Дабири кулли Созмони Милали Муттаҳид

Дабири кулли СММ иттилоотро ба диққати Шӯрои Амният дар бораи мушкилоте, ки ба ақидаи ӯ, ба ҳифзи сулҳ ва амнияти байналмилалӣ таҳдид мекунад, меорад. Котиби Генералӣ набояд аз ягон ҳукумат ё мақомоте дастур гирад. Вай танҳо дар назди Созмони Милали Муттаҳид масъул аст.

Дабири кулли СММ кормандони Котиботи СММ-ро тибқи қоидаҳои муқаррарнамудаи Ассамблеяи Генералии СММ таъйин мекунад.

Дабири кулл ба муҳлати 5 сол интихоб мешавад. Баррасии номзадҳо «пушти дарҳои баста» танҳо аз ҷониби аъзои Шӯрои Амният сурат мегирад^[3]. Аъзои доимии Шӯрои Амният ҳуқуқ доранд, ки ба ҳар як номзад вето гузоранд. Дар бораи мавҷудияти ба ном «Принсипи минтақавӣ» маълум аст. Қарори ниҳоӣ ба Ассамблеяи Генералии СММ тааллуқ дорад, ки дабири куллро ба тариқи аккламатсия қабул мегардад^{[4] :5}.

Принсипи тавозуни минтақавӣ

Барои роҳ надодан ба ғасби ҳокимият, Дабири кулл аз байни шахсиятҳое, ки аз минтақаҳои гуногуни ҷаҳон мебошанд, таъйин карда мешавад^[5][6]. Вазифаи Дабири куллро, тибқи таҷрибаи қабулкардаи умум, набояд намояндаи кишваре ишғол кунад, ки узви доимии Шӯрои Амният аст. Ягона ҳуҷҷате, ки принсипи минтақавиро муайян мекунад, Қатъномаи Ассамблеяи Генералии соли 1997 мебошад. Мувофиқи хронологияи воқеаҳо хулоса баровардан мумкин аст, ки ҳамин принсип пурра риоя намешавад^[7].

Гурӯҳҳои минтақавии СММ

Эзоҳ: Аз 25 апрел то 26 июни соли 1945 Конфронси Сан-Франсискоро Элҷер Ҳис раисӣ мекард, ки баъдан ба ҷосусӣ ба нафъи Иттиҳоди Шӯравӣ айбдор карда шуд.^[8]

№	Фото	Имя	Страна	Региональная группа ООН	Годы полномочий
—		Глэдвин Ҷебб[9] (англ. Gladwyn Jebb) (1900—1996)	Подшоҳии Муттаҳида	Аврупои Ғарбӣ	24 октябри соли 1945 — 1 феврали соли 1946
1		Трюгве Ли[10][11] (норвегӣ: Trygve Halvdan Lie) (1896—1968)	Норвегия	Аврупои Ғарбӣ	1 феврали соли 1946 — 10 ноябри соли 1952
2		Даг Хаммаршёлд[11][12][13] (швед. Dag Hammarskjöld) (1905—1961)	Суэд	Аврупои Ғарбӣ	10 апрели соли 1953 — 18 сентябри соли 1961
3		У Тан[11][14] (бирм. ဦးသန့်) (1909—1974)	Мянма	Осиё	30 ноябри соли 1961 — 31 декабри соли 1971
4		Курт Валдхайм[11][15] (олмонӣ: Kurt Waldheim) (1918—2007)	Австрия	Аврупои Ғарбӣ	1 январи соли 1972 — 31 декабри соли 1981
5		Хавӣер Перес де Куэляр[11][16] (исп. Javier Pérez de Cuéllar Guerra) (1920—2020)	Перу	Амрикои Ҷанубӣ	1 январи соли 1982 — 31 декабри соли 1991
6		Бутрос Бутрос-Ғолӣ[11][17][18] (ар. بطرس بطرس غالي‎) (1922—2016)	Миср	Африқо	1 январи соли 1992 — 31 декабри соли 1996
7		Кофи Аннан[11][19] (англ. Kofi Annan) (1938—2018)	Гана	Африқо	1 январи соли 1997 — 31 декабри соли 2006
8		Пан Ги Мун[20]. (куриёӣ: 반기문) (род. 1944)	Кореяи Ҷанубӣ	Осиё	1 январи соли 2007 — 31 декабри соли 2016
9		Антониу Гутерриш[21] (португалӣ: António Manuel de Oliveira Guterres) (род. 1949)	Португалия	Аврупои Ғарбӣ	1 январи соли 2017 — амалкунанда

• Ислоҳоти СММ

• Интихоби Дабири кулли СММ
• Русия интихоби худро на ба фоидаи Латвия кард(пайванди дастнорас) (истиноди дастнорас)
• Форуми умумиҷаҳонии сиёсат — Дабири кулли СММ(англ.) )
• Ҳисобот дар бораи раванди таъйини Дабири кулли нав