नोबेल पुरस्कार विजेताओं की सूची
नोबेल पुरस्कार हर वर्ष रॉयल स्वीडिश एकेडमी ऑफ साइंसेस, द स्वीडिश एकेडमी, द कारोलिंस्का इंस्टीट्यूट, एवं द नॉर्वेजियन नोबेल कमिटी द्वारा उन लोगों और संस्थाओं को प्रदान की जाती है जिन्होंने रसायनशास्त्र, भौतिकीशास्त्र, साहित्य, शांति, एवं औषधीविज्ञान के क्षेत्र में अद्वितीय योगदान दिया हो। नोबेल पुरस्कारों की स्थापना अल्फ्रेड नोबेल के वसीयतनामे के अनुसार १८९५ में हुई। वसीयतनामे के मुताबकि नोबेल पुरस्कारों का प्रशासकीय कार्य नोबेल फाउंडेशन देखेगा। अर्थशास्त्र के क्षेत्र में नोबेल पुरस्कारों की शुरुआत १९६८ में स्वीडन की केंद्रीय बैंक स्वेरिंज रिक्सबैंक द्वारा हुई। यह पुरस्कार अर्थशास्त्र के क्षेत्र में अद्वितीय कार्य करने वाले लोगों और संस्थाओं को हर वर्ष दिया जाता है।[1] प्रत्येक पुरस्कार एक अलग समिति द्वारा प्रदान किया जाता है। द रॉयल स्वीडिश एकेडमी ऑफ साइंसेस भौतिकी, अर्थशास्त्र और रसायनशास्त्र में, कारोलिंस्का इंस्टीट्यूट औषधी के क्षेत्र में, नॉर्वेजियन नोबेल समिति शांति के क्षेत्र में पुरस्कार प्रदान करती है।[2] प्रत्येक पुरस्कार विजेता को एक मेडल, एक डिप्लोमा, एक मोनेटरी एवार्ड प्रदान की जाती है।[1]
इतिहास
वर्ष १९०१ में, पहले नोबेल पुरस्कार विजेता को पुरस्कार के रूप में १५०,७८२ स्वीडिश क्रोन दिए गए, जो 2007 के मुताबिक 7,731,004 स्वीडिश क्रोन के बराबर है। वर्ष 2008 में, विजेताओं को पुरस्कार में १०,०००,००० स्वीडिश क्रोन की राशि पुरस्कार में दी गई[3] पुरस्कार स्टॉकहोम में 10 दिसम्बर को आयोजित एक समारोह में प्रदान किया जाता है। 10 दिसम्बर को ही अल्फ्रेड नोबेल का निधन हुआ था।[4] वर्ष 2008 तक 789 लोगों और 20 संस्थाओं को नोबेल पुरस्कार प्रदान किया जा चुका है, इसमें 62 अर्थशास्त्र में पुरस्कार पाने वाले भी शामिल हैं। चार नोबेल पुरस्कार विजेताओं को उनके सरकारों द्वारा पुरस्कार स्वीकार करने की अनुमति नहीं मिली। एडोल्फ हिटलर ने तीन जर्मनों, रिचर्ड कुहन (रसायनशास्त्र, 1938), अडोल्फ बुटेनंट (रसायनशास्त्र, 1939), एवं गरहार्ड डोमाग्क (औषधी, 1939) और सोवियत यूनियन की सरकार ने बोरिस पास्टेरनक (साहित्य, 1958) को पुरस्कार नहीं लेने के लिए दबाव डाला। दो नोबेल पुरस्कार विजेताओं ज्यां-पाल सार्त्र (साहित्य, 1964) और ली डक थो (शांति, 1973) ने पुरस्कार लेने से इनकार कर दिया। सार्त्र ने किसी भी आधिकारिक सम्मान को लेने से इनकार किया तो ली डक थो ने वियतनाम में खराब स्थिति के कारण पुरस्कार से इनकार कर दिया। छह विजेताओं ने एक से अधिक बार नोबेल पुरस्कार जीता। इनमें, द इंटरनेशनल कमिटी ऑफ द रेड क्रॉस सोसाइटी ने तीन बार नोबेल शांति पुरस्कार जीता, जो किसी अन्य से ज्यादा है।