శివ సహస్రనామాలు

శివుని పేర్లు "వెయ్యి పేర్లు జాబితా"
(శివ సహస్రనామములు నుండి దారిమార్పు చెందింది)

శివ సహస్రనామాలు శివుని పేర్లు "వెయ్యి పేర్లు జాబితా" ఉంది, హిందూమతం అత్యంత ముఖ్యమైన దేవతలలో శివుడు ఒకరు. హిందూ మతం సంప్రదాయంలోని సహస్రనామాలు ఒక రకం భక్తి శ్లోకం (సంస్కృతం: స్తోత్రం ), ఒక దేవత యొక్క అనేక పేర్లు, సహస్రనామములు జాబితా లోని పేర్లు దైవాన్ని ప్రశంసించినట్లు అవుతోంది, ఆ దైవం సంబంధం లక్షణాలు, విధులు, ప్రధాన పురాణాలలో ఒక కూలంకషంగా జాబితా (కేటలాగ్) ను అందిస్తాయి. శివ సహస్రనామ స్తోత్రము వీటన్నింటి స్తోత్రరూపం.

'హరి ... సస్టెయినర్, డిస్ట్రాయర్.
అనంత దృష్టి ... అనంతం దృష్టి .
మహాయోగి...అన్ని దేవతలలో గొప్పవాడు.

సందర్భాలు

శివ సహస్రనామములు కనీసం ఎనిమిది వేర్వేరు రూపాలు ఉన్నాయి.[1] మహాభారతం యొక్క అనుశాశిక పర్వం కనిపించటం ఈ సంప్రదాయం యొక్క గుజ్జుగా భావిస్తారు.[2] రామ్ కరణ్ శర్మ ఎనిమిది సందర్భములుగా విశ్లేషించారు:[3]

1. మహాభారతం 13.17.30-150 (అనుశాశన పర్వం) కథనంలో, కృష్ణ, శివుడు యొక్క 1,008 పేర్లు యుధిష్టరుడు నకు వివరించినట్లు రచనలో ఉంది. యుధిష్టరుడు భీష్ముడు ని శివుని పేర్లు చెప్పమని కోరాడు. కానీ భీష్ముడు తన అజ్ఞానం ఒప్పుకొని, కృష్ణుడు ని అడగమని యుధిష్టరునకు చెప్తాడు. విష్ణువు యొక్క వెయ్యి పేర్లు లేదా విష్ణు సహస్రనామములు కూడా అదే అధ్యాయం నందు రావడం సంభవిస్తుంది. విష్ణు సహస్రనామములుతో పేర్లు కొన్ని అతివ్యాప్తికి దారితీసింది. అందుకు ఆది శంకరాచార్యులు శివ, విష్ణువు రెండూ ఒకరే (అద్వైతం) అని నిర్ధారించారు.
2. లింగ పురాణం (పర్వం 1, లిం.పు 1.65.54-168) మహాభారతం అనుశాసన పర్వం నకు దగ్గరగా ఉంది.
3. లింగ పురాణం (పర్వం 2, లిం.పు 1.98.27-159), లిం.పు వెర్షన్ 1 నకు ఉమ్మడిగా కొన్ని భాగాలలో కానీ ఇతర మూలాలలో కూడా ఉంది
4. శివపురాణం 4.35.1-131..
5. మహాభారతం (శాంతిపర్వం వెర్షన్). మహాభారతం విమర్శనాత్మక ప్రచురణ ఈ వెర్షన్ కలిగి లేదు; ఇది పుస్తకం (శాంతిపర్వం) లో 12 భాగంగా భావిస్తారు. కానీ, విమర్శనాత్మక ప్రచురణలో అపెండిక్స్ 28 కి దిగజారిందిగా ఉంది, టెక్స్ట్ తదుపరి ఆలస్యంగా అదనంగా ప్రాతినిధ్యం పొందింది. గీతా ప్రెస్ సంచికలో యధాతథంగా అది , 12.284.68-180 శ్లోకాలు వంటివి ప్రధాన టెక్స్ట్ భాగంగా ఉంచారు.
6. వాయు పురాణం (1.30.179-284) దాదాపు మహాభారతం శాంతిపర్వం విభాగం వలె ఉంటుంది.
7. 'బ్రహ్మాండ పురాణం (38.1.1-100) లోనిది దాదాపు వాయు పురాణం విభాగము వలె ఉంటుంది.
8. మహాభాగవతం ఉపపురాణం (67.1-125) నందు తులనాత్మకంగా ఇటీవల మూలం యొక్క కనిపిస్తుంది.

