Vaumarcus
Famergü, wo uf Französisch Vaumarcus und im frankoprovenzalische Dialäkt [a vomɛrˈky] heisst, isch en Ortschaft im Kanton Nöieburg.
| Vaumarcus | ||
|---|---|---|
 | ||
| Basisdate | ||
| Staat: | Schwiiz | |
| Kanton: | Nöieburg (NE) | |
| Bezirk: | (Dr Kanton Nöieburg kännt sit 2018 kä Bezirk me.) | |
| BFS-Nr.: | 6415 | |
| Poschtleitzahl: | 2028 | |
| Koordinate: | / 19208046° 52′ 40″ N, 6° 45′ 15″ O; CH1903: 547824 / 192080 | |
| Höchi: | 447 m ü. M. | |
| Flächi: | 1.78 km² | |
| Iiwohner: | Expression-Fähler: Nit erwartete Operator: <Ungültiger Metadaten-Schlüssel 6415 (31. Dezämber 2022)[1] | |
| Website: | www.vaumarcus.ch | |
 Schloss Vaumarcus | ||
| Charte | ||
| ||
Früener het der Ort Vaumarcus-Vernéaz gheisse und es isch en eigeni Gmeind gsi, wo sech denn mit de anderne Gmeinde vo der Gägend uf e 1. Jänner 2018 zämetoo het zum die grossi Gmeind La Grande Béroche z bilde.
Bis 2017 het’s im Kanton Nöieburg der Bezirk Boudry ggää, wo Vaumarcus derzue ghört het.
Geografi
Vaumarcus lyt am Stade vum Nöueburgersee an dr Gränze zum Kanton Waadt. Zue Vaumarcus ghert au no dr Wyler Vernéaz (610 m ü. M.). Dr Bann bstoht us 62 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 26 Prozänt Wald und 12 Prozänt Sidligsflechi.
Die alte Nochbergmaine vu Vaumarcus sin gsii: Saint-Aubin-Sauges un Fresens im Kanton Nöueburg un Mutrux un Concise im Kanton Waadt.
Gschicht
Vaumarcus isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1227 as Valmarcuel. Dä Ortsname wird erklärt us der ursprüngliche Form, wo uf düütsch «s Taal vom Markold» heisst.
Z Vaumarcus stoot en alti Burg.[2]
Syt 1648 isch Nöueburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöueburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöueburg blibe.
Im Gmeindwappe vo Vaumarcus gseht me uf Blau en silbrige Sparre mit drüü Roose druff und dernäbe drüü silbrigi Chrüüzli.[3]
Bevelkerig
Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[4]
| Johr | 1850 | 1860 | 1870 | 1880 | 1888 | 1900 | 1910 | 1920 |
| Yywohner | 232 | 217 | 234 | 198 | 203 | 147 | 169 | 157 |
| Johr | 1930 | 1941 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 |
| Yywohner | 166 | 176 | 168 | 145 | 140 | 167 | 181 | 191 |
Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 5,8 Prozänt gläge.
Religion
51 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 26,1 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).
Bolitik
Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 0,3 %, CVP 0,6 %, FDP 34,4 %, Grüeni 3,2 %, PdA 0,3 %, SP 18,4 %, SVP 40,6 %.
Wirtschaft
Vaumarcus isch es traidzionells Puuredorf; es het schöni Wyvärge dört, und es git au Fälder bim Dorf. Es het Gwärbbetriib und s Ferielager und Tagiszäntrum Le Camp.[5]
Sproch un Dialäkt
Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 191 Yywohner 89,9 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 4,4 Prozänt Dytsch, 0,5 Prozänt Italienisch un 4,8 Prozänt anderi Sproche.
Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn[6][7].
Literatur
- Olivier Girardbille: Vaumarcus. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Weblink
Commons: Vaumarcus – Sammlig vo Multimediadateie