Euskal Wikipedian informatikako artikuluen sorrera eta hobekuntza koordinatzeko helburuz sortutako proiektua da hau. Maiz esaten dugu orokorrean jendeak ez dakiela ondo zer den informatika, ertaineko irakaskuntzan ikasleek ez dutela ondo ikasten, ez dutela ondo ikusten zer den benetako informatika. Informatika ez dela testuaren formatua aldatzea edo kalkulu-orri bat egitea bakarrik... Egoera horri buelta emateko, Wikipedia aberastea bide emankorra izan daitekeela uste dugu.

Parte hartu nahi duen edonori irekitako proiektua den arren, bereziki gonbidatu nahi ditugu informatikari euskaldunak, ikasleak, irakasleak, informatika arloan lanean ari direnak edo, besterik gabe, informatikari buruzko artikuluen hobekuntzan lagundu dezaketela uste duten guztiak..

Artikuluen hobekuntzarekin laguntzeaz gain^{[1][2][3][4][5][6]},informatikarekin trebe direnentzat aukera interesgarri gehiago ere badira. Wikidatak^{[7][8][9][10]} ere aukera handiak eskaintzen ditu eta pogramazio-lan pixka bat eginez tresna berriak sortzeko aukera ere hor dago ^[11].

Parte-hartzaileak

Parte hartu nahi baduzu, erantsi zure izena parte-hartzaileen zerrenda honetan, elkarren berri izan dezagun. Ondoren, aukera ezazu hobekuntza beharrean dagoen artikuluren bat eta jar iezaiozu artikuluari lanean txantiloia^[12], gainerakoek artikulu hori lantzen ari zarela jakin dezagun.

• Aitzolete
• XAsier Alaña
• Xabier Albizuri
• Inaki.alegria
• Ane Paniagua, Koldo Etxaniz, Lorea Loinaz
• Ekhi Azurmendi
• Oier Elola
• Xabier Irastortza
• Edurne Larraza
• Josu Loidi
• Montse Maritxalar
• Paula Ontalvilla
• Kepa Sarasola
• Basilio Sierra
• UxerUgarte
• Ana Zelaia Jauregi

2023-24 ikasturteko Proiektuak

• Mapetanguneak markatzen eta koloreztatzen
  Hemen beste ideia bat: https://www.search.com.vn/wiki/eu/Txantiloi:Global_Heat_Maps_by_Year Honek .map bat hartzen du Commonsetik eta .dat bat gehitzen dio ere bertatik. Hau da, JSON mapa bati (https://commons.wikimedia.org/wiki/Data:Naturalearthdata.com/admin-0-countries-no-antarctica.map) gehitzen dizkio, herrialde kodeak erabilita, koloreak automatikoki.

• Galder: EHko udal eta eskualde mapak
  Gaindegiak zuen beste gauza bat mapak ziren. Akaso ariketa polit bat izan daiteke Euskal Herriko udalerri eta eskualde mapak (https://euskalgeo.eus/eu/node/138) igotzea Commonsera, gero balio tabulatuak dituzten beste fitxategi batzuekin automatikoki agertzeko.

• Galder: Gaindegiko datu-multzoak erabiltzea
  http://gaindegia.eus/eu/datuak Gaindegia itxi da, baina hor badaude datu pila bat. Adibidez, ugalkortasun tasa osoa ez dago jarrita Euskal Herriko udalerrien Wikidatan, baina hor badago serie osoa. Seriea OpenRefinerekin igo daiteke erraz, urte bakoitzeakoa jarri, eta ondoren Wikidatarekin ere bilaketak egin eta Wikipedian grafikak egin daitezke. Adibidez: Iruñearekin muga egiten duten herrietan nola aldatu da ugalkortasun tasa azken hamarkadan? Berdina egin daiteke beste datu askorekin, propietatea baitute jada.

