Генетско проучување на Мароканците

Се смета дека областа на денешно Мароко била населена уште од палеолитот, некаде помеѓу 90.000 и 190.000 п.н.е., но тоа повеќе не е случај по откривањето на 300.000 години хомо сапиенс и наместо тоа, денес се мета дека територијата била населена уште од првобитните времиња со луѓе. За време на горниот палеолит, Магреб бил поплоден отколку што е денес, повеќе наликувал на савана отколку на денешниот сушен пејзаж. ^[5] Пред 22.000 години, Атеријанската култура, била наследена од иберомавританската култура, која споделувала сличности со иберските култури. Забележани се скелетни сличности помеѓу погребувањата на иберомавританските Мехта-Афалу и европските кромањонци. Иберомавританската индустрија во Мароко била наследена од капсијанската култура.

Северна Африка и Мароко полека биле вовлечени во поширокиот медитерански свет во подем од страна на западноазиските семитски Феникијци, кои основале трговски колонии и населби во раниот класичен период. ^[6] Могадор бил феникиска колонија уште во почетокот на 6 век п.н.е. ^[7]

Мароко подоцна станала дел од фенокиската северноафриканска и иберското царство со седиште во Картагина. Најраната позната независна мароканска држава била Берберското кралство Мавританија под кралот Бокус I. Ова кралство во северно Мароко, не треба да се меша со сегашната држава Мавританија, датира најмалку од 110 п.н.е. ^[8]

Римското Царство го контролирало овој регион од 1 век п.н.е., и го именувало како Мавританија Тингитана. Христијанството било воведено во 2 век од нашата ера и придобило преобратени во римските градови, меѓу робовите и некои берберски земјоделци.

Во 5 век од нашата ера, како што Римското Царство опаѓало, регионот бил нападнат од север прво од германските Вандали, а потоа и од Визиготите. Во 6 век од нашата ера, северниот дел на Мароко номинално бил дел од Источното Римско или Византиско Царство. За сето ова време, берберските жители во високите планини во внатрешноста на Мароко останале непокорени.

Ран арапски период

Во 670 н.е., првото арапско освојување на северноафриканската крајбрежна рамнина се случило под Укба ибн Нафи, генерал кој служел под Омајадите од Дамаск. Муслиманите Омејади го донеле својот јазик, нивниот систем на владеење и исламот во Мароко. Голем дел од Берберите полека преминале во ислам, главно откако арапското владеење се повлекло. Првата независна берберска држава во областа на современо Мароко било Кралството Некор, емират во планините Риф. Тоа било основано од Салих I ибн Мансур во 710 година, како држава вазал на Праведниот Калифат. По избувнувањето на Големиот берберски бунт во 739 година, Берберите формирале други независни држави како што се Микнаса од Сиџилмаса и Баргавата.

Идрис ибн Абдала побегнал во Мароко по масакрот на Абасидите врз неговото племе во Ирак. Тој ги убедил племињата Авраби Бербери да ја прекинат својата верност кон далечните абасидски калифи во Багдад и ја основал династијата Идрисиди во 788 година. Идрисидите го основале градот Фес како главен град и Мароко станал центар на муслиманското учење и голема регионална сила. Идрисидите биле соборени во 927 година од страна на Фатимидскиот Калифат и нивните сојузници од Микнаса. Откако Микнаса ги прекинала односите со Фатимидите во 932 година, тие биле отстранети од власт од страна на Маграва од Сиџилмаса во 980 година.

Берберски династии

Од 11 век, се појавиле низа моќни берберски ^[9] династии. Алморавидската династија ^{[10] [11][12]} и Алмохадската династија ^[13]доминирале во Магреб, поголемиот дел од денешна Шпанија и Португалија и регионот на западниот Медитеран. Во 13-тиот и 14-тиот век Меринидите ја држеле власта во Мароко и се труделе да ги продолжат успесите на Алмохадите со воените походи во Алжир и Иберија. Тие биле следени од Ватасидите. Во 15 век, Реконквистата ставила крај на муслиманското владеење во средна и јужна Иберија и многу муслимани и Евреи побегнале во Мароко. ^[14] Португалските напори да го контролираат брегот на Атлантикот во 15 век не влијаеле многу на внатрешноста на Мароко. Според Елизабет Ало Исичеи, „Во 1520 година, во Мароко имаше глад толку страшен што долго време беа датирани други настани. Се смета дека населението на Мароко падна од 5 на помалку од 3 милиони помеѓу почетокот на шеснаесеттиот и деветнаесеттиот век“. ^[15]

Арапски династии

Во 1549 година, регионот паднал во рацете на последователни арапски династии кои тврделе дека потекнуваат од исламскиот пророк Мухамед: најпрвин династијата Садити која владеела од 1549 до 1659 година, а потоа династијата Алауити, која останала на власт од 17 век.

