Le Locle

Le Locle
	Wappe vo Le Locle
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Nöieburg (NE)
Bezirk:	(Dr Kanton Nöieburg kännt sit 2018 kä Bezirk me.)
BFS-Nr.:	6436
Poschtleitzahl:	2400
UN/LOCODE:	CH ZJA
Koordinate:	/ 21200147° 3′ 25″ N, 6° 44′ 55″ O; CH1903: 547577 / 212001
Höchi:	920 m ü. M.
Flächi:	23.14 km²
Iiwohner:	10'746 (31. Dezämber 2022)
Website:	www.lelocle.ch
	Château des Monts Château des Monts
Charte
	Charte vo Le Locle

Le Locle (frankoprovenzalisch [i luːtʃ]) isch e Gmai vom Kanton Nöieburg.

Sid anne 2009 isch Le Locle uf der Lischte vom Wältkulturerb vo der UNESCO.

Geografi

Zue Le Locle ghere d Ortsdail un Wyler La Jaluse (949 m ü. M.), Les Jeannerets un Les Petits Monts (1'020 m ü. M.), s Induschtriquartier Les Billodes un e Dail vu dr Sidlig Le Prévoux (1'077 m ü. M.). Dr Gmeindbann umfasst 27,1 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 53,9 Prozänt Wald, 18,1 Prozänt Sidligsflechi un 0,8 Prozänt sunschtigi Flechi.

D Nochbergmaine vu Le Locle sin Les Brenets, Les Planchettes, La Chaux-de-Fonds, La Sagne, Les Ponts-de-Martel, La Chaux-du-Milieu un Le Cerneux-Péquignot im Kanton Nöieburg un Villers-le-Lac z Frankrych.

Bis 2017 isch Le Locle der Hauptort vom Bezirk Le Locle gsi. Uf en 1. Jänner 2018 het der Kanton Nöieburg sini Bezirk uufghobe und d Gmeinde sind jetz diräkt under em Kanton. Für statistische Zwäck und d Wahle ghört Le Locle zu der Region Montagnes.

Gschicht

Le Locle isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1332 as dou Locle.

Syt 1648 isch Nöieburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon em Eerschte abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöieburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöieburg blibe.

Bevelkerig

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005^[2]

Johr	1850	1860	1870	1880	1888	1900	1910	1920
Yywohner	8514	9301	10.215	10.387	11.226	12.559	12.722	12.463
Johr	1930	1941	1950	1960	1970	1980	1990	2000
Yywohner	12.001	11.336	11.979	13.762	14.452	12.039	11.313	10.529

Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 18,5 Prozänt gläge.

Religion

41,5 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 31,2 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).

Bolitik

Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 2,0 %, CVP 3,7 %, FDP 38,9 %, Grüeni 9,8 %, PdA 0,9 %, SP 24,5 %, SVP 15,7 %.

Wirtschaft

Le Locle het sich ab 1705 zue dr Wagle vu dr Schwyzer Uhreninduschtri entwicklet. Es het dört d Uhrefabrigge Certina, Mido, Tissot, Ulysse Nardin, Zenith und Zodiak.

Es het i der Gmai au Maschine- und Metallinduschtri.

Vo La Chaux-de-Fonds uus goot en Ysebaan uf Le Locle. Dur de Col des Roches goot e Strooss an Doubs abe und über d Landesgränze uf Besançon z Frankrych.

Z Le Locle isch e Müli scho ane 1350 erwäänt.^[3] Bi Les Roches sind in ere grosse Höli sid em 16. Joorhundert und bis anne 1890 underirdische Mülene gsi. D Räschte dervo chamer hüt no go aluege.^[4]

Sproch un Dialäkt

Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 10.529 Yywohner 82,5 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 7,8 Prozänt Dytsch, 3,5 Prozänt Italienisch un 6,1 Prozänt anderi Sproche.

Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn^[5]^[6]

Stadtbild

Noch dr Bruscht vu 1833 isch Le Locle wie La Chaux-de-Fonds im e stränge Schachbrättmuschter wider ufböue wore. Ändi Juni 2009 isch Le Locle zum UNESCO-Wälterb erklert wore.