[5] 809 नोबेल विजताओं में 35 महिलाएं शामिल हैं। पहली महिला नोबेल पुरस्कार विजेता मेरी क्यूरी थी, जिन्होंने 1903 में भौतिकी के लिए नोबेल पुरस्कार प्रदान किया गया।.[6] वर्ष 1940 और 1942 में द्वितीय विश्वयुद्ध के कारण पुरस्कार नहीं दिए गए।[7]
नोबेल पुरस्कार विजेता
नोबेल पुरस्कार विजेता (1901-1950)
वर्ष | भौतिकी में नोबेल विजेताओं की सूची | रसायनशास्त्र में नोबेल विजेताओं की सूची | औषधी में नोबेल पुरस्कार विजेताओं की सूची | साहित्य में नोबेल विजेताओं की सूची | शांति में नोबेल विजेताओं की सूची | अर्थशास्त्र में नोबेल विजेताओं की सूची[a] |
---|---|---|---|---|---|---|
1901 | विलहम कॉनरैड रॉटजन | जैकोबस हेनरीकस वांट हॉफ | इमिल वॉन बेहरिंग | सुली प्रुधोम | हेनरी ड्यूनेन्ट फ्रेडरिक पासी | — |
1902 | हेनरिक ए लॉरेंज पीटर जीमान | हरमन एमिल फिशर | रोनाल्ड रॉस | मॉमसन मैथियस थियोडोर | चार्ल्स अल्बर्ट गोबैट | एली ड्यूकोमुन;— |
1903 | हेनरी बेकरेल पियरे क्यूरी; मेरी क्यूरी | स्वान्ते अरहेनियस | नील्स रिबर्ग फिनसेन | ब्यर्नख़्वेर्ने ब्यर्नसॉन | रेंडल क्रेमर | — |
1904 | लार्ड रेली | विलियम रामसे | इवान पेट्रोविच पावलोव | फ्रेडेरिक मिस्ट्राल, जोस इकेगारे | इंस्टिट्यूट ऑफ इंटरनेशनल लॉ | — |
1905 | फिलिप लेनार्ड | अडॉल्फ वॉन बेयर | रॉबर्ट कोच | हेन्रिक सींकीविक्ज़ | बर्था वॉन सटनर | — |
1906 | जे जे थॉमसन | हेनरी मोयसन | सांटियागो रॅमॉन कजल | केमिलो गोल्गिजिओसुए कार्डुच्ची | थियोडोर रूज़वेल्ट | — |
1907 | अल्बर्ट अब्राहम मिशेलसन | एडुअर्ड बुकनेर | चार्ल्स लुई अल्फोंस लैवेरन | रुडयार्ड किपलिंग | लुई रेनॉ | अर्नेस्टो तियोदोरो मोनेटा— |
1908 | गाब्रियल लिपमन | अर्नेस्ट रदरफोर्ड | इल्या इलिच मेखनिकोव, पॉल एह्र्लिक | रूडोल्फ क्रिस्टोफ यूकेन | फ्रेड्रिक बेजर | क्लास पोंटस अर्नोल्डसन— |
1909 | कार्ल फर्डिनाण्ड ब्रौन गुल्येल्मो मार्कोनी | विल्हेल्म ओस्वाल्ड | एमिल थियोडोर कोचेर | सेल्मा लागेर्लाफ | अगस्टे बर्नार्ट, पॉल एस्टोरनेल्स डी कॉन्स्टेंट | — |
1910 | योहानेस डिडरिक वान डर वाल्स | ओटो वल्लाच | अल्ब्रेक्ट कोसेल | पाल हेज़े | अंतरराष्ट्रीय शांति ब्यूरो | — |
1911 | विल्हेल्म वियेन | मेरी क्युरी | अल्वर गुल्सट्रांड | मोरीस मेटरलिंक | टोबियास एसर अल्फ्रेड हरमन फ्राइड | — |
1912 | गुस्टाफ डेलेन | विक्टर ग्रीगनार्ड, पॉल सबटाएर | अलेक्सिस कर्रेल | गेर्हार्ट हौप्टमान | एलिहू रूट | — |