За време на династијата Садити, земјата ги одбила отоманските упади и португалската инвазија во битката кај Ксар ел-Кебир во 1578 година. Владеењето на Ахмад ел-Мансур донело ново богатство и углед на Султанатот, а големата експедиција во Западна Африка и нанела крупен пораз на Сонгајското Цартво во 1591 година. Сепак, управувањето со териториите низ Сахара се покажало премногу тешко. По смртта на ел-Мансур земјата била поделена меѓу неговите синови.

Во 1666 година, Мароко повторно бил обединет од династијата Алауити, кои оттогаш се владејачки дом на Мароко. Мароко се соочувал со агресија од Шпанија, а Отоманското Царство притискало на запад. Алауитите успеале да ја стабилизираат својата позиција и додека кралството било помало од претходните во регионот, останало доста богато. Против противењето на локалните племиња Исмаил Ибн Шариф (1672–1727) започнал да создава обединета држава. ^[16] Со неговиот Џејш д'Ахл ал-Риф ( Рифијанската армија) тој го создал Тангер од Англичаните во 1684 година и ги протерал Шпанците од Лараш во 1689 година.

Мароко станала првата нација која ги признала Соединети Американски Држави како независна држава во 1777 година ^{[17] [18] [19] [20]} Во почетокот на Американската револуција, американските трговски бродови во Атлантскиот Океан биле предмет на напади од берберските пирати. На 20 декември 1777 година, мароканскиот султан Мохамед III изјавил дека американските трговски бродови ќе бидат под заштита на султанатот и на тој начин би можеле да уживаат во безбеден премин. Мароканско-американскиот договор за пријателство, потпишан во 1786 година, е најстариот непрекинат договор за пријателство во САД. ^{[21] [22]}

Имало неколку бранови на миграција на Арапите во Мароко. Најзначајниот бран била преселбата на Бану Хилал, Бану Сулејм и Макил во 11 век. Тие се преселиле во регионот на денешно Мароко во 12 век кога владетелот Абд ел-Мумин ги префрлил таму во голем број и ги населил во атлантските рамнини, во регион кој претходно бил населен со племенската група Баргавата. Овој регион бил во голема мера уништен и населен од Алморавидите, а потоа повторно населен од Алмохадите во 1149–1150 и 1197–1198 година, пред да се замени населената област со арапски бедуински мигранти. Алмохадите им помогнале на арапските племиња да ги поминат бариерите на планините Атлас и го забрзале нивното проширување во Мароко за да ја завршат номадската бедуинска доминација над низините на Магреб сè до крајбрежните рамнини на Атлантикот. ^[23] Појавата на Арапите ја зголемила сложеноста на етничкото население на Мароко и внесело значаен неберберски елемент. Тие сè повеќе играле важна улога во политиката на Алмохадското Царство. Владетелот Абд ел-Мумин очекувал противење од Масмуда на кои им бил странец, па добил арапска поддршка за да го обезбеди наследството на својот син. Со падот на армијата на Алмохадите, арапските бедуини станале најмоќната сила во мароканските рамнини и ниту еден владетел не можел да има власт таму без нивна поддршка.

За време на Маринидите, Арапите станале поважни во Мароко. Поради недостаток на поддржувачи на Зената, тие ја поздравиле поддршката на арапските номади кои веќе почнале да навлегуваат во земјата под Алмохадите. Зенатите биле во голема мера асимилирани во арапската култура и маринидските Махзани (влада) составена и од Арапи и од Зенати. Ова довело до проширување на арапските племиња во Мароко каде што се населиле во рамнините, а многу берберски групи биле арапизирани. За време на Маринидите, арапскиот станал заеднички и официјален јазик. ^[24] Овој демографски процес во голема мера имплицирал генски тек и ја ремоделирал генетската структура.

