Երկրների ցանկ ըստ ափագծի երկարության

Այս հոդվածը պարունակում է երկրների երկու ցանկ ըստ ափագծի երկարության՝ արտահայտված կիլոմետրերով։ Եթե այդ արժեքը զրոյական է, ապա երկիրը դեպի ծով ելք չունի։

Ջրափնյա գծի պարադոքսի օրինակ. եթե Մեծ Բրիտանիայի ափագիծը չափվում է 100 կմ հատվածներով, ապա նրա երկարությունը կազմում է մոտավորապես 2800 կմ։ Եթե օգտագործվում են 50 կմ հատմածներ, ապա երկարությունը մոտավորապես 3400 կմ է, ինչը 600 կիլոմետրով ավելի է։

Ներածություն

Ըստ, այսպես կոչված, «ջրափնյա գծի պարադոքսի»՝ ափագիծը չի կարող ունենալ հստակ սահմանված երկարություն։ Չափելիս ափագիծն իրեն պահում է ֆրակտալ, այսինքն՝ նրա երկարությունը կախված է նրանից, թե ինչ մասշտաբով է կատարվում չափումը։ Ինչքան մասշտաբը մեծ է (և, համապատասխանաբար, ինչքան ճշգրիտ է չափումը), այնքան ափագիծը երկար է։ Մեծ մասշտաբով չափումն իմաստ ունի, եթե երկիրն ունի խիստ կտրատված եզրագիծ։

The World Factbook սյունակում և TWF անվանված սյունակում ներկայացված 198 երկրների ու 55 տարածքների տվյալները վերցված են ԿՀՎ ուղեցույցից։ Ափագծի/տարածքի հարաբերակցությունը (մ/կմ²) սյունակը ցույց է տալիս ափագծի երկարությունը մետրերով և համապատասխան պետության կամ տարածքի հողատարածքը քառակուսի կիլոմետրով։ Այս հարաբերակցությունը ցույց է տալիս երկրի ներսում ափերի հասանելիության աստիճանը։ Կղզու վրա գտնվող պետություններին, ինչպիսին է Մալդիվները, կամ կտրատված ափագծով պետություններին, ինչպիսին է Հունաստանը, համապատասխանում է այս պարամետրի մեծ արժեք, իսկ դեպի ծով ելք չունեցող երկրների համար այն հավասար է զրոյի։ ԿՀՎ ուղեցույցում ոչ միայն տեղեկություններ չկան, թե ինչ մասշտաբով են կատարվել չափումները, այլև հայտնի չէ, թե արդյոք ստացված բոլոր արժեքները նույն մասշտաբով են ձեռք բերվել։ Արդյունքում, տարբեր երկրների համար աղյուսակում տրված արժեքները կարող են լիովին համեմատելի չլինել։
World Resources Institute և WRI անվանված սյունակներում ինքնիշխան 182 պետությունների և կախյալ 13 տարածքների տվյալները կազմվել են Համաշխարհային ռեսուրսների ինստիտուտի կողմից 2000 թվականին՝ հիմնվելով ափագծի գլոբալ վեկտորային քարտեզի վրա (անգլ.՝ World Vector Shoreline), որը 1989 թվականին կազմել է ԱՄՆ ազգային աշխարհագրական հետախուզական գործակալության ռազմական քարտեզագրական գրասենյակը։ Այս տվյալները չեն արտացոլում այն պետությունների և տարածքների տարածքային փոփոխությունները, որոնք տեղի են ունեցել 2000 թվականից ի վեր։ Համաշխարհային ռեսուրսների ինստիտուտի հաշվարկների տեխնիկական նշումների համաձայն, չափումներն իրականացվել են 1:250,000 մասշտաբով։ Կղզիները հաշվի են առնվել նաև երկրի ափամերձ հատվածի երկարությունը հաշվարկելիս (բացառությամբ նրանց, որոնք աղյուսակոում առանձին թվարկված անդրծովյան տարածքների մաս են)։ Վիճարկվող տարածքները հաշվարկից հանված են^[1]։

