Општина Дебар

Општина Дебар се наоѓа во Западна Македонија, дел од Југозападниот Регион. Општината се наоѓа во Дебарскиот регион и има вкупна површина од 142.67 км². На исток граничи со Албанија, на југ со Центар Жупа и Струга, на исток со Кичево и на север со Маврово и Ростуше. Во општината се наоѓаат планината Крчин и Дебарското Езеро.

Главен стопанско објект во општината е ХЕЦ „Шпилје“. Градското население во општината се занимава со трговија, производство и услуги, а руралното население со сточарство, земјоделство и шумарство.

Население

Според пописот на население од 2002 година, општината има вкупно население од 19. 542 жители со густина на население од 134.15 жители на километар квадратен. Етничкиот состав на општината бил следниот:^[2][3]

*Треба да се напомене дека иако во Дебар се попишани 1.415 луѓе како Турци, тоа се всушност Македонци-муслимани со оглед на тоа дека од попишаните Турци 98% за мајчин јазик се изјасниле дека им е македонскиот. Со тоа бројот на Македонци по националност во Дебар без разлика на вероисповеда е всушност 4469 или 30,69% (бројот на попишани со мајчин македонски јазик). Исто така и околните села на Дебар се во најголем дел македонски (населени со Македонци-муслимани). Дел од Македонците-муслимани се изјасниле и како Албанци. Мал број од Македонците-муслимани се изјасниле и како други.

Мајчин јазик

Мајчин јазик на населението според пописот од 2002^[4]:

Иселувањето на населението од Општина Дебар е процес кој се одвива подолг период. Во минатото, миграцијата била воглавно село-град или град-град, но денес е забележано големо отселување на населението во странски држави.Дебарски емигранти во Бугарија (1905/1906) издавале свои весник*.

Цркви^[5]

• Црква „Св. Димитриј“ - Баниште - црква од 19 век;
• Црква „Св. Јован“ - Баниште - црква од 20 век;
• Црква „Св. Илија“ - Баниште - руинирана црква од 14 век;
• Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Гари
• Црква „Св. Никола“ - Долно Косоврасти - црква од 19 век, возобновена во 1985 година.
• Манастир „Св. Ѓорѓи Победоносец“ - Рајчица
• Црква „Св. Варвара“ - Рајчица, во маалото Рајчки
• Црква „Св. Атанасиј“ - Рајчица, во маалото Влаовци
• Црква „Св. Димитриј“ - Рајчица, во маалото Радовци

Училишта

• ОУ „Долно Косоврасти“ - Долно Косоврасти

Археолошки наоѓалишта^[6]

• Краста — средновековна црква и некропола;
• Ров — средновековна некропола;
• Арбановци — средновековна некропола;
• Заградишта — средновековна тврдина;
• Стар Пат — средновековен пат;
• Елица — средновековна црква и некропола;

Градоначалник на општина Дебар е Ружди Љата од редовите на ДУИ. Тој бил избран на локалните избори од 2017 година за мандат од четири години. Функцијата градоначалник ја извршувал и во периодот 2013-2017.^[7] Советот на општина Дебар е составен од 15 члена. Според последните локални избори од 2017 година, членовите на советот според политичката припадност за мандатот 2017-2021 се:

Во склоп на општина Дебар е градот Дебар и следниве села: Баниште, Бомово, Гари, Горно Косоврасти, Долно Косоврасти, Коњари, Кривци, Могорче, Осој, Отишани, Рајчица, Селокуќи, Спас, Татар Елевци, Трнаник, Хаме и Џепиште.

• Трифон Ангелов (Баниште, 1872 - ?) — револуционер^[8]
• Воислав Илиќ — (Баниште), поет и раскажувач, доктор на филолошки науки, литературен критичар и историчар.
• Божин Теофилов — македонски комита, учесник во Илинденското востание во четата на Георги Сугарев, војвода на ВМРО во Дебарско и Реканско
• Неделко и Ристе Китанови — македонски комити, членови на дебарската чета на ВМРО. Ристе загинал во 1902 во борба со турскиот аскер кај селото Јанче, а Неделко учествувал и се борел во Илинденското востание.
• Иван Аговски — македонски револуционер
• Ибе Паликуќа — учесничка во НОВ, народен херој на Југославија
• Лиман Каба — учесник во НОВ, народен херој на Југославија
• Благоја Деспотовски - Шовељ — учесник во НОВ
• Неџат Аголи — прв министер за социјална политика во македонската влада по Втората светска војна
• Живко Ошавков — социолог и филозоф, еден од основоположниците на социологијата во Бугарија
• Јордан Даниловски (р. 15 јануари 1957) — македонски поет, критичар, есеист, романописец.
• Васил Куноски (20 ноември 1916 - 13 јуни 1993) — македонски поет за деца.
• Иван Ивановски (10 јуни 1930) — македонски поет, раскажувач, писател за деца, театарски критичар.
• Алексиј Зографски — преродбеник
• Никола Аџиев — револуционер
• Силко Цветков — револуционер
• Тришо Стојановски — писател

• ФК Кораб (Дебар) — фудбалски клуб основан 1923 г. Има настапувано во Втората македонска фудбалска лига.

• Југозападен Регион
• Општини во Македонија
• Дебар

• Портал на Општина Дебар
• Општина Дебар во „АБВ - деловен именик“ Архивирано на 6 април 2016 г.
• Општина Дебар на „Златна Книга“
• Општина Дебар^{[мртва врска]} на mojsovetnik.org.mk