), Ĉinio (19.7%), Nepalo (9.0%), Bangladeŝo (6.6%), Disputata Barato/Ĉinio (4.2%), Butano (2.4%)
30.Danubo–Breg


(Duna)

2,888*1,795*817,0007,130Nigra MaroRumanio (28.9%), Hungario (11.7%), Austrio (10.3%), Serbio (10.3%), Germanio (7.5%), Slovakio (5.8%), Bulgario (5.2%), Kroatio (4.5%),
31.Zambezi
(Zambesi)
2,693*1,673*1,330,0004,880Mozambika KanaloZambio (41.6%), Angolo (18.4%), Zimbabvo (15.6%), Mozambiko (11.8%), Malavio (8.0%), Tanzanio (2.0%), Namibio, Bocvano
32.Viljuj2,6501,647454,0001,480LenoRusio
33.Araguaia2,6271,632358,1255,510TocantinsBrazilo
34.Gango–Hugli–Padma


(Gango)

2,620[11]1,628907,00012,037[12]Golfo de BengaloBarato, Bangladeŝo, Nepalo, Ĉinio
35.Amudarjo -- Pjanĝ2,6201,628534,7391,400Arala MaroUzbekio, Turkmenio, Taĝikio, Afganio
36.Japurá
(Rio Yapurá)
2,615*1,625*242,2596,000AmazonoBrazilo, Kolombio
37.Nelson–Saskaĉevano2,5701,5971,093,0002,575Hudsona GolfoKanado, Usono
38.Paragvajo
(Rio Paraguay)
2,5491,584900,0004,300ParanáBrazilo, Paragvajo, Bolivio, Argentino
39.Kolima2,5131,562644,0003,800Orientsiberia MaroRusio
40.Pilkomajo2,5001,553270,000ParagvajoParagvajo, Argentino, Bolivio
41.Supra Obo -- Katuno2,4901,547OboRusio
42.Iŝim2,4501,522177,00056IrtiŝoKazaĥio, Rusio
43.Juruá2,4101,498200,0006,000AmazonoPeruo, Brazilo
44.Uralo2,4281,509237,000475Kaspia MaroRusio, Kazaĥio
45.Arkansaso2,3481,459505,000
(435,122)
1,066MisisipoUsono
46.Kolorado (okcidenta Usono)2,3331,450390,0001,200Golfo de KalifornioUsono, Meksiko
47.Olenjok2,2921,424219,0001,210Lapteva MaroRusio
48.Dnepro2,2871,421516,3001,670Nigra MaroRusio, Belorusio, Ukrainio
49.Aldan2,2731,412729,0005,060LenoRusio
50.Ubangi–Uele[13]2,2701,410772,8004,000KongoDemokratia Respubliko Kongo, Centrafrika Respubliko, Respubliko Kongo
51.Negro2,2501,398720,11426,700AmazonoBrazilo, Venezuelo, Kolombio
52.Kolumbio2,250 (1,953)1,398 (1,214)415,2117,500Pacifika OceanoUsono, Kanado
53.Perlo – Ĵujiang2,2001,376437,00013,600Sudĉina MaroĈinio (98.5%), Vietnamio (1.5%)
54.Ruĝa (Usono)2,1881,36078,592875MisisipoUsono
55.Iravadio
(Iraŭadio)
2,1701,348411,00013,000Andamana MaroBirmo
56.Kasai2,1531,338880,20010,000KongoAngolo, Demokratia Respubliko Kongo
57.Ohio–Allegheny2,1021,306490,6037,957MisisipoUsono
58.Orinoko2,1011,3061,380,00033,000Atlantika OceanoVenezuelo, Kolombio, Gujano
59.Tarim2,1001,305557,000Lop NurĈinio
60.Xingu2,1001,305AmazonoBrazilo
61.Oranĝo2,0921,300  Atlantika OceanoSudafriko, Namibio, Bocvano, Lesoto
62.Norda Salado2,0101,249ParanáArgentino
63.Vitim (Витим)1,9781,229LenoRusio
64.Tigriso1,9501,212Ŝatt al-ArabTurkio, Irako, Sirio
65.Songhua1,9271,197AmurĈinio
66.Tapajós1,9001,181AmazonoBrazilo
67.Don1,8701,162425,600935Azova MaroRusio, Ukrainio
68.Ŝtona Tunguska1,8651,159240,000JenisejoRusio
69.Peĉora1,8091,124322,000Barenca MaroRusio
70.Kama1,8051,122507,000VolgaRusio
71.Limpopo1,8001,118413,000Hinda OceanoMozambiko, Zimbabvo, Sudafriko, Bocvano
72.Guaporé (Itenez)1,7491,087MamoréBrazilo, Bolivio
73.Indigirka1,7261,072360,4001,810Orientsiberia MaroRusio
74.Snake1,6701,038279,7191,611KolumbioUsono
75.Senegalo1,6411,020419,659Atlantika OceanoGvineo, Senegalo, Malio, Maŭritanio
76.Urugvajo1,6101,000370,000Atlantika OceanoUrugvajo, Argentino, Brazilo
77.Rivero Murrumbidgee1,600994Rivero MurrayAŭstralio
77.Blua Nilo1,600994326,400NiloEtiopio, Sudano
77.Churchill1,600994Hudsona GolfoKanado
77.Ĥatanga1,600994Lapteva MaroRusio
77.Okavango1,600994Okavanga DeltoNamibio, Angolo, Bocvano
77.Voltao1,600994Golfo de GvineoGanao, Burkino, Togolando, Eburbordo, Benino
83.Beni1,599994283,3508,900MadeiraBolivio
84.Plato1,594990MisuroUsono
85.Tobol1,591989IrtiŝoKazaĥio, Rusio
86.JubbaShebelle1,580*982*Hinda OceanoEtiopio, Somalio
87.Içá (Putumajo)1,575979AmazonoBrazilo, Peruo, Kolombio, Ekvadoro
88.Magdalena1,550963263,8589,000KaribioKolombio
89.Han1,532952JangzioĈinio
90.Kura1,515941Kaspia MaroTurkio, Kartvelio, Azerbajĝano
91.Okao1,500932VolgaRusio
92.Guaviare1,497930OrinokoKolombio
93.Pecos1,490926Rio GrandeUsono
94.Supra Jenisejo -- Malgranda Jenisejo (Kaa-Hem)1,480920JenisejoRusio, Mongolio