Ցանկ

Պետություն	The World Factbook^[2]		World Resources Institute^[1]		Ցամաքային տարածքի մակերես կմ² (TWF)^[3]	Ափագծի/տարածքի հարաբերակցությունը (մ/կմ²)
Պետություն	#	կմ	#	կմ	Ցամաքային տարածքի մակերես կմ² (TWF)^[3]	(TWF)	(WRI)
Երկիր^[4]	—	1 162 306	—	1 634 701	148 940 000	7,8	11
Կանադա	1	202 080	1	265 523	9 984 670	20,2	26,6
Ինդոնեզիա	2	54 716	4	95 181	1 811 569	30,2	52,5
Գրենլանդիա^[5]	—	44 087	—	—	2 166 086	20,4
Ռուսաստան	3	37 653	3	110 310	16 377 742	2,3	6,74
Ֆիլիպիններ	4	36 289	8	33 900	298 170	122	114
Ճապոնիա	5	29 751	12	29 020	364 485	81,6	79,6
Ավստրալիա	6	25 760	6	66 530	7 682 300	3,35	8,66
Նորվեգիա	7	25 148^[6]	7	53 199	304 282	82,6	175
ԱՄՆ	8	19 924	2	133 312	9 161 966	2,17	14,6
Անտարկտիդա	—	17 968	—	—	14 000 000	1,28
Նոր Զելանդիա	9	15 134	17	17 209	267 710^[7]	56,5	64,3
Չինաստան	10	14 500	11	30 017	9 569 901	1,52	3,14
Հունաստան	11	13 676	19	15 147	131 957	104	115
Միացյալ Թագավորություն	12	12 429	16	19 717	241 930	51,4	81,5
Մեքսիկա	13	9330	14	23 761	1 943 945	4,8	12,2
Իտալիա	14	7600	28	9226	294 140	25,8	31,4
Բրազիլիա	15	7491	9	33 379	8 459 417	0,886	3,95
Դանիա	16	7314	44	5316	42 434	172	125
Թուրքիա	17	7200	31	8140	783 562	9,19	10,4
Հնդկաստան	18	7000	18	17 181	2 973 193	2,35	5,78
Չիլի	19	6435	5	78 563	743 812	8,65	106
Խորվաթիա	20	6268^[8]	42	5664	55 974	112	101
Միկրոնեզիա	21	6112	92	1295	702	8710	1840
Սողոմոնյան Կղզիներ Սողոմոնյան Կղզիներ	22	5313	26	9880	27 986	190	353
Պապուա Նոր Գվինեա	23	5152	15	20 197	452 860	11,4	44,6
Արգենտինա	24	4989	30	8397	2 736 690	1,82	3,07
Իսլանդիա	25	4970	29	8506	100 250	49,6	84,8
Իսպանիա^[9]	26	4964	34	7268	498 980	9,95	14,6
Ֆրանսիայի Մետրոպոլիս	27	4853	33	7330	640 427	7,58	11,4
Մադագասկար	28	4828	25	9935	581 540	8,3	17,1
Մալայզիա	29	4675	27	9323	328 657	14,2	28,4
Էստոնիա	30	3794	61	2956	42 388	89,5	69,7
Կուբա	31	3735	21	14 519	109 820	34	132
Նորվեգիա Շպիցբերգեն	—	3587	—	—	62 045	57,8
Բահամյան Կղզիներ	32	3542	24	11 238	10 010	354	1120
Վիետնամ	33	3444^[10]	23	11 409	310 070	11,1	36,8