1913 | हाइके कामरलिंघ ऑन्स | अल्फ्रेड वर्नर | चार्ल्स रिचेट | रवीन्द्रनाथ ठाकुर | हेनरी ला फोंटेन | — |
1914 | माक्स वान लो | थियोडोर विलियम रिचर्ड्स | रॉबर्त बारानी | — | — | — |
1915 | विलियम हेनरी ब्रैग विलियम लारेन्स ब्राग | रिचर्ड विलस्तैतर | — | रोमां रोलां | — | — |
1916 | — | — | — | फर्नर फान हैडेन्स्टाम | — | — |
1917 | चार्ल्स ग्लोवर बार्क्ला | — | — | कार्ल एडाल्फ जेलेरप; हेनरिक पोंटोपिदां | रेड क्रॉस की अंतर्राष्ट्रीय समिति | — |
1918 | मैक्स प्लांक | फ़्रिट्ज़ हाबेर | — | — | — | — |
1919 | जोहन्नेस स्टार्क | — | जूल्स बोर्डेट | कार्ल स्पिटेलेर | वुडरो विल्सन | — |
1920 | चार्ल्स एडुआर्ड गुइल्लौमे | वाल्थर नेर्नस्ट | ऑगस्ट क्रॉघ | क्नूट हामसन | लियोन बुर्जुवा | — |
1921 | अल्बर्ट आइन्सटाइन | फ्रेडरिक सोडी | — | अनातोले फ्रांस | क्रिश्चियन लाउस लैंग | हजलमार ब्रैंटिंग;— |
1922 | नील्स बोर | फ्रांसिस विलियम एस्टन | ओत्तो मायेरहॉफ़ | आर्चीबाल्ड हिल;हसिण्टो बेनावेण्टे | फ्रिडचॉफ नानसेन | — |
1923 | रोबर्ट ए मिल्लिकन | फ़्रिट्ज़ प्रिगल | जॉन मैकलियोड | फ्रेडरिक बैंटिंग;विलियम बटलर येट्स | — | — |
1924 | माने सीगबान | — | विलेम आइंठोवेन | व्लाडिस्लाव रेमांट | — | — |
1925 | जेम्स फ्रान्क, गुस्टाफ हर्ज़ | रिचर्ड एडॉल्फ ज़िग्मोंडी | — | जार्ज बर्नार्ड शा | चार्ल्स गेट्स डावेस | ऑस्टेन चेम्बरलेन;— |
1926 | जां बाप्टिस्टे पेरिन | थियोडोर स्वेडबर्ग | जोहान्स फ़िबिगर | ग्रात्सिआ डेलेड्डा | गुस्ताव स्ट्रेसेमैन | एरिस्टीड ब्रियंड;— |
1927 | आर्थर एच काम्पटन, सी टी आर विल्सन | हेयनरिक ओटो वीलाण्ड | जूलियस वैगनर-जौरेग | आन्रि बर्गसां | लुडविग क्विडे | फर्डिनेंड बुइसन;— |
1928 | ओवेन विलेन्स् रिचार्डसन | एडॉल्फ विंडौस | चार्ल्स निकोले | सिग्रिड उंडसेट | — | — |
1929 | लुई द ब्रॉई | हांस वॉन यूलर-चेल्पिन | आर्थर हार्डन;फ्रेडरिक गौलैंड हॉपकिंस | क्रिस्टियान आइकमन;थामस मान | फ्रैंक बिलिंग्स केलॉग | — |
1930 | चन्द्रशेखर वेंकट रामन् | हांस फिशर | कार्ल लैंडस्टीनर | सिंकलेर लुइस | नाथन सोदरब्लोम | — |
1931 | — | Friedrich Bergius | Carl Bosch;ओटो वारबर्ग | एरिक एक्सेल कार्लफेल्ट | जेन एडम्स; निकोलस मरे बटलर | — |
1932 | वर्नर हाइजनबर्ग | Irving Langmuir | Edgar Douglas Adrian | Charles Scott Sherrington;जाह्न गाल्सवर्दी | — | — |
1933 | अर्विन श्रोडिन्गर; पॉल डिरॅक | — | Thomas Hunt Morgan | इवान अलेक्सेविच बुनिन | नॉर्मन एंजेल | — |