శివుడు ప్రసిద్ధ పేర్లు

మొత్తం 113 పేర్లు దాని అర్థంతో పాటు, ఈ క్రింది రాసినవి పొందుపరచ బడ్డాయి..

పేరుఅర్థంపేరుఅర్థం
ఆశుతోష్తక్షణమే కోరికలు నెరవేర్చువాడుఅజపుట్టని
అక్షయగుణఅపరిమిత గుణ దేవుడుఅనఘఏ తప్పు లేకుండా
అనంతద్రిష్టిఅనంతం దృష్టిఆగాద్అన్ని సమయం అత్యధికంగా ఆనందించు
అవ్యయప్రభునాశనం దేవుడుభైరవ్భయంకర దేవుడు
భాలనేత్రనొసలులో ఒక కన్ను కలిగినవాడుభోలేనాథ్దయాహ్రుదయ దేవుడు
భూతేశ్వరదయ్యాలు, ఆత్మల యొక్క దేవుడుభూదేవభూమి దేవుడు
భూతపాలదయ్యాలు పరిరక్షకుడుచంద్రపాల్చంద్రుడి పాలకుడు
చంద్రప్రకాష్ఒక వైపు చంద్రుని కలిగి ఉన్నవాడుదయాళుకారుణ్యం
దేవదేవదేవతలకు దేవుడుధనదీపధనాధిపతి
ధ్యానదీప్Iధ్యానం, ఏకాగ్రత చిహ్నంద్యుతిధరప్రకాశం దైవం
దిగంబరఆకాశామే తన బట్టలుగా కలవాడుదుర్జనీయతెలుసుకొనుట కష్టం
దుర్జయలొంగనివాడుగంగాధరగంగానది దేవుడు
గిరిజాపతిగిరిజ యొక్క సహవాసిగుణగ్రాహిగుణాలు అంగీకరించిన
రుగుదేవఅన్నింటిలో అగ్రగణ్యుడుహరపాపాలు హరించు
హరిసస్టెయినర్, డిస్ట్రాయర్జగదీశయూనివర్స్ యొక్క మాస్టర్
జరాదిశామనబాధలనుండి నుండి విమోచకుడుజతిన్జుట్టు అట్టకట్టు కొనినవాడు
కైలాసశాంతి ప్రసాదించే తల్లికలాసాధిపతిమౌంట్ కైలాష్ యొక్క అధిపతి
కోచాడైయాన్పొడవైన హెయిర్ మ్యాటెడ్ లాక్స్ దేవుడుకైలాసనాథ్మౌంట్ కైలాష్ గురువు
కాంతఎవర్-రేడియంట్కపాలిన్పుర్రెలు ఒక నెక్లెసుగా ధరించినవాడు
ఖత్వంగిన్తన చేతిలో ఖత్వంగిన్ క్షిపణికుండలిన్చెవిపోగులు ధరించినవాడు
లలాటాక్షనొసలులో ఒక కన్ను కలిగినవాడులింగాధ్యక్షలింగాలకు అద్యక్షుడు
లింగరాజస్తంభించినవాడులోకాంకరత్రిలోకాలు సృష్టికర్త
లోకపాలప్రపంచం సంరక్షణ తీసుకున్నవాడుమహాబుద్ధిచాలా తెలివైనవాడు
మహాదేవఅతిగొప్ప దేవుడుమహాకాలఅన్నికాలాల్లో అధిదేవుడు
మహామాయగొప్ప భ్రమలుమహామృత్యుంజయమరణం మహాగొప్ప విజయం
మహానిధిఅతిగొప్ప నిధిమహాశక్తిమయఅనంతమైన శక్తులు కలిగినవాడు
మహాయోగిదేవాధిదేవుడుమహేశఅత్యున్నత దేవుడు
మహేశ్వరదేవతలకు దేవతనాగభూషణఅలంకారానికి సర్పాలు ధరించువాడు
నటరాజనృత్య కళకు రాజునీలకంఠనీలం గొంతు ఒకటి కలవాడు