• Wikiproiektu:Euskarazko albisteetako Izen Entitateak indarrean jarri
  Joseba Fernandez de Landare eta Rodrigo Agerriren programa Wikipedia barruan txertatzea.
  • Kodea fintzen eta esportagarri egiten ibili dira, dependentziak eta erabilpena ondo dokumentatuz.
  • Sistema Github gordailu batean publiko jarri dute, edonork martxan jartzeko. Hortxe esteka: https://github.com/joseba-fdl/Basque_wikipedia_enrich

• Txoriak.eus: Euskal Herriko hegaztiei buruzko gunea
  Txori bakoitzerako hainbat eta hainbat izen lokal dauzkate. Izen guzti horiekin egin liteke izen nagusira birzuzentzeko.
  Adibidez Kardantxilo artikulua berbideratzea Karnaba artikulura.
  Kardantxilo artikuluaren edukia hau baino ez da: #BIRZUZENDUKarnaba

• Ahotsak.eus: euskararen 2018an 5.000 hiztun baino gehiago zeuden elkarrizketatuta, 300 herritako hizkera jasota zeuden eta 100.000 pasarte baino gehiago. Elkarrizketatuen artean wikipedian artikulua duten pertsonak detektatu daitezke. eta orduan esteka gehitu edo bideoa artikuluan jartzea

• Wikidata-tailerra Wikidataren 20.urteurrenean (2022-10-26). Begira, hemen ariketa interesgarri bat: https://phabricator.wikimedia.org/T274667

• Wikidata txapelketan parte hartzea
  Ea nork asmatzen dituen 10 ariketa egiten. 2021koa maiatzaren 21ean egin zuten (https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Hackathon_2021/Data_Challenge). Ikusi eta landu itzazu 2021koan planteatu ziren 16 enuntziatuak. 2023koan parte hartuko dugu?

2022-23 ikasturteko Proiektuak

Egina Eguraldia. Datu meteorologikoak

Datu meteorologikoak Wikipedian eta Wikidatan

Paula Ontalvilla, Xabier Irastorza, Galder Gonzalez, Ana Zelaia eta Kepa Sarasola

Proiektu honen helburua erakunde ofizialen behaketa meteorologikoak Wikipediako artikuluen edukia aberasteko erabiltzea da. Wikimedia Commons eta Wikimedia datu-baseetan sartu behar dira horretarako, datu horiek erabiltzeko eta datu horietan oinarritutako kalkuluak egiteko. Eredu gisa Kanadako Weather_observations wikiproiektua erabili da.

• Commonsera igotako datu batzuk
• 
  Otxandioko eguraldi-datuak (hilabeteka, Euskalmet)
• 
  Bertizko Jaurerriko eguraldi-datuak (egunka, Nafarroako Meteorologia agentzia,AEMET)

• Munduko eta EHko estazio meteorologikoen mapa (https://w.wiki/6gAz).
• 
• 
• 

Egina Euskal musikako hainbat albumen datuak Wikidatara igotzea

Euskal musika-taldeak eta albumak Wikidatan

Lorea Loinaz, Ane Paniagua, Koldo Etxaniz, Galder Gonzalez, Ana Zelaia eta Kepa Sarasola (wikimedia.eus, 2024)

Euskal musika: Badok.eus Berriako webgunea librea da, horko eduki asko (musikariak batez ere) bazegoen Wikipedian, baina disko bakoitzari buruzko informaziorik ez dago Wikidatan. Diskoen informazioa erauzi, landu eta igotzea aukera polita da. Gutxienez datu hauek: albumaren izenburua, taldearen izena. urtea (?) , musika-generoa eta erreferentzia gisa badok.eus atarian albumeko informazio guztia ikusi ahal izateko helbidea. Ez dugu zertan artikulurik sortu Wikipedian, soilik informazioaren igoera Wikidatan, gero estatistikak egin ahal izateko.

2021-22 ikasturterako erronka batzuk

• Egina Galder: Six degrees of wikipedia / wikipediako sei graduak
  Wikipediako edozein bi artikulu erlazionatu daitezke sei estekekin? Artikuluen arteko sei wikilink-jauziren bidez gehienez?
  ingelesez grafikoki bisualisatzen dute: Six degrees of Wikipedia
  Euskarazko wikipediarako ere moldatuko dugu?
  Datu-base erraldoi bat muntatu dute (ikus GitHub-en
  Wikipediako dump batetik antolatu behar da. 52 Gb-eko RAM memoria duen konputagailu bat behar da prozesu hori korritzeko.