1934 | — | Harold Clayton Urey | George Minot; William P. Murphy | George Whipple;लुइगि पिरण्डेलो | आर्थर हेंडरसन | — |
1935 | जेम्स चैडविक | Irene Joliot-Curie | Frédéric Joliot-Curie;Hans Spemann | — | कार्ल वॉन ओस्सिएत्ज़की | — |
1936 | कार्ल डेविड ऐंडरसन | विक्टर फ्रांसिस हेस;Peter Debye | Otto Loewi | Henry Hallett Dale;यूजीन ओ'नील | कार्लोस सावेद्रा लामास | — |
1937 | क्लिन्टन डविसन; जॉर्ज पेजेट थॉमसन | Paul Karrer | Walter Haworth;Albert Szent-Györgyi | रोजे मार्टिन दु गार | लॉर्ड रॉबर्ट सेसिल | — |
1938 | एन्रीको फर्मी | [b] | रिचर्ड कुह्नCorneille Heymans | पर्ल एस बक | शरणार्थियों के लिए नानसेन अंतर्राष्ट्रीय कार्यालय | — |
1939 | अर्नेस्ट लारेन्स | [b];[A] Lavoslav Ružička | एडॉल्फ ब्यूटेनंड्ट[b] | गेरहार्ड डोमैग्कफ्रांस ईमिल सिल्लनपा | — | — |
1940 | द्वितीय विश्वयुद्ध के कारण निरस्त | |||||
1941 | — | |||||
1942 | — | |||||
1943 | आटो स्टर्न | George de Hevesy | Edward Adelbert Doisy | Henrik Dam;— | — | — |
1944 | इसिडोर ऐज़क रबि | ओटो हैन | Herbert Spencer Gasser | Joseph Erlanger;योहानेस विल्हेल्म जेन्सेन | रेड क्रॉस की अंतर्राष्ट्रीय समिति | — |
1945 | वुल्फगांग पौली | Artturi Ilmari Virtanen | अलेक्ज़ांडर फ्लेमिङ, Ernst Boris Chain; Howard Walter Florey | गब्रिएला मिस्ट्राल | कोरडेल हल | — |
1946 | पर्सी ब्रिजमन | John Howard Northrop; Wendell Meredith Stanley | James B. Sumner;Hermann Joseph Muller | हरमन हेस | एमिली ग्रीने बाल्च; जॉन मॉट | — |
1947 | एडवर्ड विक्टर एप्पलटन | Robert Robinson | Gerty Theresa Cori; Bernardo Houssay | Carl Ferdinand Cori;आन्द्रे जिदे | फ्रेंड्स सर्विस काउंसिल; अमेरिकन फ्रेंड्स सर्विस कमेटी | — |
1948 | पेट्रिक एम एस ब्लाकेट | Arne Tiselius | Paul Hermann Müller | टी एस एलियट | — | — |
1949 | हिदेकी युकावा | William Giauque | António Egas Moniz | Walter Rudolf Hess;विलियम फाकनर | सर जॉन बॉयड ओर | — |
1950 | सेसिल पावेल | Kurt Alder | Otto Diels;Edward Calvin Kendall; Tadeus Reichstein | Philip Showalter Hench;बर्टराण्ड रसेल | राल्फ बंच | — |
नोबेल पुरस्कार विजेता (1951-2000)
वर्ष | भौतिकी में नोबेल विजेताओं की सूची | रसायनशास्त्र में नोबेल विजेताओं की सूची | औषधी में नोबेल पुरस्कार विजेताओं की सूची | साहित्य में नोबेल विजेताओं की सूची | शांति में नोबेल विजेताओं की सूची | अर्थशास्त्र में नोबेल विजेताओं की सूची |
---|---|---|---|---|---|---|
