Tesalonika
Tesalonika[1][2] (batzuetan Salonika; grezieraz Θεσσαλονίκη, [θesaloˈniki] ⓘ} Greziako bigarren hiririk handiena da, Atenasen ondoren, 363.987 biztanlerekin. Izen bereko probintziako eta Erdialdeko Mazedonia eskualdeko (periferiako) hiriburua da, halaber.
| Tesalonika Θεσσαλονίκη Thessaloniki | |||
|---|---|---|---|
| hiri handia | |||
 | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Herrialdea |  Grezia | ||
| Periferia | Erdialdeko Mazedonia | ||
| Barrutiak | 16 | ||
| Alkatea | Vassilios Papageorgopoulos | ||
| Izen ofiziala | Θεσσαλονίκη | ||
| Jatorrizko izena | Θεσσαλονίκη | ||
| Posta kodea | 530–539, 54015–54655 eta 56404 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 40°38′25″N 22°56′08″E / 40.6403°N 22.9356°E | ||
 | |||
 | |||
| Azalera | 17,8 km² | ||
| Altuera | 0-20 | ||
| Mugakideak | Tesalonikako golkoa eta Triandria (en)  | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 309.617 (2021) −5.579 (2011) | ||
| Metropolia | 108.088 | ||
| Dentsitatea | 16.036,52 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Sorrera | K.a. 315 | ||
| Telefono aurrizkia | 231 | ||
| Hiri senidetuak | Alexandria, Durrës, Korçë, Melbourne hiria, Plovdiv, Niza, Marseilla, Kolonia, Leipzig, San Frantzisko, Hartford, Kalkuta, Tel Aviv, Bolonia, Tianjin, Busan, Konstantza, Bratislava, San Petersburgo, Shenyang, Amasya, Venezia, Tirana eta Mariupol | ||
| Matrikula | MM, NA, NB, NE, NH, NI, NK, NM, NN, NO, NP, NT, NY, NX eta NZ | ||
| Hizkuntza ofiziala | greziera | ||
| http://www.thessalonikicity.gr | |||
Greziako iparraldeko merkataritza, kultura eta industriaren gune nagusia da; janari-industria, tabakogintza, destilategiak, ehungintza, petrolio-findegiak, industria kimikoa, tresneria mekanikoa, ontziolak eta eraikuntzarako gaiak dira industria nagusiak, eta merkataritza-harreman estuak ditu Serbia eta Montenegrorekin. Turismoak ere garrantzi handia du hiriko ekonomian. Garai askotako monumentuak gorde dira. Aipagarriak dira, besteak beste, 303. urteko Galerioren atea eta bizantziarren garaiko eliza eta tenpluak.
Klima
 Datu klimatikoak (Thessaloniki)  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 9.3 | 10.9 | 14.2 | 19.0 | 24.5 | 29.2 | 31.5 | 31.1 | 27.2 | 21.2 | 15.4 | 11.0 | 20.38 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | 5.3 | 6.6 | 9.4 | 13.3 | 18.3 | 22.8 | 25.1 | 24.7 | 21.1 | 16.0 | 11.1 | 7.0 | 15.06 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 1.3 | 2.2 | 4.5 | 7.5 | 12.1 | 16.3 | 18.6 | 18.3 | 14.9 | 10.8 | 6.8 | 3.0 | 9.69 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 36.8 | 38.0 | 40.6 | 37.5 | 44.4 | 29.6 | 23.9 | 20.4 | 27.4 | 40.8 | 54.4 | 54.9 | 448.7 |
| Prezipitazio egunak (≥ ) | 11 | 8 | 9 | 9 | 10 | 7 | 4 | 3 | 5 | 8 | 11 | 11 | 96 |
| Eguzki orduak | 124 | 140 | 155 | 240 | 279 | 300 | 372 | 341 | 240 | 186 | 120 | 120 | 2617 |
| Iturria: World Meteorological Organization (NBE),[3] BBC weather[4] eguzki-orduak | |||||||||||||
Historia
K.a. 316. urtean sortu zuen Kasandrok, eta, erromatarren garaian, Justinianoren agintaldian batez ere, oparotasun handia izan zuen. 390an, Teodosio I.aren aginduz, suntsitu eta biztanleak hil egin zituzten. Eslaviarrek maiz eraso zioten, eta 1204-1224. urteetan izen bereko erreinuko hiriburua izan zen. 1246. urtean bizantziarrek konkistatu zuten, eta 1430ean turkiarrek (azken horiek eman zioten Salonika izena). 1492an Iberiar penintsulatik joandako 20.000 judu kokatu ziren hirian. 1913an Greziako hiri bihurtu zen eta, Bigarren Mundu Gerra amaitu ondoren, Tesalonika izena hartu zuen berriro. Lehen Mundu Gerran Mazedonian borrokatzen ziren soldadu aliatuak hornitzeko erabili zen Tesalonikako portua. 1917. urtean sute handi batek hiriko behealdea suntsitu zuen. 1941ean alemaniarrek inbaditu zuten.
Kirolak
PAOK Tesalonika BC eta Aris Tesalonika BC hiriko saskibaloi talde nagusiak dira: Grezia osoko arrakastatsuenetakoak dira eta Europan ere hainbat txapelketa eskuratu dituzte. PAOK F.C. eta Aris F.C. taldeek ere Greziako futbol liga inoiz irabazi dute.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
Datuak: Q17151
Multimedia: Thessaloniki / Q17151