Թաիլանդ	34	3219	35	7066	510 890	6,3	13,8
Շվեդիա	35	3218	13	26 384	410 335	7,84	64,3
Կոլումբիա	36	3208	41	5875	1 038 700	3,09	5,66
Կորալային կղզի	—	3095	—	—	7000290000000000000♠<3	7006103000000000000♠>1000000
Սոմալի	37	3333	50	3898	627 337	5,31	6,21
Իրան	38	3294^[11]	40	5891	1 636 100	1,59	3,85
Ֆրանսիայի հարավային և անտարկտիկական տարածքներ	—	2948,4^[12]	—	—	7667,6	385
Վենեսուելա	39	2800	37	6762	882 050	3,17	7,67
Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն	40	2798	51	3751	1 214 470	2,3	3,09
Ուկրաինա	41	2782	45	4953	579 330	4,8	8,55
Սաուդյան Արաբիա	42	2640	32	7572	2 149 690	1,23	3,52
Վանուատու	43	2528	59	3132	12 189	207	257
Ֆրանսիական Պոլինեզիա	—	2525	—	5830	3827	660	1520
ԿԺԴՀ	44	2495	49	4009	120 408	20,7	33,3
Պանամա	45	2490	43	5637	74 340	33,5	75,8
Մոզամբիկ	46	2470	36	6942	786 380	3,14	8,83
Եգիպտոս	47	2450	39	5898	995 450	2,46	5,92
Պերու	48	2414	55	3362	1 279 996	1,89	2,63
Կորեայի Հանրապետություն	49	2413	22	12 478	96 920	24,9	129
Գերմանիա	50	2389	52	3624	348 672	6,85	10,4
Նոր Կալեդոնիա	—	2254	—	3624	18 275	123	198
Էկվադոր	51	2237	47	4597	276 841	8,08	16,6
Էրիթրեա	52	2234^[13]	54	3446	101 000	22,1	34,1
Օման	53	2092	65	2810	309 500	6,76	9,08
Մյանմա	54	1930	20	14 708	653 508	2,95	22,5
Եմեն	55	1906	58	3149	527 968	3,61	5,96
Մարոկկո	56	1835	73	2009	446 300	4,11	4,5
Պորտուգալիա	57	1793	63	2830	91 470	19,6	30,9
Հայիթի	58	1771	77	1977	27 560	64,3	71,7
Լիբիա	59	1770	71	2025	1 759 540	1,01	1,15
Անգոլա	60	1600	67	2252	1 246 700	1,28	1,81
Նամիբիա	61	1572	84	1754	823 290	1,91	2,13
Թայվան	62	1566,3	74	2007	32 260	48,6	62,2
Պալաու	63	1519	—	—	459	3310
Հյուսիսային Մարիանյան կղզիներ	—	1482	—	—	464	3190
Իռլանդիա	64	1448	38	6437	68 883	21	93,4
Տանզանիա	65	1424	53	3461	885 800	1,61	3,91
Շրի Լանկա	66	1340	64	2825	64 630	20,7	43,7
Արաբական Միացյալ Էմիրություններ	67	1318	62	2871	83 600	15,8	34,3
Կոստա Ռիկա	68	1290	70	2069	51 060	25,3	40,5
Դոմինիկյան Հանրապետություն	69	1288	88	1612	48 320	26,7	33,4
Ֆոլկլենդյան կղզիներ	—	1288	—	—	12 173	106
Ֆինլանդիա	70	1250	10	31 119	303 815	4,11	102
Թունիս	71	1148	79	1927	155 360	7,39	12,4
Կիրիբատի	72	1143	78	1961	811	1410	2420
Ֆիջի	73	1129	46	4638	18 274	61,8	254
Ֆարերյան կղզիներ	—	1117	—	—	1393	802
Արևմտյան Սահարա	—	1110	—	—	266 000	4,17
Պակիստան	74	1046	66	2599	881 912	1,19	2,95
Ճամայկա	75	1022	102	895	10 831	94,4	82,6
