Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 145.038 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица

Борис Сарафов (1872–1907) — македонски револуционер, учесник во македонското револуционерно движење, водач на Македонскиот комитет и Македонската револуционерна организација, учесник во Илинденското востание и член на Главниот штаб во Битолскиот револуционерен округ, една од контроверзните личности во македонското ослободително дело.

По завршувањето на основното образование во родното село и Солунската машка гимназија „Св. Кирил и Методиј“, се запишува во Военото училиште во Софија, заедно со Гоце Делчев, и учествува во социјалистичка група. По завршувањето на училиштето (1893) е испратен на офицерска служба во Белогратчик и потоа во Софија (1894). Преку неговиот солунски учител Трајко Китанчев, влегува во македонското движење, собира и обучува чета. Во т.н Мелничко востание го напаѓа градот Мелник. Се запишува како вонреден студент на Генералштабната воена академија во Санкт Петербург (септември 1895), но по 4 месеци се враќа во Софија.

Често патува по Европа и Русија, со негова поддршка се издаваат весниците на Симеон Радев во Женева (L’Effort) и во Париз (Le Mouvement Macédonien), го помагал Македонскиот клуб од Белград, а потоа и Македонското научно-литературно другарство во Санкт Петербург. Целиот европски печат ја пренесува неговата изјава (1902): Ние Македонците не сме Срби, ни сме Бугари, ами просто Македонци. Текстов подоцна станува насловно мото и на сите изданија на Македонската колонија во Санкт Петербург. Тој ги помага и солунските гемиџии.

Во јануари 1903 година, Сарафов влегува со чета во Македонија и на Смилевскиот конгрес е избран за еден од тројцата рамноправни членови на Главниот штаб на востанието. По Илинденското востание дејствува во Битолскиот револуционерен округ. На Рилскиот конгрес (1905) е обвинуван за злоупотреби, испраќање на сарафистички чети, примање на пари од српската и бугарската влада, но е амнестиран. Во ВМОРО настанува расцеп.н Сарафов и Иван Гарванов се задгранични претставници. Осудени од Серскиот револуционерен округ, тие се и убиени во Софија. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот

„Мадона Алба“ (~ 1511) од Рафаело Санти.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Сончевиот систем во вистински бои
Сончевиот систем во вистински бои
На денешен ден…

Денес е 24 јуни 2024 г.

Настани:

972 Се одвива Битката кај Цедиња во близина на истоимениот град во Полска, во која полските сили ја забележуваат својата прва победа во историјата на војувањето.
1441 Формиран е Колеџот Итон.
1497 Џон Кабот стапнува на северноамериканско тло кај Њуфаундленд, Канада - прво европско откритие на регионот по Викинзите.
1509 Хенри VIII после женидбата со Катерина, вдовицата на својот брат, бил крунисан во Вестминстерската капела за крал.
1793 Усвоен првиот републикански устав во Франција.
1859 Пиемонт и Франција ја поразуваат Австрија кај Солферино, Северна Италија. Битката кај Солферино ќе го поттикне Анри Динан да го основа Црвениот крст.
1861 Од печатницата на Анте Јакиќ, во Загреб, излегол од печат „Зборникот народни умотворби“ на браќата Миладиновци.
1894 Бил извршен атентат на францускиот претседател Сади Карно, кој се борел за ограничување на синдикалните права.
1901 Првата изложба на Пабло Пикасо во Париз.
1910 Јапонија ја освојува Кореја.
1918 Гигантскиот топ Големата Берта започнува со бомбардирање на Париз.
1940 Франција и Италија потпишуваат примирје.
1944 Македонска делегација во состав: Методија Андонов - Ченто, Емануел Чучков и Кирил Петрушев на Вис се среќаваат со Народниот комитет за ослободување на Југославија на чело со Јосип Броз Тито, на средбата делегацијата го поставува прашањето за обединување на Македонија по ослободувањето од окупацијата. Тито начелно се согласува, но не смета дека тоа треба да биде непосредна задача.
1945 Одржана парадата на победата над фашизмот во Москва.
1947 Прв познат случај на средба со НЛО. Кенет Арнолд, летајќи над Вашингтон, забележува девет светлечки дискови во форма на чинии.
1983 Јасер Арафат протеран од Дамаск.
1990 Основана е Работничката партија, левичарска политичка партија во Република Македонија.
1991 Врз основа на плебисцитот од декември 1990 година на кој словенечкиот народ со уверливо мнозинство се определи за градење суверена држава и Декларацијата за независност, Словенија прогласи независност. Веднаш по тој чин дојде до оружени конфликти меѓу ЈНА и словенечката територијална одбрана. Воениот судир заврши за триесетина дена со Брионската декларација и повлекување на единиците на ЈНА од Словенија во Србија и во БиХ.
1996 Мајкл Џонсон го надминува светскиот рекорд на 200 метри, со време од 19,66 секунди.
1999 Гитарата на Ерик Клептон со која е снимена „Лејла“ е продадена на аукција за 497.500 долари.

Родени:

1842 Емброуз Бирс — американски писател.
1869 Георги — грчки принц.
1895 Џек Демпси — американски боксер.
1911 Ернесто Сабато — аргентински писател.
1911 Хуан Мануел Фанџо — аргентински возач во „Формула 1“.
1928 Бранко Хорват — хрватски и југословенски економист.
1930 Иван Сламниг — хрватски писател.
1930 Клод Шаброл — француски режисер, сценарист и глумец.
1944 Џеф Бек — англиски рок-гитарист.
1959 Дерек Симпсон — јамајски реге-пејач.
1950 Мајда Тушар — македонска театарска и филмска глумица.
1951 Чарлс Стариџанглиски сценарист.
1968 Борис Гелфанд — израелски шахист.
1977 Франсин Жордишвајцарска пејачка.
1985 Крунослав Симон — хрватски кошаркар.
1991 Мутаз Еса Баршим — катарски атлетичар.
1992 Давид Алаба — австриски фудбалер.
1999 Дарвин Нуњес — уругвајски фудбалер.
1999 Бојан Миовски — македонски фудбалер.

Починале:

1322 Матео I Висконти — владетел на Милано.
1519 Лукреција Борџија — ќерка на Родриго Борџија.
1894 Мари Франсоа Сади-Карно — претседател на Франција.
1957 Франтишек Купка — чешки сликар.
1993 Масимо Урбани — италијански џез-музичар.
2000 Вера Еткинс — британска шпионка од романско потекло.
2002 Пјер Вернер — премиер на Луксембург.
2011 Томислав Ивиќ — хрватски и југословенски фудбалер и тренер.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка на цитати
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Викивидови
Именик на видови
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци
База на слободни знаења
Википатување
Отворен туристички водич