Едно генетско проучување објавено во јануари 2012 година покажало дека домородното северозападноафриканско потекло е најтесно поврзано со популациите надвор од Африка, но „раздвојувањето меѓу мароканскиот народ и народите од Блискиот Исток/европејците веројатно му претходи на холоценот (>12.000 г.) и на палеолитот (>40.000 п.н.е.).“ ^[25]

Постарите проучувања јасно покажуваат дека не постојат значителни генетски разлики помеѓу мароканските популации кои зборуваат арапски и мароканските популации кои не зборуваат арапски. Самите Бербери опфаќаат генетски различни групи и имаат висок степен на генетска хетерогеност. Податоците од човечкиот леукоцитен антиген HLA ДНК сугерираат дека повеќето Мароканци, и оние со неарапски етнолингвистички идентитет и оние со арапски етнолингвистички идентитет, се од берберско потекло, и дека генеалошките вистински Арапи од Арабија кои ја нападнале Северна Африка и делови од Јужна Европа не придонесуваат суштински во генскиот базен. ^{[26] [27]} Сепак, резултатите од една неодамнешното иследување од 2017 година тврди дека миграцијата на Арапите во Магреб претставува демографски процес што подразбира проток на гени и ја ремоделира генетската структура на Магреб, наместо тоа да биде само културен процес како што било предложено претходно од постарите записи.

Според едно иследување од 2000 година на European Journal of Human Genetics, Мароканците од северозападна Африка, иако сè уште имаат многу разлики, генетски се поблиску до јужноевропејците отколку со потсахарските Африканци од банту етничката припадност. ^[28]

Постои значителен придонес на потсахарска африканска ДНК кај околу една третина од Мароканците, при што повеќето западноевроазиски бербери покажуваат придонес од 1-10% потсахарска африканска ДНК во просек. ^[29] Неберберските популации покажале значително повеќе придонеси на ДНК од потсахарска Африка (до 55%). Кога станува збор за придонесите на потсахарска Африка, разликите меѓу берберските популации не биле значајни. Кодри и негоите соработници (2009) и Ернандес и неговите сопработници (2015) покажале зголемена застапеност на потсахарска африканска мтДНК хаплогрупи (т.е. висока преваленца на лоза добиена од L).

Различните испитувани локуси откриле блиска сличност помеѓу Берберите и другите северноафрикански групи, главно со мароканските арапски говорници, што е во согласност со хипотезата дека денешното мароканско население има силно берберско потекло. ^[30] Од друга страна, различни проучувања исто така покажале дека мароканската популација е генетски хетерогена и разновидна, и дека дури и самите Бербери опфаќаат генетски различни групи. Различни популациски генетички проучувања заедно со историчари како Габриел Кампс и Чарлс-Андре Жилиен ја поддржуваат идејата дека најголемиот дел од генскиот базен на современите северозападни Африканци, без разлика на лингвистичката група, е од неолитско потекло.^[31] Различни понови проучувања се спротивставиле на ова и дошле до заклучок дека базенот на хромозомот J-M267 бил изведен не само од раните неолитски дисперзии, туку во многу поголема мера од неодамнешните експанзии на арапските племиња од Арапскиот Полуостров, што подразбира проток на гени и ја ремоделирал генетската структура на Магреб.

Е-М81

E1b1b1b1 (E-M81), порано E1b1b1b, E3b1b и E3b2, е најчестата хромозомска Y група во Мароко, доминирана од нејзината потклада E-M183. Се смета дека потекнува од Северна Африка пред 14.200 години. ^[34]

Се верува дека нејзината матична клада E1b1b (E-M215) првпат се појавила во Африканскиот Рог пред околу 42.600 години. ^[35] Нејзината доминантна подклада Е-М35 се смета дека се појавила во Источна Африка пред околу 22.400 години, а подоцна би се распрснала во Северна Африка и оттаму во Западна Азија. ^{[36] [37]} Се смета дека сите главни подгранки на E-M35 потекнуваат од истата општа област како и матичната клада: во Северна Африка, Африканскиот Рог или блиските области на Блискиот Исток. Некои гранки на Е-М35 ја напуштиле Африка пред многу илјади години. На пример, Батаглија и др. (2008) harvcoltxt error: no target: CITEREFБатаглијаFornarinoAl-ZaheryOlivieri2008 (help) процениле дека E-M78 (наречена E1b1b1a1 во тој труд) е во Европа подолго од 10.000 години. ^[38]