95.Godavari1,465910312,8123,061Golfo de BengaloBarato
96.Kolorado (Teksaso)1,438894Golfo de MeksikoUsono
96.Río Grande (Guapaj)1,438894102,600264IĉiloBolivio
98.Oder-Warta1,425Balta MaroPollando, Germanio
99.Belaja1,420882KamaRusio
99.Cooper–Barcoo1,420880Lago EyreAŭstralio
101.Maranjono1,415879AmazonoPeruo
102.Dnestro1,411 (1,352)877 (840)Nigra MaroUkrainio, Moldavio
103.Benue1,400870NiĝeroKameruno, Niĝerio
103.Ili
(Jili)
1,400870BalkaŝoĈinio, Kazaĥio
103.Warburton–Georgina1,400870Lago EyreAŭstralio
106.Satleĝo1,372852ĈenabĈinio, Barato, Pakistano
107.Jamuna1,370851366,2232,950GangoBarato
107.Vjatka1,370851KamaRusio
109.Fraser1,368850220,0003,475Pacifika OceanoKanado
110.Mtkvari (Kura)1,364848Kaspia MaroAzerbajĝano, Kartvelio, Armenio, Turkio, Irano
111.Grande1,360845ParanáBrazilo
112.Brazos1,352840Golfo de MeksikoUnited States
113.Cauca1,350839MagdalenaKolombio
114.Liao1,345836Bohaja MaroĈinio
115.Jalongo1,323822JangzioĈinio
116.Iguazuo1,320820ParanáBrazilo, Argentino
116.Oljokma1,320820LenoRusio
118.Norda Dvina – Suĥona1,302809357,0523,332Blanka MaroRussia
119.Kriŝno1,300808Golfo de BengaloBarato
119.Iriri1,300808ŜinguoBrazilo
121.Narmado1,289801Araba MaroBarato
122.Lomami[14]1,280795KongoDemokratia Respubliko Kongo
123.Otavo1,271790146,3001,950Sankt-LaŭrencoKanado
124.Lermao - Rivero Grande de Santiago1,270789119,543PacifikoMeksiko
125.ElbeVltava1,252778148,268711Norda MaroGermanio, Ĉeĥa Respubliko
126.Zeja1,242772AmurRusio
127.Juruena1,240771TapajósBrazilo
128.Supra Misisipo1,236768MisisipoUsono
129.Rejno1,233768198,7352,330Norda MaroGermanio, Francio, Svisio, Nederlando, Aŭstrio, Liĥtenstejno, Italio (minimume), Belgio, Luksemburgio
130.Atabasko1,23176595,300MakenzioKanado
131.Kanada1,223760ArkansasoUsono
132.Norda Saskaĉevano1,220758SaskaĉevanoCanada
133.Vaal1,210752OranĝoSudafriko
134.Shire1,200746ZambeziMozambiko, Malavio
135.Nen
(Nonni)
1,190739SonghuaĈinio
136.Kızılırmak1,182734115,000400Nigra MaroTurkio
137.Verda1,175730Kolorado (okcidenta Usono)Usono
138.Lakto1,173729MisuroUsono, Kanado
139.Ĉindvino1,158720IravadioBirmo
140.Sankuru1,150715KasaiDemokratia Respubliko Kongo
140.Ŭu Jiang1,15071580,3001,108JangzioĈinio
141.Ruĝa (Azio)1,149714143,7002,640Vjetnama golfoĈinio, Vietnamio
142.James (Dakotoj)1,143710MisuroUsono
142.Kapuas1,143710Sudĉina MaroIndonezio
144.Desna1,13070288,900360DneproRusio, Belorusio, Ukrainio
144.Hilmend1,130702Hamun-i-HelmandAfganio, Irano
144.Madre de Dios1,130702125,0004,915BeniPeruo, Bolivio
144.Tietê1,130702ParanáBrazilo
144.Viĉegda1,130702Norda DvinaRusio
149.Sepik1,12670077,700Pacifika OceanoPapuo-Nov-Gvineo, Indonezio
150.Cimarron1,123698ArkansasoUsono
151.Anadiro1,120696Anadira GolfoRussia
151.Paraíba do Sul1,120696Atlantika OceanoBrazilo
153.Rivero Jialingo1,119695JangzioĈinio
154.Liard1,115693MackenzieKanado
155.Kumberlando1,10568746,830862MisisipoUsono
156.Blanka1,102685MisisipoUsono
157.Huallaga1,100684MaranjonoPeruo
157.Kŭango1,100684263,5002,700KasaiAngolo, Demokratia Respubliko Kongo
157.Dra1,100684AtlantikoMaroko
160.Gambio1,094680AtlantikoGambio, Senegalo, Gvineo
161.Ĉenabo1,086675IndusoBArato, Pakistano
162.Yellowstone1,080671114,260MisuroUsono
162.Gagaro1,080671127,9502,990GangoBarato, Nepalo, Ĉinio
164.Rivero Huai1,078670270,0001,110JangzioĈinio
165.Aras1,072665102,000285KuraTurkio, Armenio, Azerbajĝano, Irano
166.Rivero Ĉu1,06766362,500nenioKirgizio, Kazaĥio
167.Donec1,078 (1,053)670 (654)DonRusio, Ukrainio
168.Bermejo1,050652ParagvajoArgentino, Bolivio
168.Fly1,050652Golfo de PapuoPapuo-Nov-Gvineo, Indonezio
168.Kuskokwim1,050652Beringa MaroUsono
171.Tenesio1,049652OhioUsono
172.Vistulo1,047630194,4241,080Balta MaroPollando
173.Aruvimi[14]1,030640Rivero KongoDemokratia Respubliko Kongo
174.Daŭgavo1,02063487,900678Golfo de RigoLatvio, Belorusio, Rusio
175.Gila1,015631Kolorado (western U.S.)Usono
176.Luaro1,012629115,271840Atlantika OceanoFrancio
177.Esekibo1,010628Atlantika OceanoGujano
177.Ĥopero1,010628DonRusio
179.Taĵo
(Tajo/Tejo)
1,00662580,100Atlantika OceanoHispaio, Portugalio