నిత్యసుందరఎన్నటికీ అందమైననృత్యప్రియనృత్య ప్రేమికుడు
ఓంకారఓం సృష్టికర్తపలన్హార్అందరినీ రక్షించువాడు
పరమేశ్వరదేవతలలో ఆదిదేవుడుపరంజ్యోతిఅతిగొప్ప ప్రకాశవంటుడు
పశుపతిప్రాణులందరికీ దేవుడుపినాకినితన చేతిలో ఒక విల్లు కలవాడు
ప్రణవఓమ్ అక్షరం మూలకర్తప్రియభక్తభక్తులకు ఆరాధ్యుడు
ప్రియదర్శనపప్రేమ దృష్టి కలవాడుపుష్కరపోషణ ఇచ్చేవాడు
పుష్పలోచనపువ్వుల వంటి కళ్ళు కలిగి ఉన్నవాడురావిలోచనకంటిలో సూర్యుడు కలిగి ఉన్నవాడు
రుద్రాక్షభయంకరమైనవాడుసదాశివరుద్ర వంటి కళ్ళు కలిగినవాడు
సనాతనశాశ్వతమైన దేవుడుసర్వాచార్యపార్థ రథ చోదకుడు (అర్జున)
సర్వశివశాశ్వతమైన దేవుడుసర్వతపనఅన్నింటికి గురువైనవాడు
సర్వయోనిఎల్లప్పుడూ స్వచ్ఛమైనవాడుసర్వేశ్వరఅన్ని దహించువాడు
సర్వేశదేవతల దేవుడుశంకరఅన్ని దేవతల అధిపతి
శివసంతోషం ధామముశూలినసంతోషం ఇవ్వగలిగినవాడు
శ్రీకాంతఎల్లప్పుడూ స్వచ్ఛమైనవాడుశృతిప్రకాశఒక త్రిశూలాన్నిచేతిలో ధరించినవాడు
శుద్ధవిగ్రహఘనమైన మెడ కలవాడుస్కందగురువేదాలను ప్రకాశింప చేసేవాడు
సోమేశ్వరస్వచ్ఛమైన శరీరం కలవాడుశాంతాస్కంధ (వేదాలు) గురువైనవాడు
శ్రేష్ఠచంద్రుడి ప్రభువుసుఖదఆనందం ప్రదాత
సుప్రీతఎంతో దయగలవాడుసురగణపరిచారకులు దేవతలుగా కలిగినవాడు
సురేశ్వరదేవతలకు దేవుడుస్వయంభుస్వీయ వ్యక్తం
తేజస్వినిప్రకాశం వ్యాప్తి చేయువాడుత్రిలోచనమూడు కన్నులు కల దేవుడు
త్రిలోకపతిత్రిలోకాలన్నింటికీ దేవుడుత్రిపురారిత్రిపుర శత్రువు
త్రిశూలచేతిలో ఒక త్రిశూలాన్ని ధరించినవాడుఉమాపతిఉమ సహవాసి
వాచస్పతిమాటలకు అధిపతివజ్రహస్తఅతని చేతిలో ఒక పిడుగు కలిగి ఉన్నవాడు
వరదవరద దేవుడువేదకర్తవేదాలు మూలకర్త
వీరభద్రప్రపంచ అత్యున్నత ప్రభువువిశాలాక్షవిస్తృత దృష్టిగల ప్రభువు
విశ్వేశ్వరవిశ్వానికి ప్రభువువృషవాహనతన వాహనం ఎద్దు కలిగి ఉన్నవాడు
విశ్వనాథవిశ్వము గురువుకమాలాక్షణకమలం దృష్టిగల ప్రభువు
శ్ంభుఅన్నింటికీ మూలంశుభంకరఒక సింబాలిక్ వ్యక్తిగా ఒక జట్టు లేదా ఇతర సమూహం స్వీకరించిన ఒక వ్యక్తి

[4][5]

శివుని పూర్తి వెయ్యి నామాలు వాటి అర్ధాలు

మూలాలు

బయటి లింకులు