Оваа хаплогрупа достигнува средна фреквенција од 85% во Северна Африка. Зачестеноста се намалува од приближно 80% или повеќе кај некои марокански берберски популации, вклучувајќи ги и Сахарците, на приближно 28% на исток од овој опсег во Египет. ^{[39] [37] [40]}

Поради распространетоста на кладот меѓу овие берберски групи и други како што се Мозабитите, Рифјаните, Шилхите и Кабилите, понекогаш се нарекува генетски берберски маркер.

Ова филогенетско дрво на подкладите на хаплогрупата Бербер се заснова на дрвото на YCC 2008 и последователните објавени истражувања како што е сумирано од ISOGG. ^{[41] [42] [43]}

• E1b1b1b (L19, V257)
  • E1b1b1b1 (M81)
    • E1b1b1b1a (M107) Андерхил и соработниците (2000) harvcoltxt error: no target: CITEREFАндерхил_и_соработниците2000 (help) .
    • E1b1b1b1b (M183) Овој клад е исклучително доминантен во рамките на E-M81. Всушност, додека Карафет и соработниците (2008) harvcoltxt error: no target: CITEREFКарафет_и_соработниците2008 (help) продолжуваат да го опишуваат ова како подклада на E-M81, а ISOGG се одложува на Карафет и соработниците сите податоци имплицираат дека всушност треба да се смета за филогенетски еквивалентно на M81.
      • E1b1b1b1b1 (M165) Андерхил и соработниците (2000) harvcoltxt error: no target: CITEREFАндерхил_и_соработниците2000 (help)
      • E1b1b1b1b2 (L351) Пронајдена кај двајца поврзани учесници во Проектот за филогенија E-M35.

Просечните северноафрикански марокански бербери имаат фреквенции од E3b3 во +80%.Според проучувањата на Алварес и др. (2009) harvcoltxt error: no target: CITEREFАлваресSantosMontielCaeiro2009 (help) покажало фреквенција на E3b1b од 28/33 или 84,8% кај Берберите од Маракеш. При кое останатите фреквенции се 1/33=3% E3a*, 1/33=3% E3b*, 1/33 или 3% E3b1a и 1/33 или 3% E3b1c.

E1b1b (M81) се протоберберски маркер E1b1b1b1a1 (M107), редуцирана протоберберска лоза во Мали. ^[44]

J-P209

Хаплогрупата J-P209 е вториот најчест Y хромозом во Мароко, доминирана од неговата потклада J-M267 (J1). Се верува дека се појавила пред околу 31.700 години во Југозападна Азија (пред 31.700±12.800 години според Семино и неговите соработници (2004). Нејзината најголема фреквенција од 30%-62,5% била забележана кај муслиманските арапски популации на Блискиот Исток.

Хаплогрупата J-P209 се наоѓа во најголема концентрација во југозападниот дел од Арапскиот Полуостров. Хаплогрупата J-P209 има значително присуство во Северна Африка, што е втората најчеста хаплогрупа во Магреб. Проучувањето од 2021 година покажало дека највисоката фреквенција на блискоисточната компонента некогаш забележана во Северна Африка досега била забележана кај Арапите од Веслетија во Тунис, кои имале фреквенција на блискоисточната компонента од 71,8%. ^[45] J-P209 е пронајдена во фреквенции од 35% во Алжир, 34% во Тунис ^{[46] [47]} и 20% во Египет (Семино и др. 2004 harv error: no target: CITEREFСеминоMagriBenuzziLin2004 (help)). Во Мароко, J-M267 е пронајдена во фреквенции од 26,4%, ^[48] 31,5%, ^[49] и 20,4%. ^[50]