• Ikus: Informatika ikasten. Wikipedia eta Wikidata laborategi gisa hartuta Ekhi Azurmendi, Oier Elola, Galder Gonzalez, Josu Loidi, Kepa Sarasola, Uxer Ugarte, Aimar Zabala eta Ana Zelaia. IEB2022. Informatikari Euskaldunen XII. Bilkura: Adimen Artifiziala (Donostia, 2022-07-01)

• Iñaki Alegria, Xabier Arregi: sudaldaritza-jokoa (app)
  Sukaldaritza wikiliburuan oinarritutako app-joko bat egiteko. APP-REN ESKAKIZUNAK:
  • Oinarria https://eu.wikibooks.org/wiki/Sukaldaritza_liburua/Azala
  • Informazioa egituratu beharko da eta datu-base bat sortu. Proiektu bizia denez inportazio hori automatizatu ahalko da
  • Agian informazioa osatu beharko modu semiautomatikoan (Iñigoren laguntzarekin)
  • Errezetak eskainiko dira maiztasun batekin. Gero modu sakonagoan aztertu ahalko dira
  • Parte sozial bat eduki beharko du: taldeak eta lagun berriak lotzeko zerbait
  • Arkitektura sendo bat beharko du (Egunean behin erreferentzia izan daiteke)
  • Teknologia erabakitzea proiektuaren partea izango da.
  • LEHEN LANAK:
    • Diseinua; sukaldaritzaren inguruko app-en azterketatxo bat
    • Arkitektura: app-aren teknologia eta zerbitzariaren elementuak
    • lehen ariketa: Liburua parseatzea, eta osagaiak eskuratzea

2020-21 ikasturteko proiektuak

• Euskarazko erreferentzia bateko testua URL batetik wikipediarako automatikoki jasotzen dugunean, beti daude arazoak bigarren deitura dagoenean (ingelesez ez da horrelakorik gertatzen). Adiibidez: "Gallego, Olatz Arbelaitz" ematen du eta ez "Arbelaitz Gallego, Olatz". Proiektu bat izan daiteke programatxo hori hobetzea, euskaraz eta gaztelaniaz bigarren deituradun pertsonekin ere ondo ibil dadin.
  Phabricator/T299981: Improving cite extraction from URLs when the author has one or two surnames (Basque, Spanish...)
  txarto jasotako izen-deiturak automatikoki zuzentzeko programa. Ekhi Azurmendi.

• Generoa eta wikidata
  Wikidatan dauden euskaradunen artean (4.000 pertsona edo) (Jaitsi CSV fitxategia)
  • Zein da genero-pariketasunaren protzentajea?
  • Zein da jarduera bakoitzean dagoen genero-pariketasunaren protzentajea?
  • Hobeto egin dezakegu galdera? Emaitzak grafikoki erakutsi ditzakegu sparql galderan bertan?
  • Ikus Wkidatako oinarrizko kontzeptuak. Ikastarotxoa, Galderrek osatua.
• Oier: generoa eta wikidata
  Aldiri aldizkariko egile guztiei sexu/generoa Wikidatan dauden EHko pertsonen generoa modu erdiautomatiko masiboki jartzea, Izen osoa eta bataio-izena aztertuz.
• (Kepa, Xabier Arregi eta Olatz Altuna). EHko udalerri guztien infotaulan euskararen erabileraren portzentaje batzuk ematen dira.
  • Egina Euskararen erabilera etxean, wikidatan jarri dira. Euskararen Adierazle Sistematik hartuta. Herri gutxi dira baina baina. Tolosaldeko kaleko erabileraren datuak ere jarri dira wikidatan, Galtzaundi elkartetik jasotakoak (Ekhi Azurmendi)}}
  • Egina Euskaldunen kopurua ere EASetik jasotzea egokiagoa iruditzen zait (https://www.euskadi.eus/eusadierazle/PXWeb/pxweb/eu/euskera/-/px123_e.px). Orain datuak 2010ekoak dira. EASen azken erroldako datua dugu, 2016koa. Badakigu, gainera, datu hori eguneratu egingo dela bost urtero. "euskaldunak" datuekin, alegia, EASetik hartu eta wikidatan jarri ditugu https://www.euskadi.eus/eusadierazle/PXWeb/pxweb/eu/euskera/-/px123_e.px).
• Egina (Uxer Ugarte) Euskal Herriko mendien mapa interaktiboa (query.wikidata.org). Euskal_Herriko_mendiak artikuluan erabiltzen da.