1951 | जॉन कॉक्रॉफ़्ट; अर्नेस्ट टी एस वाल्टन | Glenn T. Seaborg | Edwin McMillan;मैक्स थाइलर | पार लागेरक्विस्ट | लियोन जौहॉक्स | — |
1952 | फीलिक्स ब्लाख; एडवर्ड मिल्स परसेल | Richard Laurence Millington Synge | Archer John Porter Martin;Selman Waksman | फ्रांसवा मौरिआक | अल्बर्ट श्वित्ज़र | |
1953 | फ़्रिट्स ज़ेरनीके | हर्मन स्टॉडिंगर | Fritz Albert Lipmann | Hans Adolf Krebs;विन्सटन चर्चिल | जॉर्ज मार्शल | |
1954 | माक्स बोर्न; वाल्थर बोटे | Linus Pauling | Frederick Chapman Robbins; Thomas Huckle Weller | John Franklin Enders;अर्नेस्ट हेमिंग्वे | शरणार्थियों के लिए संयुक्त राष्ट्र के उच्चायुक्त | |
1955 | विलिस इ लाम्ब; पोलिकार्प कुश | Vincent du Vigneaud | Hugo Theorell | हालडोर लाक्सनेस | — | |
1956 | जॉन बर्दीन, वॉल्टर ब्रैट्टैन, विलियम शोक्ली | Nikolay Nikolaevich Semenov | Cyril Norman Hinshelwood;Werner Forssmann; Dickinson W. Richards | André Frédéric Cournand;हुआन रामोन हिमेनेज़ | — | |
1957 | चेन निंग यांग, त्सांग-डाव ली | Lord (Alexander R.) Todd | Daniel Bovet | आल्बेर कामु | लेस्टर बाउल्स पियर्सन | |
1958 | पावेल एलेक्सेविच चेरेन्कोव; इल्या फ्रैंक; इगोर वाइ टाम | Frederick Sanger | Edward Lawrie Tatum; Joshua Lederberg | George Wells Beadle;बोरिस पास्टेरनक [B] | डोमिनिक पीरे | |
1959 | एमिलियो जीनो सेगर, ओवेन चेम्बेर्लैन | Jaroslav Heyrovský | Severo Ochoa | Arthur Kornberg;साल्वाटोरी क्वासिमोडो | फिलिप नोयल-बेकर | |
1960 | डोनाल्ड ए ग्लेसर | Willard Libby | Peter Medawar | Frank Macfarlane Burnet;सां-जाह्न पेर्से | अल्बर्ट लूथुली | |
1961 | रुडोल्फ मोसबेउर | रॉबर्ट होफ्सटैडटर;Melvin Calvin | Georg von Békésy | ईवो आण्ड्रिच | डैग हैमरस्क्जोंल्ड | |
1962 | लेव लाण्डौ | John Kendrew | Max Perutz;जेम्स डी. वाटसन; Maurice Wilkins | Francis Crick;जाह्न स्टैनबेक | लायनस पॉलिंग | |
1963 | यूजीन विग्नर, मारिया गोपर्ट-मेयर, जे हान्स डी जेन्सेन | Giulio Natta | Karl Ziegler;Alan Lloyd Hodgkin; Andrew Huxley | John Carew Eccles;ज्योर्जोस सेफेरिस | रेड क्रॉस की अंतर्राष्ट्रीय समिति; लीग ऑफ़ रेड क्रॉस सोसाइटी | |
1964 | चार्ल्स् एच् टाउन्स्, निकोले बासोव, अलेक्सान्द्र एम प्रोखोरोफ | Dorothy Crowfoot Hodgkin | Feodor Felix Konrad Lynen | Konrad Emil Bloch;ज्याँ पॉल सार्त्र [C] | मार्टिन लूथर किंग | |
1965 | सिन-इतिरो तोमोनागा जुलियन श्विंगर रिचर्ड फिलिप्स फाइनमेन | Robert Burns Woodward | André Michel Lwoff; Jacques Monod | François Jacob;मिखैल शोलोखोव | यूनिसेफ | |
