Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı

Türkiye'deki telefon numaralandırma sistemi ve belirli hizmetlere tahsis edilmiş numara ve kodlar
(Türkiye'deki telefon numaraları sayfasından yönlendirildi)

Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki telefon numaralandırma planı ve belirli hizmetlere tahsis edilmiş numara ve kodlarına denir. Düzenlemeler Türkiye'de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK),[1] Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ise Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu (BTHK) tarafından ITU-T E.164 ve ITU tavsiye kararlarına uygun olarak yapılmaktadır.[1]

Konum
ÜlkeTürkiye
KıtaAvrupa
RegülatörBilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
TipKapalı
NSN uzunluğu10
Tipik biçim(0xxx) xxx xxxx
Erişim kodları
Ülke telefon kodu+90
Uluslararası arama öneki00
Gövde öneki0

Numara biçimleri

Türkiye

Türkiye'deki standart telefon numaraları, 1988 yılına kadar 10 basamaklı sayılardan oluşmaktaydı. 1988'de PTT tarafından 12 basamağa çıkarılmış ve yeniden düzenlenmiştir. 12 basamaklı bu sistem, Türkiye'nin uluslararası numara ön eki olan 90 ile başlar, sonraki üç rakam ise alan adıdır. Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı'na göre, numara bir sabit hatta aitse, hangi ilde bulunduğu, aksi halde ne tür bir numara olduğunu belirtir. Örneğin GSM operatörleri için bu üç hane, 5xx biçimindedir, sonraki yedi hane ise kullanıcıya özeldir.

Türkiye'deki ulusal numaralandırma planının genel yapısı

Ulusal Numaralandırma Planı'na göre numaraların ilk hanelerine; 1 (kısa numaralar, taşıyıcı seçim kodu), 2-3-4 (coğrafi numaralar), 5 (mobil numaralar), 8-9 (coğrafi olmayan numaralar) olmak üzere çeşitli kategoriler verilmiştir. Aşağıda detaylı örnekleri verilmiştir:

  • 1 (112-155 ve 118 vb.)
  • 2-3-4 (212-216-312 ve 412 vb.)
  • 5 (5xx, mobil operatörlerin müşterilerine verdiği numaralar)
  • 8-9 (ücretsiz aranır telefon, internet hizmetleri, katma değerli elektronik haberleşme hizmetleri (canlı sohbet, hikâye, arkadaşlık hattı ve cinsel içeriğe sahip katma değerli haberleşme hizmetleri) vb.)

Ulusal Numaralandırma Planı'nda bulunan bir başka numara grubu ise rehberlik hizmetleridir. Bu numaralar bilinmeyen numaralar ve rehberlik hizmetlerine, 118XY olmak üzere tahsis edilmiştir.[1]

Kısa numaralar

Sabit ve mobil için belirlenen bu sistemin haricinde, acil numaralar ve bilgi hatları gibi çeşitli numaralar da bulunmaktadır. 2021 yılında Türkiye'deki 110 (itfaiye), 155 (polis) ve 156 (jandarma) gibi acil çağrı numaraları 112 Acil Çağrı Merkezi adı altında birleştirilmiştir.[2] Böylece eski acil çağrı numaralarından yapılan aramalar 112 Acil Çağrı Merkezi'ne yönlendirilmektedir.[2]