Едно неодамнешно проучување покажало дека базенот на хромозомот J-M267 во Магреб е изведен не само од раните неолитски дисперзии, туку во многу поголема мера од арапските миграции во Магреб, неодамнешните експанзии на арапските племиња од Арапскиот Полуостров, за време на кои јужните Катанити и северните Аднанити Арапи придонеле во хетерогениот етнички состав на Магреб. Ова силно имплицирашо генски тек и ја ремоделирала генетската структура на Магреб, наместо да биде обична културна замена како што тврдат постарите студии. Ова ги зголемило генетските сличности меѓу северноафриканците и жителите на Блискиот Исток. ^[51]

Е-М78

Најбазалната и најретката парагрупа E-M78* била пронајдена на пониски фреквенции кај мароканските Арапи. Под-кладата E-V65 се наоѓа на високи нивоа во регионите на Магреб во далечната северна Африка. Круцијани и др. (2007) harvcoltxt error: no target: CITEREFКруцијаниLa_FrattaTrombettaSantolamazza2007 (help) известуваат за нивоа од околу 20% кај либиските арапски лози и околу 30% кај мароканските Арапи. Се смета дека е поретка кај Берберите, но сепак е присутна во нивоа од >10%. Авторите сугерираат северноафриканско потекло за оваа лоза. Во Европа, само неколку единки биле пронајдени во Италија и Грција.

Капели и неговите соработници (2009) го проучувале бета-кластерот во Европа. Тие пронашле и траги во Кантабрија, Португалија и Галиција, при што Кантабрија има највисоко ниво во Европа во нивната студија, со 3,1% (5 од 161 лице).

Други фреквенции на E1b1b1a1c (E-V22) биле пријавени од Круцијани и неговите соработници (2007) кои ги вклучуваат мароканските Арапи (7,27%, 55 луѓе) и мароканските Евреи (8%, 50 луѓе).

Други хаплогрупи

Во врска со E-M123 без проверка за E-M34 SNP се наоѓа на мали фреквенции во Мароко. Ниски регионални проценти за E-M123 биле пријавени кај мароканските Бербери околу 3%. E-M123 е позната и како E1b1b1b2a (ISOGG 2012).

Евроазиските хаплогрупи како што се хаплогрупата Ј и хаплогрупата Р1, исто така, биле забележани на многу минимални фреквенции. Темелна студија од Круцијани и неговите соработници (2004) која ги анализирала популациите од Мароко, заклучила дека северноафриканскиот модел на Y-хромозомска варијација (вклучувајќи ги и хаплогрупите J1 и R1b) е главно од неолитско потекло, што сугерира дека неолитската транзиција во овој дел од светот била придружена со демиска дифузија на сточари кои зборуваат берберски од Алжирската пустина во источно Мароко, иако подоцнежните трудови сугерираат дека овој датум би можел да биде долг пред десет илјади години, со преминот од оранската во капсијанската култура во Северна Африка. ^[52]

Хаплогрупите G и T ретко се наоѓаат во Мароко. Во 147 примероци земени во Мароко, кај 1% било откриено дека е со хаплогрупа G. ^[53]

Во друга студија 1% од 312 примероци во Мароко биле G. ^[54]

Друга студија собрала примероци единствено од села во долината Азгур во Мароко, каде што ниту еден од 33 примероци не бил утврден

Проучувањето на 20 марокански Евреи покажало дека 30% биле G. Тестираните мажи тогаш очигледно живееле во Израел. Друга студија за еврејски мажи покажала дека 19,3% од 83 Евреи мажи од Мароко припаѓале на хаплогрупата ^[55] . Поголемиот дел од сите машки скелети од европскиот неолитски период досега дале Y-ДНК што припаѓа на оваа хаплогрупа како мумифицираните останки на Ледениот човек Еци, The National Geographic Society го става потеклото на хаплогрупата G на Блискиот Исток пред 30.000 години и претпоставува дека луѓето што ја носат хаплогрупата учествувале во ширењето на неолитот во Африка, а потоа и во Европа ^[56] Два проценти од Арапските Мароканци и 0% до 8% од Берберските Мароканци, исто така, поседувале хаплогрупа G. ^[57]

Хаплогрупата Т се наоѓа помеѓу централните Бербери од Асни Оаза во близина на алжирските граници со 1,9% и била забележана кај мароканските Евреи со 4%.