1966 | अल्फ्रेड कस्त्लेर | Robert S. Mulliken | Charles Brenton Huggins | Francis Peyton Rous;नेली साक्स, श्मुएल योसेफ अग्नोन | — | |
1967 | हांस अल्ब्रेक्त बेटू | Ronald George Wreyford Norrish; George Porter | Manfred Eigen;Haldan Keffer Hartline; George Wald | Ragnar Granit;मिग्वेल आंगेल अस्टूरियस | — | |
1968 | लुइस अल्वारेज़ | Lars Onsager | हरगोविन्द खुराना; मार्शल वॉरेन निरेनबर्ग | Robert W. Holley;यासुनारी कावाबाता | रेने कैसिन | |
1969 | मरे गेलमन | Odd Hassel | Derek Barton;Alfred Hershey; Salvador Luria | Max Delbrück;सेम्युल बेकेट | अंतरराष्ट्रीय श्रम संघ | रैगनर फ्रिश; Jan Tinbergen |
1970 | हान्नेस आल्फवेन; लुइ नील | Luis F. Leloir | Ulf von Euler; Bernard Katz | Julius Axelrod;अलेक्सान्द्र सोल्शेनीत्सिन | प्रोफेसर नारमन बोरलॉग | पाल एन्थनी सेमुएल्सन |
1971 | डैनिस गैबर | Gerhard Herzberg | Earl Wilbur Sutherland, Jr. | पाब्लो नेरूदा | विली ब्रांट | साइमन कुज़्नेत्स |
1972 | जॉन बर्दीन; लीयों नील कूपर, जॉन रॉबर्ट श्रीफर | Stanford Moore; William Howard Stein | Christian B. Anfinsen;Rodney Robert Porter | Gerald Edelman;हैन्रिक बोल | — | जॉन हिक्स; Kenneth Arrow |
1973 | लीयो एसाकी; इवर जियवेर; ब्रायन जोसेफसन | Geoffrey Wilkinson | Ernst Otto Fischer;Konrad Lorenz; Nikolaas Tinbergen | Karl von Frisch;पैट्रिक व्हाइट | हेनरी किसिंजर; ली डक थो[c] | Wassily Leontief |
1974 | मार्टिन राइल; एंटनी हविश | Paul Flory | Christian de Duve; George Emil Palade | Albert Claude;ऐविण्ड जाह्नसन, हैरी मार्टिन्सन | ऐसाकु सातु | जॉन मैकब्राइड;गुन्नार म्यर्दल; फ़्रीड्रिक हायक |
1975 | आगे बोह्र बेन रॉय मोटलसन; जेम्स रेनवाटर | Vladimir Prelog | John Cornforth;Renato Dulbecco; Howard Martin Temin | David Baltimore;यूजेनियो मोंटाले | आंद्रेई सखारोव | Tjalling Koopmans | Leonid Kantorovich;
1976 | शमूएल चाओ चुंग टिंग | बर्टन रिक्टर;William Lipscomb | Daniel Carleton Gajdusek | Baruch Samuel Blumberg;सौल बेल्लो | मैरेड मगुइरे | बेट्टी विलियमस;मिल्टन फ्रीडमैन |
1977 | फिलिप वारेन एन्डरसन, नेविल फ़्रांसिस माॅट्; जॉन हसबरौक वान वलेक | Ilya Prigogine | Andrew Schally; Rosalyn Sussman Yalow | Roger Guillemin;विसेण्टि अलेक्ज़ान्द्रे | एमनेस्टी इण्टरनेशनल | James Meade | Bertil Ohlin;