NumaraTahsis olunan kurumAmaç
110BelediyelerYangın ihbar
112*T.C. Sağlık BakanlığıSıhhi imdat (112 Acil Çağrı Merkezi)
113Alo sağlık yardım
114Ulusal Zehir Danışma Merkezi
115Türkiye Yeşilay CemiyetiYeşilay danışmanlık merkezi (YEDAM)
116Bilgi Teknolojileri ve İletişim KurumuHESC (Harmonized European Short Codes)
120BTK tüketici iletişim merkezi
121Türk TelekomTelefon arıza
122Afet ve Acil Durum Yönetimi BaşkanlığıAlo AFAD
123T.C. Ulaştırma ve Altyapı BakanlığıAlo Ulaştırma
124Türkiye İstatistik KurumuAlo TÜİK
125Doğal Afet Sigortaları KurumuAlo DASK
126TürksatKablo TV arıza
130T.C. Sanayi ve Teknoloji BakanlığıÜrün güvenliği şikayet hattı
131Türkiye Cumhuriyeti Devlet DemiryollarıTCDD acil durum hattı
132T.C. Sağlık BakanlığıAcil yardım hizmetleri destek hattı
133Ulusal Siber Olaylara Müdahale MerkeziUlusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM)
136T.C. Ticaret BakanlığıAlo gümrük kaçakçılığı
140T.C. İçişleri BakanlığıAlo terör ihbar hattı
141Bilgi Teknolojileri ve İletişim KurumuGüvenli İnternet Merkezi
144T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler BakanlığıAlo sosyal yardım hattı
150T.C. CumhurbaşkanlığıCumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER)
151T.C. Ulaştırma ve Altyapı BakanlığıKıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü
152Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ)BOTAŞ ihbar hattı
153BelediyelerAlo zabıta, büyükşehir, belediye
154Emniyet Genel MüdürlüğüTrafik imdat
155Emniyet Genel MüdürlüğüPolis imdat
156Jandarma Genel KomutanlığıJandarma imdat
157Göç İdaresi Başkanlığıİnsan ticareti mağdurlarına yardım ve ihbar hattı
158Sahil Güvenlik KomutanlığıSahil Güvenlik
159T.C. Ulaştırma ve Altyapı BakanlığıAlo karayolları
160TürksatE-Devlet Kapısı çağrı merkezi
161Karayolları Genel MüdürlüğüOtoyol acil yardım
163Türk TelekomTürk Telekom borç sorma ve ödeme servisi
166Bilgi Teknolojileri ve İletişim KurumuAlo internet bilgi ihbar
168Türk KızılayKızılay çağrı merkezi
170T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik BakanlığıSosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
171T.C. Sağlık BakanlığıSigara bırakma hattı
172Tarım Sigortaları HavuzuAlo TARSİM
174T.C. Tarım ve Orman BakanlığıAlo gıda hattı
175T.C. Ticaret BakanlığıAlo tüketici
176T.C. Kültür ve Turizm BakanlığıKültür ve Turizm Bakanlığı iletişim merkezi
177T.C. Tarım ve Orman BakanlığıOrman yangın ihbar
178Radyo ve Televizyon Üst KuruluAlo 178
179T.C. İçişleri BakanlığıAlo valilik
180T.C. Tarım ve Orman BakanlığıTarım iletişim merkezi (TİMER)
181T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği BakanlığıÇevre bilgi
182T.C. Sağlık BakanlığıHastane randevu hattı (MHRS)
183T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler BakanlığıKadın ve sosyal hizmetler
184T.C. Sağlık BakanlığıSağlık danışma
185BelediyelerSu arıza
186Dağıtım şirketleriElektrik arıza
187Doğalgaz arıza
188BelediyelerCenaze hizmetleri
189Gelir İdaresi BaşkanlığıVergi danışma
190Diyanet İşleri BaşkanlığıDini danışma hattı
191T.C. Sağlık BakanlığıUyuşturucu ile mücadele danışma ve destek hattı
192Türkiye Yeşilay CemiyetiYeşilay
195Jandarma Genel Komutanlığı
198Kişisel Verileri Koruma KurumuAlo veri koruma
199T.C. İçişleri BakanlığıAlo Nüfus (NVİ)
*BTK'nin yayımlamış olduğu kısa numaralar raporuna göre 112, Sağlık Bakanlığı'na tahsis edilmiştir.

Kaynak: BTK[3]

Mobil şebeke kodu

Mobil şebeke kodu, ITU-T E.212 tavsiye kararına uygun olmak üzere Uluslararası Mobil Abone Kimliği'nin bir parçası olarak belirlenmiştir. Minimum olarak 15 haneden oluşmaktadır. Mobil şebeke kodları; IMSI (Uluslararası Mobil Abone Kimliği), MCC (Mobil Ülke Kodu), MNC (Mobil Şebeke Kodu) ve MSIN (Mobil Abone Kimlik Numarası) olmak üzere 4 parçadan oluşmaktadır. ITU tarafından Türkiye için tahsis edilmiş MCC kodu 286'dır.[1]

Türkiye'deki Mobil şebeke kodu yapısı

Coğrafi numaralar

Coğrafi numaralar, Uluslararası Numaralandırma Planı'na göre 2xx (Trakya ve Batı Anadolu illeri), 3xx (Orta Anadolu) ve 4xx (Doğu Anadolu) ile başlamaktadır. Türkiye'nin her ili (İstanbul için Avrupa ve Anadolu olmak üzere 2 adet) için özel bir coğrafi numara belirlenmiştir.

İlAlan KoduİlAlan KoduİlAlan Kodu
Adana322Elazığ424Manisa236
Adıyaman416Erzincan446Mardin482
Afyon272Erzurum442Mersin324
Ağrı472Eskişehir222Muğla252
Aksaray382Gaziantep342Muş436
Amasya358Giresun454Nevşehir384
Ankara312Gümüşhane456Niğde388
Antalya242Hakkâri438Ordu452
Ardahan478Hatay326Osmaniye328
Artvin466Iğdır476Rize464
Aydın256Isparta246Sakarya264
Balıkesir266İstanbul216 (Anadolu)Samsun362
Bartın378212 (Avrupa)Siirt484
Batman488İzmir232Sinop368
Bayburt458Kahramanmaraş344Sivas346
Bilecik228Karabük370Şanlıurfa414
Bingöl426Karaman338Şırnak486
Bitlis434Kars474Tekirdağ282
Bolu374Kastamonu366Tokat356
Burdur248Kayseri352Trabzon462
Bursa224Kırıkkale318Tunceli428
Çanakkale286Kırklareli288Uşak276
Çankırı376Kırşehir386Van432
Çorum364Kilis348Yalova226
Denizli258Kocaeli262Yozgat354
Diyarbakır412Konya332Zonguldak372
Düzce380Kütahya274
Edirne284Malatya422

Mobil numaralar

Mobil numaralar için Türkiye'de Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone Türkiye için, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ise KKTC Telsim ve Kuzey Kıbrıs Turkcell için tahsis edilmiş çeşitli alan kodları bulunmaktadır.

