Zerrenda:Erromatar galtzadak

Hona hemen galtzada erromatar nagusien zerrenda, alfabetikoki ordenatuak eta kokapen geografikoaren arabera taldekatuak.

Galtzada erromatarrak Italian

Via Collatina Antica, Erromatik, Aniene ibaiaren hegoaldetik, Palestrinatik gertu Collatierantz (Praenesta).

  • Via Salaria Picena, Via Flaminia eta Via Salaria lotzen ditu, Fanotik (Fanum Fortunae) Castrum Truentinumerantz, Adriatikoko Ascoliko portutik zehar (kostaldeko errepidea).
  • Via Salaria Vecchia Ascolitik S.Omero eta Giulianovatik Atrirantz (Via Salaria eta Via Caeciliaren lotunea).
  • Via Satricana Erromatik Satricumera (Borgo Montello, Latinatik gertu), ikus Via Ardeatina.
  • Via Severiana, Ostiatik Terrazinara.
  • Via Sublacense, Via Valeriaren adarkatzea, Aniene ibaiaren haranetik Subiacorantz.
  • Via Tiberina Erromatik Capenatik zehar, Fiano Nazzanotik, Ponzano eta Magliano Sabinatik Via Flaminiarantz.
  • Via Tiburtina (-286 Marko Valerio Maximo), Erromatik Tivolira (Tibur), eta gero Via (Tiburtina) Valeria bezala jarraitzen du.
  • Via Tiburtina Valeria edo Via Valeria, Via Tiburtinaren luzapena Anieneren bailaratik, Fuzino aintzira zaharretik gertu; kostalde adriatikotik Pescara arte, gaur egun SS 5, gutxi gorabehera.
  • Via Traiana (109 Marko Ulpio Trajano), Via Appia zaharraren ordezko aukera, Beneventotik Ascoli Satrianotik zehar, Canosa di Puglia, Ruvo eta Bitontotik zehar Barirantz (Adria), eta bai Via Rutiana Costiera (kostaldeko ibilbidea) edo bai Via Traiana Interna (lurren barnealdea) bezala, Rutigliano eta Conversanotik zehar, Brindisirantz.
  • Via Traiana Calabra, Via Traianaren luzapena, Brindisitik Otrantora.
  • Via Triumphalis, Erromatik Veneziara.
  • Via Tuscolana, Erromatik Tusculumera.
  • Via Veientana Erromatik Veiira.

Galtzada erromatarrak Galian

Galtzada erromatarrak Korsikan

Via Corsica, Marianatik Alerian barrena, Praesidium, Portus Favonius eta Pallaserantz (Korsikako ekialdeko kostaldea). Bide hau hipotetikoa da eta zalantzan jartzen da.

Galtzada erromatarrak Hispanian eta Lusitanian

Iberiar penintsulako galtzada erromatarrak
  • Via de la Plata[1] (-139 Kinto Servilio Zepion), Sevillatik (Hispalis), Meridatik (Emerita Augusta) zehar, Caceres (Castra Cecilia), Salamanca (Helmantica), León eta Gijónerantz (Gegionem, Bizkaiko golkoan) edo Astorgarantz (Asturica). Bide txiki bati Iter ab Emerita Asturicam esaten zaio (Emerita Augustatik Asturica Augustara).

Galtzada erromatarrak Britannian

Britainia Handiko galtzada erromatarren jatorrizko izenak ez dira ezagutzen, iturri idatzi edo grabaturik ez dagoelako. Galtzada gehienek galestar, anglosaxoi edo, beranduago, ingeles ertain izenak dituzte. Izen guztiak Britainia Handian erromatarren agintea amaitu ondoren esleitu ziren (Erdi Aro Goiztiarrean). Horrek esan nahi du galtzaden toponimoak ez direla jatorrizko izen erromatarrean oinarritzen, Britannia Superior edo Britannia Inferior barruan.

Galtzada erromatar transalpetarrak

Ibilbide hauek gaur egungo Alemania, Austria, Frantzia, Eslovenia eta Suitzarekin lotzen dute Italia.

Galtzada erromatarrak Germanian

Galtzada hauek Renaniako koloniak Inperioko gainerakoekin lotzen dituzte, baita limesarekin lotutako zenbait ibilbide estrategiko ere. Antsanvia, Via Iulia, Via Claudia Augusta, Ausoniusstraße, Elisabethenstraße et Saalburgstraße.

Galtzada erromatarrak Balkanetan

Galtzada erromatarrak Asia Txikian eta Ekiade Hurbilean

Galtzada erromatarrak Iparraldeko Afrikan

Antoninoren ibilbidean oinarrituta:

  • Kostaldeko bidea, Skikda (Rusicade) zeharkatuz Kartagorantz.
  • Kartagotik Konstantinarako bidea (Zirta)
  • Tebessatik (Theveste) Setiferako (Sitifi) bidea, Tazoultetik zehar (Lambese)
  • El Kribetik (Musti) Konstantinarako (Zirta) bidea.
  • Konstantinatik (Zirta) Annabarako bidea (Hippo Regius)
  • Annabatik (Hippo Regius) Kartagorako bidea, Chemtoutik (Simitthu)
  • Annabatik (Hippo Regius) Kartagorako bidea, Al-Kāfetik (Sicca Veneria)
  • Thynatik (Thaenae) Tebessarako (Theveste) bidea
  • Haffouzetik bidea (Aquae Regiae) Sbibanerako (Sufes) bidea.
  • Zanfourretik (Assurance) Thynarako (Thaenae) bidea.
  • Tebourbatik (Thuburbo Minus) Gabeserako (Tacapes) bidea, Sidi Medienetik (Vallis)
  • Kartagotik Sbeïtlarako (Sufetula) bidea , El Kribetik (Musti)
  • Kartagotik Sbeïtlarako (Sufetula) bidea , Susatik (Hadrumetum)
  • El Djemetik (Thysdrus) Tebessarako (Theveste) bidea.
  • Tebessatik (Theveste) El Djemerako (Thysdrus) bidea, Abbir Germanicianatik zehar (lokalizatu gabea)
  • Sbibatik (Sufes) Susarako (Hadrumetum) bidea.
  • Sbeïtlatik (Sufetula) Kélibiarako (Clipea) bidea.
  • Kartagotik Kélibiarako (Clipea) bidea
  • Kostaldeko bidea, Kartagotik Alexandriara (Alexandria), Thyna (Thaenae) eta Lebdatik (Leptis Magna) zehar.
  • Limes Tripolitanus izeneko bidea, Gabes (Tacapes) eta Lebda (Leptis Magna) artean.
  • Medina El-Kdimatik (Thelepte) Gabeserako (Tacapes) bidea[3].

Indiako eta Ekialde Urruneko galtzadak

Eritrear itsasoko periploaren arabera:

  • Qusayr al-Qadimenetik (Mios Hormos) Bharuch?erako (Barigaza, grek. Βαρύγαζα ) itsasbidea, eta aldaera Cranganorera (Muziris)
  • Cranganoretik (Muziris) Gangeserako itsas bidea
  • Bharuchetik? (Barigaza) Tenducerako (Thinae) bidea, Jhelum ibaia jarraituz (Alexandria Bucephalous).

Erreferentziak