  

• Egina (Josu Loidi) Biblia bertsetetan banatzeko erronka. Wikitekan  Biblia dugu. Testua, kasu gehienetan, atalka banatuta dago, eta atal bakoitzak bertsetak ditu. Honela, s:Biblia/Hasiera#1:3 jartzen badugu, bertset zehatz hori lortzen dugu. Lan hau, ordea, eskuz egin da orain arte. Python sistema bat sor daiteke beste liburuetan bertset horiek guztiak automatikoki ezartzeko? Txantiloi sinple bat da, bere barruan dagoenak lerro haustura sinpleak behar ditu (ez paragrafoak) erakusteko, baina bertset bakoitzak bere atalaren parte dela erakutsi behar du (liburu berberean 1:3, 2:3, 3:3... daude). Hau egitea lortuko balitz, erraza izango litzateke Twitter edo Telegramerako bot bat sortzea ere, Bibliako pasarte bat eskatuta testu osoa itzultzen dizuna.
• Egina (Aitzol, Emilio, Marije, Galder, Kepa) UEUko UZTARO aldizkariko artikuluak eta egileak sartu dira Wikidatan semiautomatikoki. Berdin egin daiteke beste aldizkari bateko (Aldiri adibidez) artikulu eta egileekin. Open Refine tresnarekin eginda 2021eko abuztuan. Ikus: Aldiriko artikuluak query.wikidatan, Cooperation between INGUMA and Wikidata databases. Cooperation between INGUMA and Wikidata databases (CLARIAH-EUS, 2021-11-26)
• Egina Tolosaldeako pertsonaia garrantzitsuak wikidatan sartzea. Marian Galarraga, Rikardo Arrue Imaz, Feliciano Echaniz, Jose Uria Irastorza, Joseba Ulazia, Joxe Mari Otermin Urtizberea, Pio Montoya, Salbador Garmendia, Migel Arrillaga, Karlos Agirre, Jose Uria Irastorza eta Emeterio Zaldibia.(Ekhi Azurmendi, Asier Alaña))

Aurreko urteetakoak

• EUmineralbot wikipedia robota, automatikoki 5000tik gora mineralen artikuluak sortu dituena (2020). Euskarazkoa da mineral guzti-guztien artikuluak dituen Wikipedia bakarra. Euskararen tratamendu automatikorako hizkuntza baliabideak erabili dira (Xabier Garmendia Diaz, Kepa Sarasola eta Galder Gonzalez). Informazio gehiago [hemen] eta [hemen].
• 2018ko UEU-Wikipedia Lantegia
  • Txantiloi automatikoekin lanean
    • Laguntza:Txantiloiak, Zer dira txantiloiak?
    • Laguntza:Txantiloien automatizazioa, txantiloien automatizazioa
    • PetScan, bilaketa aurreratuak egiteko sistema
    • Laguntza:Wikidata, Wikidatari buruzko laguntza orokorra
    • Modulu:Wikidata, nola erabili Wikidata modulua
    • Property Browser, Wikidatako propietateak bilatzeko sistema
    • Wikidata Query, Wikidatan bilaketak egiteko sistema Bot-ak
  • Wikipedia:Bot-ak, Wikipediako Bot-ak
    • Pywikibot
    • Kalkulu orrialde adibidea, Txekiar Errepublikako udalerriekin Irudi bektorialen lanketa
  • SVG, SVG irudiak
    • Aurkezpena eta ikastarorako fitxategiak |}

Atal honetan zerrendatuta datoz informatika arloko artikulu batzuk. Bi lehentasun mailatan sailkatuta datoz:

1. Hezkuntza proiektua (IKT) atalean zerrendatzen dira "Hezkuntza/2.000 artikulu" proiektuan "Informazioa eta komunikazioaren teknologia (IKT)" atalerako aukeratutakoak^[13]. Horiek kalitate maila igotzea da gure lehentasuna.
2. Besteak atalean informatikaren arloko beste artikulu batzuk agertzen dira. Informatikariontzat garrantzitsuak dira, baina oraindik ezin dira sartu Hezkuntza proiektuko zerrendan.