Notoj

  • Kiam la longo de rivero estas sekvata de asterisko, ĝi estas averaĝo de multoblaj informofontoj. Se la diferenco en longo inter donita informofontoj estas grava, ĉiuj longoj estas listigitaj. Sed se longoj el duarangaj informofontoj estas similaj, ili estas averaĝe kaj tiu nombro havas asteriskon.
  • Sciencistoj disputas ĉe la Amazono aŭ la Nilo estas la plej longa rivero en la mondo. Tradicie, la Nilo estis konsiderita pli longa, sed ĵusa informaro sugestas ke Amazono povas esti pli longa. Diferencoj en la registrita longo de Amazono ĉefe dependas ĉu validas aŭ ne kalkuli fluon sude de la insulo Marajó ĉe la elfluo de Amazono. Nova pruvaro, (datita la 16an de junio 2007) akirita el alt-altituda scienca aventuro en Andoj, postulas ke "Amazono estas pli longa ol la Nilo je ĉirkaŭ 100 km, kaj sia plej longa riverfonto estas la rojo Carhuasanta originanta en la sudo de Peruo en la nordaj deklivoj de la monto Nevado Mismi kaj fluo en la Apurimako".[15] Tamen, la origino de la rivero ĉe Nevado Mismi estis konata pli ol unu jardeko pli frue (vidu Jacek Palkiewicz), kaj satelitbazita mezuro el tu origino ĉe la Amazona elfluo rezultis en ne pli ol 6,400 km.
  • Ĝenerale, la plej ofta uzata/moderna nomo de la rivero estas uzita. La nomo en indiĝena lingvo aŭ alternativa literumado povas esti montrata.
La rivero Misisipo ĝuste norde de Sankta Luiso.
La rivero Sankta Laŭrenco laŭlonge de la limo Novjorkio-Kebekio.

Piednotoj