Mobil operatörAlan kodu
 Türkiye
Türk Telekom501, 505, 506, 507, 551 (BİMcell sanal operatörü), 552, 553, 554, 555, 559
Turkcell516 (Bursa Mobile sanal operatörü), 530, 531, 532, 533, 534, 535, 536, 537, 538, 539, 561 (61Cell sanal operatörü)
Vodafone540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549
NETGSM51022
 Kuzey Kıbrıs
KKTC Telsim54285, 54286, 54287, 54288, 54881, 54882, 54883, 54884, 54885, 54886, 54887, 54888, 54889, 54699
Kuzey Kıbrıs Turkcell53383, 53384, 53385, 53386, 53387

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler tarafından tanınmadığı için, resmî bir uluslararası alan kodu yoktur. Bu nedenle, sabit ve mobil telekomünikasyon hizmetleri Türkiye üzerinden gerçekleştirmektedir. Bu nedenle, KKTC'de kullanılan sabit hatlar Türkiye'nin bir ili gibi görülmüştür. Örneğin KKTC'den İsviçre'yi aramak isteyen birinin çağrısı doğrudan İsviçre'ye değil, Türkiye'deki ağ geçidine ("gateway") gider ve buradan aranan ülkeye yönlendirilir.

Kuzey Kıbrıs'taki mobil operatör kullanıcılarının da, aynı şekilde, Türkiye'deki kullanıcılardan teknik olarak bir farkı yoktur, ancak numara havuzları daha küçüktür ve çeşitli siyasi sorunlar vardır. Örneğin Güney Kıbrıs'ın iki mobil operatöründen biri olan CyTA Mobil, Vodafone ile ortaklığı bulunmasına rağmen, yine bir Vodafone iştiraki olan KKTC Telsim'i tanımamaktadır.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC), Türkiye Ulusal Numaralandırma Planı kullanılmaktadır. Dolayısıyla Kuzey Kıbrıs için uluslararası ülke kodu da +90'dır. 392, tüm sabit hatların alan kodudur. Mobil Operatörler, Kuzey Kıbrıs Turkcell ve KKTC Telsim sırasıyla 533 ve 542 alan kodunu kullanır.

Güney Kıbrıs'tan Kuzey Kıbrıs'a yapılan aramalarda, 0139 kodu ve ardından 7 haneli abone numarası kullanılır ve yerel arama tarifesi üzerinden ücretlendirilir. 0139, Aralık 2001'deki numaralandırma planı değişikliğinden sonra bile, Kuzey Kıbrıs'a doğrudan aramalar için hala kullanılmaktadır.

Kuzey Kıbrıs'tan Güney Kıbrıs'a yapılan aramalarda 0123 alan kodu kullanılır, ancak arama uluslararası tarifelerden ücretlendirilir. Uluslararası 00357 ön ekini kullanmak da mümkündür.

Güney Kıbrıs ile Kuzey Kıbrıs arasındaki direkt telefon bağlantıları, Birleşmiş Milletler borsası tarafından işletilmektedir. Bu, iki toplum arasında doğrudan telefon görüşmelerine izin verir ve 4 Mayıs 1998'den beri yürürlüktedir.

2 Mart 2003'ten beri, Kuzey Kıbrıs'tan Türkiye'ye doğrudan uluslararası aramalar mümkün olmuştur ve şimdi Güney Kıbrıs'tan arayanlar, 0090 392 xxxxxxx'i arayarak veya 0139'u kullanarak Türkiye üzerinden Kuzey Kıbrıs'ı arayabilirler (bu durumlarda aramalar uluslararası tarifelerden ücretlendirilse de).

Arama şekli

Uluslararası aramalar için arama çıkış kodu (+) veya (00)'dır. Örneğin, yurt dışından Ankara'daki bir sabit hattı arayacak kişinin numarayı, +90312xxxxxxx biçiminde veya (+) yerine (00) kullanarak, 0090312xxxxxxx şeklinde tuşlaması gerekmektedir.

Ülke içi şebekeler arası arama çıkış kodu (0)'dır. Türkiye'de her il için belirlenmiş 3 haneli "il telefon alan kodları" bulunur. Sabit bir hat ile farklı ildeki bir sabit hattı aramak isteyen kişi, arama yapmak için önce 0 (sıfır)'a basar, ardından arama yapacağı ilin 3 haneli kodunu tuşlar ve son olarak arayacağı 7 haneli numarayı girer.

İstisna olan iki grubun aranması ise, hiçbir alan kodu kullanımını gerektirmediğinden gayet basittir. Doğrudan 1xx ya da 444xxxx biçiminde aranırlar.

Kaynakça