Artikulu bakoitzaren aldameneko koloreak kalitate mailari buruzko kalifikazio bat erakusten du (ORES erabilita): nabarmendutako artikulua da kalifikazio horretan onena eta zirriborro motakoa eskasena. Kalifikazio horrek hobetu beharrean dauden artikuluak zein diren modu errazean ikusten laguntzen du.

Kalifikazioak (ORES erabilita): Artikulu nabarmena, artikulu ona, B motako artikulua, C motako artikulua, hasi motako artikulua, zirriborroa.
Bideoak: Ikusgela ● Jakindun ● Teknopolis ● Zientzia Astea. ● Bertsomate.

Hezkuntza proiektua (IKT)

Informatika (8)

Programazio-lengoaiak (10)

Sistema eragileak (6)

Oinarrizko teknologiak (14)

Segurtasuna sarean (14)

Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak (23)

Edukiak argitaratu eta zabaltzea (15)

Besteak

Emakume informatikariak

Irakasgaika

Optimizazioa - Ikerketa operatiboa

Datu Meatzaritza

Matematika Diskretua

Analisi Matematikoa

Kalkulua

Informatikakoak Wikipedia guztiek izan beharreko 1.000 artikuluen zerrendan

Artikulu hauetan 30.000 karakteretara heltzeko eskatzen du Euskal Wikipediak 2023an:

1. Software, Disko gogor, Programazio-lengoaia, Ordenagailu, Algoritmo, Adimen artifizial, World Wide Web, Robot, Bideojoko

2023ko urriaren 6an denak bukatuta zeuden: Informatikakoak wikipedia1000

Informatikakoak Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendan

Artikulu hauetan 16.000 karakteretara heltzeko eskatzen du Euskal Wikipediak 2023an:

1. Memoria-txartel, DRAM, Gizarte-sare, Bideo-zinta, GUI, Pong, Web bilaketa motore, British Library, Disko optiko (informatika), Kaosaren teoria, COBOL, World Wide Web Consortium, Pribatutasun, Datu biltegi, Abiatze (informatika), Inprimagailu, Ingeniari Elektriko eta Elektroniken Institutua, Internet Movie Database, Interleaving, Byte, WikiLeaks, Komunitate birtual, Donald Knuth, Google (bilaketa motorra), Edsger Dijkstra, Informazioaren segurtasun, Baud (telekomunikazioa), Programazio paradigma, Papiro, Bit, Errore-detekzio, Hatz-marka genetiko, Bibliotekonomia, Charles Babbage, MS-DOS, ENIAC, 2001: A Space Odyssey, Datu-egitura, Myspace, Dennis Ritchie, Txartel nagusi, Telefono mugikor, PHP, Erabiltzailearen interfaze, Zinta magnetiko, Datuak biltzeko gailu, Lisp, Informazioaren Aroa, Richard Stallman, Zifratze, Bideratzaile, GPS, Informatika teoriko, Multics, Web diseinu, Linus Torvalds, Taoismo, Flash mob, Alan Shugart, BASIC, Microsoft, Konbergentzia teknologiko, Programazio funtzional, Braille, Hiru dimentsioko, Sistema ez lineal, FORTRAN, Ionizazio, Diskete, Mac OS, Malware, Datu-konpresio, Kodetze-teoria, Ethernet, Bill Gates, Ukimen-pantaila, Kautotze, Blog

2023-10-06: 22 eginda; 59 egiteko

2023-10-13: 25 eginda; 56 egiteko

2023-12-06: 32 eginda; 45 egiteko

2023-12-16: 36 eginda; 41 egiteko

2024-01-06: 38 eginda; 36 egiteko

• 38 eginda: Informatikakoak wikipedia10000 (lortutakoak
• 36 egiteko: Informatikakoak wikipedia10000 (eginkizun)