Најбазалната и најретката E1a* парагрупа била пронајдена на пониски фреквенции во примероците добиени од мароканските Бербери и Сахарци, датирана околу 45.000 п.н.е., и поврзана со повторната евроазиската миграција од Блискиот Исток во Северна Африка заедно со E1b1b за време на палеолитот. ^[57]

Марокански Y-ДНК хаплогрупи

Главните компоненти на хаплогрупите на Y-ДНК присутни кај мароканските Бербери (E3b ; 94%) се делат со европските и соседните северноафрикански и блискоисточни популации. Мал дел од хаплогрупите ги опфаќаат и оние поврзани со северозападните Африканци (E1a, A1a; 1%), жителите на Блискиот Исток (J, G, T; 2,4%), Африканците од потсахарскиот регион (E3a; 1,7%) и Европејците ( R1b, I1; 2%).

Некои од главните идентификувани проценти биле:

• E1b1b: 56% - Типично за популациите што зборуваат афроазијатски.
• J-P209: 20,4% (Семино и др. 2004 harvnb error: no target: CITEREFСеминоMagriBenuzziLin2004 (help)) - Типично за популациите на Арапскиот Полуостров, Левант и Кавказ, со умерена распространетост во Југоисточна Европа, Северна Африка, Африканскиот Рог, Централна Азија и Јужна Азија.
• R1b: 0,8% до 6,8% (Бош 2001 harvnb error: no target: CITEREFБош2001 (help)) - типично за западноевропејците, некои западноазиски народи, суданците Фулани и чадските народи од Средна Африка и некои централноазиски народи (како што се Башкирите, Туркмените и Ујгурите).
• G: 0,4% - Типично за луѓето од Кавказ, а во помала мера и од Блискиот Исток.
• E1a: 0,5% - Ретка хаплогрупа која е пронајдена меѓу мароканските Бербери, Сахарци, јужноевропејците и некои говорители на Чад во Сахел.
• E1b1a: 1,7% - типично за населението што зборува нигер-конгоански јазици.
• Т: 0,4% - Широко распространета низ Западна Евроазија.
• I: 0,4% - Може да се пронајде кај поголемиот дел од денешното европско население, со врвови во Северна и Југоисточна Европа. Хаплогрупата I1 Y-хромозоми се пронајдени и кај некои популации на Блискиот Исток, Кавказ, Североисточна Африка и Средносибирската Висорамнина.

Праисториските популации на Мароко, кои биле предци на Берберите, биле поврзани со пошироката група на палео-средоземноморски народи. Афроазиското семејство веројатно потекнува за време на мезолитскиот период, можеби во контекст на капсијанската култура. ^{[69] [70]} Анализата на ДНК открила заедништво меѓу берберските марокански популации и оние на Лапонците од Скандинавија, што покажува врска која датира од пред околу 9.000 години. ^[71]

Околу 5000 п.н.е., населението на Северна Африка првенствено потекнува од креаторите на иберомавританската и капсијанската култура, со понов упад поврзан со неолитската револуција. ^[72] Прото-берберските племиња еволуирале од овие праисториски заедници за време на доцното бронзено до раното железно време. ^[73]

Доказите од ДНК сугерираат дека за време на последниот глацијален максимум, период помеѓу 25.000 и 19.000 години, големи ледени плочи дебели над еден километар покривале голем дел од Северна Европа, што го правел регионот непогоден за живеење за луѓето. Се верува дека човечкото население се повлекло на југ во потоплите региони во близина на Средоземно Море. Се верува дека бегалците во овој период биле во Иберија, на Балканот и во Италија и затоа имало проток на гени од Северна Африка во Јужна Европа. ^[74]

По глацијалниот максимум, кога започнала да се загрева европската клима, се смета дека засолништата биле изворот од кој Европа била повторно населена. Праисториските африкански лози кои биле воведени во Иберија како бегалци потоа би се распрснале низ цела Европа со ширењето на луѓето кон север. Ова може да го објасни присуството на генетски лози во Источна Европа и дури на север до Русија, кои се смета дека имаат праисториски врски со северозападна Африка, главно Мароко. Се верува дека по проширувањето на човечкото население од ибериските засолништа се вратило назад во Мароко и северозападна Африка. ^[75]