1978 | पीटर कपिज़ा; आर्नो पेन्जियस, रोबर्ट वूड्रो विल्सन | Peter D. Mitchell | Daniel Nathans; हैमिल्टन स्मिथ | Werner Arber;इसाक बेशविस सिंगर | अनवर अल-सदात; मेनाकेम बेगिन | हर्बर्ट साइमन |
1979 | शेल्डन ग्लास्हौ, अब्दुस सलाम; स्टीवन वैनबर्ग | Georg Wittig | Herbert C. Brown;Godfrey Hounsfield | Allan McLeod Cormack;ओडोसियस एलैटिस | मदर टेरेसा | Arthur Lewis | Theodore Schultz;
1980 | जेम्स क्रोनिन; वैल लॉग्सडन फिच | Walter Gilbert; Frederick Sanger | Paul Berg;Jean Dausset; George Davis Snell | Baruj Benacerraf;चेस्वाव मीलोश | एडॉल्फो पेरेज़ एस्क्विवेल | Lawrence Klein |
1981 | निकोलास ब्लोमबेर्गेन; आर्थर लियोनार्ड स्कॉलोव; काई सीगबान | Roald Hoffmann | Kenichi Fukui;David H. Hubel; Torsten N. Wiesel | Roger W. Sperry;एलायस कनेटी | शरणार्थियों के लिए संयुक्त राष्ट्र के उच्चायुक्त | James Tobin |
1982 | केनेथ जी विल्सन | आरोन क्लूज | Bengt I. Samuelsson; John Robert Vane | Sune Bergström;गेब्रियल गार्सिया मार्ख़ेस | अल्वा म्यर्दल, अल्फोंसो गार्सिया रोबल्स | George Stigler |
1983 | सुब्रह्मण्यन् चन्द्रशेखर; विलियम ए फोलर | Henry Taube | Barbara McClintock | विलियम गोल्डिंग | लेक वालेसा | Gérard Debreu |
1984 | कार्लो रुबिया; सिमोन वान डर मीर | Robert Bruce Merrifield | Georges J. F. Köhler; César Milstein | Niels Kaj Jerne;यारोस्लाव सैफर्ट | डेसमंड टूटू | Richard Stone |
1985 | क्लाउस वॉन क्लिटज़िंग | Jerome Karle | Herbert A. Hauptman;Joseph L. Goldstein | Michael Stuart Brown;क्लाड सैमन | परमाणु युद्ध की रोकथाम के लिए अंतर्राष्ट्रीय चिकित्सक | Franco Modigliani |
1986 | गर्ड बिन्निग; हैन्रिक रोह्रेर | अर्न्स्ट रुस्का;Yuan T. Lee; John C. Polanyi | Dudley R. Herschbach;स्टैनली कोहेन, Rita Levi-Montalcini | वोले शोयिंका | एली विसेल | James M. Buchanan |
1987 | ग्यार्ग जे बेडनोर्ज़, कार्ल अलेक्जेंडर मुलर | जा़न-मारी लैह्न; Charles J. Pedersen | Donald J. Cram;Susumu Tonegawa | जोसेफ ब्रोड्स्की | ओस्कर आरिअस | Robert Solow |
1988 | लीयोन एम लीडरमन, मेल्विन श्वार्ट्ज, जैक स्टीनबर्गर | Robert Huber; Hartmut Michel | Johann Deisenhofer;Gertrude B. Elion; George H. Hitchings | James W. Black;नजीब महफूज़ | संयुक्त राष्ट्र शांतिस्थापन बल | Maurice Allais |
1989 | नॉर्मन रैमसे; हांस जॉर्ज डेहमेल्ट; वुल्फगांग पौली | Thomas Cech | Sidney Altman;Harold E. Varmus | J. Michael Bishop;कमीलो होज़े चेला | तेनजिन ग्यात्सो, 14वें दलाई लामा | Trygve Haavelmo |
