Peseux NE
| S NE im Lemma isch s offiziell Chürzel vom Kanton Nöueburg und wird bruucht, zum Verwächslige mit Yträäg vom Name Peseux vermyde, wo öppis anders meined. |
Peseux NE (frankoprovenzalisch [pəzø]) isch e Gmai vum Kanton Nöueburg.
| Peseux | |
|---|---|
 | |
| Basisdate | |
| Staat: | Schwiiz |
| Kanton: | Nöieburg (NE) |
| Region: | See |
| Bezirk: | (Dr Kanton Nöieburg kännt sit 2018 kä Bezirk me.) |
| BFS-Nr.: | 6412 |
| Poschtleitzahl: | 2034 |
| Koordinate: | / 20419646° 59′ 15″ N, 6° 53′ 20″ O; CH1903: 558180 / 204196 |
| Höchi: | 543 m ü. M. |
| Flächi: | 3.43 km² |
| Iiwohner: | Expression-Fähler: Nit erwartete Operator: <Ungültiger Metadaten-Schlüssel 6412 (31. Dezämber 2022)[1] |
| Website: | www.peseux.ch |
| Charte | |
 | |
Geografi
Peseux lyt weschtlig vu dr Stadt Nöueburg am Jurafuess und a dr Kantonsstrooss is Val de Travers ufe.
Dr Bann umfasst 3 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 70 % Wald un 27 % Sidligsflechi. D Nochbergmaine vu Peseux sin Milvignes, Corcelles-Cormondrèche, Val-de-Ruz, Valangin un Nöueburg.
Gschicht
Peseux isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1191 as Pusus (1195 apud Pusoz, 1278 de Posoys, 1466 Peseux).
Syt 1648 isch Nöueburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöueburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöueburg blibe.
Bevelkerig
Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]
| Johr | 1850 | 1860 | 1870 | 1880 | 1888 | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 |
| Yywohner | 611 | 670 | 683 | 824 | 818 | 1344 | 2418 | 2759 | 2694 |
| Johr | 1941 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 | 2010 | 2015 |
| Yywohner | 3123 | 3338 | 4933 | 5578 | 5212 | 5139 | 5387 | 5726 | 5919 |
Quella: Bundesamt för Statistik[3]
Religion
45,9 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 24,6 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).
Bolitik
Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 2,2 Prozänt, CVP 2,2 Prozänt, FDP 25,7 Prozänt, Grüeni 8,8 Prozänt, PdA 1,2 Prozänt, SP 29,6 Prozänt, SVP 24,1 Prozänt.
Wirtschaft
Peseux isch früener es Wybuuredorf gsi. Denn isch im 19. Joorhundert d Induschtry cho, und Änds 20. Joorhundert isch Peseux e Vorort vo Nöieburg worde. Jetz het’s fasch keine Wybärge mee.
Sproch un Dialäkt
Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 5387 Yywohner 92,3 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 3,5 Prozänt Dytsch, 1,7 Prozänt Italienisch un 2,5 Prozänt anderi Sproche.
Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn.[4][5]
Literatur
- Germain Hausmann: Peseux. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Weblink
Commons: Peseux – Sammlig vo Multimediadateie