Тибетска Висорамнина

Висорамнината е обиколена со големи планински венци.^[11]На југ, тоа се Хималаите, на север е венецот Кунлун кој ја двои од Таримската Котлина, а на североисток е масивот Чилиен кој ја двои висорамнината од коридорот Хесји и пустината Гоби. На исток и југоисток теренот станува шумовит, клисурест и гребенест. Тука извираат реките Салуен, Меконг и Јангцекјанг (венец Хенгдуан). На запад се протега високиот венец Каракорум во северен Кашмир.

На север висораминната се закосува надолу и се спушта од 5000 до 1500 м надморска височина во растојание помало од 150 км. Долж косината има венци. На запад е Кунлун, што ја двои од Таримската Котлина. На половина од растојанието во котлината, граничниот венец преоѓа во Алтинтаг и Кунлун. Делницата што се образува има облик на „V“ во западниот дел на котлината Цајдам. Алтинтаг завршува кај превојот Данџинг, на патот од Дунхуанг за Голмуд. На запад се расположени кратките венци Дангхе, Јема, Шуле и Тулај Нан. Најисточниот дел го сочинува венецот Чилиен. Низата од планини продолжува на исток од висорамнината, образувајќи го венецот Чин што го двои подрачјето Ордос од покраината Сечуан. На север од планината се Гансу или коридорот Хесји — главната траса на Патот на свилата од Кина кон западните земји.

Висорамнината е висока степа испрекината со венци и големи соленикави езера. Годишното количество на врнежи се движи од 100 до 300 мм, претежно во облик на град. Јужната и источната граница на степата се прекриени со тревни површини, на кои е застапено номадското сточарство во текот на шест месеци во годината (во другата половина, земјата е замрзната). Големи делови од висорамнината се покриени со вечен мраз. Кон север и северозапад, висорамнината постепено станува сè повисока, постудена и посува, за на крај да стигне до зафрлената област Чангтанг во северозападниот дел. Тука просечната надморска височина надминува 5.000 м, а зиме температурата се спушта под −40 °C. Поради суровоста на условите, ова е најретко населеното подрачје во Азија, и трето во светот, по Антарктикот и северен Гренланд.

Хималаите се меѓу најмладите планински венци на светот и се состојат претежно од надигнати седиментни и метаморфни карпи. Според современата теорија на тектоника на плочите, тие настанале поради континенталниот сурид или орогенеза долж конвергентна граница помеѓу Индоавстралиската и Евроазиската Плоча. Ваквите планини се нарекуваат „набрани“.

Судирот почнал во периодот горна креда пред 70 милиони години, а по 20 милиони години Индоавстралиската Плоча сосема се споила со Евроазиската и го затворила океанот Тетида. Преостанатите наноси (седименти) на дното биле лесни, па затоа не навлегле во земјиштето туку се згрутчиле, образувајќи планини. Индоавстралиската Плоча и денес продолжува да се провлекува под Тибетската Висорамнина, што значи дека висорамнината и понатаму расте во височина, околу 5 мм годишно.

Поради висината и малото количество на вржени, висорамнината се одликува со алпска тундра, што дава намалена биоразновидност. Во Тибет живеат волци, диви магариња, жерави, мршојадци, јастреби, гуски, змии и биволи. Од особен интерес е пајакот-скокач од видот Euophrys omnisuperstes, што живее на височина до 6.500 м.^[12]

• Тибет
• Такла Макан
• Лоп нур
• Јинанско-Гуејџоуанска Висорамнина

• Hopkirk, Peter (1983). Trespassers on the Roof of the World: The Secret Exploration of Tibet. J. P. Tarcher. ISBN 0-87477-257-5.
• Brantingham, P. J. & Xing, G. (2006). Peopling of the northern Tibetan Plateau. World Archaeology. 38. стр. 387–414. doi:10.1080/00438240600813301.

• Меѓународна НВО „Висорамнински Перспективи“ (англиски)
• Атлас на чудата на природата: Азија: Тибетска Висорамнина (руски)
• Заштитени подрачја на Тибетската Висорамнина (англиски)
• „Севернотибетска Висорамнина-Кунлунска планинска пустина“. Земски екорегиони. Светски фонд за природа (WWF). (англиски)

33°N 88°E / 33° СГШ; 88° ИГД / 33; 88