Трансилванија

Трансилванија во текот на својата историја била „во срцето“ на Кралство Дакија (82 п.н.е.-106). Во 106 година била освоена од страна на Римјаните, а нејзините богатства целосно експлоатирани. Кога Римјаните се повлекле во 271 година, територијата била изложена на различни влијанија од различни племиња. Во следните години, оваа област била под контрола на дакиското племе Карпи, Визиготи, Хуни, Гепиди, Авари и Бугари. По романизацијата на овие простори, дакиските племиња и народи започнале да се предвижуваат кон југ. Така, главниот карактер на населението во Трансилванија бил формиран со мешењето на Дакиските народи и Римјаните заедно со нивните култури.^[1] Сепак, денес историчарите водат сѐ уште дебати околу карактерот на областа пред таа да биде освоена од страна на Унгарците.

Така, кон крајот на 9 век, со Трансилванија започнала да биде зазимана од страна на Кралство Унгарија, за да во 1003 година, во времето на Иштван I, го порази принцот Ѓула, кој воедно му бил вујко.^[2][3][4][5] Во периодот од 1003 до 1526 година, Трансилванија претставувала војводство во рамките на Кралство Унгарија, на чие чело стоел војвода кој директно бил назначуван од страна на унгарскиот крал. По Мохачката битка, во 1526 година Трансилванија станала независно кнежевство управувана од калвинистичките унгарски ннезови. Во 1566 година, Унгарија била поделена помеѓу Хабсбуршката династија и Османликсатас империја, а Кнежевство Трансилванија добила одредена автономија во рамките на османлиската држава.

По Битката кај Виена, Хабсбуршката династија во 1683 година ја зазела Трансилванија. Но, многу бргу, унгарскиот суверенитет бил признаен над Трансилванија,^[1] а наспроти ова Трансилванците го признале сузеренството на царот на Светото Римско Царство Леополд I (1687), кое означува дека територијата била под директно влијание на Австријците.^{[6][7][8][9][10]} По 1867 година, регионот целосно бил заземен од Унгарија, како дел од новоформираната Австроунгарија.^[3][5]

По поразот во Првата светска војна, Австроунгарија се распаднала. На 1 декември, 1918 година, Романија прогласила независност, по кое голем дел од територијата на Трансилванија била приклучена кон новата држава. Унгарија протестирала против ова присвојување, бидејќи околу 1.600.000 Унгарци живееле на овие простори^[11], главно во Цеклер. Во 1940 година, за време на Втората светска војна, Унгарија присоединила 40% од територијата на Трансилванија, главно како награда добиена од Германија и Италија. Сепак, освоените територии на Романија повторно и биле вратени по крајот на војната во 1945 година, кое било потврдено со париската мировна конференција по две години.^[3].

Во денешно време, Трансилванија честопати е поврзувана со Дракула,^[12][13][14], како и со многу хорор филмови, додека пак од Средна Европа и Источна Европа, регионот е доста познат по своите убавини и ценета историја.

Името Трансилванија, за првпат во латинската географија се појавило во 1 век, како област која се наоѓала во рамките на провинцијата Дакија. Во средновековед документ, којшто датира од 1975 година, Трансилванија се поистоветува со ultra silvam, кое во превод значи надвор од шумата. Трансилванија, со алтернативна латинска предлошка претставка, значи "од другата страна на шумата". Унгарски историчари тврдат дека средновековната латинска форма Ultrasylvania, а подоцна Трансилванија, била директен превод од унгарскатс форма на Erdő-elve.^[15] Германското име Siebenbürgen пак во превод значи "седум тврдини". Името го добило постарогермански градови, главно населени со трансилваниски Саксонци. Градовите се: Брашов, Сигишоара, Медијаш, Сибиу, Себеш, Бистрица и Клуж-Напока. Унгарското име Erdély за првпат било споменато во 12 век во Gesta Hungarorum односно Унгарски летопис како "Erdeuleu". Првото романско име Ardeal се појавило во 1432 година, како Ardeliu.^[16]

Историскиот регион, кој во 1920 година бил вклучен во составот на Романија вклучува речиси 102.200 км ². Административната поделба на Трансилванија денеска вклува:

• Сату-Маре
• Марамуреш
• Бихор
• Арад
• Тимиш
• Караш-Северин
• Хунедоара
• Алба
• Сибиу
• Брашов
• Муреш
• Харгита
• Ковасна
• Салаж
• Клуж
• Бистрица-Насауд

Најнаселени односно најголеми градови се:

• Клуж-Напока (318,027)
• Темишвар (317,651)
• Брашов (283,901)
• Орадеа (206,527)
• Арад (172,824)
• Сибиу (155,045)
• Муреш (149,577)
• Баја Маре (137,976)
• Сату Маре (115,630)

Овој регион има население од 7.221.733, со големо ромснако мнозинство (75,9%). Исто така во Трансилванија живеат и Унгарци (20%), Роми (3.3%), Германци (0.7%) и Срби (0.1%).^[17][18] Етничките Унгарци формираат мнозинство во Ковасна и Харгита.

Процентот на романско население на овие простори се зголемил по приклучувањето на Трансилванија кон новоформираната романска држава во 1918 година. Во 1910 година, според пописот, од вкупно 5.262.495 населени, Романци биле 53,8%; Унгарци 31,6%; Германци 10.7%.^[19] Заземањето на Трансилванија и експлоатација на унгарските имоти, распределба на земјиштата на романските селани, културната романизација на територијата биле главните причини за затегнување на односите помеѓу Романија и Унгарија.^[20] Во периодот помеѓу [1945] и 1977 година, околу 630.000 луѓе се преселиле од Старото Кралство во Трансилванија, а 280.000 од Трансилванија на Старото Кралство, особено во Букурешт.^[21]

Трансилванија е богата со минерални ресурси, особено лигнит, железо, води, манган, злато, бакар, природен гас, сол и сулфур.

Постојат големи ресурси на железо и челик, хемиски и текстилни индустрии. Градежното дрво е уште еден вреден ресурс.

Трансилванија зазема околу 35% од БДП на Романија, и има БДП по глава на жител (ППП) на околу 11.500 $, околу 10% повисока од просечната романска.

• Брански замок, познат и како замокот на Дракула
• Средновековните градови: Клуж-Напока, Сибиу (Европски град на културата во 2007), Сигишоара
• Црква Денсуш
• Дакиски тврдини на планината Ораштие
• Дрвените цркви
• Седумте села со цркви и заштитни ѕидови во Трансилванија

• Романија
• Влашка
• Молдавија