فهرست برندگان جایزه نوبل
جوایز نوبل (به سوئدی: Nobelpriset، به نروژی: Nobelprisen) جوایزی هستند که هر ساله توسط فرهنگستان پادشاهی علوم سوئد، مؤسسه کارولینسکا و کمیته نوبل نروژ به افراد و سازمانهایی اهدا میشوند که در زمینههای شیمی، فیزیک، ادبیات، صلح و فیزیولوژی یا پزشکی سهم بسزایی دارند. این جوایز بنا بر وصیتنامه سال ۱۸۹۵ آلفرد نوبل برای مشارکتهای برجسته در زمینههای یادشده اهدا میشود و جایزه یادبود نوبل علوم اقتصادی در سال ۱۹۶۸ هم توسط بانک مرکزی سوئد، برای کمک به حوزه اقتصاد ایجاد شد. هر جایزهٔ نوبل شامل یک مدال طلا، یک دیپلم افتخار و جایزهٔ نقدی است که در طول سالهای مختلف مقدار آن متفاوت بودهاست؛ بطوریکه در سال ۲۰۱۷، به برگزیدگان جوایز مبلغ ۹٬۰۰۰٬۰۰۰ کرون (معادل ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ دلار آمریکا) اهدا شد.[۱]
جایزه
هر جایزه توسط یک گروه جداگانه اهدا میشود. فرهنگستان پادشاهی علوم سوئد جوایز فیزیک، شیمی و اقتصاد را اعطا میکند، مؤسسه کارولینسکا جوایز فیزیولوژی یا پزشکی را اعطاء کرده و کمیته نوبل نروژ، جوایز صلح را به برگزیدگان اهدا مینماید.[۲] هر برنده مدال، دیپلم و جایزهای نقدی دریافت میکند که در طول سالها متفاوت بودهاست. در سال ۱۹۰۱، به دریافت کنندگان اولین جوایز نوبل مبلغ ۱۵۰٬۷۸۲ کرون اهدا شد (معادل آن در دسامبر ۲۰۰۷ برابر با ۷٬۷۳۱٬۰۰۴ کرون است). در سال ۲۰۱۷، به برگزیدگان جوایزی به مبلغ ۹٬۰۰۰٬۰۰۰ کرون اهدا شد.[۱] این جوایز در یک مراسم سالانه در ۱۰ دسامبر، مصادف با سالگرد درگذشت آلفرد نوبل در استکهلم اهدا میشود.
در سالهایی که به دلیل وقایع خارجی یا عدم نامزدی جایزه نوبل به کسی تعلق نمیگیرد، مبلغ جایزه به کمیتههای وابسته به همان جایزه برگردانده میشود. جایزه نوبل بین سالهای ۱۹۴۰ و ۱۹۴۲ به دلیل پیش آمدن جنگ جهانی دوم اعطا نشدهاست.[۳]بین سالهای ۱۹۰۱ تا ۲۰۱۷، جوایز نوبل و جایزه یادبود نوبل در علوم اقتصادی ۵۸۵ بار و به ۹۲۳ نفر و یا سازمان اهدا شدهاست. (برخی از برندگان جوایز نوبل بیش از یک بار برنده شدهاند؛ تعداد اصلی برندگان۸۹۲ نفر (۸۴۴ مرد، ۴۸ زن) و ۲۴ سازمان است.) [۳]
چهار برنده جایزه نوبل توسط دولتهایشان از دریافت جایزه نوبل منع گردیدهاند. (آدولف هیتلر سه تبعهٔ آلمان، ریشارد کون (شیمی، ۱۹۳۸)، آدولف بوتنانت (شیمی، ۱۹۳۹) و گرهارد دماک (فیزیولوژی یا پزشکی، ۱۹۳۹) را از پذیرش جوایز نوبلشان منع کرد . دولت اتحاد جماهیر شوروی نیز باریس پاسترناک (ادبیات، ۱۹۵۸) را برای رد جایزه خود تخت فشار قرار داد)دو برنده جایزه نوبل، ژان-پل سارتر (ادبیات، ۱۹۶۴) و له دوک تو (صلح، ۱۹۷۳) از پذیرش جایزه خودداری کردند. سارتر با رد همه افتخارات رسمی، این جایزه را رد کرد و له دوک تو به دلیل شرایطی که ویتنام در آن زمان داشت، این جایزه را نپذیرفت.[۳][۴]
اسامی برندگان
- کلید
یادداشت
منابع
عمومی
- "فهرست برندگان جایزه نوبل فیزیک". وبگاه بنیاد نوبل (به انگلیسی). Retrieved 2019-10-01.
- "فهرست برندگان جایزه نوبل شیمی". وبگاه بنیاد نوبل (به انگلیسی). Retrieved 2019-10-01.
- "فهرست برندگان جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی". وبگاه بنیاد نوبل (به انگلیسی). Retrieved 2019-10-01.
- "فهرست برندگان جایزه نوبل ادبیات". وبگاه بنیاد نوبل (به انگلیسی). Retrieved 2019-10-01.
- "فهرست برندگان جایزه صلح نوبل". وبگاه بنیاد نوبل (به انگلیسی). Retrieved 2019-10-01.
- "فهرست برندگان جایزه نوبل اقتصاد". وبگاه بنیاد نوبل (به انگلیسی). Retrieved 2019-10-01.
اختصاصی