Ալժիր	76	998	90	1557	2 381 741	0,419	0,654
Կաբո Վերդե	77	965	97	1121	4033	239	278
Սփրաթլի	—	926	—	—	7000490000000000000♠<5	7005190000000000000♠>200000
Նիկարագուա	78	910	80	1915	119 990	7,58	16
Գաբոն	79	885	72	2019	257 667	3,43	7,84
Նիգերիա	80	853	60	3122	910 768	0,937	3,43
Սուդան	80	853	68	2245	1 861 484^[7]	0,458	1,21
Հոնդուրաս	82	832^[14]	82	1878	111 890	7,44	16,8
Մավրիտանիա	83	754	94	1268	1 030 700	0,732	1,23
Հոնկոնգ	—	733	—	955	1054	695	906
Արևելյան Թիմոր	84	706	—	—	14 874	47,5
Հնդկական օվկիանոսի բրիտանական տարածքներ	—	698	—	—	60	11 600
Ուրուգվայ	85	660	98	1096	175 015	3,77	6,26
Կիպրոս	86	648	112	671	9241	70,1	72,6
Մալդիվներ	87	644	75	2002	298	2160	6720
Բանգլադեշ	88	580	56	3306	130 168	4,46	25,4
Լիբերիա	89	579	104	842	96 320	6,01	8,74
Կատար	90	563	100	909	11 586	48,6	78,5
Գանա	91	539	106	758	227 533	2,37	3,33
Քենիա	92	536	89	1586	569 140	0,942	2,79
Սենեգալ	93	531	91	1327	192 530	2,76	6,89
Պարասելի կղզիներ	—	518	—	—	7,75	66 800
Կոտ դ'Իվուար	94	515	105	797	318 003	1,62	2,51
Պուերտո Ռիկո	—	501	—	1094	8870	56,5	123
Քուվեյթ	—	—	95	499107756	17 818	28	42,4
Լատվիա	—	—	96	498116566	62 249	8	9,09
Սեյշելյան կղզիներ	97	491	109	747	455	1080	1640
Գայանա	98	459	95	1154	196 849	2,33	5,86
Նիդերլանդներ	99	451^[15]	81	1914	33 893	13,3	56,5
Կամբոջա	100	443	96	1127	176 515	2,51	6,38
Լեհաստան	101	440	99	1032	312 679	1,41	3,3
Տոնգա	102	419	101	909	717	584	1270
Սամոա	103	403	120	463	2821	143	164
Կամերուն	104	402	83	1799	469 440	0,856	3,83
Սիեռա Լեոնե	104	402	86	1677	71 620	5,61	23,4
Գվատեմալա	106	400	122	445	107 159	3,73	4,15
Թերքս և Քայքոս կղզիներ	—	389	—	—	948	410
Բելիզ	107	386	76	1996	22 806	16,9	87,5
Սուրինամ	107	386	114	620	156 000	2,47	3,97
Մարշալյան կղզիներ	109	370,4	69	2106	181	2050	11 600
Կյուրասաո	—	364	—	—	444	820
Ալբանիա	110	362	113	649	27 398	13,2	23,7
Տրինիդադ և Տոբագո	110	362	110	704	5128	70,6	137
Բուլղարիա	112	354	121	457	108 489	3,26	4,21
Գվինեա-Բիսաու	113	350	57	3176	28 120	12,4	113
Կոմորներ	114	340	119	469	2235	152	210
Գվինեա	115	320	87	1615	245 717	1,3	6,57
Ջիբութի	116	314	123	443	23 180	13,5	19,1
Վրաստան	117	310	124	376	69 700	4,45	5,39
Սալվադոր	118	307	108	756	20 721	14,8	36,5
Հասարակածային Գվինեա	119	296	115	603	28 051	10,6	21,5
Չեռնոգորիա	120	293,5	—	—	13 452	21,8
Իսրայել	121	273	136	205	20 330	13,4	10,1