Tresna hauek erabil ditzakezu oraindik falta diren artikulu gehiago detekatzeko:

• What to do?. Gai baten inguruan zer falta zaigun aurkitzeko tresna. Ingelesezko wikiproiektuetan dago oinarritua, eta bertan ezarritako garrantziaren arabera aurki ditzakegu falta diren artikuluak zein laburregi direnak. Hor, adibidez, segurtasun informatikoari buruz falta dena bilatzen da.
• Behar handieneko hutsuneak. Ingelesezko "Computing" kategoriatik tiraka... frantses, espainiera eta katalanezko wikipedietan bai, baina euskarazkoan ez dauden artikuluak, duten kontsulta-kopuruaren arabera ordenatuta. 2 mailatako azpikategoriak aztertuta. Ikus azalpen orokor hau: Zer falta da nire jakintza eremuan? ^[14] Edo ingelesezko aurkezpen honetan: Wikimedia+Education Conference 2019 Slides: Looking for possible new articles: how to use Petscan?^[15]
• Euskal Wikipedian eskatutako artikuluak (kus Informatikaren atala)
• Wiki-esteka gorriak. Euskal Wikipedian falta diren artikuluak zerrendatzeko tresnak:
  • Missing topics Ikusi adibidea: Definitu gabeko artikuluak Informatika kategoriann
• Zer falta da Informatikako taula orokor hauetan? ... zuk egin edo proposatu.
  • Programazio lengoaiak
  • Informatikariak
  • Software libreko produktu informatikoak
• Testu batean Wikipedia-hutsuneak detektatzeko tresna erabilgarri bat: http://wikifier.org/: Testu batean wikipedia-estekak automatiko jartzen ditu, baita begiratu ere ea esteka horiek nola diren beste hizkuntza bateko wikipedian (testua ingelesez bazegoen, euskaraz adibidez).
• The MissingTopics tool

Donostiako Informatika Fakultatean EHU-Wikipedia proiektuan lanean ari dira 2016az geroztik^[16]. Ordutik hona ikasle eta irakasleen artean 100 artikulu baino gehiago landu dituzte.^[17]

Berez bi deialdi dira: Outreachy eta Google summer of code. Aurtengo otsailekoa galdu dua dirudi. Etorkizunean eskaerak egin daitezke.Browse through the participants’ guides, to learn more about the application process steps:

• Outreachyko epeak antzekoak dira:

https://www.outreachy.org/apply/project-selection/<https://www.mediawiki.org/wiki/Outreachy/Participants>

• • Feb. 1, 2021 at 4pm UTC Initial applications open
  • Feb. 8, 2021, 4 p.m. UTC #OutreachyChat on Twitter
  • Feb. 22, 2021 at 4pm UTC Initial application deadline
  • March 14, 2021 Project list finalized
  • March 15, 2021 to April 16, 2021 Contribute to projects
  • April 16, 2021 at 4pm UTC Final application deadline
  • May 17, 2021 at 4pm UTC Accepted interns announced
  • May 24, 2021 to Aug. 24, 2021 Internships period

• Google summer code
  • <https://www.mediawiki.org/wiki/Google_Summer_of_Code/Participants>

Hemendik hartu dut azken informazio hau: https://www.mediawiki.org/wiki/Google_Summer_of_Code/2021

• • Program timeline February 20
• Mentoring organization application deadline
  • March 10 Mentoring organizations announced
  • March 29 Student application period begins
  • April 13 Student application deadline
  • May 17 (previously May 4) Student projects announced
  • May 17 to June 7 (previously May 4 to May 31) Community bonding period
  • June 7 to August 16 (June 1 to August 24) Coding period

Beraz, proiekturen bat proposatu nahi badugu orri horretan egin genezaken otsailaren 20ra arte.Onartutako proiektuetan parte hartu nahi izango duten ikasleek martxoaren 29tik aprilaren 13ra arte eskatu ahal izango dute.

• All the projects will be showcased here:
  • <https://www.outreachy.org/communities/cfp/wikimedia/>
  • <https://www.mediawiki.org/wiki/Google_Summer_of_Code/2021>