Val-de-Travers NE

Val-de-Travers
	Wappe vo Val-de-Travers
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Nöieburg (NE)
Bezirk:	(Dr Kanton Nöieburg kännt sit 2018 kä Bezirk me.)
BFS-Nr.:	6512
Poschtleitzahl:	2112
Koordinate:	/ 19604446° 54′ 45″ N, 6° 36′ 45″ O; CH1903: 537067 / 196044
Höchi:	737 m ü. M.
Flächi:	124.94 km²
Iiwohner:	10'558 (31. Dezämber 2022)
Website:	www.val-de-travers.ch
	Château d'Ivernois, Môtiers Château d'Ivernois, Môtiers
Charte
	Charte vo Val-de-Travers

S NE im Lemma isch s offiziell Chürzel vom Kanton Nöueburg und wird bruucht, zum Verwächslige mit Yträäg vom Name Val-de-Travers vermyde, wo öppis anders meined.

Val-de-Travers isch e Gmai im Kanton Nöieburg.

Geografi

D Gmeind lyt i däm Kwerdaal dure Jura, wo dr Fluss Areuse derdur zum Nöieburgersee abeflüsst. Bi Saint-Sulpice goot d Axe vom Vercheer dur ne Kluus, wo der öschtlech Ygang dr Name Chapeau de Napoléon het. D Linie vo dr Ysebaan vo Nöieburg uf Pontarlier het doo drü Dunäll. Bi Fleurier zweige d Hauptstroosse über d Bärge uff Le Locle und Sainte Croix vo dr Daalstrooss ab.

Dr Bann vu Val-de-Travers bstoht us 43,3 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 54,3 Prozänt Wald, 2,3 Prozänt Sidligsflechi un 0,1 Prozänt sunschtigi Flechi.

D Nochbergmaine vu Val-de-Travers sin La Côte-aux-Fées, Les Verrières, La Brévine, Les Ponts-de-Martel, Brot-Plamboz, Rochefort, Boudry un La Grande Béroche im Kanton Nöieburg, Fontaines-sur-Grandson, Fiez, Provence, Tévenon un Mauborget im Kanton Waadt un Hauterive-la-Fresse un Les Alliés z Frankrych.

Gschicht

D Gmai Val-de-Travers isch am 1. Jänner 2009 entstanden us dr Fusion vu dr Gmaine Boveresse (frankoprovenzalisch [a burɛs]), Buttes ([ˈbyte]), Couvet ([a kɔˈvɛ]), Fleurier ([fjœˈri / føriː]), Les Bayards ( [lə baˈjaː]), Môtiers ([mɔˈtiː]), Noiraigue ([nɛˈraːwɛ / nɛˈraːwə]), St-Sulpice ([a sɛ syrpi]) un Travers ([a traˈvar]).

S Val-de-Travers, dt. friejer Traverstal isch zum erschte Mol gnännt wore um 1150 as Vallis traversis, 1228 Valtravers, Boveresse 1266 as Boveressa, Buttes um 1300 as Boutes, Couvet 1300 as Covés, Fleurier 1284 as Flurye, Les Bayards 1284 as Bayar, Môtiers 1267 as de Mostier, Noiraigue 998 as Nigra Aqua, Saint-Sulpice 1228 as Sanctus Surpicius, um 1300 Saint Sulpis, Travers 1202 as Transversum, 1229 Travers.

Bi Môtiers isch sid em Middelalter s Zäntrum vom Val-de-Travers gsi. D Grafe vo Nöieburg händ do e Burg bout.

Syt 1648 isch Nöieburg es Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöieburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöieburg blibe.

Bis Ändi 2017, wo im Kanton Nöieburg d Bezirk ufglöst wore sind, hät d Gmeind zum Bezirk Val-de-Travers ghört.

Bevelkerig

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005^[2]

Johr	1850	1860	1870	1880	1888	1900	1910	1920
Boveresse	441	530	574	555	568	577	560	528
Buttes	1182	1407	1436	1363	1432	1393	1343	1243
Couvet	1704	1981	2109	2257	2195	2430	3352	3305
Fleurier	1770	2661	2942	3180	3300	3746	4184	4100
Les Bayards	827	969	947	1020	965	846	761	693
Môtiers	947	1176	1145	1104	1064	1043	1090	1093
Noiraigue	241	411	622	882	933	954	889	728
Saint-Sulpice	561	822	901	964	1099	1234	1351	1330
Travers	1471	1982	1859	1945	1981	2093	2111	1997
Johr	1930	1941	1950	1960	1970	1980	1990	2000
Boveresse	463	394	388	402	347	307	352	363
Buttes	1114	938	919	818	801	628	594	644
Couvet	3120	2842	2897	3450	3481	2627	2919	2703
Fleurier	3726	3357	3413	3814	4124	3573	3578	3761
Les Bayards	584	574	522	425	335	310	301	354
Môtiers	1011	861	893	864	866	711	764	849
Noiraigue	707	633	661	623	530	362	466	466
Saint-Sulpice	1058	829	780	735	620	475	569	590
Travers	1854	1653	1653	1550	1445	1176	1206	1180

Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 8,1 Prozänt gläge.

Religion

54,1 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 14,7 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).

Bolitik

Dr Gmeindrot (fr. Conseil communal), d Exekutive vo dr Gmeind Val-de-Travers, het fümf Mitgliider, wo am Aafang vo dr Wahlperiode dur dr Generalrot gwählt würt. Dr Generalrot (fr. Conseil général), d Legislative vo dr Gmeind, het 41 Mitgliider und würt all vier Johr vo dr stimmberächtigte Bevölkerig gwehlt. Dr Gmeindrot würt vom Gmeindsekretär (Kanzler, uf fr. Chancelier) understützt, wo vom Gmeindrot sälber ernännt würt.^[3]

Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 0,4 %, CVP 2,8 %, FDP 29,9 %, Grüeni 15,7 %, PdA 0,2 %, SP 17,0 %, SVP 26,4 %.

Wirtschaft

Val-de-Travers het im 20. Joorhundert e vilsitigi Industrii entwicklet. Es het Uurefabrigge wie öppe d Firma Chopard, d Parmigiani, d Vaucher, d Piaget und d Mauler.^[4]

Im Daal unde und uf de Jurahöchine het d Gmeind vil landwirtschaftlechs Gebiet. Uf de Bärge sind Alpmatte. Und mit dr Bärglandschaft vom Jura isch s Daal für e Turismus vom Kanton wichtig; ganz im Oschte chunt dr Gmeindbann bis zu dr Felsarena vom Creux du Van und zum Ygang vo dr Areuse-Schlucht, wo zwöi vo de grosse Naturschönheite i dr Region sind.^[5]

Sproch un Dialäkt

Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 10.910 Yywohner 96,2 % Franzesisch as Hauptsproch aagee, 2,3 % Dytsch, 0,3 % Italienisch un 1,2 % anderi Sproche.

Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn.^[6]^[7]