Լիբանան	122	225	125	294	10 230	22	28,7
Ռումինիա	122	225	111	696	229 891	0,979	3,03
Սան Տոմե և Պրինսիպի	124	209	128	269	964	217	279
Մալթա	125	252,81	137	198	316	800	627
Սինգապուր	126	193	129	268	687	281	390
Սիրիա	126	193	134	212	183 630	1,05	1,15
Ամերիկյան Վիրջինյան կղզիներ	—	188	—	390	346	543	1130
Մավրիկիոս	128	177	118	496	2030	87,2	244
Կոնգոյի Հանրապետություն	129	169	135	205	341 500	0,495	0,6
Բահրեյն	130	161	132	255	760	212	336
Բրունեյ	130	161	127	269	5265	30,6	51,1
Կայմանյան կղզիներ	—	160	—	—	264	606
Մեն կղզի	—	160	—	—	572	280
Սենթ Լյուսիա	132	158	139	166	606	261	274
Անտիգուա և Բարբուդա	133	153	126	289	442,6	346	653
Դոմինիկա	134	148	141	152	751	197	202
Ծննդյան կղզի	—	138,9	—	—	135	1030
Սենթ Քիթս և Նևիս	135	135	—	—	261	517
Ուոլիս և Ֆուտունա	—	129	—	—	142	908
Գուամ	—	125,5	—	—	544	231
Յան Մայեն	—	124,1	—	—	377	329
Բենին	136	121	140	153	110 622	1,09	1,38
Գրենադա	136	121	133	252	344	352	733
Կուկի կղզիներ	138	120	—	—	236	508
Սեն Պիեռ և Միքելոն	—	120	—	—	242	496
Ամերիկյան Սամոա	—	116	—	—	199	583
Բերմուդա	—	103	—	180	54	1910	3330
Սուրբ Հեղինեի կղզի, Համբարձման կղզի և Տրիստան դա Կունյա	—	101,9	—	—	412	247
Տոկելաու	—	101	—	—	12	8420
Սուրբ Հեղինեի կղզի	—	100^[16]	—	—	308	325
Բարբադոս	139	97	143	97	430	226	226
Լիտվա	140	90	131	258	62 680	1,44	4,12
ԱՄՆ-ի արգելավայրերը Խաղաղ օվկիանոսում	—	85,7	—	—	22,41	3820
Սենտ Վինսենտ և Գրենադիներ	141	84	130	264	389	216	679
Ակրոտիրի և Դեկելիա	—	83,8	—	—	253,8^[7]	330
Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներ	—	80	—	—	151	530
Գամբիա	142	80	117	503	10 000	8	50,3
Աշմոր և Կարտյե կղզիներ	—	74,1	—	—	5	14 800
Ջերսի	—	70	—	—	116	603
Արուբա	—	68,5	—	107	180	381	594
Բելգիա	143	66,5	144	76	30 278	2,2	2,51
Նիուե	144	64	—	—	260	246
Անգիլիա	—	61	—	—	91	670
Սեն Մարտեն	—	58,9^[17]	—	—	54,4	1080
Իրաք	145	58	142	105	437 367	0,133	0,24
Տոգո	146	56	145	53	54 385	1,03	0,975
Փիթքերն կղզիներ	—	51	—	—	47	1090
Գերնսի	—	50	—	—	78	641
Սլովենիա	147	46,6	146	41	20 151	2,31	2,03
Մակաու	—	41	—	36	28,2	1450	1280
Պաղեստինյան ազգային վարչություն	—	40	—	—	360	111
Մոնտսեռատ	—	40	—	—	102	392
Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն	148	37	138	177	2 267 048	0,0163	0,0781
Նորֆոլք կղզի	—	32	—	—	36	889
Նաուրու	149	30	—	—	21	1430
Բուվե	—	29,6	—	—	49	604
Կոկոսյան կղզիներ	—	26	—	—	14	1860
