แอลเคน

แอลเคน (อังกฤษ: Alkane) ในเคมีอินทรีย์ คือไฮโดรคาร์บอนอะซิคลิกที่อิ่มตัว กล่าวคือ แอลเคนคือโซ่คาร์บอนที่ยึดกันด้วยพันธะเดี่ยว อัลเคนคือสารประกอบ aliphatic

สูตรของแอลเคนโดยทั่วไปคือ CnH2n+2 อัลเคนที่มีรูปแบบง่ายที่สุด จึงเป็นมีเทน หรือ CH4 ขั้นถัดไปคืออีเทน หรือ C2H6 และชุดนี้ต่อเนื่องไปไม่มีสิ้นสุด ทุกอะตอมคาร์บอนในอัลเคนมี sp³ hybridization.

อัลเคนมีอีกชื่อหนึ่งว่าพาราฟิน (paraffin) หรือเรียกรวม ๆ ว่า พาราฟินซีรีส์ (paraffin series) ซึ่งทั้ง 2 คำนี้ใช้สำหรับอัลเคนที่มีอะตอมคาร์บอนเป็นโซ่เดี่ยวที่ไม่มีกิ่ง แอลเคนที่เป็นเช่นนี้เรียกว่าไอโซพาราฟิน (isoparaffin)

การจำแนกตามโครงสร้าง

  • โครงสร้างแบบเส้นตรง (สูตรโครงสร้าง C
    n
    H
    2n + 2
    )
  • โครงสร้างแบบแตกกิ่ง (สูตรโครงสร้าง C
    n
    H
    2n + 2
    , n > 3 )
  • โครงสร้างแบบวง (สูตรโครงสร้าง C
    n
    H
    2n
    , n > 2 )

ไอโซเมอริซึม

แอลเคนแบบคาร์บอน 4 อะตอมและแบบวงชนิดต่าง ๆ (เรียงจากซ้ายไปขวา): n-บิวเทน และไอโซบิวเทน เป็นไอโซเมอร์กัน; ไซโคลบิวเทน และเมทิลไซโคลโพรเพน เป็นไอโซเมอร์กัน
ไบไซโคล[1.1.0]บิวเทน เป็นแอลเคนซึ่งมีสูตรโมเลกุล C4H6 ชนิดเดียวที่ไม่มีไอโซเมอร์; เททระเฮเดรน (ด้านล่าง) เป็นแอลเคนซึ่งมีสูตรโมเลกุล C4H4 ชนิดเดียวที่ไม่มีไอโซเมอร์
เททระเฮเดรน

แอลเคนซึ่งมีคาร์บอนมากกว่า 3 อะตอมสามารถมีรูปร่างได้หลายแบบ ไอโซเมอร์แบบที่ง่ายที่สุดของแอลเคนคือการสับเปลี่ยนตำแหน่งของโซกิ่งบนโซ่ตรง เมื่ออะตอมของคาร์บอนมีมากขึ้น จำนวนไอโซเมอร์จะเพิ่มขึ้นด้วย ตัวอย่างเช่น:[1]

  • C1: เป็นมีเทนเท่านั้น
  • C2: เป็นอีเทนเท่านั้น
  • C3: เป็นโพรเพนเท่านั้น
  • C4: มี 2 ไอโซเมอร์: n-บิวเทน และไอโซบิวเทน
  • C5: มี 3 ไอโซเมอร์: เพนเทน, isopentane, and neopentane
  • C6: มี 5 ไอโซเมอร์: เฮกเซน, 2-methylpentane, 3-methylpentane, 2,2-dimethylbutane และ 2,3-dimethylbutane
  • C12: มี 355 ไอโซเมอร์
  • C32: มี 27,711,253,769 ไอโซเมอร์
  • C60: มี 22,158,734,535,770,411,074,184 ไอโซเมอร์ ซึ่งมักไม่เสถียร

สมบัติทางกายภาพ

แอลเคนทุกชนิดไม่มีสีและไม่มีกลิ่น[2][3]

ตารางของแอลเคน

แอลเคนสูตรโมเลกุลจุดเดือด [°C]จุดเยือกแข็ง [°C]ความหนาแน่น [g·cm−3] (ณ อุณหภูมิ 20 °C)
มีเทนCH4−162−182แก๊ส
อีเทนC2H6−89−183แก๊ส
โพรเพนC3H8−42−188แก๊ส
บิวเทนC4H100−138แก๊ส
เพนเทนC5H1236−1300.626 (ของเหลว)
เฮกเซนC6H1469−950.659 (ของเหลว)
เฮปเทนC7H1698−910.684 (ของเหลว)
ออกเทนC8H18126−570.703 (ของเหลว)
โนเนนC9H20151−540.718 (ของเหลว)
เดคเคนC10H22174−300.730 (ของเหลว)
อันเดคเคนC11H24196−260.740 (ของเหลว)
โดเดคเคนC12H26216−100.749 (ของเหลว)
เฮกซะเดคเคนC16H34287180.773 (ของเหลว)
ไอโคเซนC20H4234337ของแข็ง
ไตรอะคอนเทนC30H6245066ของแข็ง
เททระคอนเทนC40H8252582ของแข็ง
เพนทะคอนเทนC50H10257591ของแข็ง
เฮกซะคอนเทนC60H122625100ของแข็ง

ดูเพิ่ม

🔥 Top keywords: วชิรวิชญ์ ไพศาลกุลวงศ์หน้าหลักองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยยูฟ่าแชมเปียนส์ลีกชนกันต์ อาพรสุทธินันธ์สโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ซิตีพิเศษ:ค้นหาดวงใจเทวพรหม (ละครโทรทัศน์)กรงกรรมอสมทลิซ่า (แร็ปเปอร์)จีรนันท์ มะโนแจ่มสโมสรฟุตบอลอาร์เซนอลสโมสรฟุตบอลเรอัลมาดริดธี่หยดฟุตซอลชิงแชมป์เอเชีย 2024เฟซบุ๊กสโมสรฟุตบอลบาร์เซโลนาประเทศไทยเอเชียนคัพ รุ่นอายุไม่เกิน 23 ปี 2024วิทยุเสียงอเมริกาสโมสรฟุตบอลลิเวอร์พูลพระราชวัชรธรรมโสภณ (ศิลา สิริจนฺโท)พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวรักวุ่น วัยรุ่นแสบวันไหลนริลญา กุลมงคลเพชรสโมสรฟุตบอลเชลซีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีหลานม่าสุภาพบุรุษจุฑาเทพ (ละครโทรทัศน์)สโมสรฟุตบอลไบเอิร์นมิวนิกกรุงเทพมหานครสโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ยูไนเต็ดคิม ซู-ฮย็อนภาวะโลกร้อนสาธุ (ละครโทรทัศน์)รายชื่ออักษรย่อของจังหวัดในประเทศไทยสโมสรฟุตบอลปารีแซ็ง-แฌร์แม็ง