Боршч
Боршч — суп з буракоў і гародніны. Традыцыйная беларуская рэдкая кіслая страва[1]. Вядомая і ў іншых краінах Усходняй і Цэнтральнай Эўропы, асабліва ў кухні жыдоў-ашкеназаў, летувіскай, польскай, румынскай, расейскай і ўкраінскай кухні. У бальшыні традыцыйных рэцэптаў асновай баршчу зьяўляюцца буракі. Часам асновай зьяўляюцца памідоры, а буракі ў гэты час будуць дадатковым інгрэдыентам. Такія баршчы яшчэ завуцца чырвонымі. Існуюць таксама варыянты баршчу без буракоў, напрыклад суп з шчаўя і жур. Яшчэ адным варыянтам зьяўляецца халодны боршч (халаднік). На Заходнім Палесьсі боршч вараць з грыбоў[1].
| Боршч | |
 Боршч з гароднінай і яйкамі, зваранымі ўкрутую, Польшча | |
| Тып | першая страва[d] |
|---|---|
| Нацыянальная страва | украінская кухня, беларуская кухня, расейская кухня[d], летувіская кухня[d], польская кухня[d], румынская кухня[d] і малдаўская кухня[d] |
| Паходжаньне | |
| Асноўны складнік | |
| Распаўсюджаныя складнікі | B. oleracea[d], бульба[d], beet[d], морква[d], цыбуля[d] і капуста белакачанная[d] |
| Падобныя стравы | shchi[d], Капусніца[d], шчаўевы суп і халаднік |
Слова «боршч» мае протаславянскае паходжаньне, якое, у сваю чаргу, паходзіць ад протаіндаэўрапейскага. Назва паходзіць ад назвы баршчэўніка, які напэўна першапачаткова быў асновай баршчу. Пасьля ён быў заменены буракамі і іншай гароднінай.
Боршч можа гатавацца як зь мясам, так і безь яго, такім чынам, ён будзе посным блюдам. Акрамя гэтага ў боршчы звычайна дадаюць бульбу, цыбулю, моркву, салодкі баўгарскі перац, востры перац, алей, цукар, воцат, часнок, пятрушку, кроп і соль[2]. Часам у боршч дадаюць хлебны квас[3], вушкі, аджыку, сала, onopordum acanthium, сьвежую ці квашаную капусту, фасолю ці яйкі.
Рэцэпт украінскага баршчу
Прыгатаваць мясны булён і працэдзіць яго. Буракі нашынкаваць, пасаліць, пакласьці ў рондаль, папырскаць воцатам, дадаць тлушч, які быў зьняты з булёну, памідор, цукар і тушыць. Нашынкаваную цыбулю, карані пятрушкі і моркву крыху падсмажыць на алеі.
У працэджаны булён пакласьці нарэзаную долькамі бульбу, давесьці да кіпеньня і кіпяціць 5—10 хв., дадаць нарэзаную сьвежую капусту і варыць яшчэ 10—15 хв. Пасьля гэтага пакласьці ў боршч тушаныя буракі, карэньні, цыбулю, нарэзаныя сьвежыя памідоры, горкі і духмяны перац, лаўровы ліст, мучную пасіроўку. Даць пакіпець 5 хв. Потым заправіць салам, таўчоным зь зелянінай пятрушкі і часнаком, давесьці да кіпеньня і даць настаяцца 15—20 хв.
Падаваць на стол з 1—2 кавалкамі варанага мяса ў кожнай талерцы, сьмятанай, зелянінай пятрушкі.
2 л. булёну, 500 г. капусты, 300 г. буракоў, 250 г. бульбы, 1/2 шклянкі сьмятаны, 1/2 шклянкі памідору, 1 морква, 1 корань пятрушкі, 2 цыбуліны, 20 г. сала, па 2 ст. лыжкі масла, мукі, воцату і цукру, 1-2 долькі часнаку, па 2 гарошыны горкага і духмянага перцу, 1 лаўровы ліст[4].
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
- Борщ с кислой капустой (рас.). Прысмакі з кішэні (19 сьнежня 2008).