Հորդանան	150	26	147	27	88 802	0,293	0,304
Տուվալու	151	24	—	—	26	923
Բոսնիա և Հերցեգովինա	152	20	148	23	51 187	0,391	0,449
Ուեյք	—	19,3	—	—	6,5	2970
Ջիբրալթար	—	12	—	—	6,5	1850
Կլիպպերտոն	—	11,1	—	—	6	1850
Նավասա կղզի	—	8	—	—	5,4	1480
Մոնակո	153	4,1	—	—	2	2050
Սուրբ Բարդուղիմեոսի կղզի	— 6999500000000000000♠	—	—	—	21	—
Սինտ Մաարտեն	—	6999500000000000000♠^[18]	—	—	34	0,0147
Հարավային Ջորջիա և Հարավային Սանդվիչյան կղզիներ	—	6999500000000000000♠	—	—	3903	0,000128
Ղազախստան	154	6999400000000000000♠0^[19]	48	4528	2 699 700	0	1,68
Թուրքմենստան	154	6999300000000000000♠0^[20]	93	1289	469 930	0	2,74
Ադրբեջան	154	6999200000000000000♠0^[21]	103	871	82 629	0	10,5
Ուզբեկստան	154	6999100000000000000♠0^[22]	85	1707	425 400	0	4,01
Աֆղանստան	154	0	149	0	652 230	0	0
Անդորրա	154	0	—	—	468	0
Հայաստան	154	0	149	0	28 203	0	0
Ավստրիա	154	0	149	0	82 445	0	0
Բելառուս	154	0	149	0	202 900	0	0
Բութան	154	0	149	0	38 394	0	0
Բոլիվիա	154	0	149	0	1 083 301	0	0
Բոտսվանա	154	0	149	0	566 730	0	0
Բուրկինա Ֆասո	154	0	149	0	273 800	0	0
Բուրունդի	154	0	149	0	25 680	0	0
Կենտրոնաաֆրիկյան Հանրապետություն	154	0	149	0	622 984	0	0
Չադ	154	0	149	0	1 259 200	0	0
Չեխիա	154	0	149	0	77 247	0	0
Եթովպիա	154	0	149	0	1 000 000	0	0
Հունգարիա	154	0	149	0	89 608	0	0
Ղրղզստան	154	0	149	0	191 801	0	0
Լաոս	154	0	149	0	230 800	0	0
Լեսոթո	154	0	149	0	30 355	0	0
Լիխտենշտայն	154	0	—	—	160	0
Լյուքսեմբուրգ	154	0	149	0	2586	0	0
Հյուսիսային Մակեդոնիա	154	0	149	0	25 433	0	0
Մալավի	154	0	149	0	94 080	0	0
Մալի	154	0	149	0	1 220 190	0	0
Մոլդովա	154	0	149	0	32 891	0	0
Մոնղոլիա	154	0	149	0	1 553 556	0	0
Նեպալ	154	0	149	0	143 351	0	0
Նիգեր	154	0	149	0	1 266 700	0	0
Պարագվայ	154	0	149	0	397 302	0	0
Ռուանդա	154	0	149	0	24 668	0	0
Սան Մարինո	154	0	—	—	61	0
Սերբիա	154	0	—	—	88 361	0
Սլովակիա	154	0	149	0	48 105	0	0
Հարավային Սուդան	154	0	—	—	644 329^[7]	0
Էսվատինի	154	0	149	0	17 204	0	0
Շվեյցարիա	154	0	149	0	39 997	0	0
Տաջիկստան	154	0	149	0	141 510	0	0
Ուգանդա	154	0	149	0	197 100	0	0
Վատիկան	154	0	—	—	0,44	0
Հորդանան գետի արևմտյան ափ	—	0	—	—	5640	0
Զամբիա	154	0	149	0	743 398	0	0
Զիմբաբվե	154	0	149	0	386 847	0	0
Ֆրանսիական Գվիանա	—	—	—	763	—	—
Գվադելուպա	—	—	—	581	—	—
Մարտինիկա	—	—	—	369	—	—
Նիդերլանդյան Անտիլներ	—	—	—	361	—	—
Ռեյունյոն	—	—	—	219	—	—

Ծանոթագրություններ

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]