Неолитот до крајот на праисторијата

Промената од лов и собирање во земјоделство за време на неолитската револуција претставувало пресврт во светската историја. Се верува дека општествата кои први ја направиле промената во земјоделството живееле во Северна Африка и Блискиот Исток пред околу 10.000 п.н.е. Земјоделството било воведено во Европа со мигрирање на земјоделците од Блискиот Исток. ^[76] Според моделот на демична дифузија, овие фармери од Блискиот Исток или ги замениле или се вкрстувале со месните популации на ловци-собирачи кои живееле во Европа од миграцијата „надвор од Африка“. ^[77]

Се претпоставува дека првите фармери од Блискиот Исток имале северноафрикански влијанија главно од капсијанската култура. ^[78] Постоеле и некои предлози според кои некои генетски лози пронајдени на Блискиот Исток пристигнале таму во овој период. ^[79] Се смета дека првите земјоделски општества на Блискиот Исток произлегле од Натуфиската култура, која постоела во Палестина од 12.000 п.н.е.-10.000 п.н.е. Важна миграција од северозападна Африка настанала од Иберо-Мавританците од Мароко преку Синајскиот Полуостров, се смета дека се случила пред формирањето на Натуфијан. ^[80]

Во 2013 година, скелетите кои припаѓаат на креаторите на епипалеолитската иберомавриска култура, кои биле ископани на праисториските локалитети Тафоралт и Афалу, биле анализирани за античка ДНК. Сите примероци припаѓале на мајчините клади поврзани или со Северна Африка или со северното и јужното средоземноморско приморје, што укажува на проток на гени помеѓу овие области уште од епипалеолитот. ^[81] Античките тафоралти индивидуи ја носеле Y-ДНК хаплогрупата E1b1b и мтДНК хаплогрупите U6, H, JT и V, што укажува на континуитетот на населението во регионот кој датира од периодот на Иберо-мавританците. ^{[82] [83]}

Според проучувањето на Фадлауи-Зид во 2004 година, оваа шема сугерира дека арапизацијата на областа била главно културен процес, наместо демографска замена на берберското население кое го населувало регионот каде што се случила арапската експанзија. ^[84] Сепак, резултатите од едно поново иследување од 2017 година сугерираат дека миграцијата на Арапите во Магреб е главно демографски процес кој подразбира проток на гени и ја ремоделира генетската структура, наместо обична културна замена како што било предложено претходно со историските записи.

Мароканскиот митохондриски базен во суштина е берберски по својата структура, се карактеризира со „вкупно висока фреквенција на западноевроазиски хаплогрупи“ претставен со пост-последната глацијална максимална експанзија од Иберија до Северна Африка, откриена со фината карактеризација на мтДНК HV хаплогрупата во Мароко се проценува околу 36% до 60%, некако пониска фреквенција на потсахарска L лоза и значително (но диференцијално) присуство на северноафриканските хаплогрупи U6 и M1". ^[85] И според Черни и сор. „глечерното максимално проширување кое потекнува од Иберија не само што довело до преселување на Европа, туку и на Северна Африка.“ ^[86]

Евроазиските мтДНК (мајчински) секвенци биле откриени на фреквенции од 96% кај мароканските бербери, 82% кај алжирските бербери и 78% кај неберберските Мароканци, во споредба со само 4% кај сенегалската популација.

До неодамна, некои трудови сугерирале дека распространетота на главните хаплогрупи L во Мароко главно се должи на задсахарската трговија со робови. ^[87] Сепак, во септември 2010 година, темелна студија за берберската мтДНК од Фрегел.заклучи дека повеќето од L хаплогрупите биле многу постари и воведени од антички африкански генски тек пред околу 20.000 години. ^[88]

Мароканските северни бербери поседуваат само 3% до 1% од SSA мтДНК., ^[89] за остатокот од мтДНК лоза претежно се кавкаски/западноевроазиски, додека мароканските Арапи имаат повеќе покачена SSA мајчинска примеса од околу 21% до 36% преку L-мтДНК секвенците, највисоките фреквенции на L-мтДНК се пријавени кај мароканските Арапи од околното подрачје на ел-Џадида со 36% и тоа во голема мера се припишува на трговијата со робови. ^[90]

Фреквенции (> 1%) на L-mtDNA

• Демографија на Мароко
• Генетска историја на Северна Африка
• Генетска историја на Блискиот Исток
• Генетски студии за Арапите