1990 | हेनरी वे केंडल; रिचार्ड इ टेलर | जेरोम आइज़क फ्राइडमैन;Elias James Corey | E. Donnall Thomas | Joseph Murray;ओक्टावियो पाज़ | मिखाइल गोर्बाचेव | Merton Miller; William Forsyth Sharpe | Harry Markowitz;
1991 | पी॰जी॰डी॰ गेनेस | रिचर्ड आर॰ अर्नस्ट | Bert Sakmann | Erwin Neher;नादीन गोर्दीमेर | आंग सान सू की | Ronald Coase |
1992 | ज्योर्जेस चर्पाक | Rudolph A. Marcus | Edwin G. Krebs | Edmond H. Fischer;डेरेक वालकाट्ट | रिगोबर्टा मेनचु | गैरी बेकर |
1993 | रसेल ए हल्से, जोसेफ एच टेलर जुनियर | Michael Smith | Kary Mullis;Phillip Allen Sharp | Richard J. Roberts;टोनी मारिसन | नेल्सन मंडेला, फ़्रेडरिक विलेम डी क्लार्क | Douglass North | Robert Fogel;
1994 | बर्टराम ब्रोकहौस; क्लिफर्ड शूल | George Andrew Olah | अल्फ्रेड जी॰ गिलमैन; Martin Rodbell | केन्ज़ाबुरो ओए | यासिर अराफ़ात; शिमोन पेरेज़; यित्झाक राबिन | जॉन फोर्ब्स नैश जूनियर; Reinhard Selten | John Harsanyi;
1995 | फ्रेडेरिक रेन्स | मार्टिन लुई पर्ल;Mario J. Molina; Frank Sherwood Rowland | Paul J. Crutzen;Christiane Nüsslein-Volhard; Eric F. Wieschaus | Edward B. Lewis;सेमस हेनी | विज्ञान तथा वैश्विक मामलों पर पगवाश सम्मेलन | जोसेफ रोटब्लाट;Robert Lucas, Jr. |
1996 | डेविड ली; डगलस डी ओशेरॉफ़; रोबर्ट कोलमन रिचार्डसन | Harold Kroto; Richard Smalley | Robert F. Curl Jr.;Rolf M. Zinkernagel | Peter C. Doherty;विस्लावा सिम्बोर्स्का | ख़ोसे रामोस होर्ता | कार्लोस बेलो;William Vickrey | James Mirrlees;
1997 | स्टीवन चू; क्लाउड कोहेन-तनुजी; विलियम डी फिलिप्स | John E. Walker; Jens Christian Skou | Paul D. Boyer;Stanley B. Prusiner | डेरियो फो | बारूदी सुरंगों प्रतिबंध अंतरराष्ट्रीय अभियान; जोडी विलियम्स | Myron Scholes | Robert C. Merton;
1998 | रोबेर्ट बी लाफलिन; हर्स्ट एल स्टोर्मर; डेनियल सी सुई | John Pople | Walter Kohn;Louis J. Ignarro; Ferid Murad | Robert F. Furchgott;होज़े सरमागो | जॉन ह्यूम; डेविड ट्रिम्बल | अमर्त्य सेन |
1999 | गेरार्डस 'टी हूफ्ट; मार्टिनस जे जी वेल्टमैन | Ahmed Zewail | Günter Blobel | गुण्टर ग्रास | मेड्सें सां फ्रंटियेर | Robert Mundell |
2000 | ज़ोरेस अल्फेरोव; हर्बर्ट क्रोएमेर; जैक किल्बी | Alan MacDiarmid; Hideki Shirakawa | Alan J. Heeger;Paul Greengard; Eric Kandel | Arvid Carlsson;गौ चिंजयान | किम डे-जुंग | Daniel McFadden | James Heckman;