Respublika (Rusiya)

Rusiya konstitusiyasına görə, Rusiya Federasiyası 85 bərabərhüquqlu subyektdən ibarətdir ki, bunun da 22-si respublikadır^[1].

Respublikalar Rusiyanın faktiki ərazisinin 28,55% -ni əhatə edir və ölkə əhalisinin 17,95% -i onlarda yaşayır. Respublika, diyarlardan və vilayətlərdən fərqli olaraq, onlar milli-dövlət formasiyalarıdır, yəni Rusiya daxilində bu və ya digər xalqın (xalqların) dövlətçilik formasıdır. Rusiya Federasiyasının digər subyektlərindən fərqli olaraq respublikalar öz konstitusiyalarını qəbul etmək və öz dövlət dillərini qurmaq hüququna malikdirlər və həmçinin onların paytaxtları vardır.

Respublikaların Rusiya Federasiyasının ərazi bütövlüyünü pozmaq, onun tərkibindən ayrılmaq hüququ və suverenliyi yoxdur.

Sovet dövründə müasir respublikaların əksəriyyəti muxtar sovet sosialist respublikası (MSSR) statusuna malik idi, bəziləri muxtar vilayətlər idi. RSFSR çərçivəsində, ərazilər və bölgələrdən - inzibati-ərazi vahidlərindən fərqli olaraq, onlar milli-dövlət birləşmələri olan federasiya subyektləri hesab olunurdular.

Rusiya Federasiyasının respublikalarının siyahısı

№ xəritədə	Respublika	Paytaxt	Federal dairə	Sahəsi əraziləri, km²	Rusiya ərazisinin % hissəsi	Əhalisi, nəfər	Rusiya əhalisinin % hissəsi	Əhalinin sıxlığı, nəf./km²
1	Adıgey Respublikası^[2]^[3]^[4]	Maykop^[5]^[6]^[7]^[8]	CFD	7792	0,05 %	454 744	0,31 %	58,36
2	Altay Respublikası^[9]	Qorno-Altaysk	SFD	92 903	0,54 %	218 866	0,15 %	2,36
3	Başqırdıstan Respublikası^[10]^[11]^[12]^[13]^[14]	Ufa	VFD	142 947	0,38 %	4 051 005	2,77 %	28,34
4	Buryatiya Respublikası^[15]	Ulan-Ude^[16]	UFD	351 334	2,05 %	983 273	0,67 %	2,80
5	Dağıstan Respublikası^[17]	Mahaçqala^[18]	ŞQFD	50 270	0,29 %	3 086 126	2,09 %	61,39
6	İnquşetiya Respublikası	Maqas	ŞQFD	3628	0,02 %	497 393	0,33 %	137,10
7	Kabarda-Balkariya^[19]	Nalçik^[20]	ŞQFD	12 470	0,07 %	866 219	0,59 %	69,45
8	Kalmıkiya Respublikası^[21]	Elista^[22]^[23]	CFD	74 731	0,44 %	272 647	0,19 %	3,65
9	Qaraçay-Çərkəz Respublikası^[24]	Çerkessk^[25]^[26]	ŞQFD	14 277	0,08 %	465 563	0,32 %	32,61
10	Kareliya Respublikası^[27]	Petrozavodsk^[28].	ŞQFD	180 520	1,05 %	618 056	0,42 %	3,42
11	Komi Respublikası^[29]	Sıktıvkar	ŞQFD	416 774	2,43 %	830 235	0,57 %	1,99
12	Mari El Respublikası^[30]^[31]^[32]	Yoşkar-Ola^[33]	VFD	23 375	0,14 %	680 380	0,46 %	29,11
13	Mordoviya Respublikası^[34]	Saransk	VFD	26 128	0,15 %	795 504	0,55 %	30,45
14	Yakutiya Respiblikası^[35]	Yakutsk	UFD	3 083 523	18,01 %	967 009	0,66 %	0,31
15	Şimali Osetiya^[36]	Vladiqafqaz	ŞQFD	7987	0,05 %	699 253	0,48 %	87,55
16	Tatarıstan Respublikası^[37]^[38]	Kazan	VFD	67 847	0,4 %	3 898 628	2,65 %	57,46
17	Tuva Respublikası^[39]	Kızıl	SFD	168 604	0,98%	324 423	0,22 %	1,92
18	Udmurtiya Respublikası^[40]	İjevsk	VFD	42 061	0,25 %	1 507 390	1,03 %	35,84
19	Xakasiya Respublikası^[41]	Abakan	SFD	61 569	0,36%	536 16	0,37 %	8,71
20	Çeçenistan Respublikası^[42]	Qroznı	ŞQFD	15 647	0,09 %	1 456 951	0,98 %	93,11
21	Çuvaşiya Respublikası^[43]	Çeboksarı	VFD	18 343	0,11%	1 223 395	0,84 %	66,70
22	Krım Respublikası^[44]^[45]^[46]^[47]^[48]^[49]^[50]	Simferopol	CFD	26 081	0,15 %	1 911 818	1,30 %	73,30

Xarici keçidlər

İstinadlar

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]