• Battaglia, Vincenza; Fornarino, Simona; Al-Zahery, Nadia; Olivieri, Anna; Pala, Maria; Myres, Natalie M; King, Roy J; Rootsi, Siiri; и др. (2008), „Y-chromosomal evidence of the cultural diffusion of agriculture in southeast Europe“, European Journal of Human Genetics, 17 (6): 820–830, doi:10.1038/ejhg.2008.249, PMC 2947100, PMID 19107149
• Bosch, Elena; Calafell, Francesc; Comas, David; Oefner, Peter J.; Underhill, Peter A.; Bertranpetit, Jaume (2001), „High-resolution analysis of human Y-chromosome variation shows a sharp discontinuity and limited gene flow between north-western Africa and the Iberian Peninsula“, Am J Hum Genet, 68 (4): 1019–1029, doi:10.1086/319521, PMC 1275654, PMID 11254456
• Capelli C, Onofri V, Brisighelli F, Boschi I, Scarnicci F, Masullo M, и др. (June 2009). „Moors and Saracens in Europe: estimating the medieval North African male legacy in southern Europe“. European Journal of Human Genetics. 17 (6): 848–52. doi:10.1038/ejhg.2008.258. PMC 2947089. PMID 19156170.
• Cruciani, F.; La Fratta, R.; Trombetta, B.; Santolamazza, P.; Sellitto, D.; Colomb, E. B.; Dugoujon, J.-M.; Crivellaro, F.; и др. (2007), „Tracing Past Human Male Movements in Northern/Eastern Africa and Western Eurasia: New Clues from Y-Chromosomal Haplogroups E-M78 and J-M12“, Molecular Biology and Evolution, 24 (6): 1300–1311, doi:10.1093/molbev/msm049, PMID 17351267, Архивирано од изворникот на 2017-10-10 Also see Supplementary Data.
• Hassan, Hisham Y.; Underhill, Peter A.; Cavalli-Sforza, Luca L.; Ibrahim, Muntaser E. (2008), „Y-Chromosome Variation Among Sudanese: Restricted Gene Flow, Concordance With Language, Geography, and History“ (PDF), American Journal of Physical Anthropology, 137 (3): 316–23, doi:10.1002/ajpa.20876, PMID 18618658, Архивирано од изворникот (PDF) на 2009-03-04
• Henn, B. M.; Gignoux, C.; Lin, Alice A; Oefner, Peter J.; Shen, P.; Scozzari, R.; Cruciani, F.; Tishkoff, S. A.; Mountain, J. L.; Underhill, P. A. (2008), „Y-chromosomal evidence of a pastoralist migration through Tanzania to southern Africa“, PNAS, 105 (31): 10693–8, Bibcode:2008PNAS..10510693H, doi:10.1073/pnas.0801184105, PMC 2504844, PMID 18678889. See comment on Dienekes blog, comment on the Spitoon blog and public release.
• ISOGG (2008). „Y-DNA Haplogroup Tree 2008“.
• Karafet TM, Mendez FL, Meilerman MB, Underhill PA, Zegura SL, Hammer MF (2008). „New binary polymorphisms reshape and increase resolution of the human Y chromosomal haplogroup tree“. Genome Research. 18 (5): 830–38. doi:10.1101/gr.7172008. PMC 2336805. PMID 18385274.
• Keita, S. O. Y.; Boyce, A. J. (Anthony J.) (2005), „Genetics, Egypt, and History: Interpreting Geographical Patterns of Y Chromosome Variation“, History in Africa, 32: 221–246, doi:10.1353/hia.2005.0013, S2CID 163020672
• Luis, J; Rowold, D; Regueiro, M; Caeiro, B; Cinnioglu, C; Roseman, C; Underhill, P; Cavallisforza, L; Herrera, R (2004), „The Levant versus the Horn of Africa: Evidence for Bidirectional Corridors of Human Migrations“ (PDF), American Journal of Human Genetics, 74 (3): 532–544, doi:10.1086/382286, PMC 1182266, PMID 14973781, Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-02-16. (Also see Errata)
• Underhill, Peter A.; Shen, Peidong; Lin, Alice A.; Jin, Li; и др. (November 2000). „Y chromosome sequence variation and the history of human populations“. Nature Genetics. 26 (3): 358–361. doi:10.1038/81685. PMID 11062